افسردگی تنفسی زمانی رخ می دهد که ریه ها نتوانند به طور کارآمد و موثر اکسیژن و دی اکسید کربن را رد و بدل کنند. این ناتوانی در عملکرد تنفسی می تواند باعث تجمع دی اکسید کربن در بدن شود و در نتیجه عوارض سلامتی بسیاری برای فرد ایجاد کند. یکی از علائم رایج افسردگی تنفسی مشکل در تنفس است. افرادی که به افسردگی تنفسی مبتلا هستند تنفس کم عمق تر و کندتری را دارند و به طور کلی به سختی نفس می کشند. به طور کلی زنان بیشتر از مردان در خطر ابتلا به افسردگی تنفسی قرار دارند. همچنین افرادی که به بیماری های خاص مانند دیابت، وجود آپنه انسدادی خواب، بیماری انسدادی مزمن ریوی، بیماری قلبی، فشار خون بالا، بیماری عصبی، چاقی و وابستگی به مواد افیونی مبتلا هستند بیش از سایر افراد به افسردگی تنفسی مبتلا می شوند.
علائم بیماری افسردگی تنفسی
این بیماری معمولا با علائم خاصی خود را نشان می دهد. بهتر است با مشاهده این علائم به پزشک مراجعه کنید تا پزشک با انجام آزمایشات دقیق سلامتی شما را بررسی کند. علائم این بیماری به شرح زیر هستند:
- خستگی بیش از حد و احساس خواب آلودگی
- تنگی نفس
- افسردگی
- کبودی لب و انگشتهای دست و پا ( به دلیل تجمع دی اکسید کربن در بدن)
- اختلال خواس
- سردرد
- در موارد شدید حملات صرع
علل بیماری افسردگی تنفسی
بیماری افسردگی تنفسی می تواند در اثر ابتلا به بیماریهای عصبی عضلانی رخ دهد. در این گونه بیماریها عملکرد عضلات کند می شود و نمی توانند وظایف خود را به خوبی انجام دهند.همچنین انواع آسیبهای مغزی ( مانند سکته مغزی و یا آسیب به سر) می تواند در توانایی مغز برای کنترل عملکردهای حیاتی اثر بگذراد. از دلایل دیگر بروز این بیماری می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آسیب دیدن ریه و دفرمه شدن دیوار قفسه سینه
- چاقی بیش از حد
- آپنه انسدادی خواب
- ابتلا به بیماریهای مزمن ریوی
- مصرف برخی داروها مانند داروهای بنزودیازپین ها، آرام بخش ها
- مصرف الکل
- استعمال دخانیات و مواد مخدر
بیماری افسردگی تنفسی چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشک پس از بررسی وضعیت بیمار، معاینه فیزیکی و مشاهده لیست داروهایی که بیمار مصرف می کند آزمایشاتی را برای تشخیص این بیماری تجویز می کند. این آزمایشات به شرح زیرند:
- عکسبردی از قفسه سینه و بررسی ناهنجاری ریه
- تست عملکرد ریه و تست تنفسی برای بررسی قدرت ریه
- آزمایش گاز خون شریانی برای بررسی میزان دی اکسید کربن
- تست اکسی متری نبض دست برای اندازه گیری سطح اکسیژن
- آزمایش خون هماتوکریت و هموگلوبین برای بررسی تعداد گلبولهای قرمز خون و میزان دسترسی اندام های بدن به اکسیژن
آیا بیماری افسردگی تنفسی قابل درمان است؟
به طور کلی، بیماریهای تنفسی برای همیشه قابل درمان نیستند و افراد مبتلا باید دائما مراقب سلامتی خود باشند. سرماخوردگی و آنفولانزا یکی از مواردی هستند که سلامتی بیماران تنفسی را به شدت تحت تاثیر قرار می دهند. به همین دلیل این افراد باید در مواقعی که خطر ابتلا به این بیماری ها بالاست (مانند مواقع سرد سال) به خوبی از خود محافظت کنند. یکی از روشهایی که برای درمان بیماری افسردگی تنفسی پیشنهاد می شود اکسیژن درمانی است. در این روش اکسیژن زیادی به درون ریه ها فرستاده می شود و همین امر نقش مهمی در فعال سازی ریه برای انجام دادن عمل دم و بازدم را دارد.
استفاده از دستگاه سی پپ در طول روز و یا در هنگام خواب نقش موثری در تامین نیاز بدن به اکسیژن و فعال سازی ریه دارد. اگر شدت آسیب به ریه در این بیماری زیاد باشد از عمل جراحی استفاده می شود. همچنین، این افراد باید وزن خود را کاهش دهند. این موضوع در حفظ سلامتی بدن و دستگاه تنفسی اهمیت بسیار زیادی دارد.
چگونه می توان افسردگی تنفسی را تشخیص داد؟
اگر هر یک از علائمی که به آن اشاره شد را داشتید به یک پزشک مراجعه کنید. پزشک در مورد علائم و داروهایی که مصرف می کنید از شما سوالاتی خواهد پرسید. سپس برای اطمینان بیشتر معاینه فیزیکی و آزمایشات دیگر را برای شما انجام خواهند داد. پزشک شما ممکن است یک سری آزمایش برای تعیین علت افسردگی تنفسی تجویز کند. آزمایشات عبارت اند از:
- رادیوگرافی قفسه سینه: یک آزمایش تصویربرداری است که از ناحیه قفسه سینه عکس گرفته و ناهنجاری ها را بررسی می کند.
- تست عملکرد ریه: آزمایش تنفسی که میزان اینکه ریه های شما تا چه اندازه عملکرد درستی را دارند تعیین می کند.
- آزمایش گاز خون: یک آزمایش خون که میزان دی اکسید کربن و اکسیژن و تعادل اسید / باز بودن را در جریان خون شما اندازه گیری می کند.
- آزمایش پالس اکسیمتری: سطح اکسیژن موجود در جریان خون را از طریق یک مانیتور بدون درد بر روی انگشت اندازه گیری می کند.
- آزمایش خون هماتوکریت و هموگلوبین: تعداد گلبول های قرمز خون موجود برای انتقال اکسیژن از طریق بدن را ارزیابی می کند.
- آزمایش مطالعه خواب: برای تشخیص اختلالات مربوط به خواب مانند آپنه خواب استفاده می شود.
چگونه می توان افسردگی تنفسی را درمان کرد؟
افسردگی تنفسی یک بیماری و شرایط قابل درمان است. نوع درمان به علل ایجاد این بیماری بستگی دارد. هنگامی که افسردگی تنفسی در نتیجه مصرف دارو بوجود آمده باشد، قطع دارو ممکن است باعث بهبودی این مشکل شود. از دیگر درمان های موثر برای برطرف شدن افسردگی تنفسی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اکسیژن درمانی برای تقویت تنفس
- کاهش وزن
- دستگاه CPAP یا BiPAP برای بازنگه داشتن راه هوایی هنگام خواب
- جراحی برای اصلاح ناهنجاری های قفسه سینه
- داروهای استنشاقی برای باز کردن مجاری تنفسی و درمان بیماری مداوم ریه
آیا افسردگی تنفسی می تواند عوارضی ایجاد کند؟
افسردگی تنفسی در صورت عدم درمان مناسب می تواند عوارض شدیدی داشته باشد و همچنین موجب به مرگ فرد شود. افسردگی تنفسی ناشی از مصرف بیش از حد دارو می تواند منجر به ایست تنفسی شود. در این مشکل تنفس کاملا متوقف می شود و این امر به طور بالقوه ای کشنده است. افسردگی تنفسی همچنین می تواند باعث فشار خون ریوی شود. که این امر می تواند باعث نارسایی قلبی شود. پیروی از برنامه درمانی می تواند از بروز عوارض جلوگیری کند. این بیماری می تواند کیفیت زندگی را کاهش دهد. شناسایی و درمان به موقع ممکن است به بدن شما کمک کند تا سطح سالم اکسیژن و دی اکسید کربن را حفظ کرده و از بروز عوارض جلوگیری کند.
درمان افسردگی تنفسی
درمان افسردگی تنفسی بسته به علت آن فرق می کند. بااین حال همه روش های درمانی روی دو چیز تمرکز دارند؛ یکی درمان ریشه مشکل و دیگری بهبود تنفس.درمان های متداول افسردگی تنفسی شامل موارد زیر است:
- اکسیژن درمانی که شامل دریافت اکسیژن برای افزایش غلظت آن در خون است؛
- استفاده از دستگاه ایجادکننده فشار مثبت روی مجاری تنفسی برای بازنگه داشتن آنها حین خواب؛
- جراحی ناهنجاری های قفسه سینه؛
- کاهش وزن با کمک جراحی و دارو؛
- داروهای استنشاقی برای بازکردن مجاری تنفسی و درمان بیماری های ریوی؛
- استفاده از دستگاه ونتیلاتور؛
- درمان با کمک تزریق مایعات یا نوشیدن آنها؛
- قطع مصرف داروهایی که باعث افسردگی تنفسی می شوند؛
- اگر مصرف زیاد آرام بخش ها یا مواد مخدر منجر به افسردگی تنفس شود، باید به سرعت داروهای مناسب برای خنثی سازی اثر مواد گفته شده استفاده گردد.
تفاوت هایپوونتیلاسون با هیپوونتلاسیون چیست؟
در پایان خوب است به تفاوت بین این دو نیز توجه کنید. هیپوونتیلاسیون همان افسردگی تنفسی است، حالتی که در آن بدن فرد نمی تواند کربن دی اکسید موجود در بدن را به خوبی خارج کند. درحالی که هایپوونتیلاسیون هنگامی رخ می دهد که فرد به سرعت تنفس می کند، آنقدر سریع که هوای بازدم به سرعت از بدن خارج شده و سطح دی اکسیدکربن خون کاهش می یابد.نکته اینجاست که گاهی تنفس سخت و نفس نفس زدن فرد باعث می شود تا فکر کنیم که او دچار هایپوونتیلاسیون شده اما در واقعیت نفس نفس زدن های سطحی او منجر به هیپوونتیلاسیون می گردد.
در مورد بیماری سندرم سوء جذب چه می دانید؟
