چگونه آدم انتقاد پذیری باشیم؟

به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، آیا از انتقادهایی که با آنها روبرو می شوید به عنوان ابزاری برای پیشرفت واصلاح خود استفاده می کنید؟ و یا بالعکس واکنش غیر متخصصانه از خود نشان می دهید؟ آیا به موقعیتی هایی که می توانید به نحو احسنت از آنها برای رشد و تعالی خود استفاده کنید به دیده ی تردید می نگرید؟
شکی نیست که پذیرش و هضم انتقاد کار دشواریست، حتی اگر منتقد در نهایت حسن نیت و درستی به اظهار نظر بپردازد. قبول کردن حرف های کسی که اشتباهاتتان را به شما گوشزد می کند امر خوشایندی نخواهد بود؛ اما برای تجلی هر چه بیشتر موفقیت در جامعه، "انتقاد" باید در ذهن افراد جا بیفتد، در روح آنها سیلان پذیرد و به عنوان پاره ای تفکیک ناپذیر از بدنه ی فرهنگی جامعه درآید.
بحث توانایی یا ناتوانی یک انسان به هنگام تقابل با شایستگی های فردی مطرح می گردد و میدان این مقابله ظرفیت "انتقاد پذیری" اوست. برای درک صحیح انتقادات، فرد ملزم به فراهم نمودن بستری مناسب است که اگر این فضای مناسب پدید آید، شخص آسانتر می تواند روند تکاملی خود را طی نماید و از این بابت باید از منتقد تشکر و قدردانی نیز بعمل آورد. اگر بتوانید یک چنین تحولی را در سیر اندیشه های خود ایجاد کنید، آنگاه در زندگی فردی و شغلی خود به موفقیت های چشمگیری دست پیدا خواهید کرد.
تحقیقات و تفصیل های گسترده در حیطه ی روانشناسی حاکی از این مطلب است که افراد زبده در هر رشته ای یاد گرفته اند که به انتقادات با دیدی متفاوت از آنچه افراد معمولی دارند، نگاه کنند.

این افراد انتقاد را به مثابه یک بازخوراند ارزشمند می پندارند و از آن به عنوان فرصتی کم نظیر برای پیشرفت و ترقی استفاده می کنند. تنها دغدغه ذهنی آنها، هدفمند و نظامند کردن اموری است که در دست اجرا دارند و نه تنها هیچ گاه با بدفهمی یا دانش ناکافی با انتقادها برخورد نمی کنند، بلکه نرمش خاصی نیز از خود نشان می دهند.
افراد حرفه ای به جای اینکه از انتقاد فرار کنند به آن خوش آمد می گویند. حتی می توان گفت به دنبال مشاوران و مستشارانی هستند که پیوسته پیشنهاد کننده ی انتقادات سازنده و گاه دردناک نیز باشند. آنها سپس از این نظرها به عنوان رهنمونی برای پیشرفت مداوم بهره می جویند

يكي از رموز موفقيت هاي فردی و اجتماعی انسان داشتن ظرفیت انتقاد پذیری است ،انتقادپذيري و نرنجيدن از انتقاد نشانه رشد روحی، معنوي واخلاقی است و هركس خداي حكيم خير او را بخواهد انتقادپذير مي گردد..

راهکارهای افزایش ظرفیت انتقادپذیری:

همیشه آدم هایی که انتقاد دیگران را به شکل سازنده می پذیرند، مورد حسرت دیگران بوده اند.

بسیاری از آدم ها با این خصلت به دنیا نیامده اند و در طول عمر خود نسبت به هر بازخورد واکنش منفی داشته اند، حتی اگر کاملا درست بوده باشد.

به محض این جمله ای حاوی انتقاد را می شنوند، ضربان قلبشان شدت می گیرد، چشم هایشان تار می شود و ذهنشان فقط به این سمت می رود که آن فرد چه دشمنی با من دارد؟

متاسفانه، در بسیاری از موارد نیز پاسخ انتقاد را با خشم یا دفاع بی منظق می دهند یا حتی بدتر از آن با انتقادی منفی تر به فرد حمله می کنند.

واقعیت این است که همه ما باید روحیه انتقادپذیری را در خود بالا ببریم. یک انتقاد سازنده می تواند ضعف هایمان را به ما نشان دهد که باعث پیشرفتمان می شود.

شما در چند گام می توانید به افزایش ظرفیت انتقادپذیری دست یابید.

واکنش نشان ندهید:

با شروع هر گونه نشانه انتقاد، هیچ کاری انجام ندهید. اصلا واکنش نشان ندهید. اجازه دهید اول مغزتان موقعیت را تحلیل کند. بدین ترتیب، می توانید مانع حالت بد و ناامیدی در صورتتان شوید و به خودتان یادآور می شوید که باید آرام بمانید.

یادآوری منافع دریافت بازخورد:

چند ثانیه فرصت دارید. به خودتان مزایای دریافت یک انتقاد سازنده را یادآوری کنید، برای مثال بهبود مهارت ها و ارتقا روابط فردی و اجتماعی.

باید تلاش کنید مانع هر نوع واکنش منفی نسبت به فرد منتقد باشید. فراموش نکنید گاهی حتی بدترین آدم ها نیز انتقادات سازنده می کنند.

آرامشتان را حفظ کنید و به حرف های او گوش دهید:

دید مثبتی نسبت به حرف های او داشته باشید. اگر نسبت به حرف های او جبهه نگیرید، بهتر می توانید آرامش خود را حفظ کنید.

برای درک بهتر گوش دهید:

تا این مرحله، جلوی واکنش منفی صورت و بدنتان را گرفته اید، مغزتان کار می کند و مزایای دریافت انتقاد را مرور کرده اید.

آماده داشتن یک گفتگوی مفید بر اساس شخصیتی دانا و با صلاحیت هستید. وقتی فرد نظرش را با شما در میان می گذارد، به خوبی گوش دهید. اجازه دهید فرد تمام افکار و نظراتش را بدون قطع شدن با شما در میان بگذارد.

وقتی حرف هایش تمام شد، یک بار دیگر بخش های مهم آن را مرور کنید: «خب، پس گفتی من باید گزارش کارها را با جزئیات بیشتری ارائه کنم؟»

در این مرحله، به دنبال تحلیل یا سوال از فرد نباشید، در عوض سعی کنید حرف های او را بفهمید. در عین حال، این نکته ار نیز درک کنید که انتقاد کردن اصلا کار ساده ای نیست و آن فرد شاید خودش نگران است یا نتوانسنه نظرش را به خوبی منتقل کند.

تشکر کنید:

برای افزایش ظرفیت انتقادپذیری از او تشکر کنید. می دانیم سخت است، در چشم های او نگاه کنید و از اینکه نظرش را با شما در میان گذاشت تشکر کنید.

قدردانی بدین معنی نیست که شما با نظرش موافق هستید، بلکه فقط نشان داده اید که از اینکه او به شما توجه داشته و افکارش را با شما در میان گذاشته ممنون هستید.

سوال کنید:

اکنون موقع ارزیابی بازخورد است تا دید بهتری از نظر فرد پیدا کنید. بحث نکنید، تنها سوال کنید تا ریشه این نظر را پیدا کنید.

برای مثال، اگر همکارتان گفت که شما در جلسات عصبانی می شوید:

از او مثال دقیقی برای درک موضوع بخواهید: «یه کم ناراحت کننده است، اما می شود یک مثال بیاوری که در کدام جلسه عصبانی شدم؟»

مواردی را که درست است، تایید کنید «بله در آن جلسه حرف های او را قطع کردم، اما بعد از او عذرخواهی کردم و موضوع تمام شد.»

سعی کنید دریابید این تنها مورد بوده است یا تکرار شده است (شاید تنها یک بار این اشتباه را انجام داده اید: «مورد دیگری هم بوده است که من عصبانی شده باشم؟»

مذاکره کنید:

«خوشحال می شوم اگر نظری برای کنترل خشم داشته باشی، بشنوم.»

در مورد راهکارهای حل مشکل با او صحبت کنید.

گاهی ممکن است انتقاد از شما به دلیل اختلاف سلیقه است.

همیشه به یاد داشته باشید که این حق شماست که از خودتان دفاع کنید. اما مهم نوع بیان است. حرف هایتان را با احترام و بدون توهین به شخصیت فرد بزنید.

تنها در این صورت است که می توانید برنده این بازی باشید.

نظر دیگران را نیز جویا شوید:

همان طور که گفتیم گاهی انتقاد می تواند به دلیل دشمنی یا اختلاف سلیقه باشد. در چنین مواردی، لزومی ندارد رویه خود را تغییر دهید.

برای این منظور، بهتر است نظر دیگران را نیز در مورد انتقاد جویا شوید. اگر افراد زیادی این نظر را تایید می کنند، شاید بهتر است خودتان را تغییر دهید.

انتقام نگیرید:

انتقاد اصلا به معنی توهین نیست. گاهی این بهترین دوست ماست که به خاطر خیر خودمان از ما انتقاد می کند. بنابراین، عدم انتقام جویی یکی از مهم ترین اصول افزایش ظرفیت انتقادپذیری است.

انتقاد سازنده تنها راه تبدیل ضعف ها به نقاط قوت است. ار موضع دفاعی به خود بگیرید و هیچ چیزی را قبول نکنید، هیچ وقت به فرد بهتری تبدیل نخواهید شد. به یاد داشته باشید که انتقاد کردن هم به اندازه انتقاد شنیدن ساده نیست، اما به طور کلی بیشتر به نفع شماست که به آن گوش دهید.