ماستیت عفونت بافت پستان است که با شیوع بیشتری در طول دوران شیردهی اتفاق می افتد این عفونت باعث ایجاد درد، تورم، قرمزی و افزایش دمای پستان می شود. عفونت می تواند زمانی اتفاق بیفتد که باکتری ها مخصوصاً از دهان نوزاد وارد مجاری شیری موجود در نوک پستان می شوند که این مساله می تواند باعث ایجاد عفونت و التهاب دردناک درپستان شود. عفونت پستان با شیوع بیشتری طی یک الی سه ماه پس از زایمان اتفاق می افتد اما حتی ممکن است در زنانی که اخیرا زایمان نداشته اند و یا حتی در دوران پس از یائسگی اتفاق بیفتد. علت دیگر عفونت، فرم نادری از سرطان به نام سرطان التهابی می باشد. عفونت پستان درمان نشده می تواند منجر به آبسه (عفونت پیشرفته ) ی پستان شود.
علل عفونت باکتریال پستان
علت بیشتر عفونت پستان، باکتری استافیلوکوکوس اورئوس هستند که به عنوان عفونت استاف شناخته شده است. استرپتوکوکوس آگالاکتیه دومین علت شایع عفونت پستان می باشد.
برای مادران شیرده، یک مجرای شیر مسدود شده می تواند عامل برگشت شیر به بالا و آغاز فرایند عفونت گردد. تغذیه با شیر مادر می تواند باعث ایجاد شقاق نوک پستان و دهانه مجرای شیر گردد که در ادامه باکتری های دهان نوزاد باعث ایجاد عفونت می گردد. این باکتری ها به طور طبیعی بر روی پوست وجود دارند، ولی در حالت عادی ایجاد عفونت نمی کنند ولی نفوذ آن ها به بافت پستان آسیب دیده می توانند به سرعت ایجاد درد و علایم عفونت نمایند.
ماستیت غیر شیردهی در زنان با ضعف سیستم ایمنی، از جمله زنانی که جراحی پستان، پرتودرمانی و مبتلایان به دیابت، رخ می دهد و در برخی از موارد نادر، نشانه ای از سرطان التهابی پستان است.
عفونت های قارچی پستان
بسیار نادر بوده این عفونت ها از طریق قارچ داخل دهان نوزاد شیرخوار به بافت پستان مادر وارد می شود که به صورت آبسه در مجاورت هاله پستان تظاهر می یابد. چرک مخلوط با خون ممکن است از نواحی سینوس تظاهر یابد. داروی ضد قارچ به صورت سیستمیک ممکن است لازم شود و گاهی درناژ آبسه و یا ماستکتومی پارشیل برای ریشه کن کردن عفونت پستان قارچی مزمن لازم باشد.نشانه ها:
- تورم غیر طبیعی و بزرگی نسبی یکی از پستان ها
- حساسیت به لمس
- درد یا سوزش هنگام تغذیه با شیر مادر
- توده دردناک در پستان
- خارش
- گرمی
- تب و لرز
- ترشح چرکی از نوک پستان
- قرمزی پوست در محل تورم
- بزرگ شدن غدد لنفاوی زیر بغل یا گردن
سرطان التهابی پستان
تشخیص عفونت پستان
تشخیص عفونت پستان اغلب با خودآزمایی پستان یا معاینه فیزیکی پستان صورت می گیرد.اگر تشخیص توده ی حاوی مایع از توده جامد مشکل باشد ممکن است لازم باشد سونوگرافی انجام شود، همچنین سونوگرافی ممکن است درتشخیص ماستیت ساده و آبسه کمک کننده باشد.گرفتن کشت از ترشحات پستان می تواند باعث تشخیص ارگانیسمی که باعث ایجاد عفونت شده، شود.این اطلاعات می تواند برای تصمیم گیری درباره ی تجویز نوع آنتی بیوتیک کمک کننده باشد.اغلب اوقات ارگانیسم استافیلوکوک اورئوس می باشد و برخی عفونت ها ممکن ناشی از استافیلوکوک اورئوس مقاوم به درمان باشند که به آنتی بیوتیک ها مقاوم هستند. زنانی که در دوران شیردهی نیستند و ماستیت دارند یا آنانی که به درمان جواب نمی دهند، ممکن است لازم باشد ماموگرافی یا بیوپسی پستان انجام دهند. این اقدامات تشخیصی ضروری هستند زیرا انواع نادری از سرطان های پستان می توانند علائم ماستیت داشته باشند.
درمان التهاب و عفونت پستان
هنگام التهاب و عفونت پستان، لازم است به شیردهی ادامه دهید. اگرچه شیردهی با وجود ورم ممکن است گاهی فوق العاده دردناک باشد، اما باید کودک را مرتب تغذیه کنید تا جریان شیر را روان نگه دارد و از انسداد بیشتر مجاری شیر جلوگیری کند. سعی کنید قبل از هر وعدۀ شیردهی، چند دقیقه کمپرس گرم روی سینۀ خود قرار دهید. این کار می تواند رفلکس خروج شیر را تحریک و شیردهی را کمی راحت تر کند.
اگر کودک شما در طول هر وعدۀ تغذیه، سینۀ ملتهب را به شکل کامل خالی نمی کند، خودتان با دوشیدن شیر با دست این کار را انجام دهید. اگر می بینید با وجود هر راهکاری که امتحان می کنید، شیردهی باز هم برای شما قابل تحمل نیست، سینه های خود را با شیردوش برقی بدوشید و شیر را با شیشه شیر به نوزاد بدهید. اما در حین داشتن این عارضه، تنها به این روش تکیه نکنید، زیرا کودک می تواند سینۀ شما را بهتر از هر دستگاهی خالی کند. همچنین سعی کنید چند بار در روز به سینه گرما بدهید و مرتب شیردهی کنید تا سینۀ مبتلا خالی بماند. این کار همچنین می تواند به رفع سریع تر هر گونه عفونت کمک کند. شما می توانید برای کاهش این درد با تأیید پزشکتان ایبوپروفن بخورید و اگر علائم پس از گذشت ۲۴ ساعت از انجام این اقدامات بهبود نیافت، به پزشک خود مراجعه کنید. او ممکن است غیر از کمپرس گرم، آنتی بیوتیک، استراحت و داروهای مسکن را نیز تجویز کند.
اگر شما دچار عفونت شده اید و این عفونت زود تشخیص داده شود، درمان آن آسان و سریع خواهد بود. شما باید طی ۴۸ ساعت از شروع مصرف آنتی بیوتیک، شروع به بهبود کنید و خیلی طول نمی کشد تا احساس بهبود کامل کنید. لازم است همۀ آنتی بیوتیک تجویزی را مصرف کنید تا از بازگشت عفونت بعد از چند روز یا چند هفته جلوگیری شود. اگر بعد از یک یا دو روز سینۀ شما هنوز دردناک است و هنوز هم تب دارید، بدون تأخیر با پزشک خود تماس بگیرید، زیرا نادیده گرفتن التهاب سینه می تواند باعث ایجاد عوارض دیگری شود. عفونت درمان نشده می تواند در مواردی به آبسۀ سینه منجر شود که برای تخلیه نیاز به آنتی بیوتیک و گاهی جراحی معمولاً تحت بیهوشی عمومی دارد.
راه های درمان عفونت پستان در زنان به روش گیاهی
- درمان کردن عفونت پستان در زنان با آویشن: آویشن یک نوع گیاه با خاصیت درمانی ضد میکروبی و ضد التهابی میباشد که میتواند قرمزی و تورم ایجاد شده در روی سینه را تسکین داد
- درمان کردن با گیاه رزماری: این گیاه خاصیت ضد عفونی کننده دارد ومالیدن آن رو سینه باعث میشود باعث به حرکت در آمدن جریان شیر در سینه شود .
- درمان کردن با زغال اخته: زغال اخته یک پاک کننده قوی برای ترشحات بیرون آمده از سینه میباشد. ومیتواند سوزش روی نوک پستان را از بین ببرد .
- درمان کردن باعسل وهویج: عسل خاصیت آنتی بیوتیک را دارد وبه درمان عفونت کمک میکند و ترکیب با هویج میتواند حساسیت والتهاب ناشی از عفونت را کم کند.
آیا ماستیت خطرناک است؟
درد پستان ناشی از ماستیت عفونی تنها یکی از علائم این بیماری است. در صورتی که به موقع درمان نشود عفونت به سراسر پستان می رسد و باعث ابتلا به تب بسیار شدید می شود. حتی تهوع و استفراغ هم در نتیجه این بیماری ایجاد می شود که مانع از تاثیرگذاری داروهای آنتی بیوتیک بر روی باکتری های عفونی است.
اگر رگ های قرمز به سمت بازو و قفسه سینه گسترش پیدا کند، نشانه شدت یافتن این بیماری است. در ماستیت شدید حتی فرد به سرگیجه و غش هم مبتلا می شود. درمان به موقع التهاب و عفونت پستان ضرورت دارد تا این بیماری به آبسه شدید تبدیل نشود.
مراقبت های لازم در بیماری ماستیت
هر کسی که به بیماری ماستیت غیر شیردهی و یا در دوران شیردهی مبتلا می شود، لازم است تا علاوه بر مصرف داروهای پزشک، مراقبت های لازم را هم به عمل آورد. بی توجهی به این توصیه ها مدت زمان درمان را طولانی تر می کند. این توصیه ها عبارتند از:
- در طی مدت درمان زیاد مایعات بنوشید و استراحت کافی داشته باشید. مایعات با افزایش تعداد دفعات ادرار، به دفع باکتری ها و عوامل عفونت ماستیت از بدن کمک می کند.
- در زمان شیر دادن به نوزاد، هر بار شیر پستان را به طور کامل تخلیه کنید. حتی اگر نوزاد میلی به خوردن شیر ندارد، بهتر است شیر اضافه را تخلیه کنید.
- شیردادن به نوزاد را متوقف و یا مدت آن را کم نکنید. این کار باعث کاهش شیر می شود و بهبود را طولانی تر می کند. برای افزایش شیر می توانید عرق رازیانه میل کنید.
- استفاده از کمپرس گرم برای تسکین درد سینه می تواند در طول بیماری موثر باشد.
- همچنین در یک لگن تمیز آب گرم بریزید و با خم شدن سینه خود را در آن قرار دهید. خیس کردن سینه با آب گرم باعث تسکین درد می شود.
- از سوتین و یا تاپ های تنگ استفاده نکنید.
- مرتب سینه ها را با آب و صابون بشویید تا مانع از ورود باکتری های مضر به داخل مجاری خروج شیر شوید.
آیا شیر دادن به نوزاد خطری ندارد؟
جالب است بدانید که ماستیت گرانولوماتوز باعث آلوده شدن شیر مادر نمی شود. بنابراین دلیلی برای شیر ندادن به نوزاد نیست. هر چند در زمان ابتلا به این بیماری التهابی مادر باید درد زیادی را متحمل شود، اما با مصرف داروهای مسکن (تجویز پزشک) می توانید شیردهی را آسان کنید.
از سوی دیگر شیر دادن هم به بهبود وضعیت ماستیت عفونی کمک زیادی می کند. با خروج شیر از پستان، این بیماری رفته رفته بهبود می یابد. در حالی که ممانعت از این کار باعث تشدید وضعیت بیماری می شود.
درمان سفت شدن و درد سینه ها بعد از قطع شیردهی
