یکی از عارضه های عذاب آوری که با درد همراه است، خشکی مفاصل می باشد. در عارضه خشکی مفاصل، فرد از انجام امور روزمره باز می ماند. مهم ترین علت خشکی مفاصل، کاهش حجم مایع مفصلی در طول خواب است. کاهش حجم مایع مفصل به موجب چاقی مزمن، عدم برخورداری از خواب کافی، پیروی از رژیم غذایی نامناسب و ابتلا به بیماری های متابولیکی شکل می گیرد.
مفصل و مشکلات مفصلی چیست؟
مفصل به حد فاصل دو استخوان گفته می شود که غضروفی میانه آن ها قرار گرفته است و از برخورد مستقیم دو استخوان جلوگیری می کند. هرگاه به دلایلی (که بعد ها در همین نوشتار خواهد آمد) غضروف میانی دو استخوان از بین برود و یا مفاصل دچار مشکلی شوند موجب می شود ارتباط و تماس دو استخوان افزایش پیدا کند در نتیجه مشکلاتی را برای افراد ایجاد می کند. مشکلات ایجاد شده در این ناحیه نهایتا محدودیت هایی را در انواع فعالیت های حرکتی افراد ایجاد می کنند. جراحی مفصل یکی از حساس ترین عمل هایی است که یک شخص می تواند انجام دهد. حال یک فیلم در رابطه با جراحی مفصل از دکتر نیما یگانه باهم ببینیم.
به محدودیت در حرکت مفاصل خشکی مفصل می گویند. در حالت کلی زمانی که فرد به راحتی نتواند مفصل های خود را تکان دهد، دچار خشکی مفصل شده است. این عارضه دارای علائم مختلفی است که در ادامه در رابطه با آن ها بیشتر صحبت میکنیم.
علائم خشکی مفاصل چیست؟
مهم ترین علائمی که این بیماری دارد این است که افراد نمی توانند به راحتی پاهای خود را خم کنند و دیگر این که مفاصل حالت انعطاف خود را از دست داده و فرد در هنگام نشست و برخاست با مشکلاتی روبرو است. بدین معنا که درد و ناراحتی متوجه فرد می شود. این علائم کاملا قابل تشخیص است. زمانی که شما متوجه می شوید نشستن، بلند شدن، راه رفتن شما به سهولت گذشته نیست قطعا مشکلی در ناحیه مفاصل وجود دارد که یکی از آنها خشکی مفاصل است.
علل دخیل در خشکی مفاصل چیست؟
- آرتروز پا از جمله دلایلی است که می تواند به خشکی مفاصل منجر شود.
- روماتیسم
- آرتریت
- عفونت هایی که در نواحی مفاصل ایجاد می شوند
- بیماری هایی وجود دارند که به خشکی مفاصل کمک می کنند از جمله آنها نقرس.
- گاها غده ها و تومور هایی در ناحیه مفصل ها و یا در اطراف مفاصل شکل می گیرند و این عامل خشکی مفاصل می شود.
- گاها منیسک در درون مفصل دچار پارگی می شود و در همان جا گیر می کند.
- گاها شکستگی هایی در داخل مفاصل ایجاد می شود ولی بد جوش می خورد همین خود عاملی می شود بر بروز خشکی مفاصل.
- از دست رفتن انعطاف بافت هایی که در اطراف مفاصل وجود دارد از جمله: رباط، تاندون، عضلات نواحی طراف.
- تخریب غضروف هایی که در مفاصل وجود دارد و افزایش ارتباط بین دو استخوان
خشکی مفاصل: اولین نشانه بیماری روماتوئید آرتریت
در حالت عادی شما به راحتی می توانید دست، پا و انگشتان خود را در جهات مختلف حرکت دهید که نشان دهنده دامنه حرکتی مفصل می باشد. اما زمانی که مفاصل خشک می شوند دامنه حرکتی مفاصل کاهش می یابد. مفاصل به خوبی گذشته حرکت نمی کنند.خشکی مفاصل ممکن است با درد همراه باشد. سایر علایم و نشانه ها بجز خشکی مفاصل به پزشک کمک می کند که نوع بیماری روماتوئید آرتریت شما را تشخیص دهد.در مبتلایان به روماتوئید آرتریت، خشکی مفصل و دیگر علایم مثل درد یا احساس خستگی در طول چند هفته یا چند ماه پیشرفت کرده و بدتر می شود. خشکی مفاصل در ابتدای صبح بیشتر است و ممکن است تا ۱ یا ۲ ساعت بهبود پیدا نکند. گاهی این حالت در طول روز ادامه دارد.خشکی مفاصل در روماتوئید آرتریت ممکن است در این قسمت ها دیده شود:
- مفاصل انگشتان و دست
- مچ دست
- آرنج
- زانوها
- مچ پا
- پا
شانه ها، لگن و استخوان فک نیز ممکن است تحت تاثیر قرار گیرد. حداقل رو یا سه مفصل مختلف در هر دو طرف بدن درگیر است.در بیماری روماتوئید آرتریت، سه فرآیند مختلف اتفاق می افتد:
در ابتدا بافت پوششی مفاصل ملتهب می شود که نتیجه آن خشکی، درد، گرمی، قرمزی و تورم اطراف مفصل مورد نظر است. خشکی صبحگاهی شدید که اغلب توانایی فرد برای فعالیت را محدود می کند، معمولا اولین نشانه ای است که بروز پیدا می کند. سپس تقسیم و رشد سریع سلول ها باعث ضخیم شدن بافت سینوویوم می شود. و در آخر سلول های ملتهب، آنزیمی را آزاد می کنند که باعث از بین رفتن استخوان ها و غضروف ها می شود. این اغلب باعث درد بیشتر، از بین رفتن شکل و تنظیم مفصل و از دست دادن توان حرکتی می شود.
خشکی مفاصل: فاکتور خطر برای آسیب مفاصل در آینده نزدیک
سرعت آسیب دیدن مفاصل در روماتوئید آرتریت از فردی به فرد دیگر و بسته به عوامل متعدد، فرق می کند. علاوه بر بروز علایمی مثل تورم یا وجود آنتی بادی های خاص در خون که می تواند با آزمایش اندازه گیری شود، فاکتورهایی که در واقع زنگ خطری هستند برای شروع آسیب مفاصل عبارتند از:
- خشکی، درد و تورم در بسیاری از مفاصل
- خشکی و تورم روزانه مفاصل
هر چه تعداد عوامل و علایم خطر در شما بیشتر باشد، به همان اندازه باید توجه بیشتری به دریافت هر چه سریع تر درمان ها داشته باشید.
راه های درمانی برای خشکی مفاصل چیست؟
راه های درمان خشکی مفصل بسته به علت بوجود آورنده آن و اینکه چقدر شدید و دردناک است متفاوت می باشد.برای مثال در صورتی که علت خشکی مفصل به دنبال وجود یک استخوان اضافی در مفصل باشد در این صورت تنها راه درمان آن خارج کردن آن استخوان است که این کار تنها بوسیله جراحی انجام می شود.و یا بالعکس در مورادی که علت خشکی و سفتی مفصل افزایش مقدار مایع مفصلی باشد در این صورت تنها با خارج مایع به وسیله سرنگ می توان از شر این نوع درد خارج شد.از جمله روش های درمان خشکی و سفتی مفصل می توان به:
درمان خانگی خشکی مفصل
شما می توانید قبل از مراجعه به پزشک با انجام چنین کارهایی از میزان خشکی مفصل خود کم کنید. این روش ها شامل:
- استراحت کردن و خودداری از انجام فعالیت های شدیدی که فشار زیادی بر مفصل وارد می کند.
- بستن محل مفصل با یک باند یا بریس مخصوص
- قرار دادن کمپرس یخ به منظور کاهش التهاب و تورم مفصل
- استفاده از داروهای مسکن و ضد التهاب بدون تجویز پزشک
دارو درمانی
برای درمان خشکی مفصل، پزشک داروی کورتیزون را به صورت تزریقی تجویز می کند؛ این نوع داروها حاوی استروئید هستند که همین عامل برای کاهش تورم مفصل بسیار مناسب هستند.همچنین در مورادی که خشکی مفصل باعث بروز محدودیت هایی در مفصل شود در این صورت پزشک داروهای روان کننده را به منظور بازگردانندن حرکت مفصل تجویز می نماید.
تمرینات ورزشی
ورزش و فیزیوتراپی ممکن است به افزایش تحرک مفصل و کاهش خشکی آن، کمک کند. علاوه بر این، ورزش کردن به کاهش وزن به شکل طبیعی کمک می کند. فراموش نکنید که اضافه وزن زمینه را برای شکل گیری انواع بیماری ها، فراهم می کند. به خاطر داشته باشید که انجام برخی از حرکت های ورزشی، خصوصاً بدون هیچ پیش زمنیه ای، احتمالاً شرایط بیماری شما را بدتر می کند. به همین دلیل توصیه می کند که از یک پزشک متخصص یا فیزیوتراپیست برای کاهش درد مفصل خشک از طریق ورزش، کمک بگیرید.
جراحی
آخرین قدم برای درمان این بیماری عمل جراحی است. در این روش جراح ارتوپد مفصل را باز کرده و عاملی که موجب خشکی مفصل می شود را اصلاح می کند. در برخی مواقع این جراحی به کمک آرتروسکوپ انجام می شود.دوره پس از جراحی ممکن است مدت طولانی تری از عدم تحرک را به همراه داشته باشد و روند درمان معمولاً به تشکیل اسکار منتهی می شود، که به خودی خود می تواند به خشکی زانو منجر شود. شروع به موقع فیزیوتراپی و حرکات کنترل شده مفصل زانو بر طبق توصیه های پزشکی از اهمیت برخوردار است.
ارائه نکاتی ضروری در زمینه خشکی مفاصل
رعایت برخی نکات برای افرادی که به خشکی مفصل دچار شده اند بسیار مهم است. دو مورد از مهم ترین آن ها عبارت است از:
- یکی از مهم ترین توصیه هایی که پزشکان به بیماران دارند این است که حتما اگر مشکل مفاصل شما دوهفته به طول انجامید در اولین فرصت به بهترین متخصص و جراح ارتوپد مراجعه کنید.
- یکی از دلایلی که موجب می شود در مراجعه به پزشک تعجیل کنیم این است که هرچقدر از زمان بروز مشکل بگذرد درمان آن مشکل و بیماری سخت تر می شود. به همین جهت به میزانی که شما روند درمانی را زوتر شروع کنید نتیجه درمان موفقیت آمیز تر خواهد بود.
بیماری گواتر و درمان آن
