در زمانهای گذشته مردم برای بهبود سلامت خود از طبیعت کمک می گرفتند آن ها فواید مختلف گیاهان را کشف کردند تا با استفاده از آن ها بتوانند سالم تر زندگی کنند. هرچند در دنیای مدرن، ما بیمارستان های مجهز و داروهایی شیمیایی را در اختیار داریم اما باز هم گیاهان دارویی اهمیت خود را در حفظ سلامت انسان ها از دست نداده اند. آن ها مواد ضد التهاب و ترکیبات فعالی دارند که خطر بیماری های گوناگونی را کاهش می دهند. امروز می خواهیم باهم مرور کنیم که چه گیاهانی باعث تقویت حافظه و عملکرد مغز می شوند.
بهترین گزینه هایی که بدون هیچ کالری اضافی و بدون چربی، نه تنها عطر و طعم خوشی به غذا ها می دهند بلکه منافع بی شماری نیز می توانند برای مغز داشته باشند؛ گیاهان و ادویه جات هستند. منافع بزرگ برخی گیاهان و ادویه جات در افزایش سطح حافظه، کاهش اضطراب و حتی شاید حفاظت در برابر تومورهای مغزی ثابت شده است.
گیاهان مفید برای مغز و تقویت حافظه
1. رزماری
رزماری گیاهی معطر است که دارای خواص تقویت کنندگی حافظه است. به استثنای آنتی اکسیدان هایی مانند اسید رزمارینیک و اسید کارنوزیک در رزماری، توانایی آن برای افزایش سطح استیل کولین نکته ای است که باعث می شود این گیاه برای بهبود حافظه مفید باشد. استیل کولین فرستنده اصلی سیگنال های عصبی است.
یک مطالعه که در سال ۲۰۰۳ در مجله International Journal of Neuroscience منتشر شده، خواص تقویت کنندگی حافظه را در رزماری اثبات کرد. این مطالعه نشان می دهد که خواص اسانس این گیاه می تواند اثرات عینی بر عملکرد شناختی و همچنین اثرات ذهنی روی خلق و خوی ایجاد کند.
یکی دیگر از مطالعات منتشر شده در Therapeutic Advances in Psychopharmacology در سال ۲۰۱۲ نشان می دهد که فعال ترین ماده شیمیایی در روغن رزماری (۱، ۸-cineole) با افزایش عملکرد شناختی ارتباط دارد. محققان دریافته اند که روغن رزماری می تواند دقت حافظه، سرعت پردازش اطلاعات و خلق و خوی را بهبود بخشد. علاوه بر این، رزماری در افزایش فعالیت های موج مغزی و محافظت از مغز در برابر بیماری های عصبی مانند بیماری آلزایمر موثر است. برای تقویت قدرت مغز خود، ۲ تا ۳ قطره روغن رزماری را روی بینی بریزید. نوشیدن چای رزماری تهیه شده از برگ های تازه یا خشک آن نیز به تقویت حافظه کمک می کند.
2. جینسنگ هندی
این گیاه به تجزیه پروتئین های بتا آمیلوئید که پلاک را در مغز تشکیل می دهند و بر عملکرد شناختی تاثیر می گذارند، کمک می کند. این گیاه همچنین باعث تشدید نوروژنز برای تقویت قدرت مغز می شود. این روند می تواند:
حافظه را بهبود بخشد.
حافظه فضایی و بصری را افزایش دهد.
استرس اکسیداتیو را کاهش دهد.
به کاهش دژنراسیون سلول های عصبی کمک کند.
یک مطالعه که در سال ۲۰۰۵ در مجله British Journal of Pharmacology منتشر شده است گزارش می دهد که جنسینگ هندی می تواند سلول های عصبی را احیا کند و سیناپس ها را در نورون های آسیب دیده بازسازی کند. از این رو، می توان آن را برای درمان بیماری های عصبی مورد استفاده قرار داد.
یک تحقیق که در سال ۲۰۱۰ در Phytotherapy Research منتشر شده است گزارش می دهد که آشوواگندا با دارا بودن ترکیبی از چندین ماده موثر که به بهبود تولید استیل کولین (فرستنده اصلی سیگنال های عصبی) کمک می کنند، در درمان آلزایمر نقش دارد. این خاصیت توانایی های شناختی از جمله تفکر، تمرکز و حافظه را افزایش می دهد. شما می توانید این گیاه را در شکل پودر، خشک شده یا تازه و به صورت دمنوش استفاده کنید.
3. برهمی
برهمی، به علت خواص تقویت کننده مغز در طب آیورودا محبوبیت زیادی پیدا کرده است. این گیاه اغلب برای شرایط فراشناختی مانند مشکلات تمرکزی و حتی افسردگی تجویز می شود. این ماده به عنوان یک تونیک در مغز عمل می کند و دارای اثرات آنتی اکسیدانی و محافظت کنندگی از نورون ها است. مطالعه ای که در سال ۲۰۰۲ در Neuropsychopharmacology منتشر شده، تاثیر مثبت برهمی بر حافظه و توانایی های یادآوری را برجسته کرده است. بعدها، یک مطالعه که در سال ۲۰۰۸ در Journal of Alternative and Complementary Medicine منتشر شد نشان داد که برهمی به بهبود حافظه یادآوری کلمه و حتی کاهش افسردگی و اضطراب کمک می کند. این مطالعه بر روی افراد سالم بزرگتر از ۶۵ سال انجام شد.
در سال ۲۰۱۲، در Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine شواهدی منتشر شده است که نشان می دهد برهمی می تواند توجه، پردازش شناختی و حافظه کاری را از طریق سرکوب فعالیت AChE بهبود بخشد.
مصرف ۱ قاشق چای خوری آب برگ برهمی در ۲ یا ۳ نوبت در روز برای تقویت حافظه مفید است.
4. مریم گلی
سالیان متمادی است که از مریم گلی برای بهبود و تقویت حافظه استفاده می شود. روغن اسانس آن حاوی مواد فعال مانند سینئول و تیون است که خواص تقویت کنندگی بر روی مغز دارند.
همچنین برگ های مریم گلی شامل فلاون ها، فلاونوئیدهای گلیکوزیدها، نیاسین، اسید تاننیک و اسید اولئیک هستند که برای مغز مفید می باشند. این گیاه می تواند به بهبود تمرکز و همچنین افزایش روحیه و توجه کمک کند.
در تحقیق سال ۲۰۰۳ که در نشریه Pharmacology Biochemistry and Behavior منتشر شد، مشخص گردید که مصرف اسانس ساج یا مریم گلی نقش کلیدی در بهبود یادآوری فوری کلمه دارد. این موضوع نشان دهنده تأثیر مریم گلی در مدولاسیون حاد شناختی در بزرگسالان سالم جوان است. بر طبق نتایج یک مطالعه که در سال ۲۰۰۳ در Journal of Clinical Pharmacy and Therapeutics منتشر شده، عصاره این گیاه در مدیریت بیماری آلزایمر خفیف تا متوسط موثر است.
یک مطالعه که در سال ۲۰۰۶ منتشر شده است نشان دهنده اثرات مثبت برگ مریم گلی بر حافظه و تعامل آن با سیستم کولینرژیک در موش های آزمایشگاهی بود.
برای تقویت توانایی های ذهنی خود، چای این گیاه را بنوشید یا آن را به سوپ و سس سالاد اضافه کنید.
5. کهن دار
گیاه دیگری که مصرف آن برای تقویت حافظه و افزایش وضوح ذهنی توصیه می شود گیاه کهن دار است. این گیاه دارای فیتو شیمیایی فعالی است که به بهبود حافظه کمک می کند. همچنین می تواند از تشکیل پروتئین های بتا آمیلوئید که علت بیماری آلزایمر شناخته شده اند، جلوگیری کند.مطالعات منتشر شده در Psychopharmacology در سال ۲۰۰۰ اثرات تقویت کننده حافظه را در کپسول حاوی ۶۰ میلی گرم عصاره استاندارد کهن دار (GK501) و ۱۰۰ میلی گرم عصاره استاندارد جینسنگ آسیایی یا جینسنگ چینی (G115) در جنبه های مختلف عملکرد شناختی در میان افراد سالم تایید کرد. داوطلبان سالم این مطالعه بهبودی را در برخی از جنبه های مختلف حافظه، از جمله حافظه کاری و بلند مدت تجربه کردند.
مطالعه ای که در سال ۲۰۱۴ در Advances in Experimental Medicine and Biology منتشر شده نشان داد که عصاره کهن دار می تواند عملکرد حافظه کاری را در افراد میانسال بهبود بخشد.
علاوه بر این، یک مطالعه در سال ۲۰۱۶ در oxicology and Industrial Health منتشر شده که گزارش می دهد گیاه کهن دار و ویتامین C می توانند باعث کاهش نگرانی هایی که در مورد یادگیری و اختلالات روانی ناشی از قرار گرفتن در معرض فلوراید ایجاد می شوند، شوند.
6. آب قاشقی
آب قاشقی یک گیاه محبوب است که در آسیا، آفریقای جنوبی و اقیانوس آرام جنوبی یافت می شود و دارای مواد مغذی زیادی است که برای عملکرد مغز مورد نیاز هستند. این گیاه شامل ویتامین B1، B2 و B6 می باشد.این گیاه گردش خون را تحریک می کند و به عنوان یک تونیک مغزی عمل می کند. آب قاشقی می تواند تمرکز و توجه را بهبود بخشد. این گیاه می تواند برای درمان اختلالات نوروژنیک و تقویت حافظه مورد استفاده قرار گیرد.
یک مطالعه که در سال ۲۰۱۲ در Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine منتشر شده است گزارش می دهد که گیاه آب قاشقی دارای خواص محافظت کنندگی عصبی است و می تواند به درمان نقائص مرتبط با بیماری آلزایمر، بیماری پارکینسون و استرس اکسیداتیو کمک کند.
یک مطالعه که در سال ۲۰۱۳ در Ayu منتشر شده است گزارش می دهد که آب قاشقی همراه با گیاهان دیگری که در گروه Medhya rasayana وجود دارند می توانند در بهبود حافظه کوتاه مدت سریع تر از یوگا عمل کنند. شما می توانید ۵۰۰ گرم کپسول حاوی این گیاه را یک یا دو بار در روز برای تقویت حافظه مصرف کنید. اما قبل از مصرف هر گونه مکمل، با پزشک مشورت کنید. می توانید این گیاه را در شکل چای نیز مصرف کنید.
7. جینسنگ قرمز کره ای
جینسنگ انواع مختلفی دارد، اما این جینسنگ قرمز کره ای است که برای مغز خواص زیادی دارد. این گیاه، از طریق فعال سازی فعالیت عصبی در هیپوکامپ، نقش مهمی در بهبود حافظه فضایی دارد. همچنین از سلول های عصبی در برابر بتا آمیلوئید و دیگر سموم محافظت می کند. این گیاه در جلوگیری از زوال عقل نیز بسیار مفید است.
یک مطالعه که در سال ۲۰۱۱ در Journal of Ginseng Research منتشر شده، تاثیر جینسنگ قرمز کره ای را بر روی اختلال کمبود توجه یا بیش فعالی (ADHD) در کودکان بررسی کرد.
نتایج این تحقیق نشان می دهد که جینسنگ قرمز کره ای ممکن است در بهبود ناتوانی در کودکان ADHD مؤثر باشد اما تاثیر آن بر روی شدت ADHD، افسردگی، شخصیت اضطرابی و تغییرات رفتاری هنوز مشخص نیست.
یک مطالعه که در سال ۲۰۱۲ منتشر شده، اثرات جینسنگ قرمز کره ای را بر عملکرد شناختی و حرکتی بررسی کرد و دریافت که این ماده با بهبود عملکرد شناختی مرتبط است. انجام مطالعات بیشتری برای تأیید اثربخشی بالینی جینسنگ قرمز کره ای ضروری است.
8. گندم سبز
گندم سبز، که به نام جو وحشی نیز شناخته می شود، یک گیاه موثر دیگر برای تقویت حافظه است. این گیاه به عنوان یک تونیک مغذی عمل می کند و دارای اثر آرام بخش بر سیستم عصبی است. گندم سبز می تواند توجه و تمرکز را افزایش دهد.
یک مطالعه که در سال ۲۰۱۱ در مجله Alternative and Complementary Medicine منتشر شده گزارش داد که مصرف ۱۶۰۰ میلی گرم عصاره گیاه گندم سبز ممکن است به شدت باعث افزایش توجه و تمرکز در افراد مسن با سطوح مختلف شناختی شود.
یک تحقیق دیگر که در سال ۲۰۱۱ در همان مجله منتشر شد، دریافت که افرادی که گندم سبز مصرف می کنند، با تغییر فرکانس طیفی الکتروانسفالوگرافی (EEG) شاهد بهبود عملکرد شناختی بودند.
9. چای سبز
مصرف منظم چای سبز تأثیر مثبتی بر روی حافظه دارد. طبیعت آنتی اکسیدانی این گیاه از سلامت رگ های خونی در مغز پشتیبانی می کند تا آن ها بتوانند به درستی عمل کنند. چای سبز رشد پلاک را در مغز که مربوط به آلزایمر و پارکینسون، (دو بیماری رایج عصبی) است، متوقف می کند.|
یک مطالعه که در سال ۲۰۱۱ در Journal of Alzheimer’s Disease منتشر شده است گزارش می دهد که پلی فنول های چای سبز در بیماری های مرتبط با پیری و بیماری های نورودنراتیو نقش دارد. این گیاه میزان بروز زوال عقل و آلزایمر را کاهش می دهد.
تحقیق سال ۲۰۱۳ که در Behavioral Brain Research منتشر شده اثرات محافظتی کاتچین ها را بر شکل گیری هیپوکامپ و حافظه فضایی در موش های آزمایشگاهی تایید کرد. سعی کنید ۲ تا ۳ فنجان چای سبز در روز بخورید.
10. ریحان مقدس
ریحان مقدس دارای یک ترکیب سازگار است که باعث می شود به یک گیاه تقویت کننده مغز تبدیل شود. خواص دارویی این گیاه به ذهن شما در مقابله با انواع مختلف استرس کمک کرده و می تواند بر حافظه شما تاثیر بگذارد. این ماده دارای روغن های فرار است که می تواند در کاهش آسیب مغزی مفید باشد. ریحان مقدس حافظه و عملکرد شناختی را افزایش داده و موجب کاهش حافظه مربوط به افزایش سن و زوال عقل خفیف می شود. برای تقویت حافظه هر روز یک فنجان چای ریحان مقدس بنوشید. می توانید برگ های تازه ریحان را مصرف کنید یا از روغن ریحان در آروماتراپی برای تقویت حافظه استفاده کنید.
