به گزارش سایت خبری ساعد نیوز و به نقل از نی نی سایت، کودک شما دوسالگی را هم رد کرده اما هنوز نمی تواند صحبت کند؟ او مختصر کلماتی بر زبان می آورد اما در مقایسه با آنچه که هم سن و سالانش می گویند فکر می کنید بسیار اندک است. از این مسأله همواره نگران هستید که کودک تان رشد زبانی کندتری داشته باشد؟ در همین حال به یاد می آورید که دیگر کودک تان پیش تر از این و در همین سن و سال کلمات و حتی جملات بیشتری بیان می کرد! با این حال به خود امیدواری می دهید و منتظر می مانید که با گذشت زمان، این مشکل به تدریج برطرف شود. در واقع درمان عارضه ای مهم را نادیده می گیرد و نمی دانید که چه لطمه ای به رشد زبانی کودک خود وارد می کنید.
درحقیقت این یکی از بزرگ ترین و نابخشودنی ترین اشتباهاتی است که والدین در قبال کودک خود مرتکب می شوند. آنها به خود می گویند که برخی کودکان زودتر از سایرین به حرکت افتاده و راه می روند و برخی نیز زودتر از سایر کودکان حرف زدن را فرا می گیرند، از این رو جایی برای نگرانی نیست و به هر حال دیر یا زود، کودک شروع به تکلم می کند.
این سناریویی رایج در میان والدین کودکانی است که آرام و کند صحبت می کنند. نکته تأمل برانگیز این است که برخی والدین در توجیه عدم نگرانی خود نسبت به این وضعیت می گویند: در عوض کودک در کارهای فیزیکی مانند دویدن پیشرفت خوبی داشته است!
کارشناسان امور تربیتی کودک به والدین توصیه می کنند که با آگاهی از آنچه که در فرآیند رشد و تکامل زبانی و گفتاری کودک «طبیعی» و «غیرطبیعی» به شمار می آید، به بهترین شیوه ممکن کودک را برای یادگیری تکلم و آماده ساختن برای ورود به جوامع بزرگ تر نظیر پیش دبستانی و محیط های آموزشی آماده کنند. از آن گذشته والدین مطمئن خواهند شد که سرعت یادگیری تکلم در کودکشان طبیعی است و یا با کاستی هایی همراه است.
قبل از 12 ماهگی
تا پیش از 12 ماهگی، نوزادان صداهای مختلفی از خود تولید می کنند که گرچه در ظاهر معنا و مفهوم خاصی ندارد اما از روی همین صداها می توان تشخیص داد که فرآیند رشد و تکامل زبانی و گفتاری کودک بر اساس یک مکانیسم درست و طبیعی پیش می رود یا نه. صداهایی که کودک در این بازه زمانی برای برقراری ارتباط با محیط اطراف از خود تولید می کند را به دقت زیر نظر قرار دهید. در واقع این صداها، نخستین فاز رشد و تکامل زبانی کودک به شمار می آیند. همزمان با رشد نوزاد (معمولا در حدود 9 ماهگی) استفاده زنجیروار و به هم متصل این صداها نیز آغاز می شود. در واقع اگر با دقت بیشتری روی این صداها متمرکز شوید متوجه خواهید شد که کودک صداها را با زیر و بم متنوع تری نسبت به ماه های قبل ادا می کند. به تدریج کلماتی نظیر «ماما» و «بابا» را نیز بیان می کند، بی آنکه بداند معنای واقعی آنها چیست.
کارشناسان توصیه می کند که تا پیش از 12 ماهگی، نوزاد باید نسبت به صداها حساسیت کاملی پیدا کرده باشد و با شنیدن نام چیزها و افرادی که برایش آشنا هستند، واکنش متفاوتی از خود بروز دهد. به خاطر داشته باشید نوزادانی که با شور و شوق زیادی به اطراف نگاه می کنند اما نسبت به تغییرات صدایی، واکنش چندانی از خود بروز نمی دهند احتمالا دچار مشکلاتی در سیستم شنوایی هستند.
از 12 تا 15 ماهگی
کودک در حد فاصل این ماه ها طیف متنوعی از صداها را باید از خود تولید کند. این فرآیند شبیه تولید صداهایی مثل«م»، «ب»، «ن» و «د» است. او این روزها به طرز عجیبی تلاش می کند که از صدای سایر اعضای خانواده تقلید کرده و چیزهایی را به زبان آورد که در محیط اطرافش بارها شنیده و به نظرش آشنا می آیند. اگر همه چیز بر اساس یک روال طبیعی پیش رود، کودک باید بتواند کلماتی را به طور خودکار بیان کند، البته به جز «ماما» و «بابا». معمولا اسامی زودتر از سایر کلمات بیان می شوند. همچنین کودک در این سن می تواند درک نسبتا روشنی از مفهوم جهت هایی که بیان ساده ای دارند داشته باشد.
از 18 تا 24 ماهگی
اگرچه متغیرهای زیادی وجود دارد که موجب می شوند کودکان لزوما در یک سن مشخص کلمات مشابه را به زبان نیاورند با این حال اکثر کودکان ۱/۵ تا 2 ساله باید بتوانند بین 20 تا 50 کلمه را به زبان بیاورند. کودک در 2 سالگی شروع به ترکیب کلمات و تولید عبارت های دو کلمه ای می کند. در ادامه تولید جملات ساده به یک عادت و رویه خوشحال کننده تبدیل می شود. در این سن کودک باید بتواند اشیا و مفاهیم خاصی را تشخیص دهد از جمله زمانی که درباره چشم ها، گوش ها و بینی از او سؤال می شود. همچنین باید بتواند دستورهای دو مرحله ای را درک کند، مانند: این لیوان را بردار و به من بده!
از 2 تا 3 سالگی
در این فاصله سنی والدین شاهد انفجار گفتاری در کودک هستند. کودک انبوهی از کلمات را آموخته و بر اساس یک رویه ساده و روان می تواند کلمات را با هم ترکیب کرده و عبارت های سه یا چهار کلمه ای بیان کند، چیزی که شاید بهتر باشد آن را جمله بنامیم. کارشناسان امور تربیتی کودک به والدین توصیه جدی می کنند که در این دوران زمان به مراتب بیشتری را با کودک سپری کنند. آنها باید کودک را همراهی کرده و با تکرار کلماتی که به زبان می آورد او را تشویق به ادامه این روند کنند. در این سن درک کودک از کلمات و مفاهیم نیز افزایش قابل توجهی یافته است. در این سن کودک می فهمد که قرار دادن چیزی در زیر میز با قرار دادن آن بر روی میز دو مقوله متفاوت از هم هستند. کودک در این دوران تفاوت مفهومی رنگ ها را نیز درک می کند و حتی مفاهیم توصیفی نظیر «بسیار بزرگ» یا «خیلی دور» را هم متوجه می شود.
