برجستگی واژن از مشکلات شایعی است که بسیاری از زنان آن را تجربه کرده اند. این مشکل دارای علائمی است که برخی از آنها می تواند جدی بوده و یا چندان مهم نباشد. برجستگی واژن به صورت های مختلفی ظاهر می شود.
گاهی ممکن است به صورت یک جوش یا یک دسته برجستگی در ناحیه واژن باشد. برخی از آنها دردناک بوده و با خارش همراه است اما برخی دیگر بدون درد و خارش است. این برجستگی ها ممکن است بر روی لب های واژن یا سایر نقاط ناحیه تناسلی به وجود بیایند و دارای رنگ های مختلف مانند سفید، بی رنگ، صورتی یا قرمز باشند.
انواع برجستگی واژن و دلایل ایجاد آنها
اصولا برای ظهور این برجستگی ها دلایل بسیار مختلفی وجود دارد. از مشکلات هورمونی گرفته تا مشکلات پوستی، عدم رعایت بهداشت فردی، رطوبت و قارچ ها و مواردی ازاین دست می تواند دلیل ظهور انواع برجستگی واژن در نظر گرفته شوند. معمولا عرق کردن، آلودگی های پوستی مانند گردوخاک، نفوذ باکتری ها به درون منافذ باز واژن و غیره می توانند موجب التهاب و ظهور این برجستگی ها و جوش ها شوند. برای درک بهتر دلیل و حتی ارائه راهکار درمانی، بهتر است برجستگی های مختلف را به صورت جداگانه بررسی کنیم.
کیست بارتولین یکی از شایع ترین انواع برجستگی کنار واژن
یکی از متداول ترین انواع برجستگی واژن مشاهده شده در زنان، کیست بارتولین نام دارد. اکثر مراجعه کنندگان به متخصص زنان با این نوع برآمدگی مواجه هستند. اگر دهانه واژن را مانند یک ساعت در نظر بگیریم که کلیتوریس در موقعیت ساعت ۱۲ قرار داشته باشد، این کیست های بارتولین در ساعت های ۵ و ۷ قرار می گیرند. این کیست ها معمولا در یک سمت از دهانه واژن وجود دارند.
مواد تشکیل دهنده درون این کیست ها و برآمدگی ها معمولا متفاوت است. گاهی اوقات این مواد مایعاتی شفاف و موکوس مانند هستند و گاهی هم به صورت چرک و عفونت بیرون می ریزند. گاهی هم اصلا در آنها مایعی وجود ندارد.
در بسیاری از مواقع برخی از باکتری ها می توانند ازجمله دلایل بالقوه ی ظاهرشدن این نوع برجستگی واژن باشند. باکتری هایی که راه انتقال آنها مقاربتی است، مانند نیسریا گونورا و کلامیدیا از جمله این موارد هستند. علاوه بر این برخی از باکتری های رایج در عفونت های زنان مانند اشرشیا کلی و استرپتوکوک هم می توانند دلیل بروز انواع کیست های عفونی بارتولین در زنان باشند.
اگر کیست های بارتولین دردناک شوند، خصوصا در زمان مقاربت جنسی یا اینکه توده ی روی واژن بیش از حد رشد کند و موجب تب و یا درد در زمان راه رفتن شود، مراجعه به پزشک زنان ضروری است. در کیست های بسیار عفونی و بزرگ، بسته به سن و شرایط مراجعه کننده درمان و راهکار مناسب تجویز می شود.
جوش های واژن
دسته دیگر برجستگی های واژن، جوش هایی هستند که به صورت مداوم و به دلایل مختلف در اطراف واژن مشاهده می شوند. این جوش ها معمولا بعد از مدتی خودبه خود از بین می روند. زمانی که منافذ پوست مسدود می شود، این جوش ها به وجود می آیند. بسیاری از این جوش ها هم نتیجه فولیکولت اند، یعنی زمانی که فولیکول های مو با روغن و سلول های مرده پوست مسدود می شوند، ممکن است این جوش ها در واژن ایجاد شوند.
تغییرات هورمونی، بهداشت ضعیف و مواردی ازاین دست می تواند موجب ظهور این جوش ها در اطراف واژن شود. این جوش ها، اگر واقعا فقط جوش های طبیعی واژن باشند ظاهری مانند سایر جوش های نواحی دیگر بدن خواهند داشت. آنها برآمدگی های کوچک و قرمز رنگی هستند که معمولا نوک آنها سفید یا سیاه است. گاهی اوقات این جوش ها متورم و از چرک پر می شوند که ممکن است کمی دردناک باشند.
برخی از این جوش ها به دلیل اپیلاسیون موهای دستگاه تناسلی ایجاد می شوند. در بسیاری از مواقع بعد از اپیلاسیونِ ناحیه تناسلی در زنان، این جوش ها در اطراف واژن ایجاد می شود. معمولا خارج شدن ناقص مو و پیچیدن فولیکول مو در داخل پوست، انواع برجستگی واژن به صورت پاپول های برجسته و خارش دار ظاهر می شود.
کیست های چربی در اطراف واژن
این دسته از انواع برجستگی واژن هم معمولا جز برجستگی های بی خطر محسوب می شوند. اکثر کیست های چربی از نوع خوش خیم هستند و ضرری برای افراد ندارند. آنها معمولا به صورت توده های سطحی هستند که می توانند در هر ناحیه ای از دهانه واژن و نواحی اطراف آن دیده شوند. رنگ این کیست ها معمولا سفید است و می توانند به صورت تکی یا به صورت چندگانه باشند.
برای درمان این دسته از کیست ها معمولا نیاز به اقدام به خصوصی نیست و اغلب آنها خودبه خود از بین خواهند رفت. در نهایت اگر این نوع برجستگی چربی شکل واژن برای مدت زمان طولانی ماندگار شود و فروکش نکند، بهتر است حتما با یک پزشک زنان در این زمینه مشورت کنید.
زگیل های تناسلی
این دسته از برجستگی های واژن نیاز به توجه بیشتری دارند. زگیل های تناسلی از جمله برآمدگی هایی هستند که به دنبال درگیری زنان با ویروس پاپیلومای انسانی ایجاد می شوند این زگیل ها معمولا بدون درد هستند، اما در مواردی هم ممکن است با درد، خارش، سوزش و حتی خونریزی همراه باشند. برای بررسی بیشتر این دسته از برآمدگی ها در واژن بهتر است قدم به قدم در خصوص آن توضیحات کاملی را ارائه دهیم.
زگیل تناسلی معمولا شکلی شبیه یک تکه گل کلم دارند و بسیاری از مواقع هم تعدادشان بیش تر از یکی است. البته همیشه هم شکل آنها این طور نیست و می توانند به اشکال متفاوتی دیده شوند. این برجستگی ها ممکن است صاف یا حتی برجسته باشند و اندازه های متفاوتی هم دارند. رنگ این دسته از برجستگی واژن بین صورتی، سفید تا قهوه ای تیره و خاکستری متغیر است. گاهی سایز آنها بسیار ریز است به سختی دیده می شوند.
نکته حائز اهمیت در خصوص ویروس های پاپیلومای انسانی یا HPV این است که ژنوتیپ های متفاوتی از این ویروس وجود دارند که می توانند بین شریک های جنسی منتقل شوند و تمام آنها در نهایت ممکن است به زگیل ختم شوند. از طرفی هم تمام افراد مبتلا به HPV همیشه علامتی ندارند و شاید اصلا تشخیص داده نشود.
برجستگی واژن ناشی از بیماری سیفلیس
هرچند ابتلا و درگیری به سیفلیس در کل جهان کم شده است، اما هنوز انواع برجستگی واژن ناشی از این بیماری را می توان یکی از انواع شایع برجستگی واژن در بین زنان دانست. بر اساس گزارش های CDC میزان ابتلا به انواع عفونی این بیماری در سال های اخیر حدود 11 درصد افزایش یافته است.
گاهی اوقات این بیماری به صورت یک شانکر بدون درد ظاهر می شود. برخی مواقع هم به صورت یک زخم باز و گرد در نواحی تناسلی اطراف واژن مشاهده می شود. در دوره شیوع اولیه بیماری، معمولا ضایعه به صورت یک زخم در اندازه یک سکه کوچک است. در خصوص این ضایعات باید گفت درمان به موقع و مراجعه سریع می تواند بسیار مؤثر باشد و از بروز مشکلات بسیار جدی و حادتر بیماری در مراحل بسیار پیشرفته جلوگیری کند.
برجستگی های ناشی از مولوسکوم مسری در واژن
این مورد از انواع برجستگی واژن هم معمولا از طریق جنسی منتقل می شوند و در لیست بیماری های مقاربتی دسته بندی می شود. بسیاری از افراد بدون اینکه حتی خودشان اطلاع داشته باشند، به این بیماری ناشناخته مبتلا می شوند.
در نتیجه درگیری با این بیماری، چندین برجستگی قرمز رنگ کوچک با دهانه ای در وسط، در اطراف واژن یا روی دهانه واژن مشاهده می شود. آنها می توانند بسیار ریز باشند. معمولا این ضایعات تناسلی در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند مشاهده می شوند.
آنها ممکن است سفت باشند و معمولا هم درد خاصی ندارند. البته گاهی اوقات این انواع برجستگی واژن خارش و سوزش خواهند داشت. برای درمان آنها اقدام خاصی نیاز نیست و معمولا بعد از یک سال خودبه خود ناپدید می شوند. بااین حال مراجعه به پزشک می تواند دوره ظهور برجستگی ها را کوتاه تر کند.
وجود یک سری خال های گوشتی در اطراف واژن
به این دسته از برجستگی های واژن، تگ های پوستی یا اسکین تگ هم گفته می شود. این موارد معمولا به صورت یک زائده گوشتی مانند، روی پوست اطراف واژن مشاهده می شوند. این زوائد هم معمولا بدون درد هستند و آنها را در دسته زائده های بدون درد و بی خطر می شناسند. معمولا این اسکین تگ ها به رنگ پوست بدن هستند.
این خال ها معمولا به صورت یک گلوله کوچک از خود پوست هستند که روی یک ساقه کوچک قرار گرفته اند. گاهی هم این برجستگی واژن به صورت خال برجسته یا یک زگیل نمایان می شوند. معمولا اکثر آنها اندازه ای کوچک، بین ۱ تا ۵ میلی متر دارند، اما می توانند بزرگ تر هم شوند.
این خال های گوشتی معمولا با افزایش سن بیش تر هم دیده می شوند. معمولا بی آزارند اما درصورتی که وجود آنها مشکل زا شد یا اینکه به دلیل ظاهری که ایجاد می کنند ناخوشایند باشند، می توان با مراجعه به پزشک برای برداشتن آنها اقدام کرد.
برای تشخیص انواع برجستگی های واژن و در صورت نیاز درمان آنها باید با متخصص زنان مشورت کنید. در دکترتو می توانید با بهترین متخصص زنان در شهر خود آشنا شوید، به آنها به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و در صورت نیاز برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.
انواع برجستگی واژن ناشی از درماتیت تماسی
دسته دیگر برجستگی هایی که در نواحی پوست اطراف واژن مشاهده می شوند، در اثر درماتیت تماسی ایجاد می شوند. این وضعیتی است که در آن پوست بدن از جمله پوست اطراف واژن در تماس با یک ماده محرک دچار قرمزی، التهاب، درد و سوزش و خارش می شود.
صابون ها و شوینده های مختلف و حتی برخی از دستمال های مرطوب بهداشتی می توانند دلیل بروز این التهابات و انواع برجستگی واژن پوستی شوند. معمولا این التهابات به یک سری تاول های مرطوب ختم می شوند که خارش و سوزش زیادی نیز دارند.
دانه های فوردایس در واژن
دسته دیگری از انواع برجستگی واژن یک سری دانه های چربی شکل است که می تواند در نواحی واژن مشاهده شده و به آنها دانه های فوردیس گفته می شود. در این حالت که یک اختلال غیر معمول است، در غدد عرق آپوکرین یک التهاب مزمن ایجاد می شود.در نتیجه این غدد ملتهب بزرگ شده و پاپول هایی با خارش های شدید ایجاد می کنند. معمولا زنان در صورت مواجه با این اختلال پاپول هایی سفت و متعدد که غالبا قرمز رنگ و گوشتی هستند را در نواحی پوست اطراف واژن مشاهده می کنند.
محققان هنوز در خصوص دلیل و عامل بروز این عارضه در زنان مطمئن نیستند. البته مشخصا مشکلات هورمونی و برخی اختلالات ژنتیکی می تواند دلیل بروز این برجستگی در واژن باشد. برخی از محققان معتقدند لیزر موهای زائد در برخی از افراد می تواند موجب بروز این حالت از انواع برجستگی واژن در زنان شود.
انواع کیست های غیر سرطانی و سرطانی در ناحیه واژن
یک سری از انواع برجستگی واژن مربوط به کیست های خوش خیمی است که در این ناحیه مشاهده می شوند. برای مثال می توان به کیست های میلیا اشاره کرد که یک سری کیست های کوچک و بی ضررند و به صورت خودبه خودی هم ترمیم شده و از بین می روند.
دسته دیگر کیست های اپیدرموئید هستند که آنها هم به عنوان کیست های سخت و بدون درد شناخته می شوند. لیپوم ها هم دسته دیگری از انواع برجستگی واژن هستند که معمولا هیچ دردی ندارند و به آهستگی رشد می کنند. معمولا آنها در لمس بسیار نرم اند.
کیست مولر دسته دیگری از کیست های واژن اند که معمولا ناشی از باقی ماندن مواد جنینی است و بعد از زایمان ایجاد می شوند. این انواع برجستگی واژن در مواردی بدون علامت اند و برخی مواقع هم ممکن است موجب یک سری خونریزی های واژینال و دردها و مشکلات ادراری شوند. این کیست ها باید تحت نظر پزشک متخصص زنان درمان شوند.
چه زمانی برجستگی واژن خطرناک است؟
برجستگی واژن همیشه خطرناک نیست، اما تنها راه مطمئن شدن آزمایش دادن و صحبت با پزشک متخصص است. غالباً خود به خود برطرف می شوند اما اگر از بین نرفتند و به رشد ادامه دادند یا باعث درد یا علائم دیگری شوند، ممکن است نیاز به درمان باشد.
اگر علت این برجستگی های واژنی را نمی دانید، از کمک گرفتن نترسید یا خجالت نکشید. بسیاری از افراد دچار این مشکل می شوند و پزشکان و کارکنان خدمات بهداشتی و درمانی برای کمک به شما آماده اند.
تشخیص بیماری برجستگی واژن
برای تعیین علت برجستگی یا زخم، پزشک ممکن است سوالات زیر را از شما بپرسد:
- چند وقت است که متوجه برجستگی ها شدید؟
- آیا برجستگی ها ترشحاتی ایجاد می کند؟
- آیا ظهور ان با گذشت زمان تغییر کرده و اگر چنین است، چگونه؟
- آیا برجستگی ها دردناک است یا خارش دارد؟
- آیا فعالیت جنسی دارید؟
پزشک ممکن است معاینه لگن را انجام دهد یا جهت کشت از ضایعه پوستی سواب بردارد. برخی از بیماری های مقاربتی از طریق آزمایش خون و ادرار قابل تشخیص است و نیازی به در آوردن لباس در مقابل پزشک نیست.
توده ها و برآمدگی واژن چگونه درمان می شوند؟
توده های واژن اغلب نیازی به درمان ندارند. اگر آنها نیاز به مراقبت های پزشکی داشته باشند، درمان بر اساس علت آنها تعیین می شود. اکثر برآمدگی ها و توده های واژن را می توان در خانه مدیریت کرد. در اینجا مواردی وجود دارد که می توانید برای کمک به کاهش علائم خود انجام دهید:
- از پوشیدن لباس هایی که فرج شما را ساییده و آسیب می زند خودداری کنید.
- اگر کیست دارید، چند بار در روز به مدت چند روز حمام آب گرم بگیرید.که ممکن است به تخلیه کیست ها کمک کند.
- شلوارهای ساخته شده از مواد طبیعی مانند پنبه را بپوشید.مواد طبیعی قابل تنفس هستند و می توانند به خنک و خشک نگه داشتن اندام تناسلی شما کمک کنند.
بعید است که توده های روی واژن شما دلیلی برای هشدار باشند. بیشتر آنها خود به خود از بین می روند یا می توان آنها را در خانه درمان یا مدیریت کرد. اگر یک بیماری مقاربتی دارید، معمولاً می توان آن را با درمان کنترل کرد، اما برای کاهش خطر عوارض مهم است که درمان را زود شروع کنید.