كافئين را به خاطر توانايي اش در افزايش هوشياري مي شناسند. «آدنوزين» ماده اي شيميايي در مغز است كه باعث مي شود احساس خستگي كنيد. كافئين از تأثيرات آدنوزين جلوگيري مي كند. همچنين كافئين موجب افزايش ترشح «آدرنالين» مي شود. آدرنالين از هورمون هاي ستيز و گريز است كه موجب افزايش سطح انرژي مي شود.مصرف بيش ازحدِ كافئين مي تواند موجب اضطراب و عصبانيت شود. براساس فهرست راهنماي تشخيصي و آماري اختلالات رواني كه انجمن روان پزشكي آمريكا آن را منتشر كرده است، اضطراب ناشي از كافئين يكي از 4 سندروم «نشانگان» مرتبط با مصرف كافئين است. مصرف زياد (مقدار 1000 ميلي گرم يا بيشتر) كافئين در روز مي تواند موجب بروز عصبانيت، اضطراب يا علائم مشابه در بيشتر افراد شود. البته در افرادي كه به كافئين حساس ترند، مصرف مقادير كمتر كافئين نيز مي تواند موجب بروز اين علائم شود. حتي مصرف مقادير نسبتا كم كافئين در بازه ي زماني كوتاه مي تواند موجب افزايش سطح استرس و افزايش ضربان قلب شود. در مطالعه اي كه در اين راستا روي 25 مرد سالم انجام گرفت، مشاهده شد گروهي كه تقريبا 300 ميلي گرم كافئين مصرف مي كنند، دو برابرِ كساني كه به آنها دارونما (چيزي شبيه به دارو ولي بدون تأثير واقعي) داده مي شود، استرس را تجربه مي كنند. جالب توجه است كه ميزان استرس در بين مصرف كنندگان منظم و غيرمنظم كافئين به يك اندازه افزايش يافت. اين موضوع نشان مي دهد عادت به مصرف كافئين در تأثير آن بر استرس ربطي ندارد. البته اينها، نتايج اوليه هستند و به تحقيقات بيشتري نياز است.
مضرات نوشیدن بیش از اندازه ی قهوه
مطالعات صورت گرفته در این زمینه نشان میدهد مردانی که بیش از چهار فنجان قهوه می نوشند 21 درصد بیشتر احتمال مرگ و میر دارند. همچنین افرادی که مقادیر زیادی کافئین مصرف می کنند نیز احتمالا سیگار می کشند و تناسب اندام خوبی ندارنداما با میانه روی در مصرف می توانید از آسیب ها جلوگیری کنید.
کافئین و فشار خون
به خصوص افرادی که مبتلا به فشار خون بالا هستند و کسانی که معمولا کافئین مصرف نمی کنند باید بیشتر دقت کنند. افراد مبتلا به فشار خون بالا با نوشیدن 250 میلی گرم کافئین (حدود 2 فنجان قهوه) حدود 2 تا 3 ساعت پس از مصرف کافئین فشارخون آنها بالا می رود.
کافئین و خطر حملات قلبی
بررسی ها نشان میدهد بزرگسالان مبتلا به فشار خون بالا ، 4 برابر بیشتر احتمال حمله قلبی در صورت مصرف 4 فنجان قهوه را دارند اگرچه مصرف کمتر آن خطر را کاهش می دهد.
کافئین و بیماری نقرس
افرادی که در گذشته سابقه بیماری نقرس را داشتند باید مصرف کافئین یا قهوه را کنار بگذارند زیرا به شدت ریسک ابتلا مجدد به بیماری نقرس را افزایش می دهند.
کافئین و احتمال ابتلا به کیست پستان
زنانی که روزانه 31 تا 250 میلی گرم کافئین مصرف می کنند، احتمال رشد بیماری فیبروکیستیک پستانی را تا 5 برابر در مقایسه با افراد دیگر افزایش می دهند
کافئین و بی اختیاری ادرار
زنانی که بیش از حد کافئین مصرف می کنند، 70 درصد احتمال بی اختیاری ادرار در آنها بیشتر می شود که حتی با خندیدن ، سرفه یا عطسه براحتی ادرار از بدن آنها خارج می شود.
کافئین و بی خوابی
کافئین می تواند در سیستم خواب یک فرد تاثیر بگذارد و موجب بی خوابی شود. اگر جز آن دسته افرادی هستید که شب ها عادت به نوشیدن قهوه و کافئین دارید حتما بی خوابی و بد خوابی را تجربه کرده اید که باعث خستگی و کسالت روز بعد می شود.
کافئین و سو هاضمه
افرادی که نوشیدنی های کافئینی مصرف می کنند اغلب دچار ناراحتی معده یا گوارش می شوند، این مشکل عمدتا زمانی رخ می دهد که نوشیدنی ها با معده خالی مصرف شود.
کافئین و سردرد
یکی از رایج ترین عوارض زیاده روی در مصرف قهوه این مورد مهم عنوان شده در بخش سلامت نمناک است ؛ مصرف مناسب کافئین می تواند علائم سردرد را کاهش دهد اما استفاده بیش از حد از آن موجب سردرد و میگرن می شود.
کافئین و کاهش باروری و سقط جنین
مصرف کافئین در زنان می تواند احتمال بارداری را حدود 27 درصد کاهش دهد.مطالعات اخیر، نشان میدهد نوشیدن کافئین حداقل 2 فنجان در طول شبانه روز ، خطرات سقط جنین در زنان را افزایش می دهد. زیرا کافئین محلول در آب است و به راحتی از طریق خون وارد جفت می شود و به عنوان یک محرک باعث افزایش ضربان قلب و متابولیسم جنین می شود. علاوه براین رشد جنین را کند می کند. حتی زنان شیرده در نوشیدن قهوه دقت کنند زیرا مستقیما روی نوزاد تاثیر می گذارد.
کافئین و رفلاکس گوارشی
یکی از مضرات دیگر قهوه ، بازگشت اسید معده و سوزش معده است. به خصوص افرادی که سابقه این بیماری را دارند با مصرف کافئین ، این مسئله را تجربه می کنند با حفظ تعادل در مصرف قهوه می توان از بروز بیشتر این بیماری جلوگیری کرد.
کافئین و اختلال در دیابت نوع 2
اگر مبتلا به دیابت نوع 2 یا مستعد آن هستید مصرف کافئین را محدود یا از آن اجتناب کنید زیرا در متابولیسم گلوگز اختلال ایجاد می کند و موجب افزایش ناگهانی گلوگز در خون می شود.
کافئین و انقباضات قلبی
مطالعه اخیر نشان میدهد بلافاصله پس از مصرف نوشیدنی انرژی زا، قلب دچار انقباضات شدیدتر می شود ، اما مشخص نیست که این موضوع تاثیرات بلند مدت دارد.
کافئین و بدترشدن علائم یائسگی
اگرچه نوشیدن قهوه در عصر یک روز بسیار لذت بخش است ، اما مصرف زیاد آن باعث اختلال در چرخه قاعدگی و درنتیجه تاخیر دوره قاعدگی و خون ریزی زیاد می شود. هم چنین زنانی یائسه ای که کافئین مصرف می کنند بیشتر از دیگران گرگرفتگی را تجربه می کنند.
کافئین و کاهش جذب آهن
وجود ماده تانین در قهوه ، باعث کاهش جذب آهن می شود. در نتیجه افرادی که سابقه کم خونی دارند قهوه را مانند چای باید یک ساعت قبل یا دو ساعت بعد از غذا بنوشند تا آهن موجود در غذا جذب بدن شود.
کافئین و افزایش اضطراب، افسردگی
اگر از آن دسته افرادی هستید که بعد از نوشیدن یک فنجان قهوه مضطرب می شوید، بدانید قهوه می تواند در کوتاه مدت، اثرات جانبی زیادی بر روی افراد مستعد اضطراب داشته باشد. علاوه بر این نوشیدن قهوه می تواند منجر به عصبانیت، لرزیدن و ضربان قلب تند شود.
کافئین و کاهش تولید کلاژن
اگر فردی هستید که عادت به نوشیدن قهوه یا چای دارید مسئله تولید کلاژن و پیری پوست را بیشتر جدی بگیرید، زیرا کافئین موجود در این نوشیدنی ها باعث کاهش قابل توجه ترشح هورمون ضد پیری می شود و با دهیدراته کردن بدن باعث خشکی ، بروز چین و چروک و همچنین آکنه روی پوست می شود.
کافئین و افزایش پوکی استخوان
اگرچه نوشیدن یک فنجان قهوه یا نوشیدنی های کافئینی روزانه مشکلی ایجاد نمی کند اما مصرف طولانی مدت و زیاد آن باعث کاهش کلسیم و در نتیجه پوکی استخوان می شود، زیرا کلیسیم سلامت استخوان ها را تامین می کند. از این رو کارشناسان پیشنهاد می کنند افراد سالمند بخصوص خانم ها که پوکی استخوان در آنها رایج است از خوردن آن اجتناب کنند.
کافئین و چاقی
کافئین یکی از علل مستقیم افزایش وزن است زیرا با افزایش هورمون های استرس در بدن باعث گرسنگی شدید و در نتیجه پرخوری می شود.
کافئین و حساسیت
اگرچه حساسیت به کافئین به ندرت رخ می دهد ولی برخی افراد با حساسیت زیادی که به کافئین دارند ممکن است کهیر ، درد و بثوات پوستی را تجربه کنند.
کافئین و کم آبی ، خشکی دهان
کافئین به دلیل ویژگی ادرارآوری باعث خروج مایعات زیادی از بدن و کم آبی سلولهای بدن می شود ، در نتیجه بدن دیگر قادر به جذب مواد مغذی نیست. به همین دلیل در دفع مواد زائد مشکل ایجاد کرده و دهان خشک و کم آب می شود.
اختلال در روند بازیابی شنوایی از بین رفته
تحقیقات صورت گرفته روی خوکچه های هندی نشان می دهد کافئین روند ترمیم شنوایی از بین رفته ناشی از صدای بلند را کاهش می دهد چنین موردی در انسان نیز دیده شده است.
مضرات و عوارض قهوه سبز چیست؟
به نظر می رسد قهوه سبب عوارض جانبی متعددی شود. کافئین موجود در قهوه سبز – درست مثل کافئین در قهوه بو داده – می تواند نشانه هایی از جمله سردرد، ناراحتی معده، اضطراب، افزایش ضربان قلب، تکرر ادرار و بی خوابی را شامل شود.کافئین ممکن است برای افراد با شرایطی مانند گلوکوم، اضطراب، دیابت، فشار خون بالا، سندرم روده تحریک پذیر، پوکی استخوان و اختلالات خونریزی خطرناک باشد.قبل از استفاده از قهوه سبز با پزشک خود صحبت کنید.پزشکان قهوه سبز را برای کودکان، زنان باردار و زنان شیرده توصیه نمی کنند.قهوه سبز ممکن است با داروهای بیماری های قلبی، پوکی استخوان، بیماری های ریوی، یائسگی، افسردگی و اسکیزوفرنی تداخل ایجاد کند.قهوه سبز را همراه با مکمل های دیگر مصرف نکنید.
مضرات و معایب قهوه اسپرسو کدامند؟
قهوه اسپرسو حاوی مقادیر بالایی کافئین است، زیاده روی در نوشیدن اسپرسو می تواند باعث اور دوز و حتی مرگ شود.طعم بسیار تلخ آن برای کودکان به هیچ عنوان مناسب نیست.
چه کسانی نباید قهوه بخورند؟
اگر هر یک از شرایط زیر را دارید بهتر است یا قید نوشیدن قهوه را بزنید و یا این که در مصرف آن احتیاط کرده و مقدارش را کاهش دهید:
اگر استرس دارید
به طور کلی از آنجایی که کافئین قهوه علائم استرس، دلهره، تنش و اضطراب را تشدید می کند، مصرف بیش از دو فنجان آن در روز توصیه نمی شود. اگر استرسی و مضطرب هستید، باید بیشتر مراقب باشید.در زندگی ماشینی امروزی دوری از استرس امری جداناپذیر است و برای همه ما پیش آمده که در برخی از شرایط تحت استرس قرار بگیریم. در چنین شرایطی بدن برای ادامه فعالیت و دفاع از خود آدرنالین ترشح می کند. هر چه بیشتر تحت استرس باشید بدن به ترشح بیشتر آدرنالین روی می آورد و در این زمان است که تمایل شما به خوردن مواد قندی و نشاسته ای هم بیشتر می شود. از این رو توصیه می شود که در چنین شرایطی علاوه بر اینکه حواستان به میزان کالری هایی که دریافت می کنید باشد، استرس خود را هم با کمک تکنیک های آرامش بخش کاهش دهید.
اگر کم خون هستید
در ضمن بد نیست بدانید کافئین، این ماده محرک، حتی می تواند جذب آهن دریافتی را کاهش داده و منجر به ایجاد کم خونی ناشی از فقر آهن نیز شود.
اگر باردار هستید
نتایج برخی تحقیقات نشان داده است کافئین قهوه در زنان باردار موجب رشد ناقص جنین، سقط یا زایمان زودرس می شود.
اگر در دوران شیردهی به سر می برید
به طور کلی از آنجایی که کافئین قهوه علائم استرس، دلهره، تنش و اضطراب را تشدید می کند، مصرف بیش از دو فنجان آن در روز توصیه نمی شودکافئین قهوه می تواند از طریق شیر مادر به شیرخوار منتقل شود و نوشیدن بیش از یک فنجان آن موجب بروز بی خوابی، تحریک پذیری، امتناع از شیر خوردن و عصبی شدن شیرخوار شود.
از طرفی، چون کبد نوزاد به اندازه کافی رشد نیافته و آنزیم های خاص را ندارد، کافئین مدت زیادتری برای تجزیه شدن در بدن نوزاد می ماند و عوارض بیشتری را به جا می گذارد.
اگر تپش قلب دارید
همچنین کسانی که مبتلا به پرفشاری خون و تپش قلب هستند هم باید در مصرف کافئین احتیاط کنند. زیرا مصرف قهوه شرایطشان را سخت تر می کند.
در نهایت این که
- افرادی که در معرض پوکی استخوان قرار دارند
- و زنانی که در سینه خود غده فیبروکیستیک دارند نباید زیاد قهوه بنوشند.
- قهوه به دلیل کافئین، اثر دارو های ضد درد را افزایش می دهد و این ممکن است ایجاد مشکل نماید.
- در این گونه موارد می توانید از انواعی که عبارت بدون کافئین روی بسته بندی آن قید شده است استفاده نمایید تا حاوی اندکی کافئین باشد. بر اساس تحقیقات، کافئین موجود در یک فنجان قهوه بدون کافئین، پنج تا ده برابر کمتر از قهوه معمولی است.