به گزارش سایت خبری ساعد نیوز و به نقل از نی نی سایت، حمیدرضا ساسانی روانشناس، با اشاره به اینکه هرنوع درجازدگی گفتاری و مکث در ابتدا، وسط و انتهای یک گفتار را لکنت زبان می گویند، اظهار کرد: ادای مکرر حرف اول یک کلمه یا کشیدن آن را لکنت ابتدایی می گویند که شایع ترین نوع لکنت در کودکان به ویژه کودکان در سنین ابتدایی جمله سازی است.
وی افزود: احتمال بروز لکنت در کودکانی که تنها قادر به بیان تک کلمات هستند، کم است به جز در کودکانی که اختلال فیزیولوژی به صورت نقص عملکردی مغز در آن ها دیده شود اما به طور معمول لکنت زبان در کودکانی که در حال آغاز جمله سازی هستند، رخ می دهد.
این روانشناس با بیان اینکه نخستین عامل احتمال بروز لکنت در کودکان عوامل ژنتیکی، سابقه فامیلی یا ازدواج فامیلی است، گفت: دومین عامل ایجاد این اختلال ترس و اضطراب غیرقابل تحمل در سنین جمله سازی است؛ صدای های بلند، مکان های ترسناک و تاریک و یا هر نوع وسیله یا حیوانی که در کودک ایجاد ترس کند، می تواند موجب لکنت زبان شود، علاوه بر این اضطراب ناشی از قرار گرفتن در محیط های غریبه یا آموزشی که کودک باید فعالیت خاصی در آن انجام دهد نیز می تواند شروع لکنت باشد.
ساسانی ادامه داد: سومین دلیل ایجاد لکنت زبان، تلفظ های نادرستی است که از سوی اطرافیان شیرین زبانی به شمار می آید و کودک با بیان کلمات نادرست مورد تشویق قرار می گیرد، اما این شکل حرف زدن برای او عادت و پس از مدتی دچار مکث های جزئی و در نهایت به علت توجه بیش از اندازه والدین مکث ها دائمی می شود.
بهبود لکنت زبان با تئاتر درمانی
وی با بیان اینکه لکنت در سال های نخست زبان آموزی و با رشد تکلم خود به خود بهبود پیدا می کند، خاطرنشان کرد: در تقسیم بندی آوایی لکنت به سه دسته ابتدایی مانند "مامامامان اینو بده"، وسط جمله "مامان آآآآب بده" و انتهایی یعنی بیان افعال مانند"بخوبخورمم" تقسیم می شود که در کودکان عموماً لکنت در بخش ابتدایی جمله دیده می شود.
این روانشناس بالینی با اشاره به اینکه لکنت حاد و مزمن می تواند به دلیل یک عارضه در زمان خاصی به وجود بیاید و به مرور زمان زیاد شود، تصریح کرد: لکنت زبان در بسیاری از کودکان به شرط تشخیص در سن مناسب و درمان به موقع رفع می شود؛ یکی از راه های درمان این اختلال، گفتار درمانی است که در خلال آن جمله آموزی، واج آموزی و حتی برخی از بازآموزی ها گفتاری انجام می شود تا عادت های گفتاری از بین برود.
ساسانی اضافه کرد: از بین بردن ترس یا اضطراب به صورت شعر و یا تئاتر درمانی نیز از روش های مؤثر در بهبود لکنت زبان است؛ در این روش گفتار کودک از لحن او خارج و به لحن یکی از شخصیت هایی داستانی تبدیل می شود مانند نقش کلاغ یا آهو که در آن کودک از قالب حرف زدن خود خارج و با لحن شخصیت های داستانی حرف می زند و این روش به تدریج در گفتار کودک تأثیر می گذارد.
وی خاطرنشان کرد: تجربه و تخصص در درمان کودکان نقش مهمی دارد و بسیاری از کودکانی که در جلسات گفتار درمانی شرکت می کنند به علت رابطه عاطفی با درمانگر، تمریناتی را می پذیرند که والدین قادر به اجبار کودک برای انجام آن نیستند.
این روانشناس با بیان اینکه درصد درمان پذیری در کودکان یکسان نیست، گفت: ایجاد رابطه عاطفی میان کودک و درمانگر در سرعت و بازدهی درمان مؤثر است و معمولا در کودکانی که ارتباط خوبی با درمانگر دارند نتیجه قابل قبولی از درمان حاصل می شود.
بحران هویت عامل لکنت زبان در دوران بلوغ
ساسانی اضافه کرد: لکنت در بزرگسالی بیشتر در دوران بلوغ رخ می دهد و ناشی از اختلال هایی مانند هراس اجتماعی یا بحران های هویت است بر روی فرد تأثیر گذاشته و موجب افسردگی و کاهش تمایل برای حرف زدن می شود؛ کاهش تمایل برای ایجاد ارتباط کلامی، گوشه گیری، عدم حضور در جمع های دوستانه و اجتماع می تواند اختلالاتی مانند لکنت را به دنبال داشته باشد.
وی با بیان اینکه والدین هر نوع اختلال گفتاری در فرزندشان پس از سه سالگی را باید جدی بگیرند، افزود: ترس های ناگهانی و اضطراب و یا قرارگیری در مکان ها و انسان های ناآشنا که احساس غریبگی و در نهایت اضطراب در کودک ایجاد می کند، می تواند به بروز لکنت زبان، جویدن ناخن و شب ادراری منجر شود، علاوه بر این وابستگی بیش از اندازه کودک به والدین نیز احتمال بروز لکنت زبان را تشدید می کند.
این روانشناس ادامه داد: والدین برای پیشگیری از بروز لکنت زبان نکات آموزشی را مطالعه در صورت مشاهده مشکلات جزئی با یک متخصص مشورت کنند زیرا مشکلات در ابتدا راحت تر درمان می شود و عدم درمان و بی توجهی باعث کاهش اعتماد به نفس کودک و مشکلاتی مانند اجتماعی شدن را در آینده به وجود می آورد.
