چه کنیم تا کودک دروغ نگوید؟

به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، تصور کنید مادر یا پدری هستید که فرزند کوچکی دارید؛ شاید هم واقعا کودکی دارید که در این صورت خدا حفظش کند. حالا تصور کنید وارد اتاق کودک دلبندتان شده اید و دیواری که تازه رنگ شده است را غرق در تصاویر باب اسفنجی، پنگول و سایر شخصیت های کارتونی می بینید و مجرم کوچک را می بینید که این کار را به گردن دوستان خیالی یا شخصی دیگر می اندازد. بله واقعیت دارد، کودکان دروغ می گویند اما دروغگویی در کودکان فعلی خبیثانه و از روی برنامه ریزی های شیطانی نیست و واکنش های شما به عنوان والدین نقش مهمی در ترک یا ادامه ی دروغگویی کودک تان دارد.

بچه ها در این سن وسال داستان می سازند، بدون اینکه بدانند داستان ها و تخیلات شان غیرواقعی است. مثلا کودکی چهار پنج ساله تمام قبض های تلفن و گاز را کف خانه پخش وپلا کرده و وقتی علت را جویا می شوید خیلی ساده می گوید کار خواهر یا برادرش است؛ این در حالی است که خواهر یا برادر کوچک ترش تنها دو ماه دارد. چرا کودکان دروغ می گویند؟ علت دروغگویی در کودکان چیست؟ در واقع بچه های خیلی کوچک دروغ نمی گویند. برای دروغ گفتن، فرد دروغگو می داند که فرقی میان واقعیت و شکل تحریف شده آن وجود دارد و این توانایی در تشخیص از ۴ سالگی به بعد شکل می گیرد. بعدها در سال های پیش دبستانی قدرت تخیل کودکان رشد می کند. این رشد با ساختن قصه های «من درآوردی» توسعه می یابد. در این مقطع سنی کودکان از خود داستان می سازند، شخصیت های داستانی و کارتونی مورد علاقه خود را با واقعیت در هم می آمیزند و قصه می سازند. اما کودکان بزرگ تر در مقطع سنی قبل از پیش دبستانی معمولا برای کسب منفعتی خاص یا فرار از عواقبی چون تنبیه دروغ می گویند. باید بدانید که همه ی اینها طبیعی و بخشی از فرایند رشد است.

در این مطلب ۹ راهکار برای ترک عادت دروغگویی کودک ارائه می دهیم:

۹ راهکار مفید برای ترک عادت دروغگویی فرزندان

۱) واکنش منفی نشان ندهید

هنگامی که بچه را در حال دروغ گفتن ببینید، غریزه اولیه تان احتمالاً شما را ترغیب می کند که به منظور جلوگیری از این وضعیت، او را به شکلی مجازات کنید. با اینکه این روش ممکن است برای بعضی از کودکان کار کند، اما همیشه و در مورد همه کودکان بهترین گزینه نیست.

استراتژی بسیار بهتر این است که نفس عمیق بکشید و قبل از اینکه واکنش نشان بدهید، دروغی را که فرزندتان گفته ارزیابی و واکاوی کنید. اینگونه شما ممکن است تصمیم بگیرید اگر دروغ او کوچک باشد، از آن چشم پوشی کرده و فرزند خود را راهنمایی کنید و یا تصمیم بگیرید که به ریشه یابی عمیق تری بپردازید و یا حتی موضوع را به زمان دیگری موکول کنید.

۲) آرام باشید

لحظه ای که متوجه می شوید فرزندتان در حال دروغ گفتن است، مهم است که آرامشتان را حفظ کنید. اگر شما با فریاد بر سر فرزندتان واکنش تند نشان دهید و یا به او بگویید که از او ناامید شده اید و … فرزند شما ممکن است در آینده برای مصون ماندن از واکنش مشابه از سوی شما، رفتار غلط دیگری داشته و به دروغ دیگری متوسل شود. در حالی که اگر صداقت را تشویق کنید، فرزندتان زمانی که اشتباه کند برای روراست بودن با شما احساس امنیت بیشتری دارد.

آیا تا به حال از مدل آیس برگ چیزی شنیده اید؟ این یک نظریه بسیار جذاب است که با توجه به آن، رفتارهای ناپسند در فرزندان ما تنها نوک یک کوه یخ بسیار بزرگ است و از آنجا که فقط حدود %۱۰ از یک کوه یخ برای چشم غیر مسلح قابل مشاهده است، عامل اصلی رفتارهای کودک ما در واقع زیر سطح بوده و ما قبل از هر تغییری باید راهی برای دیدن و درک این رفتارها پیدا کنیم.

فرزند شما ممکن است دروغ بگوید تا از ناامیدی شما جلوگیری کند، اعتماد به نفس خود را افزایش دهد، از فرد دیگری محافظت کند و غیره. زمان بگذارید تا متوجه چیزی شوید که فرزندتان در واقع آن را به طور مستقیم به شما نمی گوید. قدم اول درمان دروغگویی کودک علت یابی است.

۴) قوانین روشن و محکم وضع کنید

اگر می خواهید دروغ های فرزندتان را متوقف کنید، باید مجموعه ای از قوانین را در خانه وضع نمایید که در آن به طور واضح شرایطی را که می خواهید برقرار شود، تعریف کنید. برخی مواقع به آشفتگیهای فکری و انگیزه های فرزندتان به دروغگویی بیندیشید و سپس لیستی از قواعدی را که باید او هر روز برآورده سازد، تدوین کنید. لیست را در جایی که برای فرزندتان قابل مشاهده است نصب کنید و اغلب آنها را مجدداً بازگویی کنید.

اگر فرزندتان را در حین تلاش و کوشش برای پیروی از قوانینی که تعیین کرده اید دیدید، برایش یک نمودار پاداش در نظر بگیرید که به موجب آن کودک شما برای موفق اجرا کردن تعدادی از قوانین هر روزه مزیتی را به دست می آورد (به عنوان مثال اگر فرزند شما ۴ تا ۶ تیک موفق را در نمودار ثبت کند، ۱۵ دقیقه زمان بیشتر برای بازی با iPad به دست می آورد).

۵) یک مدل و الگوی خوب باشید

البته این مورد نیازی به تذکر ندارد، اما طبیعتاً اگر می خواهید فرزندانتان با شما صادق باشند، مهم است که خودتان نیز رفتار مشابهی داشته باشید. مهمترین مشکل در این قبال، دروغ های مصلحتی است که ممکن است شما بگویید، زیرا درک آنها برای کودکان کمی پیچیده است.

لذا بهترین توصیه این است که حتی الامکان در مقابل دیدگان کودک از بیان هر نوع دروغی بپرهیزید و اگر هم مجبور شدید در مقابل فرزندانتان دروغ مصلحتی بگویید برای آنها وقت بگذارید و دلایلش را توضیح دهید. بگویید که چرا مجبور شدید از خط قرمز خودتان عبور کنید، به عنوان مثال توضیح دهید که برای جریحه دار نکردن احساسات دیگران این کار را کردید.

۶) در مورد مشکل با هم تعامل و صحبت کنید

اگر مظنون هستید که فرزندتان با شما صادق نیست و دروغ می گوید، درهای تعامل و ارتباط با او را باز بگذارید. درباره اتفاقات و راهکارهای تغییر شرایط در رویارویی با موقعیت ها با هم بحث کنید تا به طرز شگفت انگیزی افزایش توانایی کنترل شرایط او را ببینید. مراقب باشید که گفتگو همواره ملایم و مثبت باشد تا کودک زمانی که نزد شما به دروغ خود اعتراف می کند، احساس راحتی و امنیت داشته باشد. به یاد داشته باشید که اعتماد یک جاده دو طرفه است!

۷) مچ گیری نکنید

به جای اینکه عمداً سعی کنید مچ فرزند خود را در حین دروغگویی بگیرید، رویکرد دیگری را انتخاب کنید. به عنوان مثال، اگر از کودک خود خواسته اید تا قبل از وقت شام اتاق خود تمیز را کند و می دانید که هنوز این اتفاق رخ نداده است، به اتاق کودک رفته و گفتگویی مثبت را شروع کنید.

شما می توانید چیزی شبیه به این بگویید: “من فقط می خواستم به شما بگویم که شام تا نیم ساعت دیگر آماده خواهد شد. مرتب کردن اتاقت را کی و از کجا می خواهی آغاز کنی؟ آیا می توانم برای شروع کار به شما کمک کنم؟” بنابراین ایده این نیست که او را به عواقب احتمالی کارش تهدید کنید، بلکه انجام یادآوری و ارائه کمک گزینه بهتری است.

۸) رفتار صادقانه او را ستایش کنید

تمجید، یک روش کارا برای تشویق انواع رفتارهایی است که می خواهیم در فرزندانمان ببینیم. اگر چه اشکال مثبت و منفی مختلفی از تزریق انگیزه به کودک برای خود کنترلی او وجود دارد، اما تحقیقات نشان می دهد که تقویت مثبت و یا همان عمل پاداش دادن به کودک برای رفتار مطلوبش، موثرترین روش برای افزایش شانس انجام مجدد آن عمل مطلوب توسط کودک است.

بنابراین بهتر است زمانی که فرزندتان حقیقت را میگوید، مخصوصاً زمانی که ممکن است برای خودش مشکل ساز شود، صداقت او را تحسین کنید. اگر عزم جدی در مبارزه با دروغ گفتن بچه هایتان دارید، یک نمودار برچسب نیز ممکن است به جلوگیری از آن کمک کند.

اگر مطمئن هستید که فرزندتان به شما دروغ می گوید، سعی کنید فرصتی دیگر برای جبران و تبرئه به او بدهید. مثلاً بگویید من مطمئن نیستم که حرف شما کاملاً درست باشد، کمی بیشتر فکر کن تا دوباره درباره اش صحبت کنیم. احساسات خود را در حین گفتگو بروز ندهید و به یاد داشته باشید که اگر فرزند شما موفق به گفتن حقیقت شد، او را تشویق کنید و بدانید ایده تشویق پس از حقیقت گویی منجر به تعاملات مثبت بین شما و او می شود.