ساعدنیوز
ساعدنیوز

آشنایی با سیستم جعبه دنده و چرخ دنده خودرو

  شنبه، 28 فروردین 1400   زمان مطالعه 5 دقیقه
آشنایی با سیستم جعبه دنده و چرخ دنده خودرو
گشتاور تولیدی توسط موتور پس از انتقال توسط کلاچ به گیربکس یا جعبه دنده می رسد. وظیفه گیربکس یا جعبه دنده انتقال دور موتور با نسبتهای گوناگون و رساندن آن به خطوط انتقال و میل گاردان در خودروهای دیفرانسیل عقب یا مستقیماً به دیفرانسیل در خودروهای دیفرانسیل جلو است.

جعبه دنده جعبه ای مونتاژ شده متشکل از چرخ دنده های مختلف و مکانیزم جابجایی دنده بوده که در یک محفظه فلزی تعبیه شده است. محفظه فلزی معمولا از ریخته گری آلیاژ آلومینیوم و آهن ساخته شده که همه چرخ دنده های موجود در آن را در خود جای داده است. گیربکس بخشی از سیستم انتقال نیرو بوده، زیرا دنده ها نقش مهمی در انتقال قدرت موتور به چرخ ها دارند.

تصویر
جعبه دنده

سیستم جعبه دنده و چرخ دنده

چرخ دنده ها قطعاتی دندانه دار هستند که داخل آن ها سوراخی به اندازه ی قطر محور وجود دارد و چرخ دنده روی آن محور سوار می شود. هنگامی که بخواهیم ارتباطی بین دو محور برقرار کنیم، باید روی هر دوی آن ها، چرخ دنده قرار دهیم. در حقیقت چرخ دنده می تواند گشتاور را با تغییر جهت منتقل کند که با استفاده از آن ها، گشتاور و سرعت دورانی کنترل می شود.

اندازه ی دنده های چرخ دنده های درگیر باید یکسان باشد ولی قطر آن ها می تواند متفاوت باشد؛ اگر قطر چرخ دنده ها با یکدیگر برابر باشد، سرعت آن دو محوری که چرخ دنده ها روی آن ها سوار است، یکسان خواهد بود، اما اگر قطر آن ها برابر نباشد، چرخ دنده ای که قطر کم تری دارد، (کوچک تر است) تعداد دور بیش تری می زند و در نتیجه سرعت بیش تری دارد.

در جعبه دنده، اولین دنده بزرگ ترین اندازه را دارد و حداکثر خروجی گشتاور را در هنگام تولید حداقل سرعت فراهم می کند. از این رو هنگام صعود از سربالایی ها استفاده می شود. همه چرخ دنده های بین دنده های 1 تا آخرین دنده، در اندازه با نسبت کاهشی متفاوت هستند. بنابراین، ترکیبی متفاوت از نظر قابلیت کشیدن و سرعت را فراهم می کنند. بنابراین، می توانید وسیله نقلیه را بدون هیچ افتی در شتاب، رانندگی کنید. جعبه دنده به طور کلی، قابلیت رانندگی خودرو را در هر شرایطی بهبود می بخشد.

در مقابل، آخرین دنده از نظر اندازه کوچک ترین است. با این حال، حداقل کشش اما حداکثر سرعت را فراهم می کند. یک گیربکس بیش پیشران به این معنی است که خروجی آن از ورودی آن بالاتر است که به موتور متصل می شود. به عبارت دیگر، دنده بیش از حد سریع تر از دور موتور می چرخد. بنابراین، موتور با سرعت کمتری در دور دقیقه نسبت به سرعت خودرو کار می کند و سرعت و راندمان بهتری نیز دارد.

در برخی از طرح های پیشرفته، بیش از یک چرخ دنده Overdrive وجود دارد. بنابراین، Dual Overdrive با نام Double Top، سرعت و راندمان بهتری را در خودرو فراهم می کند.

جعبه دنده معمولاً به وسیله یک کلاچ به موتور متصل می شوند، پس از محور ورودی جعبه دنده در واقع همان محور خروجی کلاچ است که دقیقاً با دوره های میل لنگ موتور می چرخد. وقتی پایتان را روی کلاچ فشار می دهید ارتباط موتور و جعبه دنده قطع می شود. پس موتور می تواند کار کند در حالی که ماشین ثابت و بی حرکت است.

اگر پدال را رها کنید، محور اول که به کلاچ متصل است و به کمک چرخ دنده ها و با کمک هم کار می کنند، به موتور متصل می شود و چرخ دنده با همان سرعت موتور شروع به چرخش می کند. محور زیرین و چرخ دنده های سوار بر آن، که محور کمکی نامیده می شود همه به این مجموعه متصل هستند. در نتیجه چرخ دنده های روی آن با هم حرکت می کنند. محور سمت راست و محور زیرین توسط دو چرخ دنده مستقیماً به هم وصل هستند. پس اگر محور متصل به کلاچ حرکت کند محور زیرین نیز می چرخد. هر گاه شما پای خود را از روی کلاچ بردارید، قدرت از موتور به محور کمکی انتقال پیدا می کند. محور بالایی هم که یک محور دندانه دار است و محور محرک نامیده می شود، از طریق دیفرانسیل به چرخ های ماشین متصل شده و آنها را به حرکت در می آورد. هر وقت که چرخ های اتومبیل بچرخند، محور محرک نیز در حال چرخش خواهد بود.

تصویر
سیستم جعبه دنده و چرخ دنده
چرخ دنده های این محور که روی بلبرینگ قرار دارند، می توانند جدا و مستقل از محور محرک بچرخند. پس اگر موتور اتومبیل خاموش باشد، ولی ماشین حرکت کند، محور محرک نیز می تواند در درون این چرخ دنده ها بچرخد، در صورتی که چرخ دنده ها و محور کمکی بی حرکت باشند. در جعبه دنده ، اما وظیفه حلقه دندانه دار این است که یکی از چرخ دنده های بالایی را به محور محرک متصل کند و این حلقه ی متصل به محور به همراه آن نیز بچرخد. این حلقه دندانه دار به کمک دسته دنده می تواند به چپ و راست حرکت کند تا با یکی از چرخ دنده ها درگیر شود. روی حلقه، برآمدگی هایی وجود دارد که با سوراخ هایی که روی چرخ دنده بالا تعبیه شده چفت می شود. اگر حلقه بین دو دنده باشد می گویم دنده در حالت خلاص است در این حالت همه چرخ دنده های بالایی روی بلبرینگ های خود می چرخد، در صورتی که محور محرک آنها ثابت است

پس اگر ماشین مثلاً با دنده یک حرکت کند، وقتی شما دنده را جا می زنید، حلقه دندانه دار به چرخ دنده یک می چسبد. در این موقع محور سمت چپ که به موتور متصل است محور کمکی را می چرخاند. هر سه چرخ دنده بالایی به همراه محور کمکی به حرکت در می آیند. ولی چون حلقه دندانه دار فقط به چرخ دنده سمت راست متصل است محور محرک فقط با سرعتی برابر با آن حرکت می کند. چرخ دنده های سمت چپ هم روی بلبرینگ خود بیهوده و هرز می چرخند.


  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
ترافیک چهره‌های سیاسی کشور در مراسم دامادیِ پسر علی لاریجانی؛ از قدردانی داماد از فرزند رهبر معظم انقلاب به خاطر حضور در مراسم تا چهره شاد علی مطهری به عنوان دایی داماد+عکس (236 نظر) امیر نوری و حاشیه‌های پستش راجع به مهاجرتش به اسرائیل: من از رژیم‌صهیونیستی پیشنهاد دریافت کردم اطلاعات زیادی دارم؛ ما رفتیم بای بای+عکس (201 نظر) ساغر عزیزی بازیگر نقش فرح پهلوی: فحش‌هایی در اینستاگرام به من می‌دهند که برای آنها خیلی گریه کردم من فرح دیبا نیستم با سیاست هم کاری ندارم (125 نظر) اقدام قابل تقدیر بازیکن تیم ملی؛ مهدی طارمی هزینه تحصیل دختر دانش آموزی که مدیر از مادرش درخواستی غیرمنتظره کرده بود را برعهده گرفت (119 نظر) خداداد عزیزی: 17 سالم بود آرزو داشتم چلوکباب بخورم؛ واقعا تو یخچالمون هیچی پیدا نمیشد؛ مادرم بخاطر بی پولی فوت کرد / مصاحبه تکان دهنده خداداد+ ویدئو (118 نظر) خلاقیت تحسین برانگیز یک میوه فروش بامرام شیرازی حماسه آفرید/ به ایشون باید گفت فرشته زمینی+عکس (113 نظر) خلاقیت خنده دار مادر شیرازی برای طراحی پرچم ایران روی قرمه سبزی حماسه آفرید+عکس/ هنر نزد ایرانیان است و بس! (87 نظر) رهبر معظم انقلاب پاسخ می‌دهند؛ حکم شرعی رقص زنان در برابر مردان در مجالس عروسی روستایی (89 نظر) نصرالله رادش: سیگار می‌کشم تا زشتی‌هایم دیده شود! دوست دارم همه بدانند علاوه بر قیافه ام من این زشتی ها را دارم! +فیلم (76 نظر) واکنش تحسین برانگیز هادی چوپان به حمله اسرائیل: شهادت برای مادرمان ایران تسلیت ندارد تبریک دارد/ پرسنل غیور ارتش و نیروی انتظامی شهادت هم رزمتان مبارک! (67 نظر) سحر زکریا: مهران مدیری به جای پول به من چند تا قابلمه داد! مدیری کسی بود که اگر ما سر کار موسیقی گوش می‌دادیم می‌ترسیدیم بیاید و مسخره‌مان کند (66 نظر) آخرین جشن تولد ساده آیت الله هاشمی رفسنجانی با حضور همسرشان در طبقه دوم خانه/ مبلمان راحتی بدون زرق و برق، کیک شکلاتی و زیر میزی هنری زیبا+عکس (64 نظر) محمدرضا گلزار: می‌دانم خواننده خوبی نیستم؛ به فرض که صدایم خوب نیست چرا اینقدر دغدغه فکریتان شده است؟! (63 نظر) نگاهی به چیدمان شیک و مدرن آشپزخانه سیاه و سفید خانه شاهرخ استخری + ویدئو (45 نظر) علی دایی: اگر مطالباتم را از فدراسیون بگیرم برای اینکه ثابت کنم به این پول نظری ندارم یک یتیم‌خانه می‌سازم؛ زمانی که دانشجو بودم کارگری می‌کردم+عکس (42 نظر)
پربازدیدترین ویدئوهای روز   
تیتر امروز   
فال شمع روزانه امروز یکشنبه 13 آبان 1403
فال روزانه امروز یکشنبه 13 آبان ماه 1403
صفر تا صد خامه‌ کشی کیک اسفنجی در منزل + با این ترفند سه سوته خامه کشی حرفه ای کن
ایده های حرفه ای و آسان برای چیدمان کمد دیواری رختخواب/نو عروس ها دیگه نگران چیدمان جهازتون نباشین
8 راه کار موثر برای اینکه بعد از جدایی حس بهتری داشته باشید / بپذیرید که همه چیز بین شما تمام شده است!
ترفند تضمینی جلوگیری از سفت و لیز شدن خورشت بامیه + رمز و راز لذیذی این خورشت مقوی
ماجرای صید یک ماهی عجیب الخلقه و ترسناک در بندر انزلی
فال قهوه با نشان روز یکشنبه 13 آبان ماه 1403
فال ابجد روزانه یکشنبه 13 آبان 1403
مقایسه میزان دارایی هریس و دونالد ترامپ / ترامپ چقدر ثروت دارد؟
فال حافظ با تفسیر روز یکشنبه 13 آبان 1403 + فیلم
5 روغن طبیعی برای درمان شکستگی ناخن در خانه / روش‌های استفاده از روغن برای تقویت ناخن
خانه‌داری یک کدبانو؛ طرز تهیه لواشک خرمالوی خوشمزه و ملس به 3 روش؛ جلوی آفتاب، روی بخاری و داخل فر+ فوت و فن ریز برای نتیجه عالی
فال انبیاء روزانه یکشنبه 13 آبان 1403
نتایج باورکردنی کرکس فضایی و برخورد 2 کهکشان با تلسکوپ "هابل" و "جیمز وب"
منتخب روز   
پسر 17ساله بدون گواهینامه، جان خود و 4 دوست نوجوانش را در تصادف گرفت صحنه های آخرالزمانی سیل مرگبار در والنسیای اسپانیا با 205 کشته در حال حرکت به سوی کاتالونیا + ویدئو / عکس جزئیات پرونده دختر سارق که هدف او آزادی برادرش از زندان بود / اخاذی به قیمت یک عمر در زندان ماندن با سوادترین روستای ایران کجاست؟ شیائومی 15 معرفی شد/اولین گوشی جهان با اسنپدراگون 8 الیت خانه نورانی معتمدی اصفهان با درهای چوبی ،شیشه های رنگارنگ و دکوراسیون اصیل ایرانی چشمانتان را جلا میدهد جزئیات قتل فجیع مادر و خواهرناتنی توسط دختر تهرانی و نامزدش / جنایتی که در تجریش رخ داد! انتخاب جنین های باهوش تر ممکن میشود! حیات وحش ؛ مستند حیات وحش حیوانات / جنگ واقعی بین عقرب زهری و تارانتولا پیشنهاد وسوسه‌انگیز دختر جوان، پسر دکوراتیو را راهی زندان کرد پایان گروگانگیری 4 روزه در نقطه صفر مرزی /گروگان 4 روز در اتاقک کامیون زندانی بود سکانس عاشقانه عاشق شدن قباد سر سفره عقد و بی قراری های فرهاد/ بی من چه شیرین می روی من دوستت دارم هنوز + فیلم