کلسترول بالا در جوانی چیست؟

لیپوپروتئین کم چگالی که با نام LDL شناخته می شود، به کلسترول بد مشهور است. اغلب گفته شده کلسترول بالا در جوانی می تواند باعث مشکلات قلبی عروقی در سنین بالاتر شود. این نکته به این علت است که هر مشکل کوچک در سلامتی که در دوران جوانی پدید می آید، ممکن است به عارضه ای بزرگ در سال های آینده تبدیل شود. به همین علت محققان می گویند حتی افرادی که در سنین جوانی دارای سلامت کامل هستند هم باید در مصرف چربی احتیاط کنند و مراقب کلسترول خون خود باشند.

بررسی سطح کلسترول

اگر سن شما ۲۰ سال یا بالاتر است انجمن قلب آمریکا توصیه می کند سطح کلسترول خود را حداقل هر ۴ تا ۶ سال یک بار بررسی کنید. اگر سابقه کلسترول بالا یا سایر عوامل خطر بیماری قلبی عروقی دارید احتمال می رود پزشک این فواصل بررسی را کاهش دهید. پزشک می تواند از یک صفحه لیپیدی برای اندازه گیری سطح کلسترول کل، میزان کلسترول LDL، HDL و تری گلیسیرید استفاده کند. سطح کلسترول کل شما کل مقدار کلسترول موجود در خون شامل کلسترول LDL و HDL است. اگر میزان کلسترول تام یا کلسترول LDL خیلی بالا باشد پزشک کلسترول بالا را تشخیص می دهد. کلسترول بالا به ویژه هنگامی خطرناک است که سطح LDL بسیار بالا و سطح HDL بسیار پایین باشد.

علائم کلسترول بالا

در بیشتر موارد کلسترول بالا یک مشکل “بی صدا” است، زیرا به طور معمول هیچ علائمی در آن بروز پیدا نمی کند. بسیاری از افراد حتی تا زمانی که دچار عوارض جدی مانند حمله قلبی یا سکته مغزی نشوند حتی نمی دانند کلسترول بالا دارند به همین دلیل غربالگری معمول کلسترول مهم است. اگر سن۲۰ سال یا بالاتر است از پزشک خود بپرسید آیا باید به طور معمول غربالگری کلسترول انجام دهید.

دلایل افزایش کلسترول

مصرف بیش از حد مواد غذایی حاوی کلسترول، چربی های اشباع شده و چربی های ترانس خطر ابتلا به کلسترول بالا را افزایش می دهد. سایر عوامل سبک زندگی نیز می توانند در افزایش کلسترول نقش داشته باشند که این عوامل شامل عدم تحرک و سیگار کشیدن است، همچنین ژنتیک فرد بر احتمال ابتلا به کلسترول بالا تاثیر می گذارد. ژن ها از والدین به فرزندان به ارث می رسند برخی از ژن ها به بدن دستور می دهند چگونه کلسترول و چربی ها را پردازش کنند. اگر والدین کلسترول بالایی دارند فرزندان بیشتر در معرض خطر ابتلا به آن قرار می گیرند. در موارد نادر کلسترول بالا ناشی از هایپرکلسترولمی خانوادگی است.

این اختلال ژنتیکی از حذف LDL در بدن جلوگیری می کند. براساس اعلام موسسه ملی تحقیقات ژنوم انسانی، بیشتر بزرگسالان مبتلا به این بیماری کلسترول کل بالاتر از ۳۰۰ میلی گرم در دسی لیتر و میزان LDL بالاتر از ۲۰۰ میلی گرم در دسی لیتر دارند. سایر شرایط سلامتی مانند دیابت و کم کاری تیروئید نیز خطر ابتلا به کلسترول بالا و عوارض مرتبط با آن را افزایش می دهد.

عوارض کلسترول بالا

در صورت عدم درمان کلسترول بالا باعث تجمع پلاک در عروق می شود. با گذشت زمان این پلاک عروق را تنگ و باریک می کند که این وضعیت به عنوان تصلب شرایین شناخته می شود. تصلب شرایین یک بیماری جدی است که می تواند جریان خون را از طریق عروق محدود کند، همچنین خطر ابتلا به لخته های خون خطرناک را افزایش می دهد. تصلب شرایین منجر به بسیاری از عوارض تهدید کننده زندگی می شود، مانند:

• سکته
• حمله قلبی
• آنژین (درد قفسه سینه)
• فشار خون بالا
• بیماری عروق محیطی
• بیماری مزمن کلیوی

راه هاي كاهش کلسترول

• رژیم غذایی سالم، ورزش و در صورت لزوم داروهایي مانند استاتین، راه های مؤثر برای کاهش كلسترول بالا هستند.
• افراد برای حفظ سلامت قلب باید به وزن خود، ترک سیگار و مدیریت استرس خود توجه کنند.
• جواناني که رژیم غذایی خوبی دارند و به ویژه كساني كه سابقه خانوادگی بیماری قلبی دارند و با داشتن تغذيه سالم باز هم کلسترول بالا دارند، بايد دارو مصرف كنند.

تغییر سبک زندگی

• در بیشتر موارد، تغییر در رژیم غذایی و افزایش فعاليت منجر به کاهش سطح کلسترول بالا است.
• هر روز حداقل ۳۰ دقیقه ورزش کنید.

سایر راهکارهای توصیه شده شامل جلوگیری از مصرف چربی های اشباع و حفظ وزن سالم است. چاقی اغلب منجر به افزایش کلسترول کل بدن می شود زیرا چربی اضافی بدن می تواند غلظت کلسترول و تری گلیسیرید خون را افزایش دهد.

غذاهایی كه منجر به بالا رفتن كلسترول مي شوند

غذاهایی که منجر به افزايش كلسترول مي شوند شامل نان سفید، سیب زمینی سفید، برنج سفید، لبنیات پر چرب و هر نوع قند یا آرد فرآوری شده، غذاهای سرخ شده، گوشت قرمز و غذاهای داراي چربی های اشباع است.

غذاهایی که کلسترول را کاهش می دهد

ماهی های چرب، گردو و سایر آجیل ها، جو دوسر، پسیلیم (Psyllium) (و سایر الیاف محلول) و غذاهای غنی شده با استرول های گیاهی (Sterol) یا استنول ها (Stanol) است.

داروها

اگر تغییر در شیوه زندگی به تنهایی مؤثر نباشد، پزشک ممکن است دوز خاصی از داروهای موسوم به استاتین را تجویز کند که به کاهش سطح LDL و تری گلیسیرید و افزایش HDL کمک می کند. استاتین ها، مرسوم ترین تجویز داروهای کاهش دهنده کلسترول، با مهار تولید کلسترول در کبد عمل می کنند.

اين داروها شامل:

لیپیتور (آتورواستاتین)، زوکور (سیمواستاتین)، مواور (لوواستاتین)، لسکول (فلوواستاتین)، کرستور (روزوواستاتین) یا پراواچول (پرواستاتین)

جوانان ممکن است تصور کنند کلسترول چیزی است که مجبور نیستند در اين سن نگران آن نباشند. با توجه به تحقیقات جدید بین المللی، سطح کلسترول ناسالم در سنین جواني ممکن است منجر به مشکلات عمده قلبی در بزرگ سالی شود. بنابراين جوانان نبايد تصور كنند كه دچار اين مشكل نمي شوند و بايد به صورت دوره هاي شش ماهه تحت آزمايش خون قرار بگيرند.

کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی

یکی از مهم ترین عوامل کاهش خطر مبتلا شدن به بیماری های قلبی همان توصیه همیشگی است: ورزش و مصرف غذاهای مناسب.بیمارانی که کلسترول خونشان از حد نرمال بالاتر است، در کنار توصیه های پزشکی و مصرف دارو بهتر است ورزش و رژیم غذایی را در برنامه خود بگنجانند. تغییر سبک زندگی و هدایت آن به سمت سبکی سالم تر، نه تنها حال روزهای در حال گذر شما را بهتر می کند، بلکه قادر است تا حدی از خطرات احتمالی آینده پیشگیری کند. بسیاری از مردم، قدرت رژیم غذایی را در کاهش کلسترول خون نادیده می گیرند. برای مثال افزایش مصرف پروتئین سویا، کاهش چربی اشباع شده، ورزش و کاهش وزن، راه حل های آسانی هستند که می توانند در کاهش چشمگیر کلسترول تأثیرگذار باشند. حتی اگر جوان هستید و با انجام تست خون متوجه شدید، LDL خونتان نرمال است، بهتر است در مورد ورزش کردن و رژیم غذایی سالم همیشه تأمل داشته باشید و سلامت خود را برای آینده تضمین کنید.

رژیم غذایی کلسترول بالا چگونه باید باشد؟