شپش سر یک مشکل رایج در میان کودکانی که به مدرسه می روند و خانواده های آنان است. شپش روی سر هر کس ممکن است وجود داشته باشد. شپش مسری و آزار دهنده است و به سختی می توان از شر آن خلاص شد اما خطرناک نیست. نیش شپش باعث زخمی شدن سر کودک شده و خاراندن زخم ها باعث ایجاد عفونت می شود. بهتر است به محض اطلاع از وجود شپش، برای درمان اقدام شود زیرا شپش به راحتی از فردی به فرد دیگر منتقل می شود.
شپش سر حشره کوچکی به اندازه یک دانه کنجد است (2تا3 میلیمتر طول دارد). معمولا بدن شپش کمرنگ است اما رنگ آنها متفاوت است. شپش سر از خون پوست سر تغذیه می کند. شپش ها معمولا بدون غذا بین یک تا دو روز زنده می مانند.
شپش روی پوست سر تخم می گذارد. تخم ها بیضی شکل و به اندازه یک گره از نخ هستند (طول شپش 8/0 میلیمتر و عرض شپش 3/0 میلیمتر است) و معمولا رنگ زرد مایل به سفید دارند. ممکن است برخی از شپش ها همرنگ موی سر افراد باشند و تشخیص آنها سخت باشد. شپش ها معمولا با شوره سر یا قطرات اسپری مو اشتباه گرفته می شوند. شپش به وسیله ماده چسبنده ای که دارد محکم به موی سر می چسبد.
کلاهک گهواره ای چیست؟
شپش تازه ۸ تا ۹ روز بعد از تخم گذاری شپش ماده سر از تخم بیرون می آورد. چیزی که در ابتدا از تخم بیرون می آید نابالغ بوده و نیمف (nymph) نام دارد. بعد از گذشت ۹ تا ۱۲ روز نیمف به حشره بالغ تبدیل می شود. شپش بالغ ۳ تا ۴ هفته زنده خواهد ماند. چرخه ی زندگی شپش موی سر هر سه هفته یک بار تکرار می شود. شپش ها چندین بار در طول روز از خون کف سر تغذیه می کنند و تا دو روز بعد از جدا شدن از کف سر می توانند زنده بمانند.
شپش موی سر بر کف سر می خزد ولی توانایی پریدن یا پرواز کردن را ندارد. معمولاً تماس مستقیم عاملی برای انتقال شپش موی سر است. شیوع آلودگی شپش موی سر در میان افراد یک خانواده و یا بین کودکان در مدرسه، کودکستان و زمین بازی بیش تر است.
فرزندتان احتمالاً شپش را از یک خواهر، برادر یا همبازی آلوده به آن گرفته است. شپش ها حشراتی خزنده هستند. آنها نمی توانند بپرند یا پرواز کنند، اما می توانند وقتی افراد سر خود را کنار هم قرار می دهند، مثلاً هنگامی که همدیگر را بغل می کنند یا سرشان را روی یک بالش می گذارند، از یک سر به سر دیگر بخزند.هنگامی که شپش های ماده راه خود را به سر کودک باز کردند، تخم گذاری می کنند و شروع به افزایش جمعیت در آن ناحیه می کنند. اما شما نمی توانید از کسی رشک یا همان تخم شپش را بگیرید، زیرا رشک ها از آنجا که شپش می تواند تا یک روز در خارج از سر انسان زنده بماند، از نظر تئوری گرفتن شپش در صورت تماس موهای فرد با مواردی از قبیل کلاه، شانه یا برس که به تازگی توسط یک فرد آلوده استفاده شده اند هم امکان پذیر است. با این حال، احتمال آن کمتر از سرایت از انسان به انسان است.همچنین یک شپش سالم به ندرت سر سالمی را ترک می کند، مگر اینکه برای خزیدن روی سر سالم دیگری باشد و شپش هایی که روی شانه ها یافت می شوند معمولاْ مجروح یا مرده هستند.
آیا بروز شپش در شرایط غیربهداشتی رایج تر است؟
این یک باور کامل و دقیق نیست که شپش نتیجۀ مستقیم بهداشت ضعیف یا فقر است. شپش های سر انگل هایی هستند که به تمام افراد شانس ابتلای برابر می دهند. آنها موهای تمیز و موهای کثیف را به یک اندازه دوست دارند و حتی در ثروتمندترین جوامع هم می توانند گسترش یابند. بنابراین، وقتی شپش گسترش می یابد و اصطلاحاً اپیدمی می شود، گناه هیچ کودک یا والدینی نیست. اگر فرزند شما شپش گرفته است، احتمالاً شپش ها در محله یا مدرسه شیروع پیدا کرده اند و فرزندتان هم احتمالاً بدون اینکه بداند دیگران را آلوده کرده است.اما در هر صورت به نظر پزشکان، حمام کردن منظم و رعایت بهداشت در پیشگیری از شپش سر و درمان آن در کودکان بی تأثیر نیست
