یکی از آسیب های ورزشکاران برخورد قفسه سینه و ایجاد شکستگی در دنده ها می باشد که می تواند درد مزمن را در هنگام تنفس برای ورزشکار ایجاد نمایند راهکارهای متعددی برای درمان این عارضه مزمن و دردناک وجود دارد .
علایم شکستگی دنده چیست؟
یکی از علایم مهم در شکستگی دنده درد در قفسه سینه ، هنگام نفس کشیدن می باشد.تنفس عمیق بیش از همه هنگام شکستن دنده ها آسیب رسان می باشد. سرفه کردن یا عطسه کردن نیز می تواند درد شدیدی را در قسمت شکستگی به وجود بیاورد.بسته به محل شکستگی ، خم شدن یا پیچاندن قسمت بالای بدن را بسیار سخت می کند. ضربه خوردن یا فشار آوردن به ناحیه شکسته شده نیز می تواند حداقل تا چند هفته درد را افزایش دهد و همچنین ممکن است هنگام شکستگی دنده، ورم و قرمزی را در اطراف دنده مشاهده کنید. در بعضی از موارد کبودی روی پوست در اطراف شکستگی دیده می شود.
علل شکستگی دنده چیست؟
دنده ها از قلب و ریه محافظت می کنند و برای پیشگیری از آسیب رسانی به آن ها تعبیه شده اند اما ممکن است که مواردی باعث شکستگی آنها شود که شامل موارد زیر می باشد:
- ورزش های دو نفره مبارزه ای یا چند نفره مثل فوتبال و والیبال و ..
- تصادف با خودرو
- افتادن روی زمین در حالت بسیار شدید
- درگیری های فیزیکی و هر گونه خشونت جسمی دیگر
- انجام فعالیت های ورزشی مداوم در طول سال های طولانی بدون وقفه مثل بازی گلف نیز می تواند به دنده آسیب برساند . ضرب دیدگی نیز ممکن است به علت حرکت هایی با نیروی بالا در فرد به وجود بیاید که شکستگی دنده را در پیش خواهد داشت.
افرادی که بیش از بقیه در معرض شکستگی دنده می باشند، شامل موارد زیر هستند:
- افرادی که در ورزش های رزمی یا چند نفره شرکت می کنند و حرکت های یکسان را به طور مداوم و پرتکرار انجام می دهند که قفسه سینه و کمر آن را درگیر خواهد کرد .
- افرادی که به پوکی استخوان مبتلا هستند زیرا چگالی استخوان آن ها را کمتر می کند و باعث می شود که استخوان هایشان بیشتر در معرض شکستگی قرار بگیرد.
- افرادی که به بیماری هایی مثل سرطان مبتلا هستند و استخوان آن ها ضعیف شده است.
زمان مراجعه به پزشک برای شکستگی دنده
در برخی مواقع درد در ناحیه دنده ها ممکن است به خاطر مسائلی باشد که در زندگی هر انسانی وجود دارد که برای درمان آن باید در کوتاهترین زمان ممکن به متخصص مربوطه مراجعه شود اما در شرایطی که درد ناحیه دنده بعد از یک آسیب دیدگی مانند تصادف به وجود آمده باشد باید بلافاصله به پزشک مراجعه شود.
از دیگر مواردی که با مشاهده آن ها باید به پزشک مربوطه مراجعه کنید شامل:
- سرفه یا سینه درد هنگام تنفس
- احساس تنگی و گرفتگی در ناحیه سینه
- سرگیجه
- ضربان سریع قلب
- تپش قلب
- معده درد شدید
- صدای شدید در هنگام تنفس
- مشکلات تنفسی
شکستگی دنده چگونه تشخیص داده می شود؟
شکستگی دنده برعکس شکستگی دست یا پا بسیار سخت دیده می شود. اگر فکر می کنید که ممکن است دنده شما شکسته باشد، بهترین راه این است که سریعاً به پزشک مراجعه کنید و از آزمایش های تصویربرداری استفاده کنید که معمولا شامل موارد زیر می باشد:
- عکس برداری با استفاده از اشعه ایکس که می تواند شکستگی های بزرگ را نشان دهد اما ممکن است که تصویر واضحی از پایان و ابتدای شکستگی های کوچک نداشه باشد .
- سی تی اسکن قفسه سینه نیز گاهی اوقات می تواند شکستگی های کوچک دنده را که اشعه ایکس آن ها را جا انداخته، نشان دهد.
- اسکن استخوان. در اسکن استخوان معمولاً مقدار کمی از ماده رادیواکتیو رنگی را به رگ فرد وارد می کنند . این ماده رنگی می تواند در استخوان حرکت کند و قسمت های شکسته را نشان دهد. اسکن استخوان مخصوصاً در تشخیص فشار روی استخوان ها بر اثر انجام حرکت های پرتکرار موثر است. بسته به نشانه ها ممکن است که فرد درمانگر از اسکن ام آرآی برای قفسه سینه استفاده کند و هر گونه مشکل را در بافت نرم یا عضلانی تشخیص دهد.
درمان شکستگی دنده
هنگامی که احتمال شکستگی دنده وجود دارد باید ورزشکار بلافاصله به بیمارستان منتقل شود و در صورتی که علائم تنگی نفس وجود داشته باشد مصدوم باید با برانکارد تحمل شود.در شکستگی های ساده خود فرد می تواند حرکت کند اما اگر احتمال قفسه سینه شناور وجود داشته باشد ورزشکار باید روی سمت آسیب دیده قرار بگیرد و یکپارچه لوله شده زیربخش مصدوم قرار داده این تمهیدات در را در حین تنفس کنترل میکند ورزشکار باید در این وضعیت باقی بماند تا تنفس تحت کنترل باشد اگر تنفس ورزشکار قطع شود باید ورزشکار را به پشت برگردانید تا بتواند تنفس مصنوعی بگیرد.
درمان فوری باید مستقیماً در جهت تسکین درد باشد و استفاده از یخ در موضع مفید است تا زمانی که تشخیص قطعی انجام شود و احتمال خونریزی منتفی گردد باید تنها از استامینوفن برای کنترل درد استفاده کرد داروهای ضد التهاب خونریزی را افزایش می دهند هنگامی که وضعیت آسیب دیدگی در محل در آسیب های خفیف یا در اورژانس در آسیب های جدی تثبیت شد اقدامات درمانی بیشتر را می توان انجام داد.
یک روش جدیدتر و بسیار موثر استفاده از پوشش های بی حس کننده آغشته به لیدوکائین است که با بی حس کردن محل به کنترل درد کمک می کند این چسب ها را باید به مدت ۱۲ ساعت مورد استفاده قرار داد و ۱۲ ساعت قبل از این که چسب دیگری استفاده شود باید به محل آسیب استراحت داد باید توجه داشت که این چسب ها فقط باید توسط پزشک تجویز شود زیرا استفاده از آن ها در برخی افراد باعث افت فشار خون میگردد.
عوارض ناشی از شکستگی دنده
قبل تر عنوان کردیم که برای درمان شکستگی دنده در سریع ترین زمان ممکن به بهترین متخصص ارتوپد در تهران مراجعه کنید زیرا شکستگی دنده عوارض را در پی دارد که می تواند برایتان دشوار باشد. از عوارضی که در اثر شکستگی دنده ممکن است به وجود آید می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- روی هم خوابیدن ریه ها
- عفونت ریه ها
- پاره شدن نسج ریه
- تجمع هوا زیر پوست اطراف ناحیه شکستگی
- پاره شدن عروق خونی بین دنده ای
در بسیاری از موارد دنده ها تنها ترک می خورند این ترک خوردگی با وجود دردناک بودن به اندازه شکستگی دنده خطرناک نمی باشد. لبه ناهموار دنده ای که شکسته شده است می تواند به عروق اصلی و یا اندام های داخلی مثل ریه آسیب وارد کند.
شکستگی دنده معمولا یک یا دو ماه زمان می برد تا خود به خود بهبود پیدا کند اما نباید فراموش کنید کنترل کردن درد در شکستگی دنده از اهمیت بالایی برخوردار می باشد زیرا تنها در این صورت است که شخص بیمار می تواند به تنفس عمیق ادامه دهد و از عارضه های ریوی مانند ذات الریه جلوگیری کند.