با پیشرفت تکنولوژی و علم بشر هر روزه روش های جدیدی برای درمان مشکلات مختلف پدید می آید. امروزه برای درمان ضایعات پوستی از یکی از این روش ها به نام کاروتراپی استفاده می کنند.کاریوتراپی (سرما درمانی) یک روش درمانی خاص است که در آن ضایعات سطحی پوست تحت اثر دمای بسیار پایین قرار گرفته و منجمد می شوند. این روش مفید، ارزان و کاربردی است در صورتی که تشخیص عارضه درست باشد. چرا که برای درمان ملانوم یا ضایعات رنگی شبه ملانوم قابل استفاده نیست زیرا تغییرات داخل سلولی حاصله، تمایل به بدخیمی این ضایعات را تسریع و تسهیل می نماید .
کرایوتراپی به روشی درمانی گفته می شود که در آن بخشی از بدن بیمار یا کل بدن او در معرض سرما و کاهش دما قرار می گیرد. اصطلاح کرایوتراپی مابین سال های ۱۸۸۰ تا ۱۸۹۰ میلادی، از دو واژه یونانی کرایو به معنای سرما و تراپی به معنای درمانی گرفته شد.هدف ابتدایی سرمادرمانی یا کرایوتراپی کاهش درمای بافت است. از آن جایی که بدن شما به تغییرات زیاد دمایی واکنش نشان می دهد، زمانی که دمای پایه ای بدن تان را کاهش می دهید، در واقع به سیستم عصبی اتونومیک خود که مسئولیت عملکردهای خودکار یا ناخودآگاه است، سیگنال می دهید.این سیستم باعث افزایش فشار خون می شود، ضربان قلب را افزایش می دهد، و نوراپی نفرین آزاد می کند، که نوعی هورمون استرس و یک انتقال دهنده ی عصبی است. هنگامی بدن تان حسابی سرد می شود، به طور خودکار جریان خون را با منقبض کردن عروق خونی کاهش می دهد. وقتی از اتاقک سرمادرمانی خارج می شوید، عروق به حالت عادی بازمی گردند و دوباره شل می شوند، و حالا خون پروتئین ضد التهابی بیش تری نسبت به قبل دارد. و این اتفاق برای مناطق آسیب دیده، جراحی شده یا ملتهب بدن شما عالی است.
کرایوتراپی، سرما درمانی یا “کرایوسرجری” یک روش ساده و غیرتهاجمی است که در آن از نیتروژن مایع برای فریز کردن و از بین بردن توده ها و دانه هایی که بر روی سطح پوست ظاهر می شوند، استفاده می شود. این یک روش درمانی مؤثر برای ضایعات پوستی پیش سرطانی (کراتوزهای آکتینیک یا آکنه ای) و همچنین سایر بیماری های پوستی مانند زگیل، تگ های پوستی و خال می باشد. استفاده از نیتروژن مایع بر روی ضایعات پوستی به متخصصین پوست این امکان را می دهد تا سلول های آسیب دیده پوست را هدف قرار داده و آن ها را در سطح سلولی از بین ببرند. بعد از فریز کردن، ناحیه آسیب دیده ممکن است تاول بزند و پوسته پوسته شود و باید طی سه تا شش هفته بهبود یابد
نیتروژن مایع حالت مایع از گاز نیتروژن است که ۷۸٪ هوای تنفس ما را در برمی گیرد. نیتروژن مایع بسیار سرد است و دارای نقطه جوش منفی ۱۹۶ درجه سانتیگراد است.این ماده به راحتی در بطری و محفظه های مخصوصی ذخیره و حمل می شود و این امر آن را به عنوان یک عامل انجمادی بسیار مؤثر تبدیل کرده است که به صورت موضعی در درمان های پزشکی مبتنی بر سرما درمانی به کار برده می شود.
کاربردهای کاریوتراپی
- در درمان بعضی ضایعات عروقی مانند: انواع همانژیوم ها از جمله سارکوم کاپوزی
- درمان برخی ضایعات ویروسی مثل زگیل و مولوسکوم کنتاژیوزوم
- تغییر رنگ پوست (پیگمانتاسیون ها): مانند لک های ناشی از آفتاب و لنتیگو
- برخی ضایعات پیش بدخیمی: مانند کراتوز آکتینیک
- اسکارهای هیپرتروفیک و کلوئیدها
- کیست ها و ضایعات توموری خوش خیم مانند: میلیا، زائده های گوشتی (skin tag) و کراتوز سباسه
مواردی که باید در حین درمان با استفاده از کرایو در نظر گرفت
کرایوتراپی را میتوان جهت از بین بردن زگیل های تناسلی خارجی در زمان بارداری بصورت ایمن انجام داد. درمان زگیل های تناسلی عفونت ویروس پاپیلومای انساني( HPV) را درمان نمی کند. این عفونت همان ویروس ایجاد کننده زگیل ها میباشد . این ویروس میتواند بعد از برداشته شدن زگیل ها در وضعیت غیر فعالی در بدن باقی بماند. شخصی که تحت درمان زگیل های تناسلی قرار گرفته است باز هم میتواند این عفونت را انتقال دهد .کاندوم های لاتکس با این که میتوانند خطر مبتلا به عفونت HPV را کاهش دهند ولی تمامی ناحیه تناسلی را در برابر تماس مستقیم پوستی مراقبت نمی کنند.فواید و معایب هر کدام از شیوه های درمانی را باید نسبت به عوارض جانبي و هزینه آن سنجید. در رابطه با این موارد با پزشک خود مشورت کنید.