نمک زیاد، کلسیم را از استخوان ها می گیرد و باعث دفع آن از ادرار می شود. به همین دلیل باعث نازک شدن استخوان می شود از این رو مادران باردار به دلیل حساسیت هایی که در این دوران در استخوان هایشان وجود دارد باید مصرف آن را قطع و یا محدود کنند.مصرف نمک در دوران بارداری موجب کند شدن رشد جنین می شود و از هوش و استعداد او در بزرگسالی می کاهد.بررسی ها نشان می دهند، نمک موجب احتباس آب در بدن زنان باردار می شود در نتیجه باعث چاقی و ورم آن ها می شود. بسیاری از خانم هایی که دچار ورم قوزک پا، ادم و تنگ شدن انگشتر در دستشان هستند، با کاهش مصرف نمک در غذای خود، ورم آنها بسیار کاهش می یابد.
گفتنی است؛ زنان باردار بایداز خوردن غذا هاي شور پرهيز كنيد زيرا نمك بعد از آن كه وارد خون شد از راه كليه ها دفع مي شود و چون هنگام بارداري دفع نمك به راحتي صورت نمي گيرد مقدار زيادي از آن در بافت هاي گوناگون بدن جمع مي شود و آب را به خود مي گيرد و بدين ترتيب باعث مي شود قسمت هاي مختلف بدن ورم كنند.
مصرف نمک در بارداری
بهتر است بدانید که در دوران حاملگی باید مصرف نمک به اندازه کافی و کاملا مناسب باشد چرا که این امر در سلامت جنین تاثیر بسزایی داشته و در واقع امکان دارد که در برخی موارد موجب مرگ جنین شود. همچنین مصرف نامناسب نمک در بارداری سبب کم شدن وزن نوزادان در زمان تولد می شود. خوردن نمک بر روی عضلات، اندام ها و اعصاب مادران در دوران حاملگی تاثیر گذاشته و در نبود آن این ارگان ها توانایی انجام مسئولیت های خود را ندارند.
با توجه به این که در دوران حاملگی میزان مایعات موجود در بدن برای پشتیبانی از رشد و نمو جنین زیاد می شود به همین خاطر سدیم نقش بسزایی را در این زمینه بر عهده دارد. وجود ماده ید در نمک برای رشد و پیشرفت مغز و دستگاه عصبی کودک کاملا مهم و ضروری می باشد. توجه به این نکته ضروری است که کمبود ید در دوران حاملگی احتمال دارد باعث رشد غیر معمولی مغز، سقط و مرگ جنین و همچنین عوارض پزشکی مختلفی شود.
اهمیت خوردن نمک در حاملگی
در گذشته بر این باور بودند که نمک موجب بوجود آمدن ادم یا تجمع مایعات در پا می شود. ولی این امر در واقع در نتیجه بالا رفتن میزان تولید استروژن و وجود داشتن حجم زیادی از خون می باشد. استفاده نمک با مسمویت در حاملگی یا پره اکلامپسی در ارتباط است به همین خاطر پیشنهاد می شود که نمک از برنامه غذایی روزانه حذف گردد. با این وجود هنوز تحقیقات معتبری در این زمینه صورت نگرفته است ولی در عین حال خانم های حامله باید تا جایی که امکان دارد در این دوران در مصرف نمک دقت کافی داشته باشند.
فواید استفاده از نمک در حاملگی
با توجه به مطالعات انجام شده مشخص شده است که مقدار سدیمی که از طریق تغذیه وارد بدن مادر می شود نقش مهمی در تشکیل ساختار کلیه جنین بر عهده دارد. در صورتی که مقدار نمک مورد استفاده شده توسط مادر کمتر از اندازه استاندارد باشد در این صورت کلیه جنین به خوبی شکل نگرفته و در عوض اگر این مقدار بیش از اندازه مجاز باشد سبب ایجاد فشار خون در دوران بزرگسالی کودک می شود.
به عبارت دیگر نمک به منظور استفاده کردن از مواد مغذی و کنترل میزان مایعات بدن مهم و ضروری می باشد ولی باید توجه داشت که مصرف بیش از حد نمک باعث عوارض مختلفی همچون بالا رفتن میزان فشار خون، پوکی استخوان، سکته مغزی، بیماری های کلیوی و حملات قلبی می شود. باید توجه داشته باشید که میزان مصرف نمک در طول روز نباید بیشتر از ۵ گرم باشد و البته در مواقعی که فرد دچار بیماری های قلبی و یا فشار خون می باشد مصرف نمک باید تا حد زیادی کم باشد.
افزایش مصرف نمک در بارداری چه ضرری دارد؟
اگرچه مصرف نمک در بارداری در مقادیر توصیه شده بسیار مهم است ، اما مصرف بیش از حد نمک و یا استفاده از نمک بی کیفیت (به عنوان مثال نمک موجود در غذاهای فرآوری شده که در لیست غذاهای مضر در بارداری قرار دارند) می تواند به سلامت مادر و جنین آسیب برساند. این در حالی است که بعضی از مادران دائما هوس نمک در بارداری می کنند. برخی از مهمترین مضرات خوردن نمک در بارداری عبارتند از:
- مصرف زیاد نمک در بارداری می تواند باعث نفخ شود.
- افزایش سدیم خون باعث افزایش احتباس آب در بدن می شود. به طور کلی تورم صورت، دست و خصوصا پاها یکی از عوارض بارداری شایع است که مصرف نمک زیاد، آن را تشدید خواهد کرد.
- احتباس آب در بدن به نوبه خود می تواند فشار خون را در رگ ها و شریان های شما افزایش دهد. این باعث می شود بدن بیشتر از حد لازم کار کند و با فشار خون بالا مواجه شود.
- فشار خون بالا در بارداری می تواند منجر به عوارض جدی تری نظیر سکته مغزی ، نارسایی قلبی ، نارسایی کلیه ، سرطان معده ، پوکی استخوان و موارد دیگر شود.
- مطالعات نشان داده که اگر مصرف نمک در بارداری زیاد باشد، کودک را در معرض خطر بیماری های کلیوی قرار می دهد. همچنین خطر بیماری های قلبی-عروقی را در آنها افزایش می دهد.
- مصرف نمک زیاد، سبب جدا شدن کلسیم از استخوان ها و دفع آن از ادرار می شود. بنابراین استخوان ها نازک شده و پوکی استخوان را به دنبال دارد.
- استفاده از نمک در دوران حاملگی سبب کندی میزان رشد و نمو جنین شده و همینطور باعث کاهش هوش و استعداد او در زمان بزرگسالی می شود.
مقدار مصرف نمک در بارداری چقدر باشد؟
پیشنهاد می شود که در دوران حاملگی در طول روز حدود ۶ گرم یا میزان یک قاشق چای خوری نمک در رژیم غذایی در نظر گرفته شود که البته مقدار نمک موجود در غذا را نیز در بر می گیرد. توجه داشته باشید که در غذاهای آماده میزان نمک زیاد و به اندازه ۱.۵ گرم در هر ۱۰۰ گرم می باشد، در صورتی که باید حدود ۰.۳ گرم در هر ۱۰۰ گرم باشد. بنابراین باید تا جایی که امکان دارد از خوردن غذاهای شور پرهیز نمایید. نکته ای که وجود دارد این است که در اکثر غذاهایی که می خورید، نمک وجود دارد و در اکثر مواقع شما وقتی به خودتان می آیید متوجه می شوید که حتی بیش از نیاز روزانه خود نمک مصرف کرده اید. به همین دلیل بیش از اینکه روی کمبود سدیم در بارداری حساسیت وجود داشته باشید، روی زیاده روی در مصرف نمک در بارداری باید تاکید شود.
چگونه نمک کمتری مصرف کنیم؟
- غذاهای کم نمک را انتخاب کنید و یا غذاها را با مقدار نمک کمتری تهیه کنید.
- سر سفره غذا، نمکدان را حذف کنید .
- برای طعم دادن به غذاها، به جای نمک از چاشنی هایی مانند سرکه، آبلیمو، سیر، پیاز، سبزی های معطر و سایر ادویه ها استفاده کنید .
- تا حد امکان از مصرف غذاهای صنعتی(غذاهای آماده و کنسروها) که نمک زیادی دارند، خودداری کنید.
- نان های کم نمک یا بی نمک مصرف کنید . توجه کنید که مقدار نمک موجود در نان ها معمولا زیاد است.
- مواد غذایی تازه و طبیعی بخورید و مصرف مواد غذایی شور، دودی و ترشی ها را کاهش دهید.
- برای کم کردن مقدار نمک پنیرها، آنها را قبل از مصرف در آب بخیسانید.
- برچسب های روی بسته مواد غذایی را برای دانستن مقدار سدیم (ماده اصلی نمک ) مواد غذایی، مطالعه کنید.
- آجیل ها و مغزدانه ها (مانند بادام ، پسته و ..) را بصورت بی نمک یا خام (شور نشده) مصرف کنید.
- مهمترین دلایل مصرف زیاد نمک، عادت به طعم شور است. پس مطمئن باشید با کم کردن مقدار نمک مصرفی خود، در طول زمان به طعم کم نمک هم عادت می کنید.
مصرف زیاد نمک چه بلایی سرتان می آورد؟
