بخش لنده در استان كهگیلویه و بویراحمد بعد از 76 سال سابقه بخشداری هنوز شهرستان نشده و دغدغه اصلی مردم لنده شهرستانی شدن است. دغدغه اصلی مردم لنده ارتقای این بخش است.لنده نخستین بخش كهگیلویه و بویراحمد با قدمت دیرینه اجتماعی، فرهنگی به سبب 80سال پیشینه در مرکزیت سیاسی، اداری، انتظامی، آموزشی و تجاری از جایگاه ویژه ای برخوردار است.این بخش در سال 1313 به بخش ثلاث بهبهان شهرت داشته و بسیاری از نقاط شهرستان های كهگیلویه و بهمئی را شامل می شد.ساخت نخستین مدرسه استان در لنده، (مدرسه اردیبهشت)، نخستین هنگ ژاندارمری، نخستین مركز ثبت احوال، ثبت نخستین شناسنامه استان در سال 1309 و نخستین مركز شهرنشینی در كهگیلویه و بویراحمد گویای قدمت و وسعت این بخش است. در فرهنگ عمومی از معنای لنده به عنوان مکان گود و عمیق نام برده می شود که این به دلیل پایین بودن ارتفاع این شهر نسبت به مناطق پیرامونش می باشد. در تصاویر این واقعیت به وضوح قابل مشاهده است.مركز این شهرستان ـ دهدشت ـ در قسمت دشت كهگیلویه ( زیر كوه )واقع شده و از دو قسمت جداگانه تشكیل شده است. قسمت قدیمی شهر مخروبه شده و به دهدشت كهنه معروف است. قسمت جدید آن، فضایی نیمه شهری و نیمه روستایی است كه با توجه به وضع زندگی و شكل ظاهری فعالیت های مردم و نمای ساختمان ها، وجه روستایی آن جلوه بیشتری دارد. كهگیلویه در زمان های قدیم جزء استان لرستان بزرگ بود. استرابون، جغرافیدان مشهور یونان باستان، كهگیلویه را بخشی از خاك اوكسی ها ( نام هخامنشی خورستان ) می داند. در دوره ساسانیان، قباد ساسانی ارگان ( ارجان ) را در قسمت دشتی آن بنا نهاد كه «قباد خوره» نامیده می شد. مناطق كوهستانی آن را نیز «رم زمیگان» می نامیدند. در دوران بعد از اسلام «قباد خوره» به نام شهر حاكم نشین آن ولایت ارگان ( ارجان ) و مناطق كوهستانی آن «رم زمیگان» به كهگیلویه شهرت یافت. در قرن های بعدی كه شهر ارگان ویران شد و افشارها و لرها سراسر آن را تصرف كردند، تمامی این خط كهگیلویه و قسمت كوهستانی آن، «پشتكوه» و قسمت دشتی آن، «زیركوه» نامیده شدند. كهگیلویه از سه كلمه «كوه»، «گیل» و «اویه» تركیب یافته است. كلمه «او» پسوند مالكیت است. بنابراین معنای این نام «منطقه كوهستانی گیل» است. در این منطقه ایلات و طوایف گوناگونی در روستاها و دهات زندگی می کنند و این منطقه دارای تقسیم بندی خاصی است که می توان به مناطق طیبی گرمسیری جنوبی، طیبی گرمسیری شمالی، طیبی سرحدی شرقی، طیبی سرحدی غربی، بهمئی گرمسیری جنوبی، بهمئی گرمسیری شمالی، بهمئی سرحدی شرقی، بهمئی گرمسیری غربی، سرآسیاب یوسفی، دهدشت غربی، دهدشت شرقی، دشمن زیاری، پشته زیلائی، اجم، راک، چرام و سرفاریاب اشاره کرد.شهر لنده در منطقه طیبی گرمسیری شمالی واقع و از روستاهای مختلفی تشکیل شده است. این روستاها در گذشته از رونق خاصی برخوردار بودند ولی با توسعه شهر نشینی شاهد کوچ روستائیان به شهرهای لنده و دهدشت و دیگر شهرها بودیم و تعدادی از این روستاها خالی از سکنه شدند.
تاریخ لنده
مرکز شهرستان لنده در استان کهگیلویه و بویراحمد است. این شهر از قدیمی ترین شهرهای این استان به حساب میاید و مردم این منطقه طیبی گرمسیر هستند و به زبان لری تکلم می کنند. این شهر در سال ۱۳۰۵ با نام بخش ثلاث و زیر نظر فرمانداری کل بهبهان اداره می شد، تا قبل از انقلاب شاه و مردم ۱۳۴۱ که شامل اصلاحات ارضی و سپاه دانش برای سواد آموزی هم می شد لنده مانند سایر روستاها و بخش های استان کهگیلویه و بویراحمد توسط خوانین اداره می شد.بقایای قلعه زیبا و تاریخی حکومت خوانین در مرکز شهر تاریخی لنده همچنان وجود دارد.آخرین خان وکلانتر لنده محمدحسین خان ضرغام عشایر بود و پس از آن لنده باسیستم کدخدایی تا انقلاب اسلامی اداره می شد . لنده قصبهٔ مرکز دهستان طیبی گرمسیری بخش کهگیلویه ٔ شهرستان بهبهان، واقع در ۷۲۰۰۰ گزی شمال شوسهٔ بهبهان به آغاجاری. کوهستانی، گرمسیر مالاریائی و دارای ۱۱۶۷۰تن سکنه. آب آن از چشمه و چاه تأمین می گردد و محصول آنجا غلات، انگور، انار و لبنیات است. شغل اهالی لنده زراعت و حشم داری و صنایع دستی «قالی و قالیچه و گلیم بافی» و ساکنین از طایفهٔ طیبی هستند،لنده در ۳۰ کیلومتری شمال باختری دهدشت قرار دارد و رودخانهٔ مارون از جنوب و رودخانه جن از شرق آن می گذرند. کوه سیاه (۳۰۸۰ متر) و کوه سفید(۳۱۰۰) دو کوه مهمی هستند که در ۴۰ کیلومتری شهر لنده واقع شده اند.
جمعیت لنده
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۱۲٬۷۷۲ نفر (۳٬۲۰۶ خانوار) بوده است.بخش لنده با وسعت 850 كیلومتر مربع، چهار شهرك و 106 روستا دارد و با جمعیت، 39 هزار نفر (10 هزار نفر روستایی، 15 هزار نفر عشایری و 14 هزار نفر شهری)، از شمال به بخش های چاروسا و دیشموك، از جنوب به شهرستان بهبهان، از شرق به دهدشت و از غرب به بهمئی منتهی می شود و تاكنون میزبان 23 بخش دار بوده است.
زبان لنده
مردم این منطقه از مردم لر و به زبان لری صحبت می کنند.
ساختار اداری لنده
یکی از شرایط اصلی در نظام شهری و شهرسازی داشتن زیر ساخت های اداری لازم است که این شرایط در شهر لنده موجود است؛ از جمله وجود هفت اداره مستقل، 25 نمایندگی اداری، پنج بانك مستقل و مركز آموزش عالی (دانشگاه پیام نور) برای به ثمر نشستن آرزوی دیرینه مردم كه شهرستانی شدن است و می طلبد مسئولان اقدام های جدی تری را در این خصوص انجام دهند. لازم به یادآوری است در کنار بخش داری لنده که در استان اول است شهرداری لنده در سال 1369 شروع به فعالیت کرده است.
اقتصاد لنده
وجود چندین طرح پرورش ماهی در این منطقه رونق اقتصادی به این منطقه داده است. در روزهای تعطیل این منطقه به یکی از شلوغ ترین مناطق استان تبدیل می شود.
جاذبه های گردشگری لنده
جاذبه های گردشگری لنده
اگر با لنده آشنایی ندارید و یا این که برای نخستین بار نام این مکان را شنیده اید، در ادامه معروفترین و دیدنی ترین جاذبه های گردشگری لنده را به شما عزیزان معرفی می کنیم تا با دید بازتری به این دیار سفر کنید.
روستای عروه
«روستای عروه» در فاصله ۲۰ کیلومتری شهر لنده و از توابع بخش مرکزی این شهرستان در استان کهکیلویه و بویراحمد واقع شده است. این روستا در زمستان پوشیده از برف و در تابستان دارای آب و هوای خنک است. روستای عروه دارای چشم اندازهای طبیعی مانند باغات سرسبز عناب و گردو به همراه چشمه همیشه جوشان است که محیطی بسیار زیبا را برای گردشگران و طبیعت دوستان فراهم کرده است. آب چشمه همیشه جوشان و گوارای روستای عروه پس از عبور از باغات عناب، گردو، سیب درختی و انار به دره فصلی جنوب روستا می ریزید. روستای عروه با چشم اندازی زیبا همانند ماسوله شمال ایران است.
منطقه موگرمون
در فاصله ۵ کیلومتری ضلع شرقی شهرستان لنده منطقه ای زیبا و بکر واقع شده که موگرمون نام دارد . موگرمون که به بهشت گمشده شهرت دارد همچون نگینی در شهرستان لنده و به تبع آن استان کهگیلویه و بویراحمد می درخشد و دارای جاذبه گردشگری و تفریحی مثل رودخانه جن بوده که با داشتن طبیعتی با درختان بسیار زیبا و آب زلالی که از دل کوه می جوشد تفرجگاه زیبا و دل نشینی را برای گردشگران به وجود آورده است.
آبشار طوف خیمه سوق
آبشار طوف خیمه سوق در استان کهگیلویه و بویراحمد واقع است. این آبشار زیبا در نزدیکی روستای بی بی زلیخا در ۱۰ کیلومتری شهر سوق و در مسیر لنده به دهدشت واقع است. از مسیر روستای بی بی زلیخا و توف خیمه پس از حدود نیم ساعت کوهپیمایی به پای آبشار می رسید. ارتفاع این آبشار نزدیک به پنجاه متر است که اطراف آن را درختان بلوط و کنار و گیاهان دارویی احاطه کرده اند. جریان آب در این آبشار به نحوی مسحور کننده و از دیواره ای بلند، باشکوه و هیبت بسیار به پایین سرازیر می شود.
دشت شقایق
دشت شقایق های منطقه چهارراه آل طیب( طرح مرحوم حسن پور) در 14کیلومتری شهرلنده قرار دارد که دشت هایش در فصل بهار مملو از گل های شقایق است که از موقعیت فوق العاده گردشگری برخوردار است.
بقعه شیخ ابراهیم عباس
بقعه شیخ ابراهیم عباس در روستای مالشیخ لنده یکی دیگر از جاذبه های زیبای شهرستان لنده است که درفاصله 9کیلومتری شهرلنده واقع شده است.
معرفی شهر زیبای کوهبنان
