بچه ها از چه زمانی میتوانند حرف بزنند؟

به گزارش سایت خبری ساعد نیوز و به نقل از نی نی سایت، آنچه ما به عنوان گفتار می شنویم از دو بخش درک و بیان تشکیل شده، کودکان قبل از شروع به صحبت و بیان کلمات باید توانایی درک کلمه و گفتار دیگران را داشته باشند، اما بسیاری از والدین از زمان بندی حدودی درک گفتاری کودکانشان مطلع نیستند و همین اطلاع نداشتن کافی زمینه ای می شود که ناخواسته کودکانشان به مرور دچار اختلالاتی در نحوه ارتباط کلامی با دیگران شوند.

مهسا مقدم، کارشناس ارشد گفتار درمانی در زمینه این زمان بندی ها به روزنامه «ایران» می گوید: اغلب کودکان بین 4-2 ماهگی احساسات موجود در گفتار اطرافیان شامل عصبانیت یا مهربانی را می فهمند. حدود 6 ماهگی دستوراتی مانند «دست بزن و بای بای کن» را درک می کنند و در بازه زمانی 12-7 ماهگی به اسمشان واکنش نشان می دهند؛ با افزایش سن خزانه واژگان درکی کودک مرتباً افزایش می یابد و با افزایش خزانه درکی کودک، واژگان بیانی شکل می گیرند. کودکان از تولد تا 6 ماهگی صداسازی های متنوع و لذت بخشی تولید می کنند و اکثراً شامل صداهای (ب، م، پ) است. بین 12-7 ماهگی صداهای متنوع تری در غان و غون کودک ظاهر می شود و از حدود 12 ماهگی کودک شروع به بیان کلمات هدفمند و معنادار کرده و تلاش می کند الگوهای گفتاری شبیه بزرگسالان را تقلید کند.

به گفته مقدم، توقع می رود تا 18 ماهگی خزانه واژگان بیانی کودک حدود 30-20 کلمه باشد و از آنها برای درخواست آنچه نیاز دارد استفاده کند، در حدود 2 سالگی خزانه واژگان بیانی کودک به 100-50 کلمه می رسد و حدود 300 کلمه یا بیشتر را درک می کند. در این سن کودک شروع به ترکیب اسامی، صفت ها و افعال کرده و ضمایر در گفتار ظاهر می شوند. در این سن می توان برای کودک داستان خواند و توقع داشت کودک از شنیدن آن لذت ببرد. این سن دوران مهمی در رشد گفتار است، در صورتی که کودک شما تا 2 سالگی هنوز کلمه بیانی هدفمندی ندارد یا از تعداد کلمات بیانی محدودی استفاده می کند. فرصت را از دست ندهید و به یک آسیب شناس گفتار و زبان مراجعه کنید.

یک جلسه ارزیابی توسط گفتار درمانگر می تواند نگرانی های شما را پاسخ دهد. یک گفتار درمانگر با داشتن علم کافی نسبت به روند رشد گفتار کودکان و عوامل تأثیرگذار روی گفتار به ارزیابی کودک شما پرداخته و سطح درک و بیان کودک را مورد بررسی قرار می دهد. مداخلات درمانی به شکل های مختلفی انجام می شود، مقدم در ادامه می افزاید: گاهی ممکن است مداخلات مستقیم درمان در قالب بازی برای کودکان کوچکتر در محیط کنترل شده مثل کلینیک گفتار درمانی آغاز شود تا کودک در حضور فردی غریبه که مطمئن است اشاراتش را نمی فهمد تلاش هایی برای تولید گفتار ایجاد کند. گفتنی است، بجز موارد محیطی مانند نداشتن تحریک کافی کلامی از سوی والدین و سایرین، دیدن بیش از حد کارتون یا انجام بیش از حد بازی های رایانه ای با تبلت ها و گوشی های تلفن همراه اختلالاتی نظیر کم شنوایی، اوتیسم، بیش فعالی و نقص توجه و تمرکز، سندرم داون، فلج مغزی، مشکلات ذهنی و تأخیر رشدی کلی نیز می توانند تأخیر در گفتار را ایجاد کنند.

نقش والدین در درمان تأخیر گفتار ناشی از شرایط محیط کودک:

برای کمک به بهتر شدن ارتباط کلامی کودک، والدین نقشی فعال و مؤثر دارند، این گفتار درمان، در زمینه همکاری والدین در این خصوص توصیه می کند:

- همان طور که بیان شد، شناخت زیربنای گفتار است. اگر کودک شناخت خوبی نداشته باشد حتی اگر کلمه ای را بیان کند درک صحیحی از آن نخواهد داشت و کاربرد کلمه بیانیش را نمی داند. روی مهارت های شناختی کودک کار کنید. شناخت اعضای بدن، اسامی افراد نزدیک، میوه ها، حیوانات، اشیا و خوراکی ها از جمله مقوله هایی هستند که باید روی آنها کار شود. در این مرحله فقط از کودک بخواهید آنچه نام می برید را نشان دهد یا از بین کارت تصاویر آن را انتخاب کند.

- با کودک زیاد صحبت کنید، برایش شعر بخوانید و قصه تعریف کنید.

- از هر چیزی که توجه کودک را به خود جلب کرده به عنوان یک موقعیت آموزشی استفاده کنید و در موردش شروع به صحبت کنید. به طور مثال اگر کودک به یک سیب نگاه می کند شروع کنید و در مورد آن حرف بزنید: «این یک سیبه. این یک سیب کوچولوئه. سیب من قرمزه. بابا سیب خریده. من سیب دوست دارم. بیا با هم سیب بخوریم و...»

- سعی کنید از جملات ساده و قابل فهم برای کودک استفاده کنید.

- به گفتارتان آهنگ و هیجان بدهید تا برای کودکتان جالب باشد و به آن توجه کند.

- کودک را با صداهای مختلف مثل صدای حیوانات، صدای وسایل نقلیه، صداهای محیطی و وسایل موسیقی آشنا کنید. کودکان به این صداها توجه بیشتری نشان می دهد.

- بتدریج به اشارات کودک بی توجهی کنید و در مقابل آواسازی ها، کودک را تشویق کنید حتی اگر آواسازی کودک یک کلمه معنادار نباشد. گاهی آواسازی هایش را تقلید کنید تا تشویق به ادامه آنها شود و متوجه شود توانسته از صداها برای برقراری رابطه استفاده کند.