کراتوزیس پیلاریس یک اختلال پوستی شایع ژنتیکی فولیکولار است که در آن منفذ فولیکول های مو با توپی های سخت پر می شود که به صورت دانه های قرمز بر روی پوست ظاهر می شود که به اسم بیماری پوست مرغی نیز شناخته می شود. این دانه ها می تواند اغلب در پشت و دو طرف بازو و حتی ساعد، بر روی ران، و بالای پاها، باسن، و یا هر قسمت از بدن به جز پوست بدون کرک (مثل کف دست یا کف پا) ظاهر شود. این ضایعات همچنین روی صورت ظاهر می شود که ممکن است با آکنه اشتباه گرفته شود. این مشکل پوستی در آب و هوای خشک و زمستان تشدید می گردد و در نواحی مرطوب و تابستان قرمزی و خارش دانه ها کمتر می شود.
علائم پوست مرغی
این وضعیت به شکل برآمدگی های کوچک و خشن بر روی پوست به وجود می آید. برآمدگی ها ممکن است سفید یا قرمز رنگ باشند و اغلب همراه با پوست خشک و پوسته پوسته نمایان می شوند. برآمدگی ها در بعضی از افراد مبتلا به کراتوز پیلاریس شبیه به پوست بدن مرغ یا غاز می باشند.
اغلب افراد علائم اولیه را در کودکى یا نوجوانى تجربه می کنند. کراتوز پیلاریس در جوانان نسبت به بزرگسالان رایج تر است. کراتوز پیلاریس می تواند در هر جایی از بدن که داراى فولیکول مو است، ظاهر شود. شایع ترین محل های آن عبارتند از:
- بازو (در ٩٢ درصد موارد)
- ران (در ۵٩ درصد موارد)
- باسن (در ٣٠ درصد موارد)
برآمدگى های کراتوز پیلاریس اغلب دارای سر سفید رنگ مى باشند. اما بر خلاف آکنه و برخى برآمدگى های دیگر پوست، علت ایجاد منافذ مسدود شده عفونت و باکتری نیست. برآمدگی هاى کراتوز پیلاریس زمانی رخ می دهند که کراتین، پروتئین محافظ پوست، ساخته شود و فولیکول هاى مو را مسدود کند.
درمان کراتوز پیلاریس یا پوست مرغی
ازآنجاکه کراتوز پیلاریس مضر نیست، معمولاً نیازی به درمان آن ندارید. برای برخی از افراد، دانه های به وجود آمده به خودی خود از بین می روند یا در حدود سن 30 سالگی کمتر مورد توجه قرار می گیرند. ممکن است متوجه شوید که این دانه ها در فصل تابستان از بین می روند و فقط در زمستان ظاهر می شوند.اگر این دانه ها و برجستگی های ریز شما را آزار می دهد، درمان با استفاده از مرطوب کننده ها، کرم ها و محصولات مراقبتی پوست ملایم ممکن است به کاهش علائم شما کمک کند. درمان هایی که پزشک شما ممکن است توصیه کند شامل موارد زیر می باشند:
لوسیون های مرطوب کننده بدون نسخه
خشکی پوست باعث بدتر شدن بیماری پوست مرغی می شود. استفاده از یک مرطوب کننده ی بدون نسخه (قابل تهیه از داروخانه ها به صورت آزاد)، باعث مرطوب نه داشتن پوست می شود و برجستگی ها را به حداقل می رساند و پوست را نرم می کند. هر روز چندین بار، بخصوص بعد از دوش گرفتن و وقتی که پوستتان هنوز کمی رطوبت دارد، این محصول را به پوست خود بمالید. مرطوب کننده هایی حاوی اسید لاکتات آمونیوم و آلفا هیدروکسیل اسید، مانند کرم Am-Lactin یا CeraVe SA، بهترین گزینه ها برای پوست های زیر، دارای دانه های ریز و افراد مبتلا به کراتوز پیلاریس می باشند.
کرم های درمانی
پزشک و متخصص پوست شما می تواند به شما بگوید که چه مرطوب کننده های تقویتی با نسخه ای ممکن است برای شما مناسب باشد. گاهی اوقات ترکیبات اوره و اسیدهای آلفا-هیدروکسی، می توانند ظاهر پوست مرغی را بهبود بخشند. کرم های ویتامین A دارویی، مانند Retin-A، می توانند به کاهش انباشتگی و توده شدن سلول های مرده پوست که باعث ایجاد بیماری پوست مرغی می شود، کمک کند. مراقب باشید زیاد از این کرم ها استفاده نکنید. استفاده بیش ازحد از این کرم های دارویی می تواند باعث تحریک پوست شما شود. برای دستیابی به بهترین نتیجه، هنگام استفاده از دارو برای لایه برداری از پوست خود:
- از مقداری که متخصص پوست توصیه کرده است استفاده کنید
- آن را فقط در دفعاتی که متخصص پوستتان توصیه کرده است، استعمال کنید.
- اگر پوست شما خشک و یا تحریک شده است، چند روز از مصرف این دارو خودداری کنید.
لایه برداری
برای شستشوی قسمت های آسیب دیده ی پوست در هنگام دوش گرفتن یا استحمام، از یک لیف نرم استفاده کنید. مراقب باشید که خیلی شدید لیف نکشید. کشیدن شدید لیف روی پوست می تواند پوست شما را تحریک کرده و علائم شما را بدتر کند.
مشکل رایج پوستی در فصل پاییز
لیزر درمانی
برای درمان کراتوز پیلاریس یا بیماری پوست مرغی، ممکن است از یک لیزر یا یک پرتودرمانی استفاده شود. متخصص پوست شما ممکن است یک نوع لیزر را برای کاهش تورم و قرمزی پوستتان توصیه کند. نوع دیگری از لیزر ممکن است باعث بهبود بافت پوست شما و کاهش تغییر رنگ شود، از جمله نقاط قهوه ای که هنگام پاک شدن دانه ها ظاهر می شوند. این درمان ها می توانند به بهبود قرمزی ناشی از کراتوز پیلاریس کمک کنند. برای به دست آوردن بهترین نتیجه از روش های لیزر درمانی، متخصص پوست شما ممکن است چند جلسه میکرودرم ابریژن را به برنامه درمانی شما اضافه کند. هنگام درمان کراتوز پیلاریس، باید به خاطر داشته باشید که:
- پاک سازی به زمان نیاز دارد. اگر بعد از پیگیری برنامه درمانی خود به مدت 4 تا 6 هفته بهبودی ندیدید، به متخصص پوست خود اطلاع دهید.
- برخی از بیماران، برای یافتن درمان مناسب و مطلوب برای شرایطشان، نیاز دارند که چند درمان را امتحان کنند.
- برای ادامه ی روند بهبودی و حصول نتایج بهتر، به یک برنامه درمانی پیگیری (شارژ لیزر درمانی) نیاز دارید.
مراقبت ملایم از پوست
بیشتر افراد متوجه می شوند که هنگامی که برنامه مراقبت پوستی خود را برای جلوگیری از خشکی پوست تغییر می دهند، علائم بیماری پوست مرغی در آن ها بهبود می یابد. این تغییرات می تواند شامل موارد زیر باشد:
- دوش گرفتن برای مدتی کوتاه (15 دقیقه یا کمتر).
- استفاده از آب ولرم در مقابل آب گرم در هنگام حمام کردن یا دوش گرفتن.
- استفاده از مرطوب کننده ای که می تواند به آب رسانی پوستتان کمک کند.
- استفاده ی روزانه از مرطوب کننده ها.
برخی از بیماری های پوستی دیگر، از جمله واکنش های آلرژیک و عفونت های پوستی، می توانند بسیار شبیه کراتوز پیلاریس باشند. اگر علائم ایجاد شده به طور قابل توجهی بدتر شد، درد و التهاب در پوست رخ داد و با روش های مدیریت خانگی علائم تحت کنترلتان در نیامد، باید به متخصص پوست مراجعه کنید.
نشانه های دیگری که فرد باید به دلیل وجود آن ها بر روی پوست به متخصص پوست مراجعه کند عبارتند از:
- علائم عفونت، مانند ایجاد رگه های قرمز رنگ، داغ شدن پوست، تب یا درد شدید
- خارش شدید که توسط کرم های موضعی تسکین نمی یابد
- کراتوز پیلاریس که به درمان خانگی پاسخ نمی دهد
- کراتوز پیلاریس همراه با نشانه های دیگری مانند استفراغ
درمان کراتوز پیلاریس
ابتدا پزشک سعی می کند که دیگر علل خشکی پوست را بررسی کرده و آن ها را رد کند. اگر تشخیص پزشک کراتوز پیلاریس باشد، ممکن است یک لایه بردار شیمیایی قوی تر تجویز کرده یا کورتیکواستروئیدها را توصیه کند.تغییر در شیوه زندگی مانند مصرف آب و سبزیجات بیشتر نیز در دستور کار قرار خواهد گرفت. گاهی حتی پزشک نوعی خاصی از مرطوب کننده را برای بیمار تجویز می کند.اگر KP به درمان های سنتی پاسخ ندهد، لیزر درمانی می تواند قرمزی و التهاب را کاهش دهد. البته نتایج این درمان معمولا موقتی است. بنابراین ممکن است بعد از درمان با لیزر، مجددا بیماری عود کند.
