Dandruff یا شوره سر به انگلیسی، یک اختلال شایع و البته مزمن پوست سر است که بسیاری از افراد با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. مشخصه شوره سر معمولا پوسته پوسته شدن کف سر همراه با خارش پوست سر است. با وجود اینکه شوره‌های سر مشکل جدی نیستند، اما ظاهری بسیار ناخوشایند دارد و باعث میشود که افراد از بودن با دیگران و یا حضور در جمع بپرهیزند. برای همین است که درمان شوره سر یکی از دغدغه‌های جدی بسیاری از افرادی است که به ظاهر و آراستگی خود اهمیت میدهند.
قبل از هر چیز اجازه دهید که علت شوره سر و یا عواملی که باعث آن و خارش کف پوست سر می‌شوند را توضیح دهیم. شوره‌های سر دلایل زیادی دارند که شامل موارد زیر هستند:
علت شوره سر در نوجوانی شستشوی کم موهاست: اگر جزء افرادی باشید که موهایتان را به طور مرتب نمی‌شویید، مطمئنا دچار شوره چرب سر می‌شوید، چرا که سلول‌های پوست سر و چربی روی پوست سرتان تجمع پیدا می‌کند و باعث دندروف میشود.
شوره سر به علت مخمر‌های قارچ مانند مالاسزیاست: مخمر‌های قارچ مالاسزیا روی سر بسیاری از افراد زندگی می‌کنند، اما در بسیاری از موارد موجب بروز شوره سر، خارش کف سر و ایجاد سوزش می‌شوند. قارچ شوره سر همچنین باعث تسریع رشد سلول‌های پوست شده و دندروف را تشدید می‌کند. سلول‌های اضافی پوست که به طور فزاینده رشد می‌کنند، می‌ریزند و معمولا به صورت شوره و پوسته‌های سفید روی لباس یا مو دیده می‌شوند. البته هنوز مشخص نشده که چرا این قارچ موجب تحریک رشد پوست کف سر در بعضی از افراد میشود.
خشکی پوست سر باعث شوره چرب سر میشود: یکی دیگر از دلایل شوره‌های سر ناشی از پوست خشک سر است. اگر پوستی خشک داشته باشید، مطمئنا دچار التهاب و قرمزی پوست نیز هستید. در واقع افرادی که دچار خشکی پوست هستند، معمولا در سایر نقاط بدنشان خشکی پوست و پوسته پوسته شدن را تجربه می‌کنند.
درماتیت تماسی، باعث شوره سر در سن بلوغ و بزرگسالان میشود: از مواردی که باعث بروز شوره‌های سر میشود، حساسیت به محصولات بهداشتی و شوینده مؤثر است. در بعضی از شرایط، حساسیت نسبت به بعضی از محصولات مراقبت از پوست یا حتی رنگ مو می‌تواند موجب التهاب و قرمزی و پوسته پوسته شدن سر شود. معمولا این حالت با خارش پوست شدید همراه است. درمان شوره سر در سن بلوغ با شناخت علت آن آغاز میشود.
درماتیت سبوره ای یا داشتن پوست حساس و چرب باعث شوره سر میشود: یکی از شایع‌ترین علل بروز شوره سر کودکان و بزرگسالان، درماتیت سبورئیک است و نشانه بارز آن چربی و پوست قرمزی پوست است که معمولا با پوسته‌های زرد یا سفید پوشیده شده است. درماتیت سبوره‌ای معمولا در قسمت‌هایی که غدد چربی فراوان هستند، دیده میشود، مانند پشت گوش‌ها، اطراف بینی، ابرو‌ها، کشاله ران، زیر بغل و استخوان جناغ سینه و…
شوره‌های سر در دو نوع شوره سر سفید رنگ و شوره سر زرد رنگ ایجاد میشود که نوع سفید رنگ آن معمولا به علت کم شستن مو‌ها و یا شستن نادرست موهاست. شوره‌های سر زرد رنگ نیز معمولا در اثر ابتلا به بیماری پسوریازیس و درماتیت آتوپیک ایجاد میشود. با مشاهده انواع شوره سر با عکس میتوانید نوع شوره سر را تشخیص دهید.
درمان شوره سر چرب: به طور کلی بهتر است که برای رفع شوره‌های سر خفیف، ابتدا به طور یک روز در میان موهای خود را با شامپو‌های ملایم بشویید. با این کار باعث از بین رفتن سلول‌های مرده پوست و همچنین کنترل چربی پوست سر می‌شوید.
درمان سریع شوره سر: در صورت عدم درمان شوره سر با شامپو‌های معمولی میتوانید از شامپو‌های ضدشوره استفاده کنید. البته قبل از خرید شامپو ضدشوره دقت کنید که کیفیت تمامی این شامپو‌ها یکسان نیستند. باید آنها را امتحان کنید تا شامپوی مناسب و البته مؤثر پیدا کنید. دیگر اینکه استفاده از آن محصول را ادامه ندهید. اگر حین استفاده از این محصولات دچار راش پوستی دانه‌های قرمز رنگ و برآمده به طور وسیع و واکنش‌های آلرژیک مانند اختلالات تنفسی یا کهیر شدید، خیلی سریع به پزشک مراجعه کنید.
به منظور جلوگیری از ریزش مو و شوره سر باید از شامپو‌های ضد شوره قوی استفاده کنید. البته برای خرید شامپو ضد شوره به ترکیبات سازنده آن دقت کنید. شامپو‌های ضد شوره معمولا حاوی مواد خاصی هستند که عبارتند از:
پیروکتون اولامین (بهترین شامپو برای شوره سر): این ماده در برخی از انواع شامپو ضد قارچ پوست سر وجود دارد. پیروکتون اولامین کاملا ضدشوره است و خواص ضد قارچی دارد. پیروکتون اولامین برای از بین بردن قارچ‌های پوست سر به نام مالاسزیا گلوبوزا مؤثر است.
سالیسیلیک اسید (شامپو ضد شوره برای موهای چرب): این ماده به عنوان اسکراب پوست کف سر عمل کرده و برای از بین بردن پوسته‌ها بسیار مؤثر است، اما استفاده از سالسیلیک اسید ممکن است موجب پوسته پوسته شدن سر و خشکی پوست سر شود. بعد از استفاده از این شامپو، بهتر است که از ماسک مو استفاده کنید.
قطران زغال سنگ یا کلتار (شامپو ضد قارچ سر): افرادی که دچار شوره سری هستند که از درماتیت سبوره‌ای و پسوریازیس نشأت گرفته، بهتر است که از قطران زغال سنگ برای درمان شوره سر‌شان استفاده کنند. این ماده پوسته پوسته شدن سلول‌های پوست را کاهش داده و موجب از بین رفتن کامل دندروف میشود. البته مراقب باشید اگر رنگ مو های‌تان روشن است، امکان دارد که قطران زغال سنگ آن را به کلی از بین ببرد.
اگر می‌خواهید شوره‌های سرتان به طور کامل برطرف شود، بهتر است که هر روز یا یک روز در میان موهای خودتان را با شامپو‌های ضد شوره شستشو دهید. سپس استفاده از این محصولات را به صورت تدریجی کاهش دهید. اگر از شامپو ضد شوره‌ای استفاده می‌کنید که تأثیر آن از بین رفته و دیگر واکنش مثبتی ندارد، بهتر است که شامپوی ضدشوره خود را عوض کنید و محصولی با برند دیگر انتخاب کنید. دستورالعمل‌های روی شامپو ضد شوره را بخوانید و به آنها عمل کنید، چرا که برخی از این شامپو‌های ضدشوره باید مدتی روی سر بمانند تا تأثیر خودشان را نشان دهند. شامپو ضد شوره قطران زغال سنگ، ممکن است رنگ موی پلاتینه، خاکستری و بلوند را تغییر دهد. اگر موهایتان روشن است، بهتر است که از شامپو‌هایی استفاده کنید که دارای قطران زغال سنگ نباشند. شامپوی کلتار ممکن است باعث واکنش آلرژیک پوست کف سر به نور خورشید شود. اگر از این نوع شامپو استفاده می‌کنید، مراقب باشید که هنگام بیرون رفتن از خانه و زمانی که در تماس مستقیم با نور خورشید هستید، از کلاه استفاده کنید.
بنابراین درمان شوره سر قطعی نیست اما خوشبختانه راهکارهای بسیاری وجود دارد که به کمک آنها می‌توان شوره سر را کنترل کرد. ابتدا باید عامل شوره سر را شناسایی کنید و بعد به درمان بپردازید. گاهی درمان‌های خانگی جواب می‌دهد. اما گاهی هم نه تنها به شامپو نیاز است بلکه در کنار آن داروهایی نیز به صورت موضعی باید مورد مصرف قرار گیرد. امیدوارم از محتوای پوست و مو نهایت لذت را برده باشید و برای کسانی که به زیبایی ظاهر خود اهمیت میدهند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب مرتبط دیگر میتوانید به بخش سلامت خانواده ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم.
