شورای نگهبان قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران یکی از پایه های اصلی مردم سالاری دینی در کشور است. این شورا وظیفه دارد تا در راستای دفاع از کیان قانون اساسی، بهترین و شایسته ترین افراد را برای تصدی مجریگری قانون اساسی انتخاب کند. کسانی که با رجوع به وزارت کشور، بر اساس شرایط موجود نسبت به ثبت نام برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری در کسوت یک نامزد و کاندیدا اقدام می کنند باید آزمون بزرگی به نام آزمون احراز صلاحیت از سوی مراجع مرتبط با شورای نگهبان سربلند بیرون آیند. این شورا وظیفه دارد تا از ورود افرادی که صلاحیت لازم را برای حضور در میدان رقابت ندارند، ممانعت به عمل آورد. طبیعتاً در تمام نظام های دموکراتیک بر اساس چهارچوب های موجود، معیارهایی برای احراز صلاحیت کسانی که نامزد انتخابات می شوند وجود دارد. اما دشمنان خارجی و داخلی انقلاب اسلامی همیشه و در هر برهه ای تلاش کرده اند تا نهاد حساس و حیاتی شورای نگهبان را زیر سؤال برند.
رهبر انقلاب در دیدار نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی به این موضوع اشاره کردند و فرمودند: "خب، به شورای نگهبان در این زمینه یک مقداری تحامل انجام گرفت و بعضی ها اعتراض کردند. اعتراضهایی که شده، انگیزه ی مشترکی ندارد، انگیزه ها مختلف است: بعضی ها از این جهت به شورای نگهبان اعتراض میکنند که میگویند با این وضعیّت مشارکت کم میشود؛ دلسوزی میکنند برای مشارکت که من حالا یک نکته ای را بعداً در این مورد عرض خواهم کرد. بعضی ها این جور هستند. مسئله ی بعضی ها این است که یکی از نامزدها به نظرشان دارای صلاحیّت بوده و او احراز صلاحیّت نشده؛ ناراحتند که چرا آن کسی را که ما میدانیم صلاحیّت دارد، شورای نگهبان احراز صلاحیّت نکرده. به اینها هم به نظر من ایرادی نمیشود داشت، بالاخره گله مندند. البتّه اینها هم یک جور نیستند، چند نفر ممکن است زید را دارای صلاحیّت بدانند، عمرو را دارای صلاحیّت ندانند -که این زید و عمرو مثلاً احراز صلاحیّت نشدند- آن دیگری ممکن است بعکس، زید را دارای صلاحیّت نداند، عمرو را دارای صلاحیّت بداند؛ بنابراین نقطه ی مقابل هم هستند امّا در این جهت هر دو شریکند که از اینکه نامزد مورد نظرشان احراز صلاحیّت نشده ناراحتند. خب، این هم [مشکلی] نیست؛ لکن یک گروه دیگری هستند که با اصل شورای نگهبان مخالفند، این فرصت را مغتنم شمرده اند برای اینکه انتقام بگیرند از شورای نگهبان؛ اینها باید پیش خدا جواب بدهند. انسان میبیند؛ بنده، هم فضای مجازی را میبینم و مطّلعم، هم در بعضی از مطبوعات و رسانه ها انسان مشاهده میکند که میخواهند انتقام بگیرند از شورای نگهبان. شورای نگهبان دشمنانی دارد، دشمنان جدّی ای دارد، این حالا یک فرصتی شده که انتقام بگیرند. خدای متعال از این افراد نخواهد گذشت."
در این میان، برخی از نامزدها که سابقه حضور در عالیرتبه ترین سطح مدیریت کشور را در کارنامه دارند، با تحامل و پیش داوری در خصوص فرایند احراز صلاحیت ها، نظام را تهدید به قشون کشی خیابانی و عدم تأئید مشروعیت انتخابات کردند. البته این نوع انحرافات از خط انقلاب، سابقه ای دیرینه در تاریخ چهل ساله انقلاب شکوهمند اسلامی ایران دارد. به همین دلیل است که شورای نگهبان، احراز صلاحیت فرد را موکول به حال فعلی او می داند. برای ریشه یابی این موضوع به سراغ یکی از فعالان سیاسی و اجتماعی و نظریه پردازان برجسته خط انقلاب رفته ایم. حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد ناصر سقای بی ریا استاد مؤسسه پژوهشی امام خمینی (ره) و عضو شورای مرکزی و سخنگوی جبهه پایداری انقلاب اسلامی است. توجه مخاطبان ساعد نیوز را به مطالعه این مصاحبه جلب می کنیم:
ساعد نیوز: بعد از اعلام نتایج احراز صلاحیت کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری، شاهد مواضع مختلفی بودیم. سخنرانی حضرت آقا خطاب به نمایندگان مردم، فصل الخطاب تمام گروه ها شد و فضا برای شروع رقابت انتخاباتی مهیا گردید. در این میان، شاه بیت سخنان رهبری، "ضرورت انتخاب یک مدیر کارآمد و قوی" بود. به نظر حضرتعالی ویژگی های یک مدیر کارآمد و قوی چیست؟
دکتر سقای بی ریا: درباره مدیر کارآمد خیلی صحبت شده است. درست است برای کارآمدی، برنامه داشتن مهم است و خیلی چیزهای دیگر ولی در اینجا عنصری مغفول می ماند و آن، مسأله کارنامه یک مدیر است. این مدیری که ما می خواهیم او را به عنوان یک مدیر کارآمد شناسایی کنیم، این مدیر باید کارنامه موفقی در زمینه مدیریت داشته باشد. این مدیر باید در ایام مدیریتش، با موانعی روبرو شده باشد و نشان داده باشد که در کلان می تواند این موانع را پشت سر بگذارد. برخی کاندیداها پرونده کارآمد ندارند یا حداقل این کارآمدی در کارنامه آنها ظهور و بروزی ندارد. اگر کسی باشد که این کارنامه موفق را دارد و در عمل به مردم دلگرمی داده و زمینه را برای اجرای عدالت مهیا کرده، این فرد شایسته کسوت مدیریت عالی کشور است. کسی که از برخورد با دانه درشت ها ابایی ندارد و زیر فشار متنفذین از اجرای عدالت کوتاه نمی آید، این مدیر کارآمد است. از سوی دیگر، استفاده از متخصصین و جوانان متعهد و با نشاط هم از اهمیت بالایی برخوردار است. ولی همین موضوع هم مستلزم وجود یک مدیر قوی است تا بتواند این کارشناسان و متخصصان را سامان دهد. این موضوع به نظر بنده، بسیار مهم است. نکته دیگری که باید درباره مسأله کارآمدی از اهمیت حیاتی برخوردارد است، موضوع هماهنگی با رهبری نظام است. اگر کسی باشد که برنامه کارآمدی هم برای اداره کشور داشته باشد ولی فاقد این عنصر که ما از آن تعبیر به ولایتمداری می کنیم، باشد، این فرد موفق نخواهد بود!
نکته دیگر، ضرورت التزام به قانون اساسی است. فردی که می خواهد در مسند ریاست جمهوری فعالیت کند، باید به مبادی قانونی کشور معتقد و ملتزم باشد. عنصر مهم دیگر، تقوا است. این طور نباشد که فرد برای جلب نظر یک عده، بیاید حدود شرعیه را زیر پا بگذارد. بنابراین، فردی معتقد و دیندار که در عین حال ملتزم به مبانی نظام اسلامی است و از بن دندان به اصول نظام از جمله ولایت فقیه اعتقاد دارد، شایسته عنوان مدیر کارآمد و قوی است.
ساعد نیوز: برخی از نامزدها که صلاحیت شان احراز نشده است، مشروعیت نظام را زیر سؤال می برند و مردم را به عدم شرکت در انتخابات تشویق می کنند. در حالی که خودشان زمانی از طریق همین فرایند، هشت سال بر منابع کشور تسلط داشتند. نظر حضرتعالی در این خصوص چیست؟
دکتر سقای بی ریا: این افراد حرفشان متناقض است. چه شده است که تا وقتی تأئید می شدید، نظام هیچ مشکلی نداشت، الان که صلاحیت تان احراز نشده، نظام مشکل دار شده است؟! شما دو دوره در قدرت بودید و با تأئید شورای نگهبان هم توانستید به قدرت برسید، حالا شورای نگهبان با دلایلی متقن و اصولی صلاحیت تان را احراز نکرده، این شورا ناکارآمد است؟! این طور نیست که من بخواهم بگویم که تا وقتی یک نهاد قانونی به نفع من عمل می کند این نهاد مشروعیت دارد و زمانی که منافع من تأمین نشد، این نهاد دیگر قانونی نیست! این ملاک به هیچ وجه، ملاک صحیحی نیست. برخی هم صلاحیت شان احراز نشد، ولی به تعبیر حضرت آقا، نجیبانه رفتار کردند. این ها افراد قابل احترامی هستند و واقعاً دلسوز نظام هستند.
ساعد نیوز: آقای احمدی نژاد مشخصاً جزو نیروهای ارزشی و انقلابی محسوب می شد و از حمایت افراد بزرگی چون مرحوم آیت الله العظمی مصباح یزدی (رضوان الله تعالی علیه) برخوردار بودند. ولی از خط انقلاب منحرف شده اند و الان همان حرفی را می زنند که ضد انقلاب می زند. حضرت آقا هم صریحاً فرمودند که کسانی که شما را از شرکت در انتخابات منع می کنند دلسوز مردم و نظام نیستند. سؤال بنده این است که چرا این ریزش ها صورت می گیرد و کسانی مثل آقای احمدی نژاد به این نحو از قطار انقلاب پیاده می شوند؟
دکتر سقای بی ریا: این سؤال فقط یک کلمه است؛ حب الجاه! همان طور که در حدیث آمده است: «آخِرُ ما یخْرُجُ مِنْ قُلُوبِ الصِّدِّیقینَ حُبُّ الْجاه؛ آخرین چیزی که از محبت دنیا از قلب مؤمنان راستین خارج می شود، جاه طلبی است». این شتری است که دم در همه می خوابد؛ ربطی هم به این ندارد که شما در چه کسوتی هستید. علاقه به قدرت و منصب است که این نوع ریزش ها را دامن می زند. اگر فردی خودسازی نداشته باشد و به غرور مبتلا باشد، این فرد با حب الجاه به امتحان کشیده می شود. این پرده ای ضخیم است که دریدنش کار صدیقین و انسان های باتقوا است. این طور هم نیست که فقط برای یک نفر یا چند نفر رخ دهد بلکه این موضوع برای همه هست و تنها صدیقین و مؤمنان راستین هستند که از این امتحان با سربلندی بیرون می آیند.
دکتر محمد حسن قدیری ابیانه : احمدی نژاد در آینده ای بسیار نزدیک محاکمه خواهد شد!
