یکی از کهنترین دروازههای قزوین است که به سوی الموت، رودبار و کوشک و شکارگاههای شمال قزوین باز میشدهاست و دارای یک ورودی با قوس و کلیل و نیم دایره است. در هر طرف راهرو دو طاق نما ساخته شده که با نرمی به سوی بیرون پیش آمده و حالت آغوش گشوده را تداعی میکند. این دروازه تنها یک نما به سوی خارج شهر دارد که از تزئینات کاشیکاری و رسمیبندی برخوردار است و بدنه رو به داخل آن، آجری ساده است. کاشیکاری موجود در بنا در زمان فرمانروایی میرمحمدحسین عضدالملک قزوینی در دوره قاجاریان انجام شدهاست.
شهر قزوین در گذشته، نُه دروازه به نامهای درب کوشک (در شمال شرقی)، دروازه شیخآباد در خیابان سعدی (در شمال غربی)، دروازه رشت، دروازه مغلاوک یا دروازه همدان (در جنوب غربی)، دروازه خندقبار، دروازه ساوالان، دروازه راه ری، دروازه تهران قدیم، دروازه پنبه ریسه (در شرق خیابان طالقانی کنونی) داشته که امروزه از آن میان، تنها دو دروازه درب کوشک و تهران قدیم باقیماندهاند.
دروازه کوشک در واقع شده و این اثر در تاریخ 26 اسفند 1353 با شمارهٔ ثبت 391 بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست. دروازه درب کوشک در انتهای خیابان آزادی (نادری) شهر قزوین قرار دارد و متعلق به سال 1296 هجری قمری است که در زمان حکومت شاهزاده عضدالدوله، کاشیکاری شدهاست. شهر قزوین در نیمه قرن سوم هجری قمری دارای 7 دروازه بودهاست که امکان ورود به شهر را فراهم میساختند. در دوره قاجاریه 9 دروازه در گرداگرد قزوین وجود داشتند که با حصار پیرامون شهر به یکدیگر میپیوستند و عبارت بودند از پنبه ریسه، راه (درب) کوشک، شیخآباد، رشت، مغلاوک، خندقبار، شهزاده حسین، مصلی و تهران که هماکنون از میان آن بناهای باشکوه، تنها دو دروازه تهران و راه کوشک باقی مانده و بقیه در اثر خیابانکشیها و عدم توجه به مرور زمان ویران شدند.
دروازه درب کوشک به سوی الموت، رودبار و کوشکها و شکارگاههای شمال قزوین باز میشدهاست. این دروازه برخلاف دروازه تهران قدیم، تنها دارای یک نما به سوی خارج شهر است و دارای یک ورودی با قوس نیم دایرهای شکل میباشد که در طرفین آن گلدستهها و طاقنماهایی دیده میشود. نمای خارجی این دروازه دارای کاشیکاری رسمیبندی است.
ورودی درب کوشک بهشکل نیمدایره مشاهده میشود و از نوع قوس کلیل است. نمایی از دروازه که رو به شهر قرار دارد، تزیین نشده و دارای نمایی آجری است؛ اما نمای رو به بیرونِ آن کاشیکاری و رسمیبندی دارد. این کاشیکاری در زمان فرمانروایی عضدالملک قاجار انجام شده است.
قوسهای دروازه درب کوشک قزوین روی خط صاف قرار نگرفتهاند. در دو طرف ورودی دروازه دو طاقنما با پهنای کم ساخته شده است که به نرمی پیش آمدهاند و بهنظر میرسد که مسافران را در آغوش میگیرند و راهی میکنند.
خیابانهای اطراف دروازه درب کوشک شلوغ و پرترافیک هستند.
در اطراف دروازه درب کوشک جای پارک کافی وجود ندارد؛ بنابراین، بهتر است از وسایل حملونقل عمومی استفاده کنید.
فروشگاه، فضای سبز و سرویس بهداشتی در محدوده دروازه درب کوشک وجود دارد.
نورپردازی منظره شبانه دروازه درب کوشک قزوین، بسیار پرطرفدار است.
دستفروشها و غرفههای خرید سوغات و صنایع دستی در اطراف دروازه درب کوشک به عرضه کالاهای خود میپردازند.
بازدید از دروازه درب کوشک رایگان است.
قزوین پایتخت خوشنویسی ایران و شهر دروازهها است. در طول تاریخ، وجود حصار و دروازههای متعدد در گرداگرد شهر قزوین، آن را به یکی از امنترین شهرهای جهان تبدیل کرده بود؛ دروازههایی که با معماری بینظیر و تزیینات فراوان، شکوه و عظمت شهر را به رخ مسافران میکشیدند. یکی از این دروازهها که از جاهای دیدنی قزوین نیز به شمار میآید، دروازه درب کوشک قزوین است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.