به هم خوردن تعادل هورمونی در زمان بارداری، ممکن است باعث ایجاد دندان درد در این دوران گردد. علاوه بر این افزایش سطح استروژن و پروژسترون هم می تواند زنان باردار را در برابر عفونت و پوسیدگی دندان حساس کند. دندان درد در بارداری همچنین ممکن است به دلیل بیماری های لثه، دندان عقل، التهاب لثه در بارداری، پوسیدگی دندان و کمبود کلسیم (به دلیل نیاز جنین به کلسیم) در بدن بروز پیدا کند.آبسه دندانی در واقع تجمع چرک در مرکز یا پالپ دندانی است، این حالت می تواند منجر به تورم لثه، دندان درد یا هر دوی این وضعیت شود. ما این عارضه را در بارداری بررسی می کنیم.
آبسه دندان چیست؟
آبسه، حفره یا بافتی پر از چرک است که در اطراف ریشه دندان عفونی ایجاد می شود و می تواند همه گروه های سنی (از پیر تا جوان) را درگیر کند. این عارضه، در اثر عفونت باکتریایی ایجاد می شود که در صورت درمان به موقع، مشکلی ایجاد نمی کند اما در غیر این صورت، می تواند از فک به گردن، سر یا سایر اعضای بدن گسترش یابد. آبسه دندان، به خودی خود برطرف نمی شود و برای درمان آن باید به دندان پزشک یا متخصص درمان ریشه مراجعه کرد.
نشانه های رایج آبسه دندانی در حاملگی
علائم مختلفی وجود دارند که نشان دهنده بروز این عارضه در دوران بارداری می باشند که در ادامه به آن ها اشاره کرده ایم.
- بروز دندان درد
- ایجاد تب
- تورم یافتن غده های گردن و چانه
- بروز آلرژی و حساسیت در دندان ها
- بوی نامطبوع و مزه تلخ و ناخوشایند درون دهان
- التهاب و ورم لثه
دلایل آبسه دندان در دوران بارداری
آبسه و التهاب دندان در دوران بارداری ناشی از علل متنوعی می باشد که در ادامه به بیان آن ها پرداخته ایم.
- پوسیده شدن و تخریب دندان :پوسیدگی های کم تا زیاد دندان می تواند عاملی موثر در ایجاد عفونت های جدی حفره دهانی باشد. این نوع عفونت امکان دارد موجب شکل گیری خرابی ها و مشکلات مختلف دندانی گردد.
- دندان شکسته یا دچار ترک شده :ترک خوردگی در قسمت ریشه دندان موجب بروز عفونت باکتری ها در بخش مرکزی دندان می گردد. عفونت در بافت دندانی در نتیجه سبب صدمه دیدن مرکز دندان و همچنین آبسه دندانی خواهد شد.
- بیماری و مشکلات لثه یا پریودنتال :صدمات شدید لثه امکان دارد موجب ملتهب شدن بافت هایی شود که حمایت کننده دندان می باشند. در نهایت پالپ دندانی و یا انباشته شدن چرک را به وجود می آورد. وجود چرک و پالپ می توانند سببی برای بروز این نوع عارضه در دوران حاملگی شوند.
مشکلات و عوارض ناشی از آبسه دندانی در بارداری
در دوران حاملگی بدن تحت تاثیر یک سری نوسانات و تغییرات هورمونی قرار می گیرد که این گونه تغییرات می تواند عاملی برای بالا رفتن مشکلاتی همچون پوسیدگی ها و بیماری های لثه گردد. به همین خاطر توجه به سلامت و بهداشت دهان و دندان در دوران حاملگی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در ادامه برخی از مشکلات و پیامدهایی که در این دوران امکان دارد به خاطر بیماری های دندان رخ دهد را در ادامه شرح داده ایم.
- افزایش درصد و خطر متولد شدن کودکانی با رشد و تکامل ناقص
- بالا رفتن احتمال زایمان زودرس
- بروز و پخش شدن آبسه دندانی در برخی از قسمت های بدن که می تواند سبب ایجاد مشکلات و دشواری هایی همچون آنژین لودیگ باشد که در نتیجه بارداری فرد را با خطراتی همراه می سازد.
- امکان متولد شدن نوزادانی با وزن کم و غیر طبیعی
- بروز خطرات و مشکلاتی در رابطه با بیماری ها و پوسیدگی دندان در دوره کودکی
- ایجاد عوارض و مشکلاتی مرتبط با وضعیت سلامتی کودکان
نحوه پیشگیری از آبسه دندان در دوران بارداری
در صورتی که باردار می باشید و احساس درد و ناراحتی در قسمت دندان های خود کردید سریعا و در اسرع وقت به دندانپزشک رجوع نمایید تا وضعیت سلامتی دندان های شما را مورد ارزیابی قرار دهد. خیلی مهم و ضروری می باشد که دندانپزشک خود را مطلع نمایید که در حاملگی به سر می برید چرا که نیاز به مراقبت در هنگام عکس برداری می باشد.چنانچه دندان پزشک از این قضیه مطلع باشد که شما دوران حاملگی را طی می کنید احتمال دارد این اقدامات و آزمایشات را انجام ندهد. وضعیت و موقعیت بارداری شما نیز معین می کند که آیا انجام بیهوشی و مصرف دارو برای شما امکان پذیر می باشد یا نه. بنابراین این نکته بسیار حائز اهمیت می باشد که مادران در طی حاملگی از بروز بیماری ها و آبسه دندان تا جای امکان جلوگیری نمایند.
روش ها و راهکارهای موثر جلوگیری از آبسه دندانی در بارداری
در ادامه راه هایی که با استفاده از آن ها می توانید از مشکلات و پیامدهای مربوط به آبسه دندان در دوران بارداری جلوگیری کنید را ارائه داده ایم.
- تا جای امکان سعی کنید از مسواکی استفاده نمایید که دارای دندانه های نرم می باشد.
- در صورتی که دندان درد کمی داشتید از این موضوع چشم پوشی نکنید و فورا نزد دندانپزشک بروید.
- سعی کنید روزانه حدود دو مرتبه مسواک بزنید و از نخ دندان استفاده نمایید.
- مقدار استفاده از کلسیم را در برنامه غذایی خود بالا ببرید.
- از دندانپزشک خود درخواست نمایید که یک نوع خمیر دندان خوب در دوران بارداری برای شما در نظر بگیرد.
- پس از خوردن هر نوع مواد غذایی دهان و دندان های خود را شستشو دهید.
- در صورتی که تمایل به بارداری دارید حتما چکاپ ها و آزمایشات پزشکی را پیش از اقدام به این کار انجام دهید.
- از خوردن داروهای مسکن پرهیز نمایید.
- اگر وضعیت بهداشتی دهانی مناسبی را پیش از دوره حاملگی و یا در طی این دوران داشته باشید این گونه عوارض و مشکلات به حداقل ممکن می رسد.
- وجود حالت تهوع و استفراغ در دوران حاملگی می تواند موجب پوسیده شدن دندان ها شود و دلیل آن هم حالت اسیدی محتویات استفراغ است. به منظور پیشگیری از مشکلات دندانی به علت استفراغ در این دوران حتما پس از اوغ زدن و استفراغ دهان خود را به خوبی بشویید. همچنین از خوردن غذاهای دارای قند پرهیز نمایید.
درمان های خانگی آبسه دندان
یکی از جمله مسائلی که امکان دارد در زمان حاملگی مادران را درگیر نماید بروز مشکلات و بیماری های دهان و دندان می باشد که ناشی از دلایل و عوامل مختلفی بوده و همراه با علائمی خود را نشان می دهد. به همین خاطر نیاز است که مادران در این دوران به بهداشت و سلامت دهان و دندان خود اهمیت خاصی بدهند. از اینرو برای کاهش علائم و شدت آبسه، می توانید راهکارهای زیر را در نظر بگیرید.
درمان آبسه دندان با آب نمک
دهان شویه با آب نمک، تکنیکی آسان و مقرون به صرفه و همچنین راه خوبی برای تسکین موقت آبسه شماست. این روش از طریق فرایند اسمز به بهبود آبسه کمک می کند. به طوری که نمک یا کلرید سدیم در تماس با سلول ها، مایع باکتریایی و … موجود در آن ها را از بدن خارج و به پاک سازی ناحیه کمک می کند.برای این منظور سه بار در روز، نصف قاشق چای خوری نمک را به یک لیوان آب گرم اضافه کنید و دهان خود را حدود دو دقیقه با آن شستشو دهید.
درمان آبسه دندان با جوش شیرین
بسیاری از باکتری ها در شرایط اسیدی دهان رشد می کنند. این در حالی است که جوش شیرین PH دهان شما را افزایش می دهد. ازاین رو، با قلیایی شدن محیط، باکتری ها نمی توانند به راحتی تکثیر شوند. اساسا، بسیاری از مشکلات دهان و دندان نیز ناشی از عدم تعادل اسید است که جوش شیرین سطح اسیدیته دهان را متعادل می کند.جوش شیرین به حذف پلاک ها و باکتری های دهانی کمک می کند. بیوفیلم هایی مانند پلاک، کلنی هایی از باکتری ها هستند که به سطح دندان ها و لثه ها می چسبند و باعث بروز مشکلات دهانی می شوند. دانه های جوش شیرین می توانند عملکرد این بیوفیلم ها را مختل کنند و باکتری های روی دندان ها و آسیب های ناشی از آن ها را کاهش دهند.برای این منظور دو بار در روز، هر بار به مدت ۵ دقیقه دهان خود را با مخلوط جوش شیرین و آب شستشو دهید. همچنین می توانید با استفاده از جوش شیرین و آب خمیر درست کنید و مستقیماً روی لثه های خود قرار دهید.
درمان آبسه دندان با اسانس پونه کوهی
روغن پونه کوهی خواص ضد باکتریایی و آنتی اکسیدانی بسیاری دارد که این باعث می شود برای کاهش تورم و درد ناشی از آبسه دندان بسیار مفید باشد.برای این روش، پونه کوهی را با روغن نارگیل و یا جوجوبا مخلوط کنید تا لثه های شما را تحریک نکند. سپس مخلوط را با پنبه یا موارد مشابه آن، روی ناحیه آلوده بمالید. اجازه دهید مخلوط به مدت ده دقیقه روی محل بماند و سپس مواد را از دهان خود بیرون بریزید.
درمان آبسه دندان با خمیر سیر
آلیسین، ترکیبی در سیر است که دارای خواص ضدمیکروبی و ضدباکتریایی فراوانی است که می تواند به کشتن باکتری های موجود در دهان شما (که با دندان درد مرتبط هستند) کمک کند؛ بنابراین، استفاده از سیر در ناحیه عفونی می تواند به بهبود آبسه و کاهش درد کمک کند. برای این روش، یک حبه سیر را له کرده و به صورت خمیری در بیاورید و آن را روی ناحیه عفونی اطراف آبسه بمالید.
درمان آبسه دندان با کمپرس سرد با یخ
عفونتی چون آبسه، باعث بروز تورم در محل می شود. ازاین رو، قراردادن یخ در این ناحیه، رگ های خونی را منقبض می کند و باعث کاهش درد و تورم می شود. هرچند این کار باعث بهبود آبسه نمی شود، اما علائم آن را کاهش می دهد. برای این روش، چند بار در روز، یک کیسه یخ یا مشابه آن را به مدت پانزده دقیقه روی ناحیه آبسه قرار دهید.
درمان آبسه دندان با ژل آلوئه ورا
آلوئه ورا اغلب به عنوان یک گیاه شگفت انگیز شناخته می شود که سرشار از آنتی اکسیدان ها و دارای خواص ضد التهابی و ضد باکتریایی بسیاری است. استفاده از آلوئه ورا در ناحیه آسیب دیده می تواند درد شما را تسکین دهد و به بهبود آبسه کمک کند. برای این منظور کافی است آلوئه ورا را روی ناحیه آسیب دیده بمالید و بگذارید تا اثر کند.