دستگاه ارتودنسی به شکلی طراحی شده است که با وارد آوردن نیرو به دندان ها، باعث می شود دندان ها از جای خود حرکت کرده و به سمت قوس فک و جای اصلی خود حرکت کنند. دندانپزشک متخصص از مقدار و نحوه وارد آوردن نیرو به دندان ها با اطلاع است و با محاسبه این نیرو بر اساس دندان های بیمار دستگاه ارتودنسی را برای فرد نصب می کند.در طول مدت درمان ارتودنسی هر بار که بیمار به پزشک مراجعه می کند، دندان پزشک دستگاه ارتودنسی را فعالسازی می کند و این روند تا انتهای درمان ارتودنسی ادامه دارد.بعد از هر بار فعالسازی ممکن است دندان های فرد دچار درد شود که این درد معمولا تا 5 روز ادامه دارد و بعد از این مدت از بین می رود.اگر درد دندان در طی این 5 روز برای فرد ناراحت کننده باشد می تواند از مسکن و با مشور پزشک استفاده نماید.البته استفاده طولانی مدت از از مسکن ها توصیه نمی شود اما استفاده از داروهای ضد التهاب مشکلی را برای بیمار به وجود نمی آورد.
درمان ارتودنسی نیاز به آماده سازی قبلی بیماران دارد. درمان صحیح ارتودنسی نیاز به نظم خاص و آماده سازی بیماران دارد. این آماده سازی شامل جرم گیری، ترمیم پوسیدگی ها، کشیدن دندان ها (در صورت نیاز) و آموزش بهداشت است.
شرط اصلی درمان ارتودنسی موفق، همکاری بیمار و عمل به توصیه های دندانپزشک است. چون درمان ارتودنسی در مدت زمان نسبتا طولانی انجام می گیرد بنابراین علاقه و اشتیاق بیمار در به دست آوردن نتیجه ای خوب، تاثیرگذار است.
دستگاه های ارتودنسی با اعمال نیرو روی دندان موجب جابه جایی آنها می شوند. این نیروها در حد نیروهای بیولوژیک هستند و دندان پزشک با اطلاع کامل از میزان آنها و محاسبه با روش های خاص درمانی اقدام به اعمال آنها می کند. پس از هر جلسه درمانی درد اندکی به وجود می آید که علت آن فعال سازی دستگاه توسط دندان پزشک است. معمولا این درد ۳ تا ۵ روز به طول می انجامد و تا فعال سازی بعدی از بین می رود. برای رفع این درد می توان مسکن مصرف کرد.
استفاده کوتاه مدت از داروهای ضدالتهاب هیچ گونه مغایرتی با درمان های ارتودنسی ندارد (استفاده بلند مدت از داروهای مسکن توصیه نمی شود). دو نوع دستگاه ارتودنسی وجود دارد که دستگاه متحرک حین درمان توسط بیمار قابل خارج شدن و جای گذاری است و نوع دستگاه ثابت را فقط ارتودنتیست می تواند جای گذاری کند و در پایان درمان از دهان خارج کند.
نقش براکت ها درعملکرد دستگاه های ارتودنسی
نحوه عملکرد دستگاه های ارتودنسی با وارد کردن نیرو و جا به جایی تا حصول نتیجه مورد نظر است. یکی از مهم ترین قسمت دستگاه های ارتودنسی براکت ها هستند، براکت ها که ممکن است فلزی یا سرامیکی باشند، براکت ها به دندان چسبانده یا باند می شوند و نگه دارنده سیم های ارتودنسی هستند. سیم های ارتودنسی، معمولا سیم هایی فلزی هستند که دندان ها را به محل مورد نظر هدایت می کنند.
برای جلوگیری از طولانی شدن درمان و حصول بهترین نتیجه لازم است تا به توصیه های متخصص ارتودنسی توجه نمایید تا از شکستن براکت ها جلوگیری شود. همچنین ملاقات های منظم برای تنظیم طول سیم های ارتودنسی ضروری است. ممکن است متخصص ارتودنسی از الاستیک ها نیز برای درمان استفاده نماید. الاستیک ها که به براکت ها و سایر دستگاه های ارتودنسی بسته می شوند، نوارهای کوچک کشی هستند که به دندان ها فشار می آوردند تا بهتر جا به جا شوند.
عوارض درمان ارتودنسی در اصلاح طرح لبخند چیست؟
دستگاه Herbst
یکی از پارامتر های مهم در انتخاب و نحوه عملکرد دستگاه های ارتودنسی وضعیت فک و وجود ناهنجاری فک می باشد. ممکن است متخصص ارتودنسی تشخیص دهد که بیمار دارای ناهنجاری فک می باشد .اگر فک پایین بیمار عقب باشد با دستگاه هربست می توان فک پایین را به جلو هدایت کرد . هربست فک پایین را به جلو رانده و در هدایت دندان های فک بالا به سمت عقب تاثیرگذار است. دستگاه هربست که معمولا همراه با براکت ها استفاده می شود، در درمان فک پایین رشد نیافته موثر است. این دستگاه ممکن است بر اساس شرایط بیمار به تنهایی نیز مورد استفاده قرار گیرد. معمولا بیماران در سن نوجوانی از این دستگاه استفاده می نمایند و می تواند مانع از جراحی فک در بزرگسالی آنان شود.
دستگاه های ارتودنسی توسعه دهنده کام یا Palatal Expander
دستگاه های ارتودنسی از نوع توسعه دهنده کام بر اساس ایجاد فضا در کام بالا است به نحوی که دندان های بالا و پایین به راحتی با یکدیگر جفت شوند. استفاده از این دستگاه گام بزرگی در داشتن یک لبخند زیبا محسوب می شود. البته تمامی بیماران برای درمان به توسعه دهنده کام نیاز ندارند. در هر بار تنظیم و فعال نمودن، این دستگاه فشار ملایمی را به فک بالا وارد می نماید. در صورتی که متخصص ارتودنسی تشخیص دهد برای درمان به این دستگاه نیاز دارید، ممکن است فقط در بخشی از مدت زمان درمان از آن استفاده نمایید.
نگه دارنده یا ریتینر ها
رینتینر ها از جمله دستگاه های مهم ارتودنسی هستند. نحوه عملکرد دستگاه های ارتودنسی به صورتی است که در طول مدت درمان به صورت فعال دندان ها و فک را جا به جا می نمایند اما لازم است پس از حصول نتیجه مطلوب، با ثابت نگه داشتن دندان ها و فک تلاش شود تا لثه ها و سایر اجزا را با تغییرات سازگار نمود. ریتینر ها این مسئولیت را بر عهده دارند. بنابراین از جمله دستگاه های مهم ارتودنسی محسوب می شوند. ریتینر یا نگه دارنده ها، انواع مختلفی دارند که نوع مناسب درمان شما توسط متخصص ارتودنسی پیشنهاد می شود.
در صورت نیاز به درمان ارتودنسی، حتما ارتودنتیست معالج شما مشاوره های لازم در خصوص روش مورد استفاده و نحوه عملکرد دستگاه های ارتودنسی را به شما ارائه خواهد نمود.
