قلعهها از مهمترین آثار تاریخی و معماری ایران هستند. قلعههایی که خارج از شهر و روستا و موقعیت کوهستانی بنا میشدند، اغلب کارکردهای نظامی و دفاعی داشته و برای مقابله با دشمن و به قصد دفاع از مردم ساخته میشدند. موقعیت و مختصات معماری قلعه مارکوه نشان میدهد که این قلعه تاریخی نیز در زمره قلعههای نظامی بوده است. از ویژگیهای مهم قلعه مارکوه، شباهت معماری آن به قلعه بابک است. چشمانداز این قلعه یکی از جذابترین ویژگیهای آن به حساب میآید. از مواردی که به بازدید از قلعه و تعداد بازدیدکنندگان آن میافزاید قرارگیری چشمههای آبگرم این منطقه در کنار قلعه مارکوه است. قلعه مارکوه در اسفند 1379 به عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شده است.
قلعه مارکوه در قرن سوم اسلامی ساخته شده است و مورد استفاده قرار میگرفت. منابع تاریخی این قلعه را علاوه بر قرون سوم اسلامی، به قرنهای 6 و 8 هجری قمری نیز مربوط میدانند.
نام قلعه مارکوه از موقعیتی که قلعه در آن قرار داد، گرفته شده است. این قلعه بر روی کوهی بنا شده است که مارکوه نام دارد.
مساحت قلعه مارکوه در حدود 600 متر مربع است. در حال حاضر از معماری این قلعه باشکوه تنها چهار حصار جانبی و برجهای پشتیبانی آن باقی ماندهاند. اکنون قلعه دارای یک ورودی در قسمت شمال شرق است و اتاق بازسازی شدهای از سنگ لاشه و ملات و سیمان در آن وجود دارد. در قلعه مارکوه بقایای چندین اتاق نیز دیده میشود. مصالح به کار رفته در قلعه مارکوه به طور عمده شامل سنگ و ساروج و گچ میشود. فضای داخلی قلعه مارکوه از لحاظ وسعت به صورتی است که گنجایش صد سرباز را دارد و همه به راحتی میتوانند در آن ساکن شوند. در وسط قلعه یک سرداب وجود دارد.
