هالووین یکی از جشن های باستانی است که در اغلب کشورهای مسیحی برگزار می شود. قدمت این جشن باستانی به بیش از 2000 سال گذشته باز می گردد. زادگاه این مراسم، محل سلطنت سلتیان یعنی ایرلند، بریتانیا و فرانسه امروزی بوده است. در آن دوران، مردم این منطقه سال نو خود را در روز 1 نوامبر جشن می گرفتند. آن ها این روز را به معنی پایان فصل تابستان و آغاز تاریکی می دانستند. در نظر آن ها شروع زمستان با مفاهیمی مانند مرگ همراه بود. سلتیان بر این باور بودند که یک نوامبر مرز بین دنیای مردگان و زندگان است. بعلاوه آن ها معتقد بودند در شب 31 اکتبر مسیر برای بازگشت ارواح مردگان به زمین فراهم است؛ بنابراین، در چنین شبی، جشن هالووین را برگزار می کردند.
روزهای مقدس
در روز سیزدهم ماه مه، پاپ بونیفاتیوس چهارم در روم به احترام تمام شهدای مسیحیت معبد رومی پانتئون را برگزید و جشنی كاتولیكی به نام "روز تمام شهدا" در كلیسای غربی آن بنا نهاده شد. بعدها پاپ گرگوری سوم به منظور گرامیداشت تمام شخصیت های مقدس و شهیدان دین مسیحیت، این جشنواره را گسترش داده و تاریخ آن را از سیزدهم ماه مه به اول ماه نوامیر تغییر داد. تا قرن نوزدهم میلادی، نفوذ دین مسیحیت به سرزمین های سلتیک رسید، جائی كه در آن این دین به تدریج با مذاهب پیشین سلتیک ادغام شد و در نهایت جایگزین آن ها گردید.
در سال 1000 پس از میلاد، كلیسا روز دوم ماه نوامبر را به عنوان روز تمام ارواح نام گذاری كرد؛ روزی كه برای گرامیداشت مردگان تعیین شده بود. امروزه به طور گسترده ای اعتقاد بر این است كه كلیسا در تلاش بوده تا مراسم مذهبی سلتیک برای مردگان را با یک تعطیلی مذهبی تعیین شده توسط كلیسا جایگزین نماید. مراسم روز ارواح که شبیه به ساوین است همراه با آتشكده های بزرگ، نمایش های رژه مانند و پوشیدن لباس هایی مانند قدیس ها، فرشته ها و شیاطین بود. مراسم روز تمام قدیس ها، اُل هالوس یا اُل هالومَس (در زبان انگلیسی میانه در فاصله بین سال های 1100 تا 1500 میلادی تلفظ می شده اند) نیز نامیده می شود و شب قبل از آن یعنی شب سنتی ساوین در مذهب سلتیكی، با عنوان شب تمام قدیس ها (اُل هالوس ایو) نامیده شد كه به تدریج به هالووین یا هالوین مبدل گشت.
نکات جالب جشن هالووین
هالووین همیشه روزی پر از رمز و راز، سحر و خرافات بوده است. این مناسبت به عنوان جشن برداشت محصول در آخر تابستان در دوران سلتیک ها آغاز شد كه در آن مردم به طور ویژه احساس نزدیكی به دوستان و بستگان فوت شده خود داشتند. برای این ارواح مهربان، جایی را پشت میز شام مهیا می كردند، خوراكی های لذت بخشی را در پشت درب و در امتداد خیابان می گذاشتند و شمع روشن می كردند تا ارواح بستگانشان بتوانند مسیر خود را به سمت جهان ارواح پیدا كنند.
امروزه ارواح هالووینی اغلب به شكلی ترسناک و نحس تجسم می گردند و لباس ها و خرافات ما وحشتناک تر نیز هستند. ما از رد شدن از خیابان همراه با گربه ها سیاه خودداری می كنیم چراكه می ترسیم موجب بدشانسی برای ما گردند. این فکر ریشه در قرون وسطی دارد زمانی كه مردم بر این باور بودند كه جادوگران با تبدیل شدن به گربه سیاه، مانع از شناسایی هویت خود می شدند. همچنین بسیاری از افراد از زیر نردبان رد نمی شوند؛ زیرا بر اساس خرافات که نشأت گرفته از تفکرات مصریان باستان است، اشكال مثلثی مقدس هستند (یک دلیل دیگر هم شاید به خاطر این حقیقت باشد كه رد شدن از زیر یک نردبان تكیه داده شده بر دیوار بسیار ناایمن است)؛ به خصوص در مورد هالووین ما تلاش می كنیم كه حدالامكان از شكستن آینه، پا گذاشتن بر روی ترک های خیابان و یا پاشیدن نمک در این روز خودداری کنیم.
سنت های هالووین در جهان
سنت اصلی در مراسم هالووین این است که کودکان لباس های خاص می پوشند و برای گرفتن مواد غذایی شیرین و حاوی قند به خانه سایر افراد می روند. زنان جوان نیز لباس های متنوع با ظاهری بسیار جذاب و تحریک کننده می پوشند. تنوع و مدل لباس ها با توجه به سلیقه افراد، متفاوت است. ارائه نخ دندان یا خمیردندان، کندن صورتک ماهون روی کدوتنبل، هدیه دادن تخم مرغ و دستمال توالت به یکدیگر نیز بخشی از آداب مراسم هالووین است. با این حال، برخی از سنت های عجیب وغریب وجود دارد که در حین برگزاری مراسم هالووین در نقاط مختلف دنیا انجام می شود. این سنت های عجیب عبارتند از:
آشنایی دخترها و پسرها در جشن هالووین
شاید این سوال پیش آید که چه بر سر سنت ها و اعتقادات قدیمی هالووین آمده كه امروزه در مراسم های مخصوص این روز جایی ندارند؟ بسیاری از این آئین های منسوخ و فراموش شده به جای گذشته، بر آینده و به جای مردگان بر زندگان متمركز هستند. به طور خاص بسیاری مجبور بودند كه به دختران جوان كمک كنند تا همسران آینده شان را بشناسند و این اطمینان را در آن ها به وجود بیاورند كه روزی ازدواج خواهند كرد.
قرن هجدهم میلادی در ایرلند، یک آشپز ویژه ممكن بود یک حلقه را در لابه لای سیب زمینی های له شده خود در شب هالووین پنهان نماید و امیدوار باشد كه عشق واقعی را تقدیم كسی نماید كه آن را پیدا می كند. در اسكاتلند پیشگویان توصیه می كردند كه یک خانم جوان و واجد شرایط به ازای هر كدام از خواستگاران خود یک فندق را نام گذاری كند و سپس آن ها را به داخل آتش بیاندازد. فندقی كه به جای منفجر شدن، تبدیل به خاكستر می شد یعنی صاحب آن نام، همسر آینده دختر جوان می بود (در برخی از نسخه های این افسانه برعكس آن صحیح بوده است: فندقی كه می سوخت، نماد عشقی بود كه نمی توانست سرانجامی برای آن متصور شد).
عطسه در شب هالووین
سلتی ها اعتقاد داشتند زمانی که شخصی عطسه می کنند باید به او بگویند: خدا حفظت کند. به این دلیل که معتقدند در هنگام عطسه روح از بدن به بیرون پرتاب می شود. به این دلیل در شب هالووین باید مراقب باشند تا اگر کسی عطسه کرد به او بگویند خدا حفظت کند تا شیطان روح او را تسخیر نکند.
داستانی دیگر آن بود كه در صورتیكه در شب هالووین یک دختر جوان قبل از خواب معجونی شیرین حاوی گردو، فندق و جوز هندی بخورد در خواب، همسر آینده خود را خواهد دید. دختران جوان به امید اینكه سیب زمینی به شكل حرف اول اسم همسر آینده شان روی زمین نقش ببندد، از روی شانه خود سیب زمینی پرتاب می كردند؛ همچنین با استفاده از نگاه كردن به زرده تخم مرغ شناور بر روی آب درون كاسه، تلاش می كردند تا اطلاعاتی در مورد آینده خود بدست بیاورند و با ایستادن در مقابل آینه در یک اتاق تاریک با یک شمع و نگاه كردن از بالای شانه خود، تصویر چهره همسر خود را می دیدند.
مراسم قاشق زنی
سنت قاشق زنی هالووین آمریكایی احتمالاً ریشه در اجتماعات روز ارواح در انگلستان دارد. در طول جشن ها، شهروندان تنگدست و فقیر درخواست غذا می كنند و خانواده ها اصطلاحاً برای نذر كردن در حق مردگانشان، به آن ها آب نبات هایی به نام كیک ارواح می دهند. توزیع كیک ارواح توسط كلیسا به عنوان روشی برای جایگزینی رویه های باستانی گذاشتن غذا و نوشیدنی برای ارواح سرگردان تشویق شده است. رویه مذكور كه به رفتن روح معروف بود، در نهایت توسط كودكانی به كار گرفته شد كه با رفتن به درب خانه محل زندگی شان، نوشیدنی، غذا و پول دریافت می كردند.
سنت پوشیدن لباس های مخصوص هالووین هم دارای ریشه اروپایی و هم دارای ریشه سلتیكی است. صدها سال قبل، زمستان دوره ای ترسناک و نامعلوم بود. منابع و مخازن غذائی كم می شدند و بسیاری از مردم از ترس تاریكی و روزهای كوتاه زمستانی دائماً در نگرانی به سر می بردند.
آمریكایی ها با تقلید از سنت ایرلندی ها و انگلیسی ها شروع به پوشیدن لباس های مخصوص كرده، به خانه ها مراجعه می نمودند و از آن ها درخواست غذا یا پول می كردند؛ كاری كه در نهایت امروزه از آن با عنوان قاشق زنی یا كاسه زنی (تریك اُر تریت) یاد می شود.
زنان جوان معتقد بودند كه در هالووین می توانند نام یا ظاهر همسر آینده خود را از طریق گرفتن فال هایی توسط نخ، تكه های سیب یا آینه غیب گوئی نمایند. در اواخر دهه 1800 حركتی در آمریكا جهت تبدیل هالووین به یک مناسبت برای تشكیل اجتماعات و دورهم جمع شدن شكل گرفت و تلاش شد برخی از موارد مانند ارواح، شوخی ها و اسباب جادوگری كم رنگ شوند.
در اواخر قرن جشن های هالووینی برای کودکان و بزرگسالان، معمول ترین روش برای برگزاری جشن های مربوطه بود. میهمانی ها متمركز بر بازی، غذاهای فصلی و لباس های مخصوص جشن بودند. پدرها و مادرها از طریق روزنامه ها و رهبران جامعه تشویق می شدند كه هر چیز ترسناک و عجیب و غریب را از مراسم های هالووین حذف كنند. به دلیل این تلاش ها، هالووین بسیاری از خرافات و مفاهیم فرعی خود را با شروع قرن بیستم میلادی از دست داد.
اوبون یا Obon
یکی از سنت های زیبایی که شب هالووین در کشور ژاپن برگزار می شود، استفاده از فانوس است. البته فستیوال فانوس های ژاپن به جای ماه اکتبر در ماه آگوست برگزار می شود؛ اما اغلب افراد در هالووین برای دوستان، بستگان یا افراد خانواده که از دنیا رفته اند، فانوس روشن می کنند. پس از روشن کردن فانوس، مردم برای شادی بازماندگان دعا می کنند. مراسمی مشابه با اوبون، در کشور کره نیز اتفاق می افتد. آن ها سبدی از میوه و خوراکی را در این شب به آرامگاه اجداد خود می برند و از آن ها قدردانی و سپاسگزاری می کنند.
سنت بارمبرک یا Barmbrack
به نظر اغلب افراد مراسم بامبرک یکی از وحشتناک ترین سنت های هالووین در ایرلند است. برخلاف مراسم قاشق زنی، در این سنت از کودکان خواسته نمی شود که به ازای گفتن جوک های ترسناک، آب نبات دریافت کنند، بلکه از افراد خواسته می شود معجونی حاوی مولسین بخورند که به آن ها قدرت پیش بینی حوادث آینده اعطا شود. آن ها معتقد هستند که اجرای سنت Barmbrack به آن ها قدرتی می دهند که بتوانند آینده عشقی، طول عمر و میزان ثروت را به درستی پیش بینی کنند.
سنت خیره شدن به آینه در جشن هالووین
اجری این سنت به کشور انگلستان یا بریتانیای بزرگ محدود می شود. بر اساس این سنت، جوانان باید در اتاقی تاریک روبروی آینه بایستند و به آن خیره شوند تا بتوانند تصویر فردی که قرار است در آینده با او ازدواج کنند را ببینند. در افسانه ها آمده است اگر فردی قبل از ازدواج بمیرد به جای مشاهده تصویر همسر خود در آینه، تصویر یک اسکلت مشاهده خواهد کرد.
سنت کنده کاری روی چغندر و شلغم
مراسم جک و فانوس که در جشن هالووین برگزار می شود، یک سنت آمریکایی نیست بلکه از یک رسم قدیمی انگلیسی ناشی شده است. درگذشته مردم انگلستان برای مراسم هالووین روی شلغم و چغندر، صورتک های مختلفی کنده کاری می کردند؛ اما امروزه، مردم آمریکا، کندن صورتک های ترسناک را بر روی کدوتنبل انجام می دهند. دلیل اینکه مرم بریتانیا از چغندر یا شلغم برای کنده کاری استفاده می کردند کمبود کدوتنبل در این منطقه بوده است.
سنت نان و آب
مردم اتریش در مراسم هالووین واقعا به دنبال پیدا کردن ارواح مردگان نیستند. بلکه آن ها یک هفته تمام برای آرامش روح مردگان خود، تنها آب و نان می خورند. این یک هفته روحانی از 30 اکتبر شروع می شود و تا 5 نوامبر ادامه پیدا می کند. پس از پایان این هفت روز، فرد دوره روحانی خود را با غذا دادن به اردک ها به پایان می رساند.
سنت P’chum Ben در برگزاری جشن هالووین در کشور کامبوج
مراسم هالووین در کامبوج بجای آخرین شب ماه اکتبر، در ماه سپتامبر برگزار می شود. مراسم P’chum Ben در حقیقت زمانی است که بومیان محلی همراه با خانواده خود به معبد رفته و گوشت برنج و شیرینی نذر می کنند. در این مراسم آن ها سخنرانی راهبان مذهبی را می شوند و به موسیقی های دل نشین گوش می دهند.
سنت مخفی کردن چاقوها
مطمئنا یکی از سنت های عجیبی که در مراسم هالووین انجام می شود، مربوط به کشور آلمان است. مردم آلمان روز اول نوامبر را مقدس می دانند. آن ها سعی می کنند تمام این روز را در کنار عزیزان ازدست رفته خود باشند؛ اما سنت عجیب مراسم هالووین در آلمان این است که آن ها سعی می کنند به مدت یک هفته پس از آغاز نوامبر، چاقوهای خود را مخفی کنند تا نتوانند تحت تاثیر افکار پلید خود به مردگان آسیب برسانند.
سنت صحبت با مردگان یکی از عجیب ترین سنت های جشن هالووین
در جمهوری چک، مراسم هالووین به عنوان جشنی برای بزرگداشت تمام مردگان شناخته می شود. آن ها سعی می کنند در این مدت گل و برخی خرده ریزها را بر سر مزار مردگان خود ببرند. آن ها در اطراف قبر مردگان آتش یا شمع روشن می کنند. سپس، کنار آن ها صندلی می گذارند تا بتوانند با روح مردگان خود ارتباط برقرار کرده و با آن ها صحبت کنند.
سنت کیک لوبیای مردگان یا Fave dei morti
مردم کشور ایتالیا، هالووین را به گونه ای متفاوت جشن می گیرند. آن ها سعی می کنند از غذاهای باورنکردنی و عجیب استفاده کنند. آن ها کیک های بسیار بزرگ و لوبیایی شکل همراه با ضیافت و شام رؤیایی برای بستگان و اقوام مرحوم خود آماده می کنند. سپس، درها و پنجره های خانه را باز می گذارند و خودشان به کلیسا می روند. آن ها معتقدند در این مدت مردگان به خانه باز می گردند و از غذاها و کیک ها می خورند.
سنت سوزاندن پول و میوه
یکی از مراسم هایی که مردم کشور هنگ کنگ و چین در هالووین انجام می دهند، جشنواره ارواح گرسنه یا Yue Lan است. البته اجرای مراسم ارواح گرسنه در هنگ کنگ با چین کمی متفاوت است. مردم هنگ کنگ در جشن هالووین سعی می کنند به جای خاموش کردن فانوس ها، تمام وسایل حتی عکس های متعلق به اشخاص مرده را بسوزانند. آن ها معتقدند این کار به آرامش مردگان کمک می کند.
سنت پوست کندن سیب یکی دیگر از سنت های جالب جشن هالووین
مردم اسکاتلند در شب هالووین سعی می کنند پوست سیب را به صورت کامل از آن جدا کنند، ازنظر آن ها بهتر است پوست سیب به شکل نواری باریک و یکدست جدا شود. پس از آنکه پوست سیب کاملا جدا شد، آن ها پوست نواری را روی شانه خود قرار می دهند. چیدمان این نوار نشان دهنده حروف اسم فردی است که در آینده با او ازدواج خواهند کرد. آن ها معمولا هنگامی که پوست را روی شانه خود می اندازند کلمات سوفیا ورکا و کریس مارتین را بر زبان می آورند. اگر شخصی این کلمات را نگوید پیش بینی آینده به درستی انجام نمی شود.
سنت شب شیطان
سنت شب شیطان یکی از مراسم اجراشده در شب هالووین است. این مراسم برای اولین بار از شهر دیترویت آمریکا آغاز شده است. در این مراسم سعی می شود با به آتش کشیدن ساختمان ها متروک و خالی از سکنه، شوخی های بی خطر انجام شود؛ اما اغلب افراد معتقدند بهتر بود این سنت عجیب در گذشته باقی می ماند.
سنت روز مرگ یا Day of the Dead
یکی از مشهورترین سنت هایی که در شب هالووین انجام می شود، مربوط به کشور مکزیک است. این سنت روز مرگ نام دارد که در زبان سنتی مردم این منطقه Día de los Muertos نامیده می شود. مردم مکزیک سعی می کنند با ساخت زیارتگاه های بسیار زیبا برای مردگان و پذیرایی از روح آن ها، جشن هالووین را انجام دهند. در مکزیک این مراسم معمولا در دومین روز ماه نوامبر انجام می شود؛ و افراد را برای برگزاری جشنی باشکوه آماده می کند.
مراسم هالووین یکی از جشن هایی که از گذشته تاکنون در جهان برگزار می شود. این مراسم امروز بیشتر رنگ و بوی مذهبی پیدا کرده و به تمام نقاط جهان گسترش یافته است. باور قدیمی در مورد جشن هالووین این است که در این روز ارتباط دنیای مردگان با دنیای زندگان برقرار می شود؛ به همین دلیل، در سراسر جهان، آداب و روسم و سنت های مختلفی برای ارتباط با مردگان و آرامش روح آن ها در چنین روزی انجام می شود.