به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، فولیک اسید یا اسید فولیک یکی از مکمل هایی است که بسیاری از خانم ها در دوران بارداری و قبل از آن مصرف می کنند، در این مطلب به اطلاعات مهمی در این زمینه اشاره می شود.
فولات و فولیک اسید اشکالی از ویتامین B. محلول در آب هستند. فولات به طور طبیعی در برخی مواد غذایی وجود دارد و فولیک اسید شکل ساختگی این ویتامین است. از سال ۱۹۹۸ فولیک اسید به برخی از غلات، آرد، نان ها، پاستا، کلوچه ها و بیسکویت ها افزوده شده است و افزودن آن به شکل یک قانون الزامی درآمده است.
فواید فولیک اسید
همانطور که گفته شد فولیک اسید سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند و به همین دلیل بدن را در برابر بسیاری از بیماری ها همچون مشکلات قلبی، مشکلات مادرزادی، سرطان و پوکی استخوان مقاوم می کند. مصرف آن در دوره بارداری و حتی مدتی قبل از اقدام به بارداری ضروری است. در صورتی که مادر به میزان کافی اسید فولیک مصرف کند، مغز و نخاع جنین به خوبی شکل می گیرد و از نقص ها و مشکلات مادرزادی جلوگیری خواهد شد. مادرانی که از این مکمل به میزان کافی مصرف نکرده اند علاوه بر مشکلات فوق، امکان سقط جنین نیز برایشان وجود دارد.
همچنین این ویتامین برای بیماری هایی همچون آلزایمر، کم شدن بینایی و شنوایی ناشی از افزایش سن، اختلالات خواب، مشکلات پوستی، اختلالاتی همچون افسردگی و دردهای عضلانی نیز تجویز می شود.
عوارض عدم مصرف فولیک اسید
کمبود فولیک اسید باعث بروز مشکلاتی در بدن فرد می گردد و احتمال ابتلا به سرطان های روده بزرگ و بیماری های کبدی یکی از عوارض آن می باشد. همچنین کمبود طولانی مدت آن باعث کم خونی، تورم و قرمزی زبان، مشکلات گوارشی همچون اسهال و مشکلات روحی و روانی مانند افسردگی و اضطراب، مشکلات خواب، ضعف و بی حالی و ریزش موها می شود. از مشکلات جدی تری که ممکن است در اثر کمبود این ویتامین رخ دهد می توان به خطر سکته قلبی و سکته مغزی اشاره کرد.
مقدار مصرف
در صورتی که مصرف این ویتامین با تجویز پزشک و به دلیل مشکل خاصی می باشد لازم است که طبق نظر پزشک معالج مصرف شود. اما میزان مصرف معمول و توصیه شده فولیک اسید در گروه های سنی مختلف به شرح زیر است.
تولد تا 6 ماهگی: 65 میکروگرم
7 تا 12 ماهگی: 80 میگروگرم
1 تا 3 سالگی: 150 میگروگرم
4 تا 8 سالگی: 200 میکروگرم
9 تا 13 سالگی: 300 میکروگرم
14 سالگی به بعد: 300 میگروگرم
خانم های شیرده: 500 میکروگرم
خانم های باردار: 600 میکروگرم
نکته مهم این است که هر فرد مجاز به مصرف روزانه میزان مشخص گروه سنی خود است. مصرف بیشتر تنها با تجویز پزشک مجاز بوده و در غیر صورت امکان بروز مشکل افزایش می یابد.
مصرف فولیک اسید در چه افرادی ضروری است؟
- زنانی که باردار هستند و یا قصد بارداری دارند.
- زنانی که فرزند مبتلا به اسپینابیفیدا (نقص در تشکیل ستون فقرات به این صورت که ممکن است بافت های عصبی از بدن بیرون زده باشند) دارند و می خواهند برای بارداری مجدد اقدام کنند.
- زنانی که خودشان یا یکی از اعضای خانواده آن ها به اسپینابیفیدا مبتلا هستند و قصد بارداری دارند.
- افراد مبتلا به بیماری های مزمنی همچون آسم، صرع، دیابت، التهاب روده، لوپوس، آرتریت و پسوریاز
- افراد مبتلا به کم خونی، سلیاک و بیماری های کبدی
- افراد نیازمند به دیالیز
اهمیت اسید فولیک در بارداری
فولیک اسید یکی از مهم ترین مکمل های دارویی برای زنان در سن باروری است. خانم هایی که قصد بارداری دارند لازم است که به پزشک مراجعه کنند تا شرایط آن ها بررسی شود و از مکمل ها و ویتامین هایی همچون فولیک اسید استفاده کنند. در صورتی که مادر به میزان کافی از این ویتامین مصرف کرده باشد سیستم عصبی جنین به خوبی شکل می گیرد و امکان ایجاد نقص های مادرزادی تا حد زیادی از بین می رود. احتمال سقط جنین، مرده زایی و زایمان زودرس نیز از دلایل کمبود این ویتامین است.
چگونگی مصرف فولیک اسید در بارداری
خانم هایی که قصد بارداری دارند باید سه ماه قبل از اقدام برای بارداری شروع به مصرف این ویتامین کنند. اگر که خانمی متوجه بارداری شد جای نگرانی وجود ندارد اما بهتر است که هرچه سریع تر مصرف اسید فولیک را شروع کرده و با پزشک نیز مشورت کند چرا که ممکن است میزان آهن خون شما کمتر از حد معمول باشد و به دوز بیشتری نیاز داشته باشید. به طور معمول قبل از بارداری و در سه ماه اول، بدن به 400 میکروگرم فولیک اسید نیاز دارد. ممکن است در سه ماهه دوم و سوم مکمل فرفولیک جایگزین فولیک اسید شود. به همین دلیل بهتر است که مصرف فولیک اسید در دوره بارداری تحت نظر پزشک باشد.
اهمیت مصرف اسید فولیک در مردان
تحقیقات نشان داده است که مصرف این ماده توسط مردان، بسیاری از مشکلات و نقص های مربوط به لوله های عصبی همچون اسپینابیفیدا را کاهش می دهد. در گذشته مصرف آن را تنها برای زنان باردار تجویز می کرده اند اما امروزه مصرف آن به مردانی که قصد باروری دارند نیز توصیه می شوند. فولیک اسید به افزایش کیفیت و حرکت اسپرم کمک بسیاری می کند.
همچنین به زوجین توصیه می شود که برای انجام آزمایش های آمادگی قبل از بارداری باهم مراجعه کنند تا علاوه بر خانم ها از آقایان نیز آزمایش هایی همچون اسپرموگرام گرفته شود. در این آزمایش حرکت، شکل و تعداد اسپرم ها مورد ارزیابی قرار می گیرد. بسیاری از مشکلات مربوط به اسپرم با مصرف مکمل هایی همچون زینک، ویتامین D و فولیک اسید درمان می شود. مطالعات نشان داده است باروری مردانی که قبل از بارداری همسرشان این ویتامین را مصرف کرده اند، به حد چشم گیری افزایش پیدا کرده است.
تاثیر فولیک اسید بر جنسیت
برخی از افراد تصور می کنند که با خوردن این ویتامین می توانند جنسیت فرزند خود را تعیین کرده و پسردار شوند. عوامل زیادی بر جنسیت جنین تاثیر می گذارد. از این عوامل می توان به ژن پدر و مادر و حتی محیط رحم اشاره کرد. فولیک اسید تاثیر بسیار زیادی بر سلامت جنین می گذارد اما تحقیقات علمی نشان داده است که تاثیری بر جنسیت جنین ندارد.
منابع طبیعی فولیک اسید
اسیدفولیک به صورت طبیعی نیز در برخی از مواد غذایی یافت می شود که شامل موارد زیر هستند.
_ سبزیجاتی همچون کاهو، اسفناج، گل کلم و کلم بروکلی
_ میوه هایی همچون موز، آووکادو، لیمو، پرتغال، هندوانه، کیوی، عنبه و طالبی
_ حبوبات مانند عدس، نخود، لوبیا چیتی و لوبیا چشم بلبلی
_ شیر، زرده تخم مرغ، بامیه، مارچوبه، سویا و جگر
نکته: مصرف جگر و قلوه برای زنان باردار توصیه نمی شود.
بهترین زمان برای مصرف
پزشکان توصیه می کنند که این ویتامین قبل از خوابیدن مصرف شود. ممکن است که پس از مصرف دارو بر روی معده تاثیر بگذارد و مشکلاتی همچون تهوع، یبوست و اسهال ایجاد کند. به همین دلیل بهتر است که آن را بعد از خوردن غذا مصرف کنید. این دستورالعمل برای تمام افراد (حتی خانم های باردار) می باشد. اگر بعد از خوردن آن دچار عارضه های جزئی شدید، بلافاصله مصرف آن را قطع نکنید چرا که بدن پس از گذشت چند روز به آن عادت می کند و عوارض از بین خواهد رفت. برای احتیاط می توانید با پزشک خود مشورت کنید.
عوارض جانبی
اسید فولیک مکمل دارویی بی خطری است اما این امکان وجود دارد که در اثر مصرف بیش از حد، فرد دچار مسمومیت شود. عوارض مسمومیت با این ویتامین شامل موارد زیر هستند.
_ درد و کوفتگی تمام بدن
_ مشکلات تنفسی همچون برونکواسپاسم
_ مشکلات پوستی همچون خارش، اریتم و بثورات پوستی
_ کسالت و بی حالی، آنافیلاکسی و اسپاسم آلرژیک نایژه ای
عوارض مصرف بیش از حد فولیک اسید
این ویتامین فواید بسیار زیادی دارد و مصرف به اندازه آن به اکثر افراد توصیه می شود. اما مصرف زیاد آن نتیجه عکس خواهد داشت و مشکلاتی برای فرد ایجاد می کند. از عوارض مصرف زیاد آن می توان به موارد زیر اشاره کرد.
_ افزایش رشد تومورهای سرطانی و پیش سرطانی
_ مشکلات خواب
_ مشکلات پوستی همچون جوش
_ مشکلات معده مانند گرفتگی شکم، گاز معده، اسهال و تهوع
_ مشکلات رفتاری همچون هیجان، بی قراری و تحریک پذیری
_ تشنج و خطر حمله قلبی
موارد منع مصرف
مصرف این ماده در بیماران مبتلا به آنمی پریشوز که هنوز تشخیص داده نشده است توصیه نمی شود چرا که در این صورت علائم بیماری پوشانده می شود. همچنین بیماران مبتلا به آنمی پرشیوز و دیگر آنمی های مگالوبلاستیک ثانویه به كمبود vitB12 نیز نباید از فولیک اسید استفاده کنند.
تداخلات دارویی فولیک اسید
برخی داروها با این ویتامین تداخل دارند و باعث بروز عوارض جانبی می شوند. در صورت مصرف داروهای زیر با پزشک خود مشورت کنید.
_ داروهای ضد تشنج مانند فنی توئین و فنوباربیتال
_ پیریمتامین
_ قرص های ضد بارداری