کدام نوزادان می توانند از شیر سویا استفاده کنند؟

مهمترین منبع تغذیه نوزادان تا شش ماهگی تغذیه با شیر مادر است اما برخی مادران بنا به دلایلی قادر به شیردهی به نوزاد خود نیستند و باید راه دیگری را انتخاب و جایگزین نمایند و عده ای دیگر نیز بعد از شش ماهگی می خواهند به عنوان غذای کمکی، شیر حیوانی و یا گیاهی را امتحان کنند در این مقاله ما قصد داریم خواص شیر سویا برای نوزادان را بررسی کنیم و ببینیم استفاده از این نوع شیر از چه زمانی برای نوزادان مناسب است و آیا همه نوزادان می توانند از خواص آن بهره مند شوند یا خیر.

شیر سویا چیست؟

شیر سویا از دانه های سویا پخته شده تهیه می شود و حاوی پروتئین سویا، قندهای طبیعی یا افزوده شده و فیبر است. در حالی که محتوای غذایی می تواند از برندی به برند دیگر متفاوت باشد، یک لیوان شیر سویا حاوی 40 کالری، 3 تا 4 گرم پروتئین، 2 گرم چربی و نیم گرم شکر است.

آیا نوزادان باید شیر سویا بخورند؟

شیر گاو حاوی پروتئین ها و مواد معدنی بسیار زیادی است که معده نوزادان نمی توانند آن ها را کنترل کند، و بیشتر شیرهای گیاهی منابع کافی برای مواد مغذی بسیاری نیستند که نوزادان در مراحل اولیه به آن نیاز دارند.بنابراین اگر کودک شما قبل از ۵ سالگی و بعد از ۱ سالگی شیر سویا می نوشد، مطمئن شوید که شیر سویا غنی شده و شیرین نشده باشد. کودکان 1 تا 2 ساله باید روزانه دو تا سه فنجان شیر کامل بخورند.

استفاده از شیرسویا برای نوزادان، از چه سنی مجاز است؟

زمانی که کودک وارد یک سالگی می شود، می توانید از شیر پاستوریزه استفاده کنید. کودکان کمتر از یک سال مواد معدنی، پروتئین و سدیم موجود در شیر گاو و شیرهای دیگر را نمی توانند تحمل کنند (مگر در شرایط خاص و طبق دستور پزشک)، بنابراین بهتر است تا تولد یک سالگی صبر کنید. شیر سویا را می توان از یازده ماهگی به بعد و دو بار در روز به نوزاد خود بدهید.

آیا مصرف شیرسویا برای نوزادان ضرر دارد؟

پروتئین سویا حاوی مقدار زیادی جنستئین که ماده ای شبه استروژن است، می باشد. جنستئین می تواند عملکرد سیستم هورمونی را تغییر داده و با تکامل هورمونی مداخله کند. در تحقیقات آزمایشگاهی روی جوندگان، جنستئین باعث عدم تکامل و عملکرد غیرطبیعی دستگاه تناسلی می شود، ولی هنوز در رابطه با تاثیرات آن روی نوزادن، نتایجی ثبت نشده است.

آیا احتمال حساسیت به شیر سویا در نوزادان وجود دارد؟

حساسیت به شیر سویا زمانی اتفاق می افتد که در آن دستگاه گوارش فرد نمی تواند پروتئین شیر سویا را هضم کند. این مشکل در کودکان و نوزادان بسیار شایع است و نشانه های آن در نوزادان مبتلا که حتی مادرانشان از غذاهای حاوی سویا استفاده کرده باشند، پدید می آید.

علائم حساسیت به شیر سویا در نوزادان و کودکان چیست؟

ممکن است کودکان با خوردن شیر سویا علائم حساسیت به آن را نشان دهند که در این حالت والدین باید مصرف شیرسویا برای نوزادان و کودکان خود را قطع کنند.

• خطرناک ترین علامت، شوک حساسیتی آنافیلاکسی است که با افت فشارخون، ضربان سریع قلب، تب و از دست دادن هوشیاری بروز می کند. این اختلال، درمان دارویی و قطعی ندارد و فقط باید از شیر سویا برای نوزاد و کودک، پرهیز کرد.
• استفراغ
• گریه مکرر
• اسهال آبکی
• گاهی تنگی نفس

در چه شرایطی، نوزاد نیاز به شیر سویا خواهد داشت؟

برخی والدین ممکن است در مورد روند تغذیه ای نوزاد خود، شیر خشک را به شیر گاو ترجیح دهند. با این حال، در برخی موارد، مادران باید فرزند خود را با شیر سویا تغذیه کنند که مهم ترین این موارد به شرح زیر می باشند:

اگر نوزاد از گالاکتوزمی رنج می برد

به خاطر بسپارید که گالاکتوسمی، یک اختلال ژنتیکی نادر است که در آن، بدن نوزاد توانایی تبدیل گالاکتوز به گلوکز را ندارد (قند ساده ای است). گالاکتوز در همه انواع شیرها از جمله شیر انسانی یافت می شود؛ این ماده مانع شیردهی نوزادانی می شود که از بیماری گالاکتوسمی رنج می برند. شیر خشک نیز حاوی گالاکتوز است؛ مگر اینکه مشخص شود که بدون این نوع قند می باشد. در چنین شرایطی، شیر سویا می تواند جایگزین شیر مناسبی برای تغذیه نوزادان مبتلا به گالاکتوسمی باشد؛ اما فقط برای کودکانی که بیش از 12 ماه سن دارند. نوزادانی که کمتر از 12 ماه سن دارند، باید از یک نوع شیر خشک خاص بدون گالاکتوز که توسط دکتر متخصص اطفال تجویز شده است، استفاده کنند.

اگر نوزاد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز باشد

برخی از نوزادان ممکن است به عدم تحمل ایمونولوژیکی لاکتوز مبتلا شوند. در چنین شرایطی، بدن کودک لاکتوز را به عنوان یک پاتوژن تشخیص داده و به آن حمله می کند. این وضعیت به عنوان "آلرژی لاکتوز" نیز شناخته می شود. نوزادانی که به لاکتوز آلرژی دارند، می توانند انواع شیر سویا را که به طور طبیعی، عاری از لاکتوز است، در برنامه روزانه خود داشته باشند.در برخی موارد خاص، بدن نوزاد آنزیم لاکتوز را که برای تجزیه لاکتوز ضروری است، تولید نمی کند. در واقع، چنین کودکانی ژن های لازم برای تولید لاکتوز را در بدن خود ندارند. این اختلال ژنتیکی به معنای "عدم تحمل لاکتوز گذرا" است. این نوزادان نیز می توانند از شیر سویا برای تأمین نیازهای بدن خود استفاده کنند؛ اگر بیش از 12 ماه سن داشته باشند.

والدینی که تمایل دارند فرزند خود را با رژیم گیاهی، تغذیه کنند

برای تغذیه نوزادان متولد شده از والدین گیاهخوار می توان از شیر سویا به جای شیر خشک معمولی استفاده کرد. پودر شیر خشک سویا از هر گونه مشتقات و مواد حیوانی عاری است. نوزادانی که تا 12 ماهگی با شير مادر تغذیه شده اند، می توانند از شیر خشک سويا برای رفع نیازهای بدن خود بهره ببرند.در نهایت، جالب است بدانید که شیر سویا، یک ماده غذایی مناسب برای نوزادانی است که حتی در هیچ یک از دسته های بالا قرار نگرفته اند. با این حال، موارد خاصی وجود دارد که والدین باید شیر سویا را از برنامه روزانه فرزند خود حذف کنند.

تصورات غلط مرتبط با شیر سویا برای تغذیه نوزادان

تصور غلط های متعددی در مورد عوارض جانبی تغذیه نوزادان با شیر سویا وجود دارد. در ادامه این مقاله، برخی از محبوب ترین این تصور غلط ها مورد بررسی قرار می گیرد که به شرح زیر می باشند:

تصور غلط 1:شیر سویا، مواد مغذی کمتری نسبت به شیر خشک معمولی دارد.

حقیقت این است که شیر سویا به اندازه شیرهای خشک معمولی، مغذی است. پودر شیر خشک سویا غنی از مواد مغذی و مواد معدنی مورد نیاز برای رشد مناسب نوزادان است. در واقع، مزایای شیر سویا همانند شیرهای خشک مبتنی بر شیر گاو است، زیرا تولیدکنندگان سعی دارند تا تعادل تغذیه ای را در این محصولات حفظ کنند. نتایج مطالعات اخیر آکادمی اطفال آمریکا نشان داده است که شیر سویا دارای 20 درصد کلسیم و فسفر بیشتری نسبت به شیرهای خشک معمولی است. همچنین، پزشکان متخصص اطفال، هیچ تفاوتی در روند رشد استخوان های نوزادانی که با شیر سویا تغذیه شده اند و کودکانی که از شیر خشک معمولی تغذیه می کنند، مشاهده نکرده اند.

تصور غلط 2:شیر سویا می تواند باعث بروز عدم تعادل هورمونی و برخی مشکلات فیزیکی در بدن نوزادان شود.

حقیقت این است که شیر سویا باعث عدم تعادل هورمونی در بدن نوزادان نمی شود. لازم است بدانید که شیر سویا غنی از ایزوفلاون ها است؛ ترکیباتی که ساختار شیمیایی شبیه به هورمون جنسی استروژن زنانه دارند. برخی افراد معتقدند که شیر سویا می تواند ایزوفلاون بیش از حدی را به بدن نوزادان تزریق کند که ممکن است منجر به عدم تعادل هورمونی و مشکلات بعدی مانند بلوغ زودرس، به ویژه در نوزادان دختر شود. در مورد نوزادان پسر نیز این ترس وجود دارد که ویژگی های جنسی زنانه در دوران آن ها ظاهر شود. با همه این توصیفات، آکادمی اطفال آمریکا ادعا می کند که هیچ شواهد علمی دقیقی برای اثبات این موضوع که مصرف شیر سویا می تواند منجر به بروز مشکلات هورمونی در بدن نوزادان شود، وجود ندارد. در واقع، هیچ اطلاعات قطعی در مورد این موضوع وجود ندارد؛ اما نتایج بیشتر تحقیقات نشان می دهد که شیر سویا هیچ تأثیری بر سیستم غدد درون ریز کودکان ندارد، زیرا ایزوفلاون ها در شیر مادر نیز یافت می شوند؛ بنابراین، کلیه نوزاد در فیلتر کردن و دفع این ترکیب بسیار کارا عمل می کند.

تصور غلط 3:شیر سویا غنی از آلومینیوم است.

حقیقت این است که شیرهای خشک مدرنی که از سویا تهیه می شوند، حاوی آلومینیوم نیستند. در اواسط دهه 1990، شیرهای سویا حاوی غلظت بالایی از آلومینیوم (به علت نمک های معدنی اضافه شده برای تقویت فرمول آن ها) بودند؛ اما، در حال حاضر شیرهای سویا حاوی آلومینیوم نیستند. با این حال، جالب است بدانید که آلومینیوم برای سلامت نوزادان مضر نیست، زیرا این عنصر حتی در شیر مادر هم وجود دارد. نوزادان با عملکرد طبیعی کلیه های خود می توانند آلومینیوم را از بدن خود دفع کنند. فقط در این مورد، نوزادان زودرس در معرض خطر قرار دارند؛ بر همین اساس، قرار دادن شیر سویا در برنامه روزانه نوزادان نارس توصیه نمی شود.

تصور غلط 4: شیر سویا باعث اسهال حاد در نوزادان می شود.

حقیقت این است که هیچ شواهد علمی معتبری برای اثبات این موضوع وجود ندارد. نتایج مطالعات متعدد پزشکان متخصص اطفال نشان داده است که هیچ ارتباطی بین مصرف شیر سویا و بروز اسهال در بدن نوزادان وجود ندارد. حتی، هنگامی که نوزادی از اسهال حاد رنج می برد، می توان او را با شیر سویا تغذیه کرد؛ این کار، بر سرعت بازیابی سیستم گوارش او تأثیری قابل توجهی خواهد داشت. حتی، برخی از مطالعات، دوره کوتاه تر اسهال را در شیرخوارانی که از شیر سویا تغذیه می کنند، در مقایسه با نوزادانی که از شیر خشک های مبتنی بر شیر گاو تغذیه می شوند، گزارش کرده اند.گفته می شود که شیر سویا باعث بروز یبوست در نوزادان می شود، اما شواهدی برای اثبات این فرضیه نیز وجود ندارد. در حالی که ممکن است این موضوعات فقط تصور غلط باشند، اما برخی از ترس های واقعی مرتبط با قرار دادن شیر سویا در رژیم غذایی نوزادان وجود دارد.

چه نوزادانی نباید با شیر سویا تغذیه شود؟

پیشنهاد میشود کودکانی که مشکلات زیر را دارند از شیر سویا استفاده نکنند.

نوزادان زودرس

در این نوزادان به دلیل داشتن سیستم ایمنی ضعیف و عدم رشد کافی سیستم گوارشی، مصرف شیر سویا می تواند باعث بروز اختلالاتی در بدن آن ها شود .

کودک مبتلا به آلرژی

آلرژی های مانند آسم ،اگزما ، رینیت آلرژیک و همچنین حساسیت نسبت به شیر گاو نباید با این نوع شیر تغذیه شوند زیرا این آلرژی با واکنش سیستم ایمنی بدن همراه است و خطراتی برای نوزاد به همراه دارد .

کودکان مبتلا به کم کاری تیروئید مادرزادی

پروتئین سویا باعث جذب هورمون های زیاد شده و برای این نوزادان خطرناک است .

نوزادان مبتلا به انتروکولیت

این مشکل که از مشکلات روده و مخاط موجود در آن است در برخی نوزادان دیده می شود و نباید این دسته نوزادان با شیر سویا تغذیه شوند و فقط باید از شیرخشک هیدرولیز شده استفاده نمایند .

چه زمانی با دکتر تماس بگیرم؟

آلرژی به شیر در نوزادان نادر است، اما ارزش این را دارد که بدانیم چگونه علائم را تشخیص دهیم. نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شوند می توانند نسبت به شیر موجود در رژیم غذایی مادرشان واکنش آلرژیک داشته باشند، در حالی که نوزادانی که با شیر خشک تغذیه می شوند به پروتئین های شیر موجود در خود شیر خشک واکنش نشان می دهند.برخی از علائم آلرژی به شیر در نوزادان عبارتند از تف کردن مکرر، علائم شکم درد، استفراغ، اسهال، خس خس سینه، مشکلات تنفسی، سرفه و خارش، آبریزش یا تورم چشم، اگر فکر می کنید ممکن است فرزندتان به شیر حساسیت داشته باشد، با پزشک اطفال تماس بگیرید.

آیا کودکان می توانند از بالم لب استفاده کنند؟