چگونه ریزش طبیعی مو را با از دست دادن مو تشخیص دهیم؟

وقتی موهایتان را به طور کامل زیر دوش حمام می شویید، موهایی که از قبل سست بوده یا از پوست سر جدا شده اند، به زمین می ریزند. اگرچه ممکن است تعدادشان زیاد به نظر برسد اما شما به احتمال زیاد شاهد یک ریزش موی کاملاً طبیعی هستید. البته اگر ریزش موهایتان برای خودتان غیر عادی است (مثلاً به صورت طاسی نقطه ای، کچلی و ریزش توده ای)، حتماً باید به پزشک یا متخصص پوست مراجعه کنید.

ریزش طبیعی مو در یک روز

دانستن حد معمول ریزش مو می تواند استرس بی مورد را برطرف کند یا به شما بگوید موهایتان نیاز به کمک دارند. بر اساس اعلام آکادمی متخصصان پوست آمریکا (AAD) ریزش 50 تا 100 تار مو در طول یک روز طبیعی است. برای افرادی که موهای بلندتری دارند، از دست دادن این تعداد تار مو بیشتر به چشم می آید. از آنجایی که 100.000 فولیکول مو یا بیشتر، در پوست کف سر وجود دارد، از دست دادن حدود 100 تار مو در روز تفاوت خاصی در شکل ظاهری ایجاد نمی کند.

​​ریزش مو در زنان و مردان

زنان در مقایسه با مردان معمولاً موهای بیشتری در روز از دست می دهند. هیچ راهی برای سنجش دقیق و واقعی این تفاوت وجود ندارد زیرا حالت دهی روزانه مو با ابزار حرارتی و رنگ کردن مکرر موها نقش بسزایی در ریزش آن ها دارد. تقریباً 40 درصد زنان هر روز موهای زیادی را به دلیل نوع مدل دادن، پیراستن و حالت دهی به آن ها از دست می دهند. (اهمیت مراقبت از ساقه مو نیز در اینجا پررنگ تر می شود.) زنان همچنین به دلیل قرار گرفتن در برخی موقعیت های طبیعی زندگی مانند بارداری و یائسگی بیشتر از مردان دوره های ریزش مو را تجربه می کنند.

چرخه زندگی مو

آیا تا به حال به مراحل زندگی موهای خود فکر کرده اید؟ صدها هزار مو روی سر شما وجود دارد و هر یک از آن ها در مرحله متفاوتی از عمر دو تا پنج ساله خود هستند. موها به صورت مرحله ای رشد می کنند و سپس می میرند. تغذیه، سلامت خواب ، استرس، بهداشت، حالت دهی روزانه و آلودگی هوا همگی جزو عواملی هستند که در ریزش روزانه موها نقش دارند. در ادامه مراحل زندگی هر تار مو را می خوانید. دانستن این مراحل دیدگاه درستی در مورد ریزش مو طبیعی به شما می دهد.

• مرحله آناژن: مرحله ای که در آن یک تار مو در حال رشد است، مرحله «آناژن» نامیده می شود و 90 درصد تارهای مو در این مرحله هستند. مو در مرحله آناژن هر ماه حدود یک سانتی متر رشد می کند. وقتی چیزی رشد موهای شما را متوقف می کند، به آن «آناژن افلوویوم» (anagen effluvium) می گویند. آناژن افلوویوم همان چیزی است که وقتی به ریزش مو فکر می کنید، در حقیقت دارید به آن می اندیشید.

• مرحله کاتاژن: مرحله بعدی «کاتاژن» نامیده می شود. فقط در حدود یک تا دو درصد از موهای شما در هر زمان مشخص در مرحله کاتاژن قرار دارند. در این مرحله که دو تا سه هفته طول می کشد، رشد تارهای مو متوقف می شود.
• مرحله تلوژن: آخرین مرحله از مراحل رشد مو «تلوژن» است. به موهای این مرحله “club hair” نیز گفته می شود. در این مرحله تارهای مو در حالت استراحت قرار می گیرند تا از پوست سر جدا شوند. همچنین رشد مو متوقف می شود. در هر زمان حدود 8 تا 9 درصد از موهای شما در این مرحله قرار دارند. تلوژن افلوویوم (Telogen effluvium) وجود بیش از 10 درصد از موهای شما در مرحله تلوژن را نشان می دهد. تلوژن افلوویوم موقتی است اما وقتی موها در این مرحله هستند، ریزش بیشتری دارند. استرس، جراحی یا حتی یک تب کوتاه مدت می تواند باعث ایجاد تلوژن افلوویوم شود اما احتمالاً طی شش ماه موهای شما به حالت عادی برمی گردد.

چه عواملی باعث ریزش مو و از دست دادن مو می شود؟

اکثر مردم “از دست دادن مو” (Hair loss) و “ریزش مو” (Hair shedding) را یکسان می دانند اما واقعیت غیر از این است. از دست دادن مو زمانی اتفاق می افتد که عاملی رشد موها را متوقف کند. همان طور که گفته شد، اصطلاح پزشکی برای این وضعیت آناژن افلوویوم است.شایع ترین دلایل از دست دادن مو عبارتند از:

• عوامل ارثی
• واکنش های بیش از حد سیستم ایمنی بدن مانند بیماری لوپوس
• برخی از داروها و روش های درمانی
• مدل موهایی که باعث کشیده شدن موها می شوند
• اختلال کندن موها
• کمبودهای تغذیه ای
• مشکلات تیروئید

یکی دیگر از دلایل اصلی از دست دادن مو محصولات و روش های ناسالم مراقبت از مو مانند شستشوی بیش از حد، دکلره کردن، برس کشیدن و حالت دادن مو به وسیله ابزار حرارتی است. هنگامی که فولیکول موی شما در نتیجه استفاده از یک روش درمانی یا زیبایی کشیده یا شکافته شود، ساختار کلی آن ضعیف می شود و بقای آن به خطر می افتد. ریزش مو تا زمانی که علت اصلی آن برطرف نشود، دست از سر شما برنمی دارد. به عنوان مثال افرادی که تحت شیمی درمانی یا پرتودرمانی قرار می گیرند، معمولاً موهای زیادی از دست می دهند اما به محض اینکه درمانشان متوقف می شود، موهای آن ها نیز دوباره شروع به رشد می کند. اگر گمان می کنید که وضعیتی که درگیر آن هستید ریزش مو طبیعی نیست و یک شیوه درمانی یا یک داروی خاص باعث ریزش موهایتان شده است، حتماً این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید. خودسرانه تصمیم نگیرید چون اگر بلافاصله آن درمان یا دارو را متوقف کنید، ممکن است با عوارض جانبی جدی مواجه شوید. سایر علل ریزش مو ممکن است نیاز به درمان داشته باشد. بسیاری از افرادی که کاهش موی ارثی دارند، بدون اینکه راه درمانی برای آن پیدا کنند، همچنان موهای زیادی از دست می دهند. زنی که ژن های ریزش مو را به ارث می برد، ممکن است متوجه نازک شدن تدریجی تارهای مویش شود. مردانی که به کاهش موی ارثی دچارند، معمولاً یک خط رویش موی به عقب کشیده شده یا طاسی منطقه ای دارند که از وسط سر شروع می شود.

ریزش مو شدید (HAIR SHEDDING)

اکثر مردم چند ماه پس از چنین رویدادهای استرس زایی متوجه ریزش شدید موهایشان می شوند. به عنوان مثال کسی که به تازگی مادر شده است، احتمالاً حدود دو ماه پس از زایمان متوجه ریزش بیش از حد موهایش می شود. این ریزش مو معمولاً حدود چهار ماه پس از زایمان به اوج خود می رسد اما باید بدانید که این ریزش کاملاً عادی و موقتی است. وقتی بدن دوباره خود را بازسازی می کند، ریزش بیش از حد موها نیز متوقف می شود. موها معمولاً طی 6 تا 9 ماه به طور کامل بازیابی شده و به حجم طبیعی خود باز می گردند. اگر عامل استرس زا با شما بماند، ریزش مو نیز ممکن است برای مدت طولانی تری ادامه یابد. افرادی که به طور مداوم تحت استرس شدید قرار می گیرند، ریزش موی طولانی تری را تجربه می کنند. ریزش بیش از حد مو در افرادی که یکی از عوامل استرس زای زیر را تجربه کرده اند، رایج است:

• بارداری و زایمان
• کاهش وزن 10 کیلو یا بیشتر
• استرس زیاد (مراقبت از عزیزی که بیمار است، طلاق، از دست دادن شغل و …)
• تب بالا
• عمل جراحی
• بهبودی از بیماری به ویژه اگر در آن دوره، تب شدید را هم تجربه کرده باشد
• توقف استفاده از قرص های جلوگیری از بارداری

چگونه می توانید متوجه شوید که ریزش مو شدید دارید یا ریزش مو طبیعی؟

شما می توانید آزمایش ساده ای را در خانه روی موهای خود انجام دهید. با قسمت کوچکی از موهای خشک و تمیز شروع کنید و انگشتان خود را از لابه لای آن قسمت عبور دهید. به محض رسیدن به انتهای تارهای مو، آن ها را به آرامی بکشید. اگر بعد از هر بار کشیدن بیش از دو یا سه تار مو در دست شما باقی بماند، ممکن است دچار تلوژن یا آناژن افلوویوم باشید. از هر 100 تار مویی که کشیده می شود، نباید بیشتر از 10 تار مو از سر جدا شود. در صورتی که موهای بیشتری در این آزمایش از پوست سر جدا شود، برای ریشه یابی و رفع این مشکل باید به پزشک مراجعه کنید.

چه موقع باید برای ریزش مو به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر نگران ریزش روزانه موهای خود هستید، به پزشک مراجعه کنید. کم پشت شدن تدریجی موهای قسمت فوقانی سر، ظهور لک های مختلف یا کچلی نقطه ای روی پوست سر و ریزش موهای کل بدن از علائم وجود یک بیماری زمینه ای است. یک پزشک به خوبی می تواند طبیعی یا غیر طبیعی بودن ریزش موها را ارزیابی کند. متخصصان پوست و مو همچنین می توانند بین از دست دادن مو (hair loss) و ریزش مو (hair shedding) تمایز قائل شوند. اگر نگران ریزش موهای خود هستید، نیازی نیست که در سکوت رنج ببرید. می توانید برای دریافت کمک یا درمان به یک متخصص پوست مراجعه کنید. این پزشکان در تشخیص و درمان بیماری های پوست، مو و ناخن تخصص دارند. یک متخصص پوست می تواند به شما بگوید که آیا در حال از دست دادن موهای خود هستید هستید یا ریزش موی شدید دارید. برخی افراد هم ممکن است هر دو را با هم داشته باشند. یک متخصص پوست همچنین می تواند دلایل چنین مشکلاتی را پیدا کرده و آنچه را که مورد انتظارتان است، به شما بگوید. گزینه های درمانی مؤثری برای انواع ریزش مو در دسترس است. هرچه درمان زودتر شروع شود، روند بهبود آن بیماری نیز سریع تر خواهد بود.

بنابراین مطلبی که باید به آن توجه کرد این است که هر گاه تار مویی ریخته می شود مجددا مویی جدید از همان نقطه به مرور زمان روییده می شود، اما گاهی اوقات عواملی موجب تضعیف ریشه موها شده و رویش مجدد مو را با مشکل روبرو می کنند، در حقیقت نباید از ریزش موها نگران بود بلکه عدم رویش مجدد موها عامل نگرانی است به عبارتی مشکل زمانی ایجاد می شود که میزان ریزش موها بیش از رویش آن ها باشد که به مرور باعث کاهش تراکم موها می گردد. امیدوارم از محتوای پوست و مو نهایت لذت را برده باشید و برای کسانی که به زیبایی خود حساس هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش سلامت خانواده ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم.

آیا ریزش مو در حمام جای نگرانی دارد؟ + علت ریزش مو در حمام