چندین سال است که ارسال پیامک، به عنوان یکی از کاربردی ترین ابزار های ارتباطی و تبلیغاتی در نظر گرفته می شود. اما همین ارسال پیامک ساده، موجب ایجاد جرائم جدیدی شده است که از جمله این جرائم، می توان به کلاهبرداری از طریق پیامک اشاره نمود. در کلاهبرداری اس ام اسی، شخص کلاهبردار، از طریق ارسال پیامک، سعی در دستیابی به اطلاعات بانکی و شخصی اشخاص دارد. محتوای پیامک های ارسالی، می تواند شامل موضوعات گوناگونی، مانند قطع یارانه، دریافت کد تخفیف و مواردی از این قبیل باشد. اگر اشخاص، نسبت به موارد کلاهبرداری از طریق پیامک، آگاهی داشته باشند، در دام این کلاهبرداران نیفتاده و همچنین، جرائم در این حوزه، کاهش پیدا می کند.
جرم کلاهبرداری از طریق پیامک
قبل از آن که جرم کلاهبرداری از طریق پیامک را تعریف کنیم، در ابتدا، لازم است جرم کلاهبرداری را بررسی نماییم. معنای دقیق این جرم، در ماده 1 قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس، ارتشا و کلاهبرداری، مقرر شده است. به موجب این ماده قانونی، هرکس از طریق حیله و فریب، دست به اعمال مانور های متقلبانه بزند و از این طریق، مال دیگری را ببرد، مرتکب جرم کلاهبرداری شده است. لذا، جرم کلاهبرداری، دارای سه رکن مهم فریب خوردن شخص زیان دیده، اعمال مانورهای متقلبانه توسط شخص کلاهبردار و بردن مال دیگری است. بنابراین، با توجه به توضیحات مذکور، اگر بخواهیم جرم کلاهبرداری از طریق پیامک را تعریف کنیم. باید بگوییم اگر فردی، از طریق ارسال پیامک، دست به اعمال مانور های متقلبانه بزند و دیگر اشخاص، در نتیجه این اعمال، فریب بخورند و تمام این ها، منتج به این شود که شخص کلاهبردار، مال دیگری را ببرد، در این حالت، جرم کلاهبرداری از طریق پیامک محقق شده است که این جرم، با کلاهبرداری تلفنی، اندکی متفاوت می باشد. قانون گذار برای جرم کلاهبرداری اس ام اسی، ضمانت اجرا در قانون پیش بینی کرده است. مجازات جرم کلاهبرداری، در ماده 1 قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس، ارتشا و کلاهبرداری، مشخص شده است. به موجب این ماده قانونی، فرد کلاهبردار، علاوه بر رد اصل مال به صاحبش، به حبس از یک تا هفت سال و پرداخت جزای نقدی، معادل مالی که اخذ کرده است، محکوم می گردد.
موارد کلاهبرداری از طریق پیامک
در بخش قبل، جرم کلاهبرداری اسم ام اسی را تعریف کردیم و گفتیم اگر شخص کلاهبردار، از طریق ارسال پیامک، دست به اعمال متقلبانه بزند و از طریق این اعمال، مال دیگری را ببرد، جرم کلاهبرداری از طریق پیامک رخ می دهد. حال در این بخش، قصد داریم موارد کلاهبرداری از طریق پیامک را توضیح دهیم. کلاهبرداری از طریق ارسال پیامک جعلی به نام سامانه ثنا : در این روش از کلاهبرداری، شخص کلاهبردار، با جعل آدرس اینترنتی سامانه ثنا (سامانه ثبت نام الکترونیک قضایی)، پیامکی با محتوا هایی، نظیر ابلاغیه، ثبت شکایت در سامانه و مواردی از این قبی،ل برای دیگر اشخاص ارسال می کند. در پیامک ارسالی، یک لینک پرداخت، درج شده است که از شخص می خواهد که هزینه ابلاغیه را پرداخت نماید که چون مبلغ آن، بسیار کم است، اشخاص فریب خورده و برروی لینک کلیک کرده و عملیات پرداخت را تکمیل می کنند. لینک درج شده در این پیامک، حاوی یک بد افزار می باشد و کلاهبرداران اینترنتی، از طریق آن، به اطلاعات کارت بانکی متقاضیان دست پیدا کرده و به صورت غیر مجاز، از حساب بانکی آن ها پول برداشت می کنند که به آن فیشینگ نیز می گویند. در خصوص پیامک های ارسالی از جانب سامانه ثنا، این موارد را در نظر داشته باشید که قوه قضائیه اعلام کرده است، تمامی پیامک های ارسالی از سامانه ثنا، با سرشناسه adliran ارسال می شود. همچنین، قوه قضاییه، هیچ وقت برای مشاهده ابلاغیه، از متقاضیان پول دریافت نمی کند. کلاهبرداری از طریق ارسال پیامک حاوی خدمات دولتی : این پیامک ها معمولا، در مناسبت های خاص و یا بعد از یک خبر مهم، ارسال می شوند. این پیامک ها به طور معمول، حاوی محتوایی، مانند ثبت نام کارت سوخت، هدفمندی یارانه ها و یا قطع یارانه، ثبت نام سبد کالا و مواردی از این قبیل هستند. همانطور که توضیح دادیم، این پیامک ها، حاوی یک لینک پرداخت بوده که از طریق آن، به اطلاعات بانکی شخص فریب خورده، دست پیدا می کنند. برای این که در دام این اشخاص نیفتید، اگر از صحت پیامک ارسالی اطمینان ندارید، از ارائه اطلاعات شخصی و بانکی خود از طریق پیامک خودداری کنید و یا در صورت ضرورت و موارد استثنائی، برای پرداخت از کارت بانکی استفاده نمایید که موجودی زیادی ندارد چرا که کلاهبرداری از طریق کارت به کارت، امری بسیار رایج است.
- کلاهبرداری از طریق ارسال پیامک حاوی محتوای جوایز : گاهی پیش می آید که برای اشخاص، پیامک هایی با این محتوا که شما برنده جایزه شده اید، ارسال شود و یا با این محتوا که برای دریافت کد تخفیف، بر روی لینک زیر کلیک نمایید. همان طور که توضیح دادیم، این لینک ها، فقط برای دستیابی به اطلاعات بانکی شما طراحی شده اند. همچنین، اگر ارسال کنندگان پیامک، اطلاعات دیگری، همچون آدرس منزلتان را خواستند، تا از صحت پیامک مطمئن نشدید، اطلاعات خود را در اختیار آنها قرار ندهید.
- پیامک بخشیده شدن جرائم : یکی دیگر از اعمال متقلبانه ای که افراد کلاهبردار، برای دستیابی به اطلاعات بانکی اشخاص انجام می دهند، پیامکی با محتوای بخشیدن جرائم می باشد. این پیامک، معمولا در خصوص جرائم رانندگی ارسال می شود، با این محتوا که اگر تا 24 ساعت آینده 50 درصد از خلافی ماشین خود را پرداخت نمایید، تمامی جرائم شما بخشیده خواهد شد. در اینجا نیز مانند موارد قبلی، یک لینک در اسم ام اس ارسالی درج شده که با کلیک بر آن و وارد کردن اطلاعات کارت بانکی، تمامی اطلاعات بانکی خود را در اختیار فرد کلاهبردار قرار می دهید. پیامک پیدا شدن گنج : یکی از موارد کلاهبرداری اسم ام اسی، ارسال پیامکی با محتوای پیدا کردن گنج است. به عنوان مثال، شخصی به شما اسم ام اس می زند که در بیابان، یک گنج پیدا کرده، ولی چون بیسواد است و امکان فروش آن را ندارد از شما درخواست می کند که به او کمک کنید، تا گنج را بفروشد و یا در قبال دریافت مبلغی، آن گنج را به شما تحویل دهد. هرگز جواب این گونه پیامک ها را ندهید.
نحوه شکایت از کلاهبرداری از طریق پیامک
در بخش قبل، موارد کلاهبرداری از طریق پیامک را به تفصیل توضیح دادیم و گفتیم کلاهبرداری از طریق ارسال پیامک جعلی با نام سامانه ثنا از مهمترین موارد آن است. حال در این بخش، قصد داریم، نحوه شکایت از کلاهبرداری اسم ام اسی را توضیح دهیم.
- برای شکایت از کلاهبرداری از طریق پیامک، شخص شاکی، باید به دفاتر خدمات قضایی مراجعه کرده و یک شکواییه، مبنی بر کلاهبرداری از طریق پیامک، تنظیم نماید. برای ارائه مدارک لازم در ثبت شکواییه، شخص متقاضی، باید پرینت حساب بانکی، و در صورت امکان پرینت پیامک ارسالی را همراه خود داشته باشد. همچنین، باید مشخصات فرد شاکی، متهم یا متهمین( در صورت دسترسی) و مورد شکایت، به طور کامل ذکر شود. علاوه بر دفاتر خدمات قضایی، می توان به پلیس فتا نیز برای ثبت شکایت مراجعه نمود.
- باید به این نکته اشاره شود که قبل از تنظیم شکواییه، اشخاص، لزوما باید در سامانه ثنا ثبت نام کرده و یک حساب کاربری، تشکیل دهند تا از طریق این سامانه، از ابلاغیه های مربوط به جلسات رسیدگی و مواردی از این قبیل، آگاهی یابند. همچنین، امکان پیگیری شکواییه تنظیم شده، از طریق این سامانه وجود دارد.
- ثبت نام در این سامانه، به دو صورت، ممکن بوده؛ اولا، اشخاص متقاضی می توانند به صورت حضوری، به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و حساب کاربری تشکیل دهند و یا به صورت اینترنتی، از طریق سامانه adliran.ir اقدام نمایند.
- دفاتر خدمات قضایی و پلیس فتا، بعد از بررسی شکواییه کلاهبرداری تنظیم شده، آن را به دادسرای صالح ارجاع می دهند. دادسرای صالح برای رسیدگی به جرم کلاهبرداری از طریق پیامک، دادسرای جرایم رایانه ای می باشد. بعد از ارجاع شکواییه، بازپرس، دستور به احضار متهم و یا متهمین و شکات در دادسرا می دهد. سپس، ادله و مستندات شاکی و توضیحات متهم، توسط دادسرا بررسی شده و تحقیقات مقدماتی، توسط پلیس فتا انجام می گیرد.
- اگر بعد از انجام تحقیقات مقدماتی، توسط پلیس فتا و دادسرای جرائم اینترنتی، مجرمیت کلاهبردار برای بازپرس، اثبات نشود، دادسرا قرار منع تعقیب، صادر کرده و روند دادرسی، در همین مرحله، پایان می یابد؛ اما اگر، بازپرس به این نتیجه برسد که متهم، مرتکب جرم کلاهبرداری شده است، در این حالت، دادسرا قرار نهایی را صادر می کند.
- بنابراین، اگر ثابت شود که متهم، به جرم کلاهبرداری از طریق پیامک، اقدام کرده است، دادسرا جرائم اینترنتی، پرونده را به دادگاه کیفری دو ارجاع داده و نهایتا دادگاه او را مانند کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین، محکوم به مجازات قانونی مقرر در ماده 1 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا و اختلاس و کلاهبرداری خواهد کرد. به موجب این ماده قانونی، مجازات جرم کلاهبرداری از طریق پیامک، علاوه بر رد اصل مال به صاحب آن، حبس از یک تا هفت سال و پرداخت جزای نقدی، معادل مالی که اخذ کرده است، می باشد.
بنابراین کلاهبرداری از طریق پیامک، یعنی فردی از طریق ارسال پیامک، دست به مانور های متقلبانه بزند و از طریق آن، مال دیگری را ببرد. کلاهبرداری از طریق پیامک جعلی با نام سامانه ثنا و فیشینگ، از موارد کلاهبرداری از طریق پیامک می باشد. نحوه شکایت از کلاهبرداری اسم ام اسی، بدین صورت است که فرد شاکی، باید برای ثبت شکایت، به دفاتر خدمات قضایی و یا پلیس فتا مراجعه نماید. امیدوارم از محتوای مسائل حقوقی نهایت استفاده را برده باشید و برای کسانی که دچار مشکل حقوقی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم .
هر آنچه که باید در مورد کلاهبرداری تلفنی بدانیم!
