پوست بدن ما یك عضو زنده است كه از چند لایه تشكیل شده است. رنگ پوست مان ناشی از رنگدانه ای به نام ملانین است و در نتیجه تماس با نور آفتاب می تواند دست خوش تغییراتی شود.ملانین نقش مهمی را برعهده دارد و آن، حفاظت از لایه های تحتانی پوست علیه نور خورشید و همچنین جذب سلول های تخریب شده است؛ برای همین تعداد رنگ دانه های پوست در نقاطی كه در معرض نور خورشید هستند، دو برابر نقاط دیگر است.تغییراتی كه در رنگ پوست مان به وجود می آید یا لك هایی كه پدید می آیند به دلیل تغییراتی است كه در سلول های رنگ دانه ای ایجاد می شود.
ایجاد این تغییرات موجب بروز مشكلات روحی و اجتماعی در افراد شده و به خصوص برای كسانی كه به دلیل نوع شغل خود، تماس چهره به چهره و مستمر دارند موجب افسردگی یا تاثیرگذاری بر فعالیت فرد می شود.از طرف دیگر، تشخیص درست و انجام درمان صحیح مهم است. گاه درمان های ناصحیح می تواند مشكل بیمار را زیادتر كند. پزشك باید اطلاعات صحیحی از بیماری، روش درمانی، طول مدت درمان و مراقبت های بعدی پس از درمان در اختیار بیماران قرار بدهد. بیمار باید آگاه باشد تا با پزشك همكاری كند.
لکه های قهوه ای پوست بعد از زایمان
لکه های تیرۀ روی پوست تازه مادران، به علت بالا بودن سطح هورمون های بارداری در بدن مادر ایجاد می شود. سطح هورمون ها پس از تولد نوزاد کاهش می یابد، در نتیجه لکه های قهوه ای کم رنگ تر خواهد شد، هرچند برخی از آنها ممکن است کاملاً از بین نرود. این تغییر و تیره شدن پوست می تواند ریشۀ ژنتیکی در خانوادۀ شما داشته باشد. اگر پوست شما قهوه ای روشن است، می توانید بیشتر مستعد ابتلا به لکه های پوستی باشید. بهتر است از صورت خود را در برابر نور خورشید محافظت کنید، زیرا قرار گرفتن در معرض اشعۀ خورشید، لکه ها را تیره تر خواهد کرد. اگر بیش از ۱۰ دقیقه در مقابل نور خورشید قرار گرفتید، پوست بدنتان را بپوشانید و از کلاه و کرم ضدآفتاب استفاده کنید.
اگر در طول یک سال، لکه های ایجادشده به اندازۀ که می خواهید روشن نشد، می توانید از پزشک خود بخواهید شما را به یک متخصص پوست ارجاع دهد. پزشک یا متخصص پوست ممکن است توصیه کند که یک کرم روشن کننده را روی پوست خود امتحان کنید. کرم هایی که شامل سه نوع جزء ترکیبی است و کرم های ترکیب سه گانه نام دارد، ممکن است بیشترین اثر را داشته باشد که فقط با نسخۀ پزشک در دسترس است. این کرم ها شامل یک جزء روشن کننده به نام هیدروکینون، یک جزء رتینوئید موضعی یا ترتینوئین و یک جزء استروئید یا فلوئوسینولون است. با این حال، ممکن است در حین استفاده از این کرم ها، عوارضی مثل خشکی، قرمزی یا هر گونه حساسیت و آزردگی در پوست داشته باشید.
اگر شروع به استفاده از قرص های ضدبارداری یا دیگر روش های پیشگیری از بارداری حاوی هورمون کرده اید، ممکن است پوستتان تیره تر شود. اگر از این موضوع ناراحت هستید، با پزشک خود در مورد استفاده از شکل دیگری از روش های جلوگیری از بارداری صحبت کنید.
چه علت های دیگری برای ایجاد لک های تیره وجود دارد؟
همان طور که خلاصه وار ذکر کردم بعضی بیماری ها هستند که سبب ایجاد لک می شوند، مثل نارسایی کبدی و کلیوی، آسم و التهاب های پوستی مثل لیکن پلان و از این قبیل.آسیب یا ضربه به پوست گاهی می تواند لکه هایی ایجاد کند مثل افراد چاقی که مالش پوست در ناحیه ران ها در آنها سبب ایجاد لک در آن محل می شود یا جوش های غرور جوانی دستکاری شده و کشیدن کیسه زبر در حمام به طور شدید.مصرف بعضی داروها می تواند ایجاد لک کند مثل داروی ضد مالاریا که لک های قهوه ای یا آبی تیره در صورت و یا سقف کام ایجاد می کند و خیلی مثال های دیگر. سوءتغذیه و کمبود بعضی ویتامین ها می تواند سبب ایجاد لک شود، پس حتما مراقب تغذیه خود باشید.لک های تیره ای که پس از استفاده از عطرها و ادکلن های حاوی ۵ متوکسی پسورالن و برگاموت و در معرض نور آفتاب بودن آن ناحیه از پوست ایجاد می شود و لک های شغلی که به دلیل در تماس بودن با نور آفتاب، روغن های معدنی، آسفالت و... است.علت های دیگری هم برای ایجاد لک صورت و بدن وجود دارد که به دلیل نادر بودن، به آن اشاره نکردم و در موقع مراجعه به پزشک و انجام آزمایش ها بررسی می شود.
ایا لک های تیره بعد از زایمان درمانی هم لازم دارند؟
همان طور كه گفتم، پس از زایمان معمولا بعد از مدتی خود به خود از بین می روند. در مواردی كه لك ها با مصرف قرص های جلوگیری از بارداری ایجاد شده باشد، باید مصرف قرص قطع شود و البته مدت زیادی طول می كشد تا پس از قطع قرص این لك ها از بین بروند و حتی ممكن است هرگز به طور كامل لك ها برطرف نشوند.برای سرعت بخشیدن به روند بهبودی، اقداماتی انجام می دهیم مثل لایه برداری خفیف با كمك مواد شیمیایی سطحی، كه این روش بسیار موثر و مطمئن است چون در واقع ما با كمك تركیبات بی رنگ كننده جلوی فعالیت رنگدانه هایی كه لكه ها را ایجاد می كنند، می گیریم.
با لیزر كردن هم می توانید لكه ها را از بین ببرید؟
نقش لیزر در درمان ملاسما یا لك حاملگی تاكنون به اثبات نرسیده است. البته در بعضی از انواع ملاسما می توان از درمان لیزر استفاده كرد ولی معمولا بلافاصله پس از قطع درمان، عود اتفاق می افتد. پس بهترین درمان برای این لك ها در واقع جلوگیری از تماس با نور آفتاب است كه برای این كار باید از كرم های ضد آفتاب استفاده كنید.یكی دیگر از لكه های ناخوشایند كه زیبایی پوست را بر هم می زند، كك مك است. در این مورد توضیحاتی بفرمائید؟كك مك یا فركل، لكه های كوچك قهوه ای رنگی هستند كه به دلیل تولید بیش از حد ملانین ایجاد می شوند. در افراد با پوست روشن، موهای بلوند و چشمان آبی بیشتر از بقیه افراد دیده می شوند.در مناطقی از پوست كه در تماس با نور خورشید است مثل صورت، شانه ها و پشت، این لكه های كوچك فراوان تر و در تابستان ها تعداد، اندازه و عمق كك مك ها بیشتر از زمستان است. كك مك از سن پنج سالگی شروع می شود و بی خطر است.