هنگامی که عفونت قارچی در دهان یا روی زبان شما رشد می کند برفک دهان ایجاد می شود که با کاندیدیای دهانی، کاندیدیای دهانی حلقی یا برفک تنها شناخته می شود. در واقع قارچ کاندیدیا آلبیکنز موجب برفک دهان می شود. به صورت طبیعی، مقدار بسیار کمی از این قارچ در دهان شما زندگی می کند، در واقع فلور نرمال دهان شما هستند، بدون اینکه آسیبی به دهان وارد کند.
به طور کلی وقتی این نوع قارچ به صورت کنترل نشده ای رشد می کند، می تواند عفونت دهانی ایجاد کند. همچنین این بیماری در نوزادان و کودکان نیز دیده می شود. دقت داشته باشید عفونت موجب برجستگی های سفید رنگ بر روی زبان یا قسمت داخل گونه ها می شود، که رشد قارچ ها با اولین درمان متوقف می شود. در نظر داشته باشید برفک دهان یک عفونت خفیف است و به ندرت عوارض ایجاد می کند با این وجود برای افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند می تواند خطر ساز باشد.
علائم و نشانه های برفک دهان
در شروع بروز برفک دهان، احتمالا متوجه وجود چنین مشکلی هم نخواهید شد. علائم و نشانه های آن به این صورت است:
- وجود زخم و ضایعاتی به رنگ کرم و سفید روی زبان، پوشش داخلی گونه، سقف دهان، لثه و لوزه ها؛
- رشد تدریجی زخم هایی به شکل پنیر کاتیج یا کوتاژ در دهان؛
- قرمزی، زخم و سوزش در دهان که مانع از بلع و خوردن می شود؛
- خون ریزی ملایم در صورت ساییده و خراشیده شدن زخم های دهانی؛
- ترک خوردن و سرخی در گوشه های دهان؛
- از دست دادن چشایی؛
- احساسی شبیه وجود پنبه در دهان.
در موارد حاد که فرد مبتلا به سرطان است یا سیستم بدنی به خاطر بیماری هایی مانند ایدز (HIV) ضعیف شده، زخم های ناشی از برفک دهان در نقاط دیگر بدن مثل مری هم پخش می شوند. مِری، ماهیچه ای به شکل لوله ای بلند است که از انتهای دهان تا معده امتداد پیدا می کند (کاندیدیازیس مری). اگر برفک در این نواحی هم پخش شود، بلع همراه با درد خواهد بود یا احساس گیر کردن غذا در گلو به وجود می آید.
وجود برفک دهان در نوزادان و مادران شیرده
وجود برفک در دهان نوزاد باعث می شود تا عصبی و بدقلق شود. ضمن اینکه در حین شیر خوردن، برفک را به مادر هم انتقال می دهد و این مشکل بین نوزاد و سینه مادر در رفت و برگشت خواهد بود. یعنی برفک را مدام به هم انتقال می دهند. مادرانی که سینه شان با کاندیدا عفونی می شود، علائم زیر را دارند:
- نوک سینه ها همراه با خارش، ترک خوردن و قرمزی غیرعادی خواهد بود؛
- پررنگ و پوسته پوسته شدن قسمت رنگی نوک پستان؛
- بروز دردی غیرعادی در هنگام شیردهی یا دردناک شدن نوک پستان ها در فواصل شیردهی؛
- بروز دردی تیز و عمیق در پستان ها.
افراد مستعد بیماری برفک دهان چه کسانی هستند؟
- زمانی که سیستم ایمنی بدن توسط داروهای خاصی(داروهایی که باعث کاهش تعداد میکروارگانیسم های خوبی می شود که به طور طبیعی از عفونت جلوگیری می کنند)تحت تأثیر قرار گیرد و تضعیف شود، برفک دهان می تواند اتفاق بیافتد.مانند افرادی که داروی های آنتی بیوتیک یا کورتیکواستروئیدها را مصرف می کنند.
- درمان سرطان(از جمله شیمی درمانی و پرتودرمانی) نیز می تواند به سلول های سالم صدمه بزند یا سلول های سالم را از بین ببرد، که باعث افزایش بیشتر عفونت در افراد مستعد به ابتلا به عفونت دهانی می شود.
- بیماری هایی مانند اچ آی وی(ایدز) و سرطان خون که به سیستم ایمنی بدن حمله می کنند، می توانند خطر ابتلا به برفک دهانی را افزایش دهند.
- دیابت، بیماری دیگری است که بر سیستم ایمنی بدن تأثیر می گذارد و می تواند به افزایش خطر ابتلا به برفک دهانی کمک کند.فرد مبتلا به دیابت کنترل نشده ، احتمالاً میزان بالای قند در بزاق خود را تجربه می کند.تصور می شود که دراین حالت است که C.albicans می تواند از این قند اضافی برای رشد در دهان استفاده کند.
- در نوزادان، برفک دهان می تواند در هنگام تولد متوقف شود.
نوزادان و کودکان نوپا بالاترین احتمال خطر ابتلا به این بیماری را دارند. - این قارچ همانطور که باعث ایجاد تورم دهانی می شود در حالت مشابهی نیز می تواند باعث عفونت دهانه رحم شود.بنابراین زنان باردار مبتلا به عفونت قارچی واژن می توانند عفونت را در طی زایمان به نوزاد خود انتقال دهند.
- بیماری که باعث خشکی دهان شود.
- افرادی که از دندان مصنوعی استفاده می کنند.
- افراد سیگاری
- افرادی که اخیراً پیوند عضو داشته اند.