برای هضم مناسب و کامل غذا در معده نیاز به حرارت کافی غریزی داریم. اگر به دلایل مختلف این حرارت کاهش پیدا کند که عمده دلایل آن سوء مزاج سرد معده است واکنش های لازم در معده برای هضم غذا انجام نشده و معده ضعیف می شود و موجب افزایش اشتها و به تبع آن چاقی خواهد شد. دلیل این امر، سبک زندگی ناسالم و پرخوری و بی تحرکی و مصرف زیاد سردی هاست که موجب ایجاد بلغم و سودا در معده می شود. همچنین علل غذایی سوءهاضمه تند خوردن و نجویدن به مقدار کافی غذا هم می تواند باشد که در این حالت فرد سعی می کند غذا را با خوردن آب و مایعاتی دیگر مثل نوشابه قورت دهد. عمده مشکلات ما در هنگام غذا خوردن همین مسئله است. در ادامه باید گفت مصرف غذاهای دیرهضم، درهم خوری، مصرف آب یخ و غذاهای با طبع سرد هم موجب سوءهاضمه و سردی معده می شود.
نشانه های سردی معده
از نشانه های سردی معده می توان به
- ترش کردن
- نفخ معده
- سوءهاضمه
- بزرگی شکم
- حالت تهوع و بی حالی
- احساس سوزش در مری و سرمعده
- دل درد
- اسپاسم عضلات شکمی
- اسهال یا گاهی اوقات یبوست
به گفته پزشکان طب سنتی اگر:
- غلبه بلغم در معده ایجاد شود تمایل به خوردن شیرینی، حالت تهوع، آروغ ترش، نفخ شکم، افزایش آب دهان به ویژه در زمان خواب، سفیدی زبان و رنگ صورت، سستی و بی حالی، سفیدی ادرار و عدم تشنگی و تندی نبض در فرد ایجاد می شود
- اگر غلبه سودا در معده اتفاق بیفتد اشتهای زیاد و کاذب، ضعف هضم، سوزش معده به ویژه سر معده، ترشی دهان، بزرگی طحال، افکار و خیالات منفی و وسواس و گاهی یبوست برای فرد رخ می دهد.
علت سردی معده
روش نادرست تغذیه و برخی عادت های غلط تغذیه ای باعث ایجاد سردی معده و تشدید علائم آن می شود. ازجمله این علل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خوردن سریع و باعجله غذا
- نوشیدن آب همراه با غذا
- خوردن غذاهای دیرهضم
- استفاده از ادویه های تند
- خوردن غذاهایی با طبع سرد به ویژه ماست، خیار، بستنی، آب سرد، ماهی، پنیر، گوجه، شیر سرد و…
- مصرف برخی داروهای خاص
- ورزش طولانی
- گرسنگی طولانی
- پرخوری
- مصرف هله هوله های میان وعده
همچنین مصرف مواد غذایی مانند گوشت گاو، ماکارونی، سالاد الویه، میوه های کال، لوبیا، حبوبات خوب پخته نشده، تخم مرغ آب پز زیاد سفت شده، آش رشته، پاستا، لازانیا و خوابیدن بر روی شکم، کم تحرکی و فعالیت جنسی با شکم پر و گرم نگه نداشتن قسمت معده و شکم نیز باعث سردی معده می شود. به عبارت دیگر باید اجازه دهیم معده در گرمی خودش و باانرژی کافی فعالیت خودش را انجام دهد.
درمان گیاهی سردی معده
درمان این مشکل در وهله اول رعایت رژیم غذایی است که اهمیت فروانی دارد، هر فردی دارای یک مزاج است و خوردن غذاهای طبع دیگر می تواند باعث مشکلات گوارشی و حتی بیماری هایی مانند آکنه و ریزش مو در او شود، برای فهمیدن طبع می توان به پزشک طبع گیاهی مراجعه کرد. برای درمان موقت سردی معده می توان این درمان های گیاهی را امتحان کرد:
- چای بابونه: نوشیدن چای بابونه یکی از راه های برطرف کردن التهاب و سردی معده است، می توان این چای را همراه با نبات یا لیموترش مصرف کرد
- آب برنج: آب برنج هم یکی دیگر از داروهای مفید برای درمان مشکل سردی و ترش کردن معده است، این نوشیدنی را می توانید در طول روزبه همراه مقداری عسل مصرف کنید تا مشکل سردی معده برطرف شود.
- نعناع: استفاده از برگ های شفابخش نعناع هم که از دیرباز به عنوان یک داروی بی رقیب برای درمان کلیه مشکلات معده مشهور بوده که می توان با جویدن برگ نعناع یا عرق نعناع و چای نعناع را هنگام دل درد و سردی معده مصرف کرد تا التهاب برطرف شود
- دانه رازیانه: دانه رازیانه می تواند مشکل سردی معده و یا هضم کند مواد غذایی در دستگاه گوارش را برطرف کند و به این ترتیب مشکل التهاب معده برطرف می شود.
- روغن کرچک: مقداری روغن کرچک را به معده خود بزنید. سپس این نواحی را ماساژ دهید. بعد از اینکه تمام معده شما چرب شد، بهتر است با یک حوله یا کیسه آب گرم، شکم خود را بپوشانید.
- عسل: برای رفع سردی معده از خواص شفابخش عسل استفاده کنید. شما می توانید دم نوش های مؤثر برای سردی معده را با عسل ترکیب کرده و بخورید.
- سرکه انگور: مقداری از سرکه انگور را در آب حل کنید. سپس این نوشیدنی گوارا را هرروز نوش جان کنید تا التهاب و سردی معده شما برطرف شود.
- چای قرمز: چای قرمز از جمله دمنوش هایی است که جهت درمان سردی معده کاربرد دارد و افراد بهتر است با حذف نوشیدنی های کافئین دار و جایگزین کردن دمنوش چای قرمز به سردی معده خود کمک کنند.
- خرما: افرادی که دارای سردی معده هستند میتوانند سردی برخی مواد غذایی که دارای مزاج سرد هستند را با مصرف خرما برطرف کنند. این کار باعث میشود افرادی که بلغمی هستند و همچنین از سردی معده رنج میبرند، بعد از مصرف مواد غذایی مانند ماهی، اذیت نشوند.
- آویشن وحشی: گیاه آویشن از جمله گیاهانی است که در درمان سردی معده افراد موثر بوده و همچنین میتواند برای افرادی که دچار سندرم روده تحریک پذیر هستند نیز مفید است. بدین منظور میتوانید برگ این گیاه را جویده و یا آن را دم کرده و به صورت دمنوش مصرف کنید.
- بادیان و زنیان: مقداری باز گیاهان بادیان، زنیان، زیره سبز و نبات را با یکدیگر ترکیب کنید. سپس مقدار یک قاشق از آن را در روز نوش جان کنید.
- افتیمون: برای از بین رفتن سردی معده از خواص گیاه افتیمون استفاده کنید. برای این منظور می توانید مقداری از این گیاه را در یک لیوان آب بجوشانید. سپس آن را صاف کنید و همراه با نبات میل کنید.
-
سنبل الطیب: برای کاهش التهاب معده و تغییر مزاج سرد آن گیاه سنبل الطیب را امتحان کنید.
از دیگر راه های درمان سردی معده و همچنین جلوگیری از ابتلا به سردی معده میتوان به اصلاح عادات غذایی و همچنین خودداری از مصرف برخی مواد غذایی با هم اشاره کرد، که در ادامه به آن میپردازیم:
- از مهم ترین نکات در اصلاح عادات، چگونگی مصرف غذاهاست. اولین موردی که باید به آن توجه شود آن است که شما میبایست خوب غذا را بجوید.
- مورد دیگر آنکه شما میبایست قبل از آنکه کاملا سیر شوید دست از غذا خوردن بکشید و معده تان را کمی خالی بگذارید.
- همچنین شما میبایست از خوردن آب در حین غذا خوردن خودداری کنید.
- همچنین این نکته را نیز به خاطر داشته باشید که شما میبایست حجم وعده های غذایی خود را کم کرده و وعده های سبک میل کنید.
- مورد بعدی نیز مربوط به بعد از خوردن غذاست. شما حداقل یک الی دوساعت بعد از وعده های غذایی نباید بخوابید.
- همچنین بهتر است در طول روز تحرک داشته باشید و از یک جا نشستن و خوابیدن طولانی در طول روز بپرهیزید.
- از دیگر نکاتی که باید به آن توجه شود این است که شما بهتر است در وعده ی صبحانه از مواد گرم استفاده کنید و صبحانه ی گرم میل کنید.
- همچنین توصیه شده است که یک قاشق عسل را به همراه مقداری آب مخلوط کرده و شربت غلیظی تهیه و ناشتا میل کنید.
- از دیگر توصیه ها این است که تحت نظر پزشک از روغن هایی نظیر روغن زیتون جهت مالش شکم استفاده کنید.
- مواد غذایی نیز وجود دارند که گنجاندن آنها در وعده های غذایی شما کمک کننده است. ازجمله آنکه میتوانید از ادویه هایی نظیر آویشن، دارچین، زنجبیل، زعفران و زیره برای همراهی با وعده های غذایی خود استفاده کنید. البته توجه داشته باشید که در مصر این ادویه ها زیاده روی نکنید.
- همچنین بهتر است از مصرف برخی مواد غذایی خودداری کرده و یا به مقدار کم مصرف نمایید. از جمله ی این مواد غذایی میتوان به ماست اشاره کرد که بهتر است کم مصرف شود و همچنین از مصرف ماست ترش نیز خودداری کنید.
- قبل از مصرف حبوبات نیز بهتر است حبوبات را حدقل 20 تا 24 ساعت در آب خیسانده و سپس مصرف کنید.
- از مصرف غذاهای فست فود نیز بهتر است خودداری کنید.
- و در آخر آنکه، مصرف میوه هایی که مزاج سرد دارند(مانند هندوانه) نیز توصیه نمیشود.
از سیر تا پیاز رفع یبوست با گیاهان دارویی
