شاید افراد زیادی را دیده باشید که به فاصله چند روز پس از ملاقات آن ها، ناگهان متوجه شده اید که رنگ پوستشان زمین تا آسمان تغییر کرده و وقتی از آن ها بپرسید که چه طور این کار را انجام داده اند، به شما خواهند گفت که از سولاریوم استفاده کرده اند.سولاریم که از آن با نام هایی همجون تخت برنزه کردن و یا تخت آفتاب نیز یاد می شود. این وسیله نوعی دستگاه است که از اشعه UV یا فرابنفش به صورت کنترل شده برای شبیه سازی تابش نور خورشید و تیره کردن رنگ پوست بدن استفاده می کند. حقیقت امر در مورد این دستگاه ها آن است که سولار میزان اشعه ای 6 تا 8 برابر بیشتر از آفتاب تابستان را در مدتی کوتاه بر روی پوست شما اعمال کرده و به همین دلیل است که چیزی به اسم برنزه کردن امن پوست به هیچ عنوان وجود ندارد. در واقع سولار می تواند شما را به وضعیتی شبیه به آفتاب سوختگی دچار کند، یا حتی باعث افزایش احتمال ابتلا به سرطان شود. علاوه بر این استفاده از دستگاه مذکور، خطر آسیب به چشم و سایر اندام های شما را نیز به همراه دارد.لایه بالایی پوست اپیدرم نام دارد. بدن به طور طبیعی برای رنگ بخشیدن به پوست در این لایه، رنگدانه هایی به نام ملانین تولید می کند. هنگامی که شما در برابر اشعه آفتاب و به خصوص اشعه UV قرار می گیرید، بدن به صورت طبیعی برای جلوگیری از آسیب به بافت پوست، سرعت تولید ملانین را افزایش می دهد. این افزایش تولید ملانین به رنگ گرفتن و برنزه شدن پوست شما ختم می شود.
وقتی اشعه آفتاب که حاوی اشعه ماورای بنفش است به پوست ما می تابد، باعث تخریب آن می شود پس سلول هایی از پوست به نام ملانوسیت (Melanocyte) ماده ای به نام ملانین (Melanin) ترشح می کنند که در واقع ضد آفتاب طبیعی بدن ما است و باعث می شود رنگ پوست تیره یا به اصطلاح برنزه بشود. برنزه شدن واکنش دفاعی بدن انسان در مقابل اشعه آفتاب است. تصور عمومی بر این است که اشعه های دستگاه سولاریوم مضرات نور خورشید را ندارد، در حالی که اگر مضرات آن از حمام آفتاب بیشتر نباشد، کمتر نیست. پیری پوست، افزایش چین و چروک های پوستی و شلی و افتادگی پوست از عوارض استفاده از سولاریوم هستند که در درازمدت خود را نشان می دهند و کسانی که بیشتر در معرض اشعه فرابنفش قرار بگیرند، نسبت به سایر افراد ۲۰ سال زود تر گرفتار پیری پوست و بروز لکه های پوستی، کک ومک، کدرشدن پوست، چین وچروک پوست و ضخیم شدن سطح پوست می شوند. علاوه بر افزایش احتمال ابتلا به سرطان های پوستی، سولاریوم قدرت ایمنی پوست را نیز کاهش و این موضوع هم احتمال ایجاد انواع عفونت ها و بدخیمی ها را افزایش می دهد.
آماده سازی پوست
اگر می خواهید نتیجه خوبی از سولار بدن بگیرید، باید مطمئن شوید که پوستتان آماده است. در صورت خشک یا کثیف بودن پوست، اشعه فرابنفش نمی تواند به خوبی پوست را تیره کند. بنابراین حتماً قبل از اینکه به سراغ سولاریوم بروید، دوش بگیرید و پوستتان را لایه برداری کنید. همچنین هر نوع آرایش، لوسیون، عطر و … را از پوست پاک کنید. در هنگام سولار بدن نباید چنین محصولاتی روی پوست باشددر حین سولار بدن نیز یک سری موارد وجود دارد که باید رعایت کنید. مانند:
پوشیدن لباس مناسب
بسیاری از افراد روی تخت سولاریوم مایو شنا یا لباس زیر می پوشند. برخی دیگر نیز چیزی به تن نمی کنند. آنچه که روی تخت سولار می پوشید بر برنزه شدنتان تأثیر زیادی می گذارد. برای مثال، اگر مایو شنا بپوشید برخی از نواحی بدن برنزه نخواهد شد. اگر دوست دارید تمام بدنتان یک رنگ باشد، نباید روی تخت سولار چیزی بپوشید. اما باید مناطق حساس بدن را بپوشانید تا دچار سوختگی و آسیب نشوند.
محافظت از اندام های حساس
علاوه بر ناحیه بیکینی و سینه که باید در برابر اشعه فرابنفش محافظت شوند، موارد دیگری نیز وجود دارد. از آنجایی که اشعه فرابنفش ساطع شده از لامپ های دستگاه سولار بدن می تواند به بینایی آسیب برساند، باید حتماً از عینک محافظ چشم استفاده کنید. همچنین لازم است از بالم لب SPF دار روی لب هایتان استفاده کنید؛ چرا که اشعه فرابنفش موجب سوختگی پوست حساس و نازک لب می شود که بسیار دردناک است. اگر کاور، ژلیش یا کاشت ناخن انجام داده اید لازم است از محافظ ناخن نیز استفاده کنید تا ناخن ها خراب نشوند.
استفاده از لوسیون های مخصوص سولار بدن
برنزه کردن بدن پوست را خشک می کند؛ بنابراین استفاده از مرطوب کننده بسیار مهم است. همچنین، استفاده از لوسیون های مخصوص سولاریوم نیز توصیه می شود. این لوسیون ها علاوه بر مرطوب کنندگی، می توانند پوست را سریع تر برنزه کرده و رنگ تیره پوست را برای مدت طولانی تری حفظ کنند. در حین خرید لوسیون سولاریوم مطمئن شوید که مصحول دارای SPF نباشد؛ وگرنه از تأثیر اشعه UV جلوگیری می کند.
رعایت مدت زمان اصولی سولاریوم
از آنجایی که سولاریوم برای برنزه کردن بدن از اشعه فرابنفش استفاده می کند، باید مراقب مدت زمانی که پوست خود را در معرض آن قرار می دهید باشید. نوع پوست خود را بشناسید و بدنتان را بیشتر از زمان لازم زیر اشعه UV نگذارید. البته اکثر تخت های مخصوص سولار بدن محدودیت زمانی خودکار دارند؛ اما شما نباید از این محدودیت فراتر بروید. اگر پوستتان را برای مدت طولانی در معرض اشعه فرابنفش قرار دهید ممکن است دچار آفتاب سوختگی شوید. این اتفاق نه تنها دردناک و آزاردهنده است؛ بلکه به سلامتی پوست نیز آسیب می رساند.
حفظ حالت صحیح بدن
هنگامی که روی تخت سولار هستید، باید موقعیت بدن خود را به گونه ای تنظیم کنید که همه بخش های بدن (به جز اندام های حساس) به طور مساوی در معرض اشعه فرابنفش قرار بگیرند. به این منظور توصیه می شود به پشت بخوابید و زانوها را کمی خم کنید. اگر پاهایتان را صاف نگه دارید، ممکن است بخش های عقبی ران و ساق پا به خوبی برنزه نشوند.همچنین نگذارید بازوها به پهلوها برخورد کنند و دستان خود را روی شکم قرار ندهید. توصیه می شود هر چند دقیقه دستان خود را بالای سر قرار دهید تا ناحیه اطراف زیربغل نیز برنزه شود. بعلاوه، روی هر پهلو به نوبت یک یا دو دقیقه بخوابید تا بدن به طور یکنواخت برنزه شود.