قورمه سبزی غذای خوشمزه و پر طرفدار ما ایرانیهاست، اصل این غذا آذری است، ” قورماق” (ghormagh) نوعی سرخ کردن است که در آن از روغن استفاده نمی شود، ” قورمه” به گوشتی گفته می شود که بدون روغن و با چربی خود گوشت سرخ می شود، قدیم از این نوع گوشت خیلی در منطقه آذربایجان استفاده می شد که معروفترین آن ها شوربای قورمه و قورمه سبزی است.چون این روش سرخ کردن گوشت کمی وقت گیر و مشکل است به مرور روش طبخ گوشت قورمه سبزی فرق کرده و شده آن چیزی که امروزه باهاش قورمه سبزی پخته می شود، قورمه سبزی در مناطق مختلف ایران با تغییراتی پخته می شود و روش های طبخ آن هم متفاوت است سبزیجات و چاشنی هایی که استفاده می شود و حتی نوع گوشت آن هم فرق می کند.در این قسمت طرز تهیه قورمه سبزی تبریزی توضیح داده شده است.
مواد لازم :
- لوبیا چشم بلبلی (از لوبیای قرمز ، لوبیا چیتی یا کنسرو لوبیا هم میتوانید استفاده کنید )200 گرم
- سبزی قورمه (معمولا در تبریز تنها از تره و جعفری در قورمه سبزی استفاده میشود )
- گوشت گوسفند یا گوساله نیم کیلو
- 2 عدد لیمو عمانی و یک قاشق آبلیمو
- زعفران مایع دم کرده
- نمک ، فلفل ، زردچوبه
- رب گوجه فرنگی ( معمولا بین 1 تا 2 قاشق استفاده میشود )
- آبغوره به مقدار دلخواه
- گوجه فرنگی
- آلو خشک
طرز تهیه قورمه سبزی تبریزی
دستور پخت :لوبیا های چشم بلبلی نیازی به خیس شدن از شب قبل ندارند (اما اگر از لوبیا ی قرمز و یا لوبیا چیتی استفاده میکنید آنها را از شب قبل پخت در اب جوش بریزید تا نرم شوند و حالت نیم پز به خود بگیرند ) لوبیای چشم بلبلی را میتوانید همان موقع پخت بگذارید کمی بپزند و زمانی که نیمه پز شدند آنها را داخل ظرف دیگری بریزید یعنی آبش را جدا کنید.
سبزی قورمه که شامل تره و جعفری میباشد را بشویید اما لازم نیست آنها را ساطوری خورد کنید .کمی سبزی ها را ریز کنید و درون قابلمه تفت دهید .گوشت های تکه شده را جداگانه با پیاز تفت دهید . سپس سبزی ها را به آن اضافه کنید . بعد از آن لوبیا ها را نیز به مواد اضافه کنید . و ادویه ها (فلفل و زردچوبه ) همچنین آبغوره و آب لیمو و زعفران دم کرده را روی مواد بریزید و با همدیگر تفت دهید و شعله ی گاز را روی حرارت متوسط تنظیم کنید . بعد از کمی تفت دادن رب گوجه فرنگی را نیز به مواد اضافه کنید و خوب هم بزنید تا مواد کاملا یکدست شوند . 3 لیوان آب جوش روی مواد بریزید و صبر کنید تا خورشت جا بیفتد .زمانی که خورشت تقریبا آماده هست مثلا 10 دقیقه مانده به سرو غذا ، میتوانید تکه های بزرگ گوجه فرنگی را به خورشت خود اضاف کنید و بعد از ان آلوچه ی خشک را هم اضاف کنید . حواستان باشد که الوچه را قبل از انداختن درون خورشت حتما خیس کنید. زمانی که خورشت شما لعاب دار شد و روی آن لایه ای از روغن تشکیل شد ، بدانید که آماده ی سرو میباشد.
نکات:
- در پخت خورش قورمه سبزی انتخاب با شماست که غذای سالمی بپزید یا سلامت غذا را فدای زیبائی ظاهری خورش بکنید!
- نگران زمان پخت همزمان گوشت و لوبیا نباشید، هرکدام که زودتر پخت وا نمی رود این مساله به خاطر وجود لیمو عمانی است بعلاوه اگر گوشت گوساله استفاده کنید زمان پخت آن ها تقریبا” برابر است.
- زعفران قابل حذف است ولی توصیه می کنم آن را حذف نکنید چون خورش را خوشمزه می کند.
- شما می توانید به جای پودر شنبلیله از خود شنبلیله استفاده کنید به این صورت که داخل ۵۰۰ گرم سبزی این خورش حدود ۱۰۰ گرم شنبلیله استفاده کرده و به همراه سایر سبزیجات سرخ کنید اما به نظر من استفاده از پودر شنبلیه عطر خورش را بهتر می کند، بعضی ها مخصوصا” آذری ها عطر شنبلیه را دوست ندارند در این صورت می شود این سبزی را حذف کرد.
- نمک را به هیچ وجه اول به خورش اضافه نکنید چون گوشت را دیر پز می کند.
- در تبریز سبزی این خورش فقط جعفری و تره هست اما در سایر مناطق گشنیز و اسفناج هم اضافه می کنند.
- تبریزی ها سبزی را ساطوری نمی کنند بلکه ریز خرد می کنیم.
- می توانید از لوبیا چشم بلبلی یا لوبیا سفید هم استفاده کنید.
خواص قورمه سبزی
در بین انواع خوراک ها شاید کمتر غذایی باشد که مانند قورمه سبزی مجموعه ای کامل از تمام مواد مورد نیاز بدن را داشته باشد.
لوبیا
مهم نیست که در این غذا از چه نوع لوبیایی استفاده می شود، لوبیا سرشار از فیبر، کلسیم و پروتئین گیاهی است و حتی اگر کسی اهل خوردن گوشت نباشد، تمامی مواد موردنیاز بدنش را از این غذا دریافت می کند.
سبزی قورمه
سبزی قورمه به طور معمول ترکیب تره، جعفری، گشنیز و اندکی شنبلیله است. شنبلیله مسئول تقسیم بوی خوش و منحصربه فرد قورمه سبزی است. علاوه بر آن حاوی مقادیر زیادی آهن، فسفر و ویتامین D است و با آنکه مقدار آن در بین دیگر سبزیجات کم است اما اثر تقویتی آن کاملا موثر است. درعین حال شنبلیله مانند یک داروی گوارشی عمل می کند و اشتهاآور و کاهش دهنده فشارخون است. سایر سبزیجات نیز در کنار شنبلیله علاوه بر تامین ویتامین ها و املاح مورد نیاز بدن را تامین می کنند.
لیموامانی
استفاده از لیموامانی در قورمه سبزی یکی از ابداعات بی نظیر آشپزی است. لیموامانی تازه به دلیل آنکه بسیار ترش است، به صورت تازه مصرف نمی شود. به همین دلیل آن را خشک کرده و در غذا به کار می برند. وجود لیموامانی در قورمه سبزی کاربردی چندگانه دارد یکی آنکه عمدتا ویتامین C آن از سایر مرکبات بیشتر است، بنابراین علاوه بر طعم دهندگی، چربی غذا را کنترل کرده و بخش مهمی از مضرات گوشت قرمز را از بین می برد. از سوی دیگر لیموامانی در خورش روغن اضافه غذا را به خودش جذب می کند. به همین دلیل از چاقی و جذب بیش از اندازه روغن جلوگیری می کند، پس اگر استعداد چاقی دارید، دور خوردن لیموی خورش را خط قرمز بکشید.