پاداش بلاک در ارزهای دیجیتال چیست؟

به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، در نظام بانکی فعلی، وظیفه نظارت بر تراکنش ها بر عهده بانک ها است. اما در حوزه رمزارز ها، این وظیفه بر عهده نود های شبکه بلاکچین است. در بلاکچین همیشه افرادی حضور دارند تا تراکنش های انجام شده را تأیید کنند. این تأیید تراکنش ها به تکمیل زنجیرۀ بلاک منجر می شود. این افراد در ازای این فعالیت، پاداشی دریافت می کنند که به آن، پاداش بلاک یا Block Reward می گویند.

این پاداش ها در شبکه بیت کوین و امثال آن که مبتنی بر گواهی اثبات کار هستند، به ماینر ها تعلق می گیرد. در شبکه های مبتنی بر گواهی اثبات سهام، مانند تزوس، این پاداش ها به خریداران آن تعلق دارد. در حقیقت افزایش امنیت شبکه در تزوس، منوط به افزایش خرید ارز تزوس توسط کاربران است.

پاداش بلاک در ارزهای دیجیتال اثبات کار

اثبات کار یا همان استخراج (ماینینگ)، در شبکه ارزهای دیجیتال، یک سازوکار امنیتی است با هدف جلوگیری از حملات سایبری به شبکه. در این مکانیزم، هر فردی که بخواهد به عنوان ماینر در شبکه فعالیت کند و به کسب درآمد بپردازد، باید قدرت پردازش سخت افزارهای خود را به شبکه اختصاص دهد و با آن قدرت پردازش، برای حل یک معادله ریاضی تلاش کند. به این ترتیب، اگر کسی بخواهد به بلاک چین حمله کند، مجبور است قدرت پردازشی بیشتر از بقیه ماینرها داشته باشد که با توجه به تعداد بالای ماینرها، این کار بسیار دشوار خواهد بود و توجیه اقتصادی ندارد.

این مکانیزم در بلاک چین برخی از بزرگترین ارزهای دیجیتال استفاده شده است. بیت کوین، اتریوم، لایت کوین، بیت کوین کش، مونرو و دش تعدادی از این ارزهای دیجیتال هستند.

به عنوان نمونه، قدرت پردازش شبکه بیت کوین در زمان به روزرسانی این مطلب بیش از ۱۲۵ میلیون تراهش بر ثانیه (TH/S) است. این یعنی اگر کسی بخواهد به بلاک چین بیت کوین حمله کرده و آن را دستکاری کند، مجبور است حداقل ۶۳ میلیون تراهش قدرت پردازش فراهم کند که در دنیای امروز برای یک نفر کاری تقریباً غیرممکن است.

در ادامه به بررسی مفهوم پاداش بلاک در بلاک چین بیت کوین خواهیم پرداخت، اما در بیشتر ارزهای دیجیتال فرایندی مشابه در جریان است.

پاداش بلاک در بلاک چین بیت کوین

پاداش بلاک در شبکه بیت کوین، مقدار بیت کوینی است که با ایجاد هر بلاک (هر ده دقیقه) تولید می شود و به ماینر تعلق می گیرد. در حال حاضر پاداش هر بلاک ۶.۲۵ واحد بیت کوین است که هر چهار سال یکبار (بعد از استخراج هر ۲۱۰,۰۰۰ بلاک)، طی رویدادی به نام «هاوینگ» نصف می شود.

در شبکه بیت کوین، برای تأیید و افزودن بلاک ها به زنجیره، به توان محاسباتی بسیار بالایی احتیاج است. ماینری که توان محاسباتی سخت افزارهای خود را در اختیار شبکه قرار می دهد، باید برای تأمین این توان محاسباتی، هزینه صرف کند. به این ترتیب، برای ایجاد انگیزه در ماینرها این هزینه ها باید پوشش داده شود. شبکه بلاک چین برای پوشش این هزینه ها، به استخراج کنندگان پاداش می دهد.

طبق پروتکل بیت کوین، اولین ماینرِ موفق در ساخت یک بلاک معتبر برای اتصال به بلاک چین، پاداش دریافت می کند. این پاداش در ازای هزینه ی قابل توجهی است که ماینر صرف استخراج بلاک می کند. بنابراین، علاوه بر کارمزد تراکنش که نسبتا اندک است، ماینر بیت کوین های جدیدی را در قالب پاداش دریافت می کند.

پاداش بلاک، دو مزیت برای شبکه بیت کوین دارد. مزیت اول این است که انگیزه لازم را به ماینرها می دهد تا در ازای کسب پاداش، امنیت شبکه را تأمین کنند. دومین مزیت این است که فرایند پاداش دهی در طول زمان باعث در چرخه قرارگرفتن بیت کوین های جدید می شود و در طول چندین سال، تمام بیت کوین ها را وارد چرخه بازار می کند.

در سال ۲۰۰۹ و به هنگام ابداع بیت کوین، ساتوشی ناکاموتو این شبکه را به گونه ای تنظیم کرد که حداکثر ۲۱ میلیون کوین تولید شود. این امر بیان گر دو مسئله است. اول، هنگامی که تمام ۲۱ میلیون واحد بیت کوین استخراج شود، هیچ بیت کوین جدیدی تولید، یا بهتر بگوییم، استخراج نخواهد شد. دوم، هنگامی که تعداد بیت کوین ها به سقف حداکثری خود برسد، پاداش ماینرها (استخراج کنندگان) فقط کارمزد تراکنش خواهد بود.

در ابتدای پیدایش بیت کوین، پاداش استخراج هر بلاک ۵۰ واحد بیت کوین جدید بود. بااین حال، پس از استخراج هر ۲۱۰,۰۰۰ بلاک، پاداش بلاک طی رویدادی به نام هاوینگ نصف می شود. حدود چهار سال طول می کشد تا ۲۱۰,۰۰۰ بلاک بیت کوین استخراج شود. این مدت زمان از طریق تنظیم نرخ سختی استخراج، تقریباً ثابت باقی می ماند.

در سال ۲۰۱۲، پاداش بلاک، یا به عبارت دیگر نرخ تولید بیت کوین، در قالب رویداد هاوینگ، به ۲۵ واحد کاهش پیدا کرد. سپس در سال ۲۰۱۶، پاداش بلاک بار دیگر نصف شد و به ۱۲.۵ واحد رسید. چند ماه پیش، در ۱۱ مه ۲۰۲۰ (۲۲ اردیبهشت)، سومین رویداد هاوینگ اتفاق افتاد؛ این میزان دوباره به نصف کاهش یافت و به ۶.۲۵ واحد برای هر بلاک رسید. بعد از ۶۴ رویداد هاوینگ دیگر، پاداش بلاک در نهایت به صفر خواهد رسید.

برای درک بهتر ارزش بیت کوین، مقایسه آن با ارزش طلا همیشه کارساز است. کاهش تدریجی میزان تولید بیت کوین، به منظور حفظ ارزش و بهای این ارز دیجیتال طراحی شده است؛ درست همان طور که کمیاب بودن ویژگیِ طلا است. اگر طلا کمیاب نبود و مثلاً می توانستیم آن را روی درخت به عمل آوریم، هرگز بها و ارزش کنونی خود را نداشت. اگر تعداد بیت کوین های قابل تولید نیز نامتناهی بودند، بیت کوین نیز هیچ پتانسیلی برای حفظ ارزش بلندمدت خود نداشت.

بنابراین، نرخ سختی استخراج، به خاطر حفظ ویژگی کمیاب بودن بیت کوین تنظیم می شود تا مانع افت بهای این ارز دیجیتال شود. اگر بیت کوین یا هر ارز دیگر، فقط تولید و روانه بازار شود، دیگر ارزش خاصی نخواهد داشت. این امر باعث رقابتی شدن استخراج بیت کوین می شود.

نحوه دریافت پاداش بلاک در شبکه بیت کوین را می توان این گونه شرح داد: به محض اینکه یک درخواست برای تراکنش بیت کوین در کیف پول شکل بگیرد، این تراکنش به شبکه غیرمتمرکز بیت کوین ارسال می شود. سپس ماینرها برای تأیید این تراکنش، اضافه کردن بلاک و دریافت پاداش با یکدیگر رقابت می کنند.

برای کسب پاداش بلاک، ماینرها باید تراکنش های معتبر را در بلاک هایی با حجم حدود ۱ مگابایت قرار دهند. سپس آنها شروع می کنند به رقابت با یکدیگر تا جواب یک معادله ریاضی را به دست بیاورند. به دست آوردن این جواب فقط با حدس اعداد ممکن است.

اتریوم نیز مشابه بیت کوین، از مدلی تشویقی و انگیزه محور برای استخراج استفاده می کند. استخراج کننده اتریوم در صورت موفقیت در استخراج، ۲ اتر، تمام گس (gas) بلاک و پاداشی اضافی، موسوم به پاداش آنکل (Uncle) را دریافت می کند. مدل اتریوم تا حد زیادی وام دار طراحی بیت کوین است؛ با این حال، اتریوم تفاوت هایی اساسی نیز با برترین ارز دیجیتال دارد. همچنین در آینده نزدیک و با راه اندازی کامل اتریوم ۲.۰، سازوکار اثبات کار برای اتریوم به کلی کناز گذاشته خواهد شد و از مکانیزم اثبات سهام در این ارزدیجیتال استفاده خواهد شد که در ادامه مطلب با این موضوع بیشتر آشنا خواهید شد.

پاداش همیشگی با استخرهای استخراج

بالاتر گفته شد اولین ماینری که به جواب معادله بلاک برسد، پاداش بلاک را دریافت می کند که در بیت کوین اکنون ۶.۲۵ واحد است. اما امروزه با گسترش شبکه بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال، استخراج مستقیم برای بیش از ۹۰ درصد ماینرها ممکن نیست. اگر شما اکنون یک دستگاه استخراج بیت کوین بخرید و به صورت مستقیم به شبکه متصل کنید، احتمالاً تا هزاران سال هم نمی توانید به پاداش بلاک برسید، چون رقیب های زیادی وجود دارند که چندصد میلیون دلار در این بخش سرمایه گذاری کرده اند.

به همین دلیل، اغلب ماینرها برای استخراج به صرفه بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال به استخر استخراج (mining pool) متصل می شوند.

استخر استخراج محل مجازی است که ماینرها قدرت پردازش خود را در آن بایکدیگر به اشتراک می گذارند و همه با هم برای استخراج یک بلاک تلاش می کنند. در نهایت هر کس به اندازه قدرت پردازش خود سود می برد. به بیان دیگر، ماینرها قدرت پردازش خود را به استخر استخراج می دهند و استخر استخراج به نمایندگی از بقیه ماینرها برای دریافت پاداش بلاک تلاش می کند. فراهم کردن امکان کسب درآمد دائمی و همیشگی برای ماینرها، اصلی ترین مزیت استخر استخراج است.

پاداش بلاک در ارزهای دیجیتال اثبات سهام

مکانیزم اثبات کار باوجود تمام مزایایی که دارد، عاری از مشکل نیست. یکی از راهکارهای جایگزین برای حفظ امنیت شبکه های بلاک چینی به جای ماینینگ، مکانیزم اثبات سهام است.

ایده اصلی در این مکانیزم این است که مشارکت کنندگان می توانند به جای صرف هزینه زیاد برای خرید دستگاه های استخراج، دارایی های خود را به شبکه اختصاص دهند و شبکه در فواصل زمانی خاص به طور تصادفی به یکی از مشارکت کنندگان این امکان را می دهد که بلاک بعدی را اعتبارسنجی کند. بدیهی است هر چقدر فرد ارز دیجیتال بیشتری به شبکه اختصاص دهد، پاداش بیشتری دریافت می کند.

برای حمله به شبکه های مبتنی بر اثبات سهام نیاز است که مهاجم بیش از ۵۰٪ واحدهای یک ارز دیجیتال را در اختیار داشته باشد که با توجه به توزیع ثروت و همچنین عدم عرضه کافی، فراهم کردن چنین میزانی از سرمایه دشوار است. همچنین اگر به فرض محال کسی چنین سرمایه ای داشته باشد، با حمله به شبکه، ارزش آن به شدت سقوط خواهد کرد و مهاجم اولین کسی است که ضرر می کند.

بنابراین در این مکانیزم چیزی که صلاحیت یک مشارکت کننده برای تأیید بلاک را تعیین می کند، نرخ هشی که در اختیار شبکه قرار داده نیست. بلکه صلاحیت اعتبارسنج با مقدار کوین هایی که سهام گذاری شده است تعیین می شود.

پولکادات، تزوس، کاردانو، بایننس کوین، استلار و … از جمله کوین هایی هستند که از این مکانیزم استفاده می کنند. اتریوم، بزرگترین آلت کوین بازار ارزهای دیجیتال نیز در آستانه تغییر پروتکل خود به مکانیزم اثبات سهام است.

تفاوت بین پاداش و کارمزد در استخراج ارزهای دیجیتال

پاداش استخراج، تنها دریافتی ماینرها از شبکه نیست. استخراج کنندگان و اعتبارسنج ها علاوه بر پاداش تولید بلاک های جدید، کارمزد تأیید تراکنش را نیز از طرفین تراکنش دریافت می کنند.

برای مثال، اگر شما مقداری بیت کوین از صرافی به کیف پول خود انتقال دهید، خواهید دید که مقدار بیت کوینی که به کیف پول شما واریز شده، از مقدار بیت کوینی که از صرافی خارج کرده اید کمتر است. اختلاف این دو عدد همان کارمزد تراکنش است که ماینرها تعلق می گیرد. برخلاف میزان پاداش که برای هر بلاک بیت کوین ثابت است و توسط پروتکل بیت کوین تعیین می شود، میزان کارمزد به شلوغی شبکه و نیازِ کاربر به تسریع در انجام تراکنش بستگی دارد.

جمع بندی

ارزهای دیجیتال برای تأیید تراکنش ها و تأمین امنیت شبکه، به جای اعتماد به نهادهای متمرکزی مانند بانک، به استخراج کنندگان و اعتبارسنج های بلاک چین متکی هستند. برای اینکه افراد برای مشارکت در این فرایند ترغیب شوند، پاداشی برای آنها در نظر گرفته است.

در بسیاری از ارزهای دیجیتال، به ازای استخراج یا تأیید هر بلاک، به کسی که موفق به ایجاد و تأیید بلاک شده است پاداشی داده می شود که آن را پاداش بلاک می نامیم.

در بلاک چین هایی که در آنها برای تأمین امنیت از مکانیزم اجماع اثبات کار استفاده می شود، این پاداش به استخراج کنندگانی می رسد که قدرت پردازش دستگاه استخراج خود را در اختیار شبکه قرار داده اند. این مکانیزم در بیت کوین پیاده شده است.

همچنین در بلاک چین هایی که در آنها برای تأمین امنیت از مکانیزم اجماع اثبات سهام استفاده شده است، پاداش بلاک به اعتبارسنج هایی می رسد که کوین ها خود را در شبکه سهام گذاری کرده اند. این مکانیزم در ارزهایی مانند تزوس، کاردانو و استلار پیاده شده است.