ختم قرآن / تلاوت قرآن کریم؛ حزب 23 - آیات 27 تا 50 سوره مائده + معنی و تفسیر آیات

معنی سوره مائده؛ آیات 27 تا 50

و داستان دو فرزند آدم را [که سراسر پند و عبرت است] بر اساس درستی و راستی بر آنان بخوان، آن هنگامی که هر دو [با انجام کار نیکی] برای تقرّب [به پروردگار] اقدام کردند، از یکی پذیرفته شد و از دیگری قبول نشد، [آن که عملش مردود گشت از روی حسد و کینه به برادرش] گفت: [سوگند می‌خورم که] تو را حتماً می‌کشم. [او در پاسخش] گفت: خداوند فقط از پرهیزگاران می‌پذیرد‌ (27) تو اگر برای کشتنِ من دست بگشایی من به قصد کشتنِ تو دست نمی‌گشایم؛ [زیرا] از خداوند پروردگار جهانیان می‌ترسم‌ (28) من می‌خواهم که تو، به [عقوبت] گناهانِ من [بدلیل کشته شدن بدست تو] و [عقوبت] گناهان خودت دچار شوی، و در نتیجه از دوزخیان باشی، و این کیفر ستمکاران است‌ (29) پس به خود اجازه داد مرتکب قتل برادرش شود، در نتیجه او را کشت و از تباه‌کنندگانِ [همۀ سرمایۀ وجودی خود] شد‌ (30) نهایتاً [در کنار جسد برادرش سرگردان بود و فکرش به‌جایی نمی‌رسید، که] خداوند زاغی را برانگیخت که زمین را می‌کاوید تا به او نشان دهد چگونه جسد برادرش را دفن کند، [قاتل با دیدن عملِ زاغ] فریاد زد: وای بر من! آیا ناتوان از اینم که مانند این زاغ باشم تا جسد برادرم را دفن کنم؟! سرانجام از پشیمانان شد‌ (31)

به این سبب به بنی‌اسرائیل سفارش کردیم: هرکس انسانی را جز برای قصاص، یا بدون این‌که در زمین به تبهکاری و فتنه‌انگیزی آلوده شده باشد به قتل برساند چنان است که همۀ انسان‌ها را به قتل رسانده، و هرکس شخصی را [از مرگ برهاند و] زنده بدارد گویی همۀ انسان‌ها را زنده کرده است. همانا پیامبران، دلایل روشنی برای بنی‌اسرائیل آوردند، آن‌گاه بسیاری از آنان پس از آن در زمین به اسراف‌کاری [و تجاوز از حدود الهی] برخاستند‌ (32) کیفر آنان‌که با خدا و پیامبرش می‌جنگند و در زمین به تبهکاری و فتنه‌انگیزی می‌کوشند فقط این است که به سختی کشته شوند، یا به دارشان بیاویزند، یا دست‌ها و پاهایشان برعکس [یکدیگر؛ یعنی دست راست و پای چپ، یا دست چپ و پای راست] بریده شود، یا [از وطن] تبعید شوند، این برای آنان در دنیا مایۀ رسوایی و خواری است، و برای آنان در آخرت عذاب بزرگی است‌ (33) مگر کسانی که پیش از دست‌یافتنتان به آنان [به راستی و درستی] توبه کنند، بدانید که خداوند بسیار آمرزنده و مهربان است (34) ای مؤمنان! از خداوند [اطاعت کرده، و از محرّماتش] بپرهیزید، و دستاویزی [چون ایمان و عمل صالح، و آبروی مقرّبانِ درگاهش را برای تقرّب] به‌سوی او بخواهید، و در راه او جهاد کنید تا [بر موانع راه سعادت] پیروز شوید‌ (35) مسلّماً کافران اگر همۀ آنچه در زمین است و همانند آن را مالک باشند تا آن را برای نجاتشان از عذاب روز قیامت غرامت و تاوان بپردازند از آنان نپذیرند، و برای آنان عذاب دردناکی است (36)

همواره می‌خواهند از آتش درآیند ولی از آن بیرون‌آمدنی نیستند، و برای آنان عذاب پایداری است (37) دستِ مرد و زنِ دزد را به کیفر کار [زشتی] که انجام داده‌اند به عنوان مجازاتی از سوی خداوند قطع کنید، و خداوند [در تشریع احکام بر وفق مصلحت انسان‌ها] توانای شکست‌ناپذیر و حکیم است‌ (38) کسی که پس از ستم‌کردنش [چون عمل زشت دزدی، به ارادۀ خودش و از روی صِدق و درستی] توبه کند، و [مفاسدش را] اصلاح سازد، مسلّماً خداوند توبه‌اش را می‌پذیرد؛ زیرا خداوند بسیار آمرزنده و مهربان است‌ (39) آیا ندانسته‌ای که مالکیت و فرمانروایی آسمان‌ها و زمین در سیطرۀ خداست؟ هرکه را بخواهد عذاب می‌کند، و آن را که بخواهد می‌آمرزد، خداوند بر هر کاری تواناست (40) ای پیامبر! کسانی که به‌سوی انکار حقایق می‌شتابند تو را غمگین نسازند، چه آنان‌که به زبانشان اظهار ایمان کردند و دل‌هایشان ایمان نیاورده، و چه آنان‌که یهودی‌اند و بسیار به سخنانِ دروغ گوش می‌دهند، و در برابر دیگر یهودیانی که [از روی حسد و کبر] نزد تو نیامده‌اند [برای جاسوسی] گوش به فرمانند، [هم آنان که] سخنان [خدا در تورات] را پس از استواری در جایگاه‌هایش [برای گمراه‌ماندنِ مردم] تغییر می‌دهند، و [به مقلّدان و تابعان خود] می‌گویند: اگر [از سوی پیامبر، احکام و دستورهایی] مطابق آنچه ما می‌گوییم به شما داده شد بپذیرید، و اگر [به مانندِ] آن به شما ابلاغ نشد از آن اجتناب کنید! کسانی که خداوند برای آنان عذاب بخواهد تو هرگز نمی‌توانی چیزی از [عذاب] خدا را از آنان برطرف کنی، اینان مردمی هستند که خداوند [به کیفر جنایاتشان] نخواسته دل‌هایشان را [از کفر و نفاق] پاک کند، برای آنان در دنیا رسوایی و در آخرت عذاب بزرگی است‌ (41)

آنان بسیار به سخنان دروغ گوش می‌دهند و با همۀ توان مال حرام می‌خورند، اگر نزد تو آمدند بین آنان [در آنچه تو را داور قرار می‌دهند] داوری کن، یا از آنان روی برتاب! و اگر روی برتابی هیچ زیانی به تو نمی‌رسانند، و چون بینشان داوری کردی به عدالت داوری کن! زیرا خداوند عدالت‌پیشگان را دوست دارد‌ (42) [شگفتا!] چگونه تو را بین خود به داوری می‌پذیرند درحالی‌که تورات که در آن حکم خداست نزد آنان است؟ آن‌گاه بعد از آن‌که بین آنان [مطابق با تورات] داوری کردی روی برمی‌تابند، و [این روی‌برتافتن نشانۀ این است که] آنان [به تورات هم] ایمان ندارند! (43) مسلّماً ما تورات را که در آن هدایتگری [به‌سوی احکام] و روشنگری [نسبت به مسائل اعتقادی] است نازل کردیم، پیامبرانی که تسلیم [خدا و وحی الهی] بودند بر اساس تورات [تا زمان ظهور مسیح] بین یهودیان داوری می‌کردند، و نیز انبوهی از الهی‌مسلکان که حفظ و حراست کتاب خدا از آنان خواسته شده بود، و بر درستی آن شاهد بودند [به‌وسیلۀ آن به داوری می‌نشستند]، پس [ای دانشمندان یهود!] از مردم بیم نداشته باشید، از من بترسید و آیاتم را به بهایی اندک نفروشید! کسانی که بر اساس آنچه خداوند نازل کرده داوری نکنند قطعاً کافرند‌ (44) ما در تورات به بنی‌اسرائیل سفارش کردیم که [در قانونِ کیفر؛] جان در برابر جان، چشم در عوضِ چشم، بینی به‌جای بینی، گوش مقابل گوش و دندان در برابر دندان، و زخم‌ها را نیز کیفری است، پس هرکه [از کیفردادن] گذشت کند آن گذشت کفاره‌ای برای گناهان اوست، و آنان‌که بر اساس آنچه خداوند نازل کرده داوری نکنند مسلّماً ستمکارند (45)

و به دنبال پیامبرانِ گذشته، عیسی‌بن‌مریم را فرستادیم درحالی‌که گواهی‌دهنده [حقانیت] توراتِ پیش از خود بود، و انجیل را که در آن هدایتگری [به‌سوی احکام] و روشنگری [در مورد مسائل اعتقادی بود] به او عطا کردیم، درحالی‌که به حقانیت توراتِ نازل‌شدۀ پیش از خود گواهی می‌داد، و برای پرهیزگاران هدایت‌کننده و موعظه‌گر بود‌ (46) و باید اهل انجیل بر پایۀ آنچه خداوند در آن نازل کرده داوری کنند! و آنان‌که بر اساس آنچه خدا نازل کرده داوری نکنند مسلّماً منحرف و نافرمانند (47) ما این قرآن را به درستی و راستی به‌سوی تو نازل کردیم درحالی‌که گواهی‌دهنده کتاب‌های نازل‌شدۀ پیش از خود، و گواه صادق بر [حقانیت همۀ] آن‌هاست، پس بین آنان بر اساس آنچه خداوند نازل کرده داوری کن! و با توجه به آنچه که از حق به‌سویت آمده از خواسته‌ها[ی نامشروع] آنان پیروی مکن، برای هریک از شما [ملت‌ها] آیین و راه روشنی قرار دادیم، و اگر خدا می‌خواست همۀ شما را به‌صورت امت واحدی شکل می‌داد، ولی می‌خواهد شما را با آنچه عطایتان کرده بیازماید، پس به‌سوی کارهای نیک بر یکدیگر پیشی گیرید، بازگشت همۀ شما به‌سوی خداوند است، نهایتاً شما را به آنچه همواره در مورد آن اختلاف می‌کردید آگاه می‌کند، [و بر پایۀ اعمالتان پاداش یا کیفر می‌دهد]‌ (48) و بین آنان بر پایۀ آنچه خداوند نازل کرده داوری کن! و از خواسته‌های [نامشروع] آنان پیروی مکن! و از ایشان برحذر باش! مبادا این‌که تو را از بخشی از آنچه خداوند به‌سویت نازل کرده منحرف کنند، پس اگر [از داوری حکیمانه‌ات] رویگردان شدند بدان که خداوند می‌خواهد آنان را به سبب پاره‌ای از گناهانشان مجازات کند، مسلّماً بسیاری از مردم منحرف و نافرمانند‌ (49) آیا [با وجود آیات نورانی قرآن و مشعل نبوت] جویای حکومت و داوری جاهلیت‌اند؟ برای قومی که یقین [به حقایق الهیه] دارند چه کسی از نظر حکومت و داوری بهتر و شایسته‌تر از خداست؟ (50)