امروزه در کوهنوردی صحبت از کفشی که بتوان از آن در برنامه های مختلف در طول یکسال استفاده کرد، کاملا بیهوده است و باید برای هر برنامه خاص کوهنوردی، کفش مخصوص آن را تهیه کرد.در خرید کفش حتما نکات زیرا را مدنظر قرار دهید :
1- اندازه کفش و راحتی پا
2- قابلیت فنی(کوهنوردی در تابستان ، صعودهای زمستانه، هیمالیانوردی، سنگنوردی، یخنوردی و ...)
3- استحکام و جنس رویه
4- درجه سختی زیره کفش (تخت کفش)
5- دارای ساق بلند بین 14 تا 19 سانتی متر (مچ پا را محکم نگه داشته و خوب محافظت کند)
6- تاریخ تولید کفش (چسبهای بکار رفته، تاریخ انقضایی بین 2 تا 5 سال دارند)
7- برند و مارک معتبر
8- قیمت مناسب
9- گارانتی
بی تردید یکی از وسایل بسیار مهم کوهنوردی، کفش کوهنوردی است. هنگام ورزش کوهنوردی، برداشتن یک گام هم اهمیت زیادی دارد و حتی در مواقعی ممکن است فاصله ی بین مرگ و زندگی باشد؛ بنابراین بسیار اهمیت دارد که مهم ترین ابزار کوهنوردی یعنی پای خود را به شکلی مناسب، برای ادامه ی پیمایش تجهیز کنید. کفش کوهنوردی باید ویژگی هایی داشته باشد که بتوانید به کمک آن ویژگی ها، با مقتضیات خاص محیط های کوهستانی هماهنگ شوید. ابتدا مهم است که بدانید از کفش خود در چه محیطی استفاده خواهید کرد؛ بالطبع همان ویژگی های محیطی مشخص خواهند کرد که وجود چه قابلیت هایی در کفش اهمیت دارد. در واقع کفش ها بسته به نوع مسیر و سه فصله یا زمستانه بودن، ویژگی های متفاوتی دارند که در ادامه با تمرکز بر نوع مسیر و شرایط مختلف آب وهوایی، به ویژگی های مهم کفش های کوهنوردی اشاره خواهیم کرد.
ضدآب بودن
شاید تاکنون از افراد زیادی شنیده باشید که در ابتدای بیان ویژگی های یک کفش کوهنوردی، به Gore-Tex بودن آن اشاره می کنند. Gore-Tex در واقع نام یک تکنولوژی پیشرفته در ساخت پارچه است که مزیت هایی برای آن ایجاد می کند. هنگام استفاده از کفش های کوهنوردی، فرقی نمی کند که صعود زمستانه دارید یا کفش خود را در سایر فصول سال استفاده می کنید؛ قابلیت ضدآب بودن در کفش شما از میزان اهمیت زیادی برخوردار است تا تحت هر شرایط آب وهوایی و با بارش های فصلی، بخش داخلی کفش همچنان خشک باقی بماند. وجود تکنولوژی هایی نظیر Gore-Tex در ساخت انواع کفش علاوه بر ایجاد هواخوری، تضمین کننده ی مقاومت کوهنوردی در برابر نفوذ آب خواهد بود.
استحکام کفش
هر لحظه ممکن است در مسیر صعود، تکه سنگی کوچک از بالا بلغزد و روی پای شما فرود آید؛ چه بسا به بروز آسیب هایی نیز منجر شود. با توجه به وجود خطرات این چنینی، برای ساخت انواع کفش کوهنوردی از موادی استفاده می شود که مقاومت زیادی در برابر ضربه و فشار داشته باشد تا در صورت بروز چنین حوادثی، از جهت حفظ ایمنی پاهایتان آسوده خاطر باشید. طراحی برخی کفش های کوهنوردی به گونه ای است که در قسمت پنجه، لایه ای محافظ قرار داده شده. این لایه ی محافظ ایمنی کفش را دربرابر فشار و ضربه بیشتر می کند. درواقع سازندگان کفش های کوهنوردی برای تقویت ساختار کفش در قسمت پنجه از موادی مستحکم نظیر چرم طبیعی، چرم مصنوعی یا کامپوزیت استفاده می کنند که به رویه ی کفش استحکام بیشتری می بخشد.
زیره کفش
یکی از مواردی که در طراحی و ساخت کفش کوهنوردی اهمیت زیادی دارد، جنس زیره و نوع آج هایی است که در آن استفاده می شود. زیره ی کفش مخصوص کوهنوردی با توجه به موارد استفاده ای که دارند، با یکدیگر متفاوت اند. درواقع برای کفش هایی که در سنگ نوردی، یخ نوردی یا کوهنوردی در ارتفاعات زیاد استفاده می شوند، طراحی زیره باید به شکلی باشد که قابلیت نصب کرامپون را داشته باشد؛ اما برای کفش هایی که در ارتفاعات پایین تر استفاده می شوند، صرفا وجود زیره ای آج دار و تهیه شده از لاستیکی مقاوم کافی است تا با ایجاد اصطکاک با سطح زمین بتواند به شما کمک کند که به راحتی به مسیر خود ادامه دهید. یکی از انواع زیره هایی که در بیشتر مدل های کفش کوهنوردی استفاده می شود، زیره ی تولیدی شرکت ویبرام است که از لاستیکی بسیار با کیفیت تهیه می شود. طراحی این زیره به گونه ای است که به واسطه ی برآمدگی های زیره ی کفش، به شما در پیمایش مسیرهای ناهموار کمک خواهد کرد.
قابلیت حفظ دما و هواخوری کفش
این دو قابلیت کاملا با یکدیگر متفاوت هستند؛ اما برای انتخاب کفش مناسب برای کوهنوردی باید به این دو قابلیت به طور یکسان توجه داشت. آن دسته از کفش هایی که برای صعود سه فصله استفاده می شوند، باید دارای قابلیت هواخوری باشند تا علاوه بر جلوگیری از تعریق زیاد سطح پوست، به خنک نگه داشتن پای شما کمک کنند. اما برای کفش های مورداستفاده در صعودهای زمستانه یا در محیط های سرد، قابلیت هواخوری اهمیت چندانی ندارد و مهم این است که کفش بتواند پایتان را گرم نگه دارد. برای ساخت این نوع کفش بیشتر از تکنولوژی هایی بهره می گیرند که از هدررفتن دمای بخش داخلی کفش جلوگیری کند و مانع از سرمازدگی پاهایتان شود. برای انتخاب چنین کفش هایی باید به دمایی که کفشتان در آن قابل استفاده است، توجه زیادی داشته باشید تا در نهایت بتوانید بهتر انتخاب کنید.
انواع مختلف کفش کوهنوردی
کفش مخصوص صعودهای بلند ( High Altitudecliming )
در این دسته کفش های دو پوش و 3ه پوش جای میگیرند. این کفشها اغلب در زمستان و صعودهای به ارتفاعات بلند مانند کوههای هیمالیا استفاده میشوند. این کفشها به علت اینکه در ساخت زیره و رویه کفش از مواد محافظ و عایق حرارتی استفاده شده است ، در برابر سرما مقاومت عالی داشته و در شرایط سخت زمستانهای بسیار سرد و ارتفاعات خیلی بلند از پای شما مراقبت میکند. همچنین در این کفشها منظور از دوپوش و سه پوش بودن این است که کفش از دو یا سه لایه جدا از هم ساهته شده است که درون هم جای دارند.
کفش کوهنوردی فنی ( Technical Climbing )
این دسته کفشهای قوی کوهنوردی را شامل میشود که میتوان به آنها گرامپون نیز وصل کرد. همچنین به علت استفاده از مواد خاص در لایههای این کفش برخی از آنا را میتوان در صعودهای بلند و زمستانی نیز استفاده کرد. این کفشها هم باید سبک باشند و همچنین عایق قوی حرارت نیز بوده و طوری طراحی شوند که پا داخل آن راحت بوده و شما بتوانید به راحتی با آنها مانور بدهید. بیشتر این کفشها ساقهای بلندتر نسبت به کفشهای دیگر دارند و زیره و عایق حرارتی رویه آنها با مدلهای دیگر تفاوت دارد.
کفش کوهنوردی ( Back Packing )
این دسته ، کفشهای کوهنوردی نیمه سنگین را شامل میشود. در صعودهای چند روزه استفاده میشوند و در برخی از آنها از لایه گورتکس یا سیمپاتکس استفاده شده است. همچنین میتوان در صعودهای سبک زمستانی نیز از آنها استفاده کرد. جایی برای وصل گرامپون ثابت نداشته و مهمترین خصوصیت آن استفاده از زیره ای مناسب جهت آسان شدن حمل کوله پشتی و بارهای سنگین در راهپیمایی های بلند مدت است. زیره این کفشها انعطاف پذیری بیشتری نسبت به کفشهای قبلی دارد.