رفلاکس یا برگشت اسید از معده به مری که در اصطلاح عامیانه به سوزش سر دل معروف است، یک اتفاق طبیعی نیست. چراکه اسفنکتر بین مری و معده باید از ورود اسید معده به مری جلوگیری کند. اما برخی از افراد که مشکل شل شدن این دریچه را دارند، مواد غذایی از معده به سمت بالا و در جهت مری برگشت میکند. این افراد تقریبا هر روزه با این مشکل مواجه هستند. در هنگام رفلاکس اسید معده به مری علائمی مانند سوزش و نفخ شکم در افراد مبتلا مشاهده میشود. گفته میشود که حدود 20٪ از مردم جهان مبتلا به بیماری رفلاکس اسید معده هستند.
کدام مواد غذایی در کاهش علائم رفلاکس معده مؤثرند؟
- سبزیجات: سبزیجات به علت چربی و قند پایین، موجب کاهش اسید معده می شوند. لوبیا سبز، کلم بروکلی، مارچوبه، گل کلم، سبزیجاتِ دارای برگ های سبز خوراکی، سیب زمینی و خیار از جمله سبزیجات مفید برای رفلاکس معده به شمار می روند.
- زنجبیل: زنجبیل دارای خواص ضدالتهابی است و در درمان ترش کردن معده و سایر مشکلات گوارشی مؤثر است. می توانید ریشه ی زنجبیل را به صورت رنده شده یا خُردشده به انواع غذاها و نوشیدنی ها اضافه کنید.
- جو دوسر: جو دوسر از جمله غلات کامل و منبعی غنی از فیبر است که معمولا به شکل حلیم در وعده ی صبحانه مصرف می شود و به علت جذب اسید معده، در کاهش علائم رفلاکس مؤثر است. برنج سبوس دار و نان هایی که از غلات کامل درست شده اند، از دیگر خوراکی های حاوی فیبر بالا به شمار می روند.
- میوه ها (غیر از مرکبات): میوه هایی همچون هندوانه، خربزه، طالبی، موز، سیب و گلابی در مقایسه با مرکبات، کمتر موجب رفلاکس معده می شوند.
- گوشت کم چرب: گوشت های کم چرب مانند گوشت مرغ، بوقلمون، ماهی و غذاهای دریایی دارای چربی خیلی کمی هستند و موجب کاهش علائم رفلاکس معده می شوند. انواع مختلف گوشت کم چرب را می توانید به صورت گریل، کبابی یا آب پَز تهیه و مصرف کنید.
- سفیده ی تخم مرغ: سفیده ی تخم مرغ در کاهش علائم رفلاکس معده مؤثر است، درحالی که زرده به علت مقادیر بالای چربی، موجب تشدید علائم رفلاکس معده می شود.
- چربی های مفید: آووکادو، گردو، تخم کتان، روغن زیتون، روغن کنجد و روغن آفتابگردان از جمله منابع حاوی چربی های مفید به شمار می روند. تا حد امکان از مصرف چربی های اشباع و ترانس بپرهیزید و در عوض از روغن های غیراشباع که سالم ترند، استفاده کنید.
ترش کردن یکی از شایع ترین علائم رفلاکس معده است که پس از مصرف وعده های غذایی کامل یا برخی غذاهای خاص به شکل سوزش معده یا سوزش قفسه ی سینه احساس می شود. حتی ممکن است در رفلاکس معده مزمن، به علت ورود اسید به مری، فرد دچار استفراغ شود. سایر علائم عبارتند از:
- سرفه خشک؛
- گلودرد؛
- نفخ؛
- آروغ یا سکسکه؛
- دشواری در بلع؛
- احساسِ گیر کردن چیزی در گلو.
برخی مواد غذایی خاص، علائم رفلاکس معده را تشدید می کنند. البته، مواد غذایی محرک علائم رفلاکس معده در همه ی مبتلایان یکسان نیستند و هیچ رژیم غذایی خاصی وجود ندارد که تمامی علائم را یک جا برطرف کند. برای اینکه بدانید علائم تان دقیقا در پیِ مصرف کدام مواد غذایی تشدید می شوند، تمامی غذاهایی را که در طول روز می خورید، با ذکر ساعت یادداشت کنید و تک تک علائمی را که پس از هر وعده ی غذایی به سراغ تان می آیند نیز بنویسید. یادداشت این موارد را حداقل تا یک هفته ادامه بدهید. اگر رژیم غذایی متغیری دارید، باید مدت طولانی تری غذاهای مصرفی و علائم تان را بادقت ثبت کنید.
مواد غذایی و خوراکی های ضد ریفلاکس معده
ما در ادامه برخی از غذاهای برای کاهش اسید معده را به شما معرفی میکنیم برای اطلاع بیشتر مطالب زیر را بخوانید.
- زنجبیل : همانطور که می دانید زنجبیل فواید بسیار زیادی دارد و برای بدن بسیار مفید است و به سلامت آن کمک به سزایی می کند ، زنجبیل دارای آنزیم های خاصی است و می توانند در خنثی سازی رفلکس اسید معده کمک به سزایی کند و می توانند رفلکس اسید معده را درمان کند
- موز : موز میوه ی است که می توان از آن به عنوان خنک کننده معده نام برد چرا که PH بالایی دارد و می تواند در کاهش تولید اسید معده موثر باشد.
- ماست : ماست داری پرو بیوتیک می باشد و می تواند معده را با لایه ای از باکتری ها بی خطر و سالم بپوشانه که نتیجه این عمل کاهش رفلکس اسید معده است و نمی گذارد که معده اسید تولید کند.
- خربزه: میوه ای است که بهترین خنک کننده معده محسوب می شود که می تواند مانع تولید مایعات اضافی دستگاه گوارش شود که نتیجه این عمل این است که رفلکس اسید کاهش می یابد و التهاب معده نیز درمان می شود.
- سبزیجات : سبزیجات دیگر مواد غذایی سالمی هستند که بسیار قلیایی می باشند به این معنی که می توانند تولید اسیده معده را بطور موثر خنثی نمایند.
- بلغور جو دوسر : بلغور جو دو سر یک دانه سالم به شمار می آید و می تواند دیواره معده را بالایه ی از ژلاتین بپوشانند که در نتیجه این عمل فعالیت های اسیدی کاهش می یابد
- آدامس : جویدن آدامس می تواند باعث افزایش تولید بزاق دهان شود که در پی این عمل براق دهان می تواند تولید اسید معده را خنثی و درمان کند.