گاهی به دلایل متعدد نمی توان از پروتزهای دندانی ثابت برای جایگزینی دندان های ازدست رفته استفاده کرد. در این صورت با پروتزهای متحرک می توان دندان های ازدست رفته را درمان کرد.پروتز متحرک همان طور که از نام آن برمی آید به راحتی داخل دهان گذاشته و یا برداشته می شودپروتزهای متحرک با استفاده از چسب، اصطکاک بین سطوح مجاور دندان ها، ایمپلنت ها و یا ساکشن با استفاده از مخاط و به کار گرفتن عضلات اطراف و محیط آناتومی فک، در جای خود قرار می گیرند.
پروتزهای متحرک دندانی پارسیل (Partial Denture)
هنگامی که تعداد زیادی از دندان ها ازدست رفته باشد و یا دندان های پایه ضعیف باشند و یا به دلایل دیگری مانند مسائل مالی و غیره نتوان از پروتزهای ثابت یا ایمپلنت استفاده نمود از پروتزهای متحرک دندانی پارسیل که در بین عموم با عنوان دندان تکه ای موسوم است استفاده می شود.
پروتزهای پارسیل کلاً به دو دسته تقسیم می شوند:
- پروتزهای پارسیل کرم کبالت: که در ساختمان آن ها یک ساختار یا چارچوب فلزی جهت افزایش استحکام بکار رفته و ساخت آن ها یک درمان دائمی یا طولانی مدت تلقی می شود.
- پروتزهای پارسیل آکریلی (لثه ای): ساختار فلزی ندارند و بیشتر به عنوان درمان بینابینی و یا موقتی کاربرد دارند و استفاده طولانی مدت از آن ها می تواند باعث تخریب بافت و دندان های باقی مانده شود مانند فلیپرها
آیا دندان مصنوعی متحرک انتخاب مناسبی است؟
دندان های مصنوعی، متحرک هستند. این نوع دندان ها را هم می توان به صورت یک ست کامل و هم برای دو یا سه دندان سفارش داد. البته استفاده از دندان مصنوعی متحرک برای افرادی که تقریبا کل دندان هایشان را از دست داده اند؛ متداول تر از افرادی است که تنها یک دندان خود را از دست دادند. سابقه استفاده از دندان مصنوعی متحرک بسیار طولانی است و به قرن ها پیش باز می گردد. در زمان های قدیم جایگزین کردن دندان از دست رفته با دندان حیوانات نیز متداول بود. اما با پیشرفت تکنولوژی، امروزه دندان های مصنوعی کاملا شبیه دندانهای طبیعی ساخته می شوند. دندان های مصنوعی نسبت به ایمپلنت های دندانی ارزان ترند اما در دهان شما ثابت نیستند و تا حدودی جابجا می شوند. البته نیازی نیست که در طول روز آنها را از دهانتان خارج کنید اما شب ها باید حتما در محیط مرطوب قرار بگیرند. افرادی که استخوان فک ضعیفی دارند که قادر نیست پایه های ایمپلنت را در خود نگه دارد بهترین کاندید برای استفاده از دندان های مصنوعی سنتی هستند. هرچند استفاده از دندان مصنوعی سنتی به علت مشکلاتی که حین جویدن یا صحبت کردن برای فرد ایجاد می کند؛ برای همه راحت و مناسب نیست.
توجه داشته باشید که اگر دندان های مصنوعی به درستی با چسب در محل خود مستحکم نشوند ممکن است هنگام خوردن غذا یا صحبت کردن از دهان بیرون بیفتند. همچنین در صورتی که دندان های مصنوعی سنتی به درستی در جای خود قرار نگیرند می توانند موجب عفونت لثه شوند. دندانهای مصنوعی سنتی را باید به طور منظم ترمیم کرد و اگر نشانه ای از شکستگی در خود پروتز دندان یا عفونت در لثه دیده شود؛ باید جایگزین شوند.
با اینکه استفاده از دندان مصنوعی سنتی همچنان طرفداران زیادی دارد اما معایب استفاده از آن موجب شده بیماران به فکر انتخاب های دیگری باشند. از جمله این معایب می تواند به تغییر سبک زندگی افراد پس از قرار گرفتن دندان مصنوعی سنتی در دهان آنها اشاره کرد. دندان های مصنوعی را باید هر روز از دهان خارج و تمیز کرد تا از بروز مشکلات دهان و دندان برای فرد پیشگیری شود. استفاده از آن گاهی اوقات مشکلاتی را هنگام صحبت کردن و غذا خوردن برای فرد ایجاد می کند. مخصوصاً غذاهایی که سفت یا چیپسی باشند. در طول زمان استفاده از دندان مصنوعی ممکن است فرد را با تحلیل استخوان یا تحلیل لثه مواجه کنند. نحوه قرار گرفتن دندان مصنوعی متحرک در دهان مستحکم نیست و مدام هنگام جویدن یا صحبت کردن جابجا شده و فرد را آزاد می دهد. دندانهای مصنوعی سنتی را باید تقریباً هر چند ماه یکبار ترمیم و مجددا جاگذاری کرد. تحلیل استخوان ناشی از آن نیز موجب می شود چهره فرد پیر تر از آنچه هست به نظر آید.
با توجه به مشکلات متعدد دندان های مصنوعی سنتی، استفاده از دندان مصنوعی ثابت که روی ایمپلنت سوار می شوند و همچنین اوردنچر محبوبیت بیشتری پیدا کرده اند. جایگزین کردن دندان های از دست رفته با ایمپلنت دندان یا اوردنچر مزایای بسیار زیادی نسبت به دندانهای مصنوعی متحرک دارد. این نوع دندان های ایمپلنت شده نه تنها به رشد استخوان فک کمک کرده و توانایی خوردن و صحبت کردن را مانند دندان های طبیعی برای بیمار فراهم می کند بلکه به جوان تر ماندن چهره آنها نیز کمک می کند.
هر روز تميز كنيد
از مسواك نرمي مثل مسواك مخصوص دندان مصنوعي oral-B براي تميز كردن و از بين بردن مانده غذا و پلاك هاي ميكروبي استفاده كنيد. توصيه مي شود هنگام تميز كردن دندان مصنوعي سينك دستشويي پر از آب باشد تا درصورت رها شدن و افتادن، نشكند. استفاده از خمير دندان، صابون يا ديگر شوينده هاي خانگي توصيه نمي شود زيرا ممكن است اين مواد تميز كننده حاوي مواد ساينده باشند. علاوه بر دندان مصنوعي لازم است شما دهان و لثه خود را نيز تميز كنيد. از مسواك نرم براي تميز كردن دهان و لثه استفاده كنيد. اين عمل باعث مي شود دهان و لثه در شرايط مطلوبي نگهداري شوند. چسب باقي مانده روي دندان مصنوعي را تميز كنيد.