بیماری های دستگاه تنفسی معمولا در اثر کمبود جریان انرژی در ریه ها ایجاد می شود؛ این کمبود انرژی به شکل دم و بازدم کوتاه، ضعف عمومی، خستگی شدید و حتی عدم تمایل برای حرف زدن، ظاهر می شود. مصرف داروهای شیمیایی برای رفع چنین مشکلاتی اغلب عوارض جانبی به همراه دارد، یکی از بهترین روش ها برای درمان این مشکلات استفاده از مواد و گیاهان طبیعی موثر در رفع مشکلات تنفسی می باشد. گیاهان دارویی بسیاری برای از بین بردن عفونت ریوی و مشکلات تنفسی وجود دارد که با خارج کردن اخلاط، تبادل گازها، تحریک بافت ریه و مرطوب سازی هوا، باعث افزایش گردش خون در بافت های ریه شده و تنفس را راحت تر می سازند.
گیاهان دارویی موثر بر اندام تنفسی
در طی هزاران سال و حتی در دنیای امروزی، یکی از بهترین راه ها برای سم زدایی از دستگاه تنفسی و رفع مشکلات و اختلالات آن، استفاده از مواد طبیعی همچون گیاهان دارویی می باشد.
گیاه اکالیپتوس موثر بر ریه
اکالیپتوس درخت همیشه سبزی بومی استرالیاست که به دلیل خواص دارویی خود طرفداران بسیار داشته و به همین دلیل یکی از گیاهان دارویی شاخص در ارسال گل به جهان بوده و در بسیاری از مناطق جهان رشد و پرورش داده می شود.برگ های اکالیپتوس را به دلیل سمی بودن آنها نمی توان به شکل خام استفاده نمود؛ بلکه در بیشتر مواقع از بخور آن و همچنین عصاره تهیه شده از برگ های اکالیپتوس به عنوان ماده اصلی در تهیه محصولات ضد سرفه و سرماخوردگی استفاده می شود. بر اساس تحقیقات در برگهای اکالیپتوس یک ماده ای به نام «اکالیپتول» که «سینوسول» نیز نامیده می شود، وجود دارد. این ماده یک ضد التهاب طبیعی است که از طریق کاهش التهاب و ایجاد خلط، علائم اذیت کننده سرماخوردگی چون سرفه، سردرد و گرفتگی بینی را کاهش می دهد. همچنین عصاره تهیه شده از برگ های اکالیپتوس علائم آسم را بهبود می بخشد.
ریه و گیاه آویشن
گیاه آویشن بومی مناطق مدیترانه ای و بخش هایی از قاره آفریقا بوده که به حالت خودرو در مزارع و کوه ها می روید و همواره در طول تاریخ مصارف دارویی و آشپزی داشته است. از شکل های مختلف گیاه آویشن همچون خشک کرده، تازه، روغن، عرقیات، دم کرده و کرم حاصل از آن استفاده می شود.آویشن به عنوان یک گیاه دارویی دارای مصارف مختلفی می باشد اما در این بین یکی از مهمترین موارد مصرف گیاه آویشن در درمان بیماری های ریوی، آنفولانزا، حتقان بینی و سرماخوردگی، برونشیت، سیاه سرفه و آسم می باشد.
تاثیر بارهنگ بر ریه
دانه های بارهنگ از سالیان دور برای درمان عفونت ریه و مشکلات تنفسی مورد استفاده قرار می گرفته است. این گیاه دارای خواص ضد التهابی و ضد عفونی بوده، بنابراین برای رفع اختلالات ریوی بسیار مفید است. برای از بین بردن خلط ریه، سوزش آن و سرفه های خشک نیز می توان از گیاه بارهنگ استفاده کرد.وقتی فرد بیمار از بخور آویشن برای درمان سینوزیت و احتقان بینی استفاده می نماید، بخور آویشن مجرای تخلیه کننده ترشحات سینوس را که تنگ و بسته شده و ترشحات داخل آن جمع و چرکی شده اند را باز می کند. در نتیجه این ترشحات غلیظ، چرکی و جمع شده درون مجرای سینوس ها، رقیق شده و دفع آن ها بسیار آسان می گردد و بدین طریق مکانیسم ایجاد سینوزیت از بین می رود.همچنین گیاه آویشن رطوبت های زائد جمع شده در مجاری هوایی را که منجر به تحریک، سرفه و خلط میشوند را خشک می نماید و بدین وسیله یکی از مشکلات اذیت کننده بعد از سرماخوردگی را رفع می نماید.
گل ماهور (Mullein) موثر بر اندام تنفسی
هم گل و هم برگ گیاه ماهور برای درمان موفق سرماخوردگی، برنشیت، زکام، امفسیما و لارانژیت مورد استفاده قرار می گیرد. این گیاه ماده ای دارد که اخلاط سینه را نرم می کند. این گیاه آرام بخش نیز هست و خاصیت ضدالتهابی برای سیستم عصبی دستگاه تنفسی دارد. یک تحقیق انجام شده در سال ۲۰۱۳ همچنین نشان می دهد که ماهور خاصیت ضد غده ای و نیز ضد چربی خون دارد.
شیرین بیان (Licorice) موثر بر اندام تنفسی
این گیاه خلط آور است و مجاری تنفسی را مرطوب کرده و اخلاط سینه را نرم و سرفه را کم می کند. یک تحقیق جدید نشان می دهد که ریشه شیرین بیان خاصیت ضد باکتری دارد و فعالیت های ضد التهابی را افزایش می دهد که مانع انتشار سلول های سرطانی شده و جراحت های ریوی را التیام می دهد. ماده موثره شیرین بیان سلول های ملتهب را سرکوب کرده خشکی و دفع پروتئین را کاهش می دهد.
رومارَن یا اِکلیل کوهی یا رُزماری (Rosemary) و اندام تنفسی
رومارَن یا اِکلیل کوهی هم مانند مخروطسانان خاصیت ضد میکربی دارد و روغن آن یک ماده قوی ضد عفونی کننده، ضد باکتری و ضد قارچ است. گیاه شناسان مدت هاست که از اِکلیل کوهی در درمان سرماخوردگی، گلودرد، زکام، سرفه، برنشیت و عفونت های سینه استفاده می کنند. کارنوسول یکی از عناصر موجود در این گیاه است که در تحقیقات سال ۲۰۱۱ خاصیت ضد سرطان ریه آن مشخص شده است. پژوهشگران دانشگاه شیکاگو متوجه خاصیت سمی کارنوسول برای سلول های سرطانی شده اند، در حالیکه سلول های عادی را به خطر نمی اندازد. حیوانات هم این ماده را بخوبی قبول می کنند.
خزه ایرلندی (Irish Moss) موثر بر اندام تنفسی
این گیاه جالبی در درمان بسیاری از بیماری های تنفسی است. در واقع این گیاه ماده اصل بسیاری از داروهایی است که در درمان برنشیت، سرفه و برای دیگر مشکلات ریه ها تجویز می شود. از آنجایی که این گیاه حاوی مقدار قابل توجهی منگنز، ید، سدیم و کلیسیم است، خاصیت ضد ویروسی دارد و می تواند با ویروس آنفلوآنزای ب مبارزه کند.خزه ایرلند خاصیت ضد التهابی و آرام بخش دارد و در درمان سینه پهلو و سل هم از آن استفاده می شود. پزشکان گیاهی چین هزاران سال است که خزه ایرلندی را برای درمان سرماخوردگی، زکام، سینه پهلو، سیاسرفه، گلودرد استفاده می کنند.
تاثیر زوفا (Hyssop) بر ریه
زوفا عطری مشابه رازیانه دارد و خواص مفیدی برای ریه ها دارد. این گیاه حاوی موادی برای شربت سینه است که گرفتگی بینی ناشی از سینوزیت و دیگر بیماری های ویروسی را از میان می برد. این گیاه خاصیت آنتی اکسیدانت، ضد التهاب و روان ساز دارد و تب را کاهش می دهد.شربت این گیاه سرفه را آرام می کند. در دوران گذشته برای درمان آسم، دل درد و گرفتگی بینی از آن استفاده می کردند. امروزه مشخص شده که این گیاه خاصیت ضد ویروس دارد و عروق را آرام می کند.
تاثیر گیاه نارون (Slippery Elm) بر ریه
نارون (در متون طب سنتی دردار) چندین خاصیت درمانی دارد و از جمله برای درمان ناراحتی های تنفسی مفید است. خواص این گیاه از جمله ضد التهاب، ضد عفونی، صمغی، ادرارآور، روان کننده مزاج و سینه است. گفته می شود که برای درمان برنشیت، خونریزی ریه ها و سرفه مفید است و خلط آور می باشد.این گیاه برای آسم مفید است و با نرم کردن مخاط بینی، ناراحتی های تنفسی را آرام می کند.
تاثیر پای خر (Coltsfoot) بر ریه
پای خر (از نام های دیگر آن فرفره، فنجیون، حشیشةالسعال، سعالی، سعله، علف سرفه، منجون، فخریون، فرفر، فنجیوون و توسیلاژ) خاصیت درمانی قوی دارد و در بسیاری از کشورهای آسیایی و اروپایی از آن استفاده می شود. این گیاه برای سیاه سرفه، سرماخوردگی و دیگر ناراحتی های ریوی مفید است. حالت شربت سینه دارد و خلط آور می باشد. خاصیت ضدالتهابی آن در درمان ناراحتی های ریوی مفید است. چای پای خر برای درمان امفسیما، سرفه و حمله های آسمی مفید است.
گیاه شیرین بیان و اندام تنفسی
شیرین بیان یک گیاه دارویی میباشد که به دلیل برخورداری از طیف وسیعی از مواد مغذی و فلانوئیدها، در درمان بسیاری از بیماریها از جمله درمان اختلالات معده، درمان آرتریت روماتوئید، درمان اختلالات تنفسی و ...کاربرد دارد. شیرین بیان به دلیل وجود ترکیباتی مهمی که «گلیسیریزین» نامیده می شود به کاهش التهابات مجاری تنفسی کمک می کند.این ترکیب مانع رشد و اثرات اکثر ویروس ها شده و در واقع ویروسهای تهدید کننده مجاری تنفسی را نابود می سازد. به گونه ای که امروزه از این ماده در ساخت داروهای بیماری های تنفسی استفاده می شود. همچنین این گیاه باعث روان شدن خلط گلو شده و بدین طریق مجاری تنفسی را باز می کنند.
گیاه مریم گلی و اندام تنفسی
گیاه مریم گلی از دسته گیاهان دارویی متعلق به خانواده نعناعیان می باشد که به دلیل دارا بودن موادی چون «تیژون»، «ترپن» و «سلنیوم» ، سینوس ها را پاک نموده و در برطرف سازی مشکلات تنفسی و ریوی موثر هستند. همچنین به دلیل وجود مقادیر بالایی از «پلی فنول» در گیاه مریم گلی، از بافت ریه در مواجهه با باکتری های مضر برای دستگاه تنفسی که ممکن است باعث عفونت در آن شوند، محافظت می شود.
گیاه نعناع و اندام تنفسی
گیاه نعناع گیاهی با طبع گرم و خشک، مقادیر بالای آنتی اکسیدان و خواص دارویی فراوان است. نعناع گیاه بسیار معطری است که در آشپزی، صنایع دارویی، طب سنتی و تولید محصولات آرایشی و بهداشتی به شکل های مختلف اعم از تازه، اسانس، خشک شده، پودر و دمکرده به مصرف می رسد. یکی از مصارف عمده گیاه نعناع برای رفع گرفتگی بینی،گلو و ریه ها به شکل چای و یا جویدنی می باشد و بدین طریق از طولانی شدن اختلالات تنفسی که با آسم و سرما شروع می شود، جلوگیری می کند. به همین دلیل از گیاه نعناع به عنوان درمان طبیعی گرفتگی بینی در پمادها استفاده می شود. همچنین در زمان سرماخوردگی مجاری تنفسی با انواع التهابات مسدود شده و حتی ممکن است ماهیچه های دور گردن و قفسه سینه در اثر سرفه آسیب ببینند و زخمی شود و به همین دلیل فعالیت های روزمره و حتی خواب فرد را دچار اختلال می شود. در این حالت اگر فرد مقداری از گیاه نعناع را بخورد و یا بجود به دلیل خاصیت ضد التهاب برگ های نعناع و ویژگی آرام بخشی که گیاه نعناع بر روی فعالیت های ماهیچه ها دارد، مناطق ملتهب و متورم دستگاه تنفسی تسکین پیدا کرده و تنفس سخت بیمار بهبود می یابد.
"پامچال"، گیاهی موثر در درمان بیماری های تنفسی کودکان
گیاه پامچال یکی از بهترین گیاهان دارویی که در درمان سینوزیت و عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی کودکان تجویز می شود.گیاه Primula vulgaris Huds گونه ای از گیاهان گلدار از خانواده Primulaceae است که بومی غرب و جنوب اروپا، شمال غرب آفریقا و بخش هایی از جنوب غربی آسیا است. این گونه از لحاظ ظاهری تا حدودی شبیه گل مغربی جنس Oenothera است، ولی این دو گونه هیچ ارتباطی نداشته و نباید با یکدیگر اشتباه شوند.گل پامچال از گل های زیبای بهاری است و از اواخر اسفند تا اردیبهشت گلدهی دارد و علاوه بر جنبه زینتی آن از خواص درمانی گسترده ای نیز برخوردار است. گل، برگ و ریشه این گیاه قسمت های مورد استفاده دارویی گیاه هستند و از برگ و گل این گیاه چای و دمنوش تهیه می شود. یکی از بهترین گیاهان دارویی که در درمان سینوزیت و عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی کودکان تجویز می شود گیاه پامچال یا پریمولا (primula vulgaris) می باشد.مهم ترین و اصلی ترین هدف درمان با این گیاه، را افزایش خلط آوری و درمان سرفه دانست و عنوان کرد: ریشه پامچال حاوی ساپونین ها، گلیکوزیدها و روغن فرار بوده و در مخلوط های چای، اغلب این دارو با رازیانه و آنیسون ترکیب می شود. همچنین این گیاه به دلیل وجود مشتقات اسید سالیسیک دارای خاصیت ضد التهابی نیز می باشد.جوشانده گیاه پامچال در درمان برونشیت های خشک کمک کننده است؛ زیرا سبب تجزیه شدن (حل شدن) موکوس می شود بنابراین تنتور پامچال را برای نوجوانان نیز می توان تجویز نمود و در این موارد ۱۰-۲۰ قطره از این تنتور برای چهار بار در روز باید مصرف گردد.همانند سایر گیاهان دارویی مصرف بیش از اندازه و خودسرانه گیاه پامچال مضر است و همراه با داروهای شیمیایی به ویژه داروهای مربوط به بیماری های عصبی مانند داروهای ضد تشنج و ضد افسردگی همزمان مصرف نگردد.