عوامل درد فک چیست؟

چرایی احساس درد در ناحیه مفصل فک (TMJ)، اتصال دهنده فک پایین به استخوان سر و مفصلی است که باعث می شود استخوان فک پایین متحرک باشد. سندرم TMJ بیماری عضلات و اعصاب ناحیه مفصلی است که به علت آسیب TMJ ایجاد می شود. از علائم سندرم TMJ می توان به این موارد اشاره کرد: درد شعاعی در ناحیه گردن و عضلات شانه، درد در اطراف گوش که با صحبت کردن، جویدن یا باز کردن دهان تشدید می شود، سفتی عضلات فکّی، محدودیت باز کردن دهان یا قفل شدن فک، شنیدن صدا هنگام باز و بسته کردن فک و تغییر در مسیری که دندان های فک بالا و پایین روی هم جفت می شوند.همچنین در مواردی، احساس دندان درد، سر درد، گردن درد، درد در ناحیه فوقانی شانه، گوش درد، مشکلات شنوایی، احساس صدای زنگ در گوش و گیجی از دیگر علائم این سندرم هستند.

جفت نشدن دندان ها روی هم، ساییدن دندان ها که به مفصل فشار زیاد وارد می کند، استرس، آرتریت روماتوئید و استئوآرتریت مفصلی و دیگر بیماری های اتوایمیون، جویدن زیاد آدامس و لیگامان های کشیده شده مفصل سبب می شود فک در موقعیت بدی قرار گیرد.

عوامل درد فک

عوامل مختلفی می توانند در این مشکل نقش داشته باشند. به طور کلی جراحات فیزیکی، مشکلات دستگاه عصبی و مشکل در رگ های خونی می توانند موجب درد فک شوند.شایع ترین علت این درد، اختلال مفصل فک گیج گاهی (TMJ) است. ۱۲ درصد از افراد این مشکل را دارند و 5 درصد افراد به علت شدت درد به پزشک مراجعه می کنند. زنان در سنین باروری بیشترین مبتلایان به TMJ را تشکیل می دهند.

به اختلال در مفصل ناحیه گیجگاهی و ماهیچه های مسئول حرکات فک، در حالت کلی TMJ گفته می شود. در اصطلاح پزشکی، این ماهیچه ها، عضلات جونده نام دارند.از دیگر علت های شناخته شده درد در ناحیه ی فک و صورت می توان به موارد زیر اشاره کرد:

دندان قروچه و بازکردن بیش از حد دهان

دندان قروچه معمولا در زمان خواب اتفاق می افتد و ممکن است منجر به درد فک و یا آسیب به دندان ها شود. برخی افراد به هنگام استرس شدید، دندان قروچه می گیرند.

التهاب موضعی استخوان

این مشکل زمانی به وجود می آید که عفونت در بخشی از بدن به استخوان و بافت های اطراف آن ها سرایت می کند.

آرتریت یا التهاب مفاصل

آرتروز عفونی یا غیرعفونی در این دسته قرار دارند و موجب خوردگی لایه سطحی استخوان ها می گردند.

شانه یخ زده

در این بیماری غشا و یا ربات مفصلی دچار عفونت می شود.

مشکلات دهان و دندان

بیماری های لثه، پوسیدگی دندان، حفره های دندانی، دندان شکسته یا افتاده، جزو مشکلات دهان و دندان هستند که می توانند موجب درد در ناحیه صورت و فک شوند.

مشکلات سینوسی

مشکلات سینویسی ممکن است با تأثیر بر حفره بینی و انحراف آن موجب درد فک شوند.

سردردهای فشاری

این سردردها که بیشتر در هنگام استرس شدید بروز می کنند ممکن است باعث ایجاد درد فک و صورت شوند.

درد نوروپاتی

همان طور که پیش تر اشاره شد، مشکلات دستگاه عصبی هم ممکن است موجب درد فک شوند. درد نوروپاتی که یک درد مزمن است، زمانی به وجود می آید که اعصاب صدمه ببینند و به اشتباه پیام درد را به مغز ارسال کنند. این دردها ممکن است مداوم یا گاه به گاه باشند.

انواع نگین ارتودنسی

دردهای عروقی

هنگامی که خون رسانی به یک قسمت از بدن دچار مشکل شود، دردهای عروقی بروز می کنند. آرتریت گیجگاهی (نوعی نادر از التهاب رگ یا واسکولیت) یا مشکل در سرخرگ کاروتید (از مهم ترین سرخرگ های سر و گردن) ممکن است موجب دردهای عروقی شوند.

دردهای عصبی-عروقی

آسیب همزمان به دستگاه عصبی و عروق موجب بروز این دردها می شود. میگرن و سردردهای خوشه ای از جمله مواردی هستند که هم عروق و هم اعصاب را تحت تأثیر قرار می دهند.مواردی از قبیل استرس، اختلال خواب، کمبود مواد معدنی در بدن یا خستگی هم ممکن است به درد در ناحیه صورت منجر شوند.سایر مواردی که موجب درد فک و درد در ناحیه ی صورت می شوند، عبارت اند از :

• رماتیسم؛
• کم کاری تیروئید؛
• بیماری لایم (نوعی عفونت)؛
• ام اس؛
• لوپوس؛
• فیبرومیالژی (سندرم درد اسکلتی-عضلانی)؛
• و برخی از بیماری ها روانی.

عوارض درد فک

عوارض ناشی از این مشکل به علت درد و حتی داروها و درمان هایی که برای حل مشکل استفاده کرده اید، بستگی دارند و ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• مشکلات دندان؛
• عفونت؛
• درد مزمن؛
• تشویش روانی؛
• تغییر در عادات غذایی.

درمان

در صورتی که مبتلا به درد فک پایین هستید، برای تشخیص و گزینه های درمان درد فک به پزشک عمومی یا جراح فک و صورت مراجعه کنید. عموما، روش های درمانی غیر جراحی برای قفل شدن فک پایین مثل تغییرات سبک زندکی، فیزیوتراپی در ابتدا انجام می گیرد. تعداد کمی از افراد مبتلا به سندروم مفصل گیجگاهی فکی شدید و صدا دادن فک برای روش های درمانی دیگر به جراح دهان، فک و صورت ارجاع داده می شوند.

تغییرات سبک زندگی

چند مورد اقدامات خود یاری وجود دارد که به بهبود صدا دادن فک پایین و قفل شدن مفصل فک کمک می کنند که از قرار زیر هستند :
ـ با خوردن غذاهای نرم و آدامس نجویدن مفصل را استراحت دهید.
ـ به مدت 10 تا 20 دقیقه، چندین مرتبه در روز یک پارچه سرد یا گرم روی فک خود قرار دهید.
ـ انجام چند حرکت کششی نرم مخصوص فک که پزشک برایتان تجویز می کند.
ـ از زیاد باز نگه داشتن مفصل تا زمان تسکین درد فک پایین خودداری کنید.
ـ از دندان قروچه برای مدت طولانی خودداری کنید.
ـ عضلات دور مفصل را ماساژ دهید.
ـ روش های ریلکسشن به منظور کاهش استرس.
ـ قرار ندان چانه بر روی دست.