آزلاستین (Azelastine eye drops) نوعی آنتاگونیست هیستامین است که برای درمان رینیتهای خفیف گهگیر، شدید گهگیر و رینیت دائم بکار می رود. این دارو نسل دوم آنتی هیستامینی محسوب می شود و آنتاگونیست انتخابی گیرنده اچ یک هیستامینی است. آزلاستین با هیستامین برای نشستن روی رسپتور H1 رقابت می کند و جلوی آزاد شدن هیستامین و سایر مدیاتورهای مربوط به واکنش آلرژیک را می گیرد. آزلاستین دارای شروع اثر بسیار سریعی است. قطره چشمی آزلاستین با مهار کردن ماده ای به نام هیستامین که در واکنش های آلرژیک نقش دارد باعث کاهش علائم ملتحمه می شود. آزلاستین هم به شکل اسپری بینی و هم به صورت قطره چشم در بازار دنیا دسترس است و نام های تجاری زیادی برای آن وجود دارد . در ایران و اروپا با نام های تجاری اسپری بینی آلرگودیل و زلکس؛ و در آمریکا با نام آستلین عرضه شده است.
نکاتی که قبل از مصرف آزلاستین باید در نظر گرفته شود
بعضی داروها را نمی توان در بعضی از شرایط تجویز نمود و بعضی داروها نیز در صورتی که نیاز به درمان تکمیلی باشد تجویز می گردد. بنابراین بهتر است که قبل از مصرف قطره چشم آزلاستین ، پزشکتان از موارد زیر مطلع باشد:
• در صورتی که حامله هستید.
• در صورتی که از لنزهای تماسی چشم استفاده می کنید.
• در صورتی که قطره برای کودک کمتر از 4 سال است. قطره چشم آزلاستین برای این گروه سنی توصیه نمی شود.
• در صورتی که نسبت به آنتی هیستامین ها و سایر داروها حساسیت دارید.
نحوه مصرف آزلاستین
- این دارو را طبق تجویز پزشک در چشم دارای خارش استفاده کنید که معمولا دو بار در روز استفاده می شود.
- برای اعمال قطره چشم، ابتدا دست ها را بشویید. برای جلوگیری از آلودگی، نوک قطره چکان را لمس نکنید و اجازه ندهید که با چشم یا هر سطح دیگری تماس پیدا کند.
- اگر از لنز تماسی استفاده می کنید، قبل از مصرف دارو، آن ها را خارج کنید. حداقل ۱۰ دقیقه قبل از گذاشتن مجدد لنز تماسی صبر کنید.
- سر خود را به عقب کج کنید، به سمت بالا نگاه کنید و پلک پایین خود را پایین بکشید تا یک فضا درست کنید. قطره چکان را دقیقا بالا چشم خود نگه دارید و یک قطره را درون فضا بچکانید. به سمت پایین نگاه کنید، چشمان خود را به آرامی ببندید و یک انگشت را در گوشه چشم خود (نزدیک بینی) قبل از باز کردن چشم ۱ تا ۲ دقیقه آرام فشار دهید. با این کار از تخلیه دارو جلوگیری می شود.
- سعی کنید پلک نزنید و چشم خود را مالش ندهید. اگر دوز شما بیش از یک قطره است این مراحل را تکرار کنید. اگر برای استفاده از این دارو از هر دو چشم استفاده شده است، این مراحل را برای چشم دیگر خود تکرار کنید. قطره چکان را نشویید و درپوش قطره چکان را بعد از هر بار استفاده تعویض کنید. اگر از نوع دیگری از داروهای چشم (مانند قطره یا پماد) استفاده می کنید، حداقل ۵ دقیقه قبل از استفاده از داروهای دیگر صبر کنید. ابتدا از قطره ها استفاده کنید سپس از پماد ها.
- برای بهترین اثر دارو آن را به صورت منظم مصرف کنید. در یک ساعت مشخص در روز آن را مصرف کنید.
- از مصرف دارو به مدت طولانی تر و به مقدار بیشتر پرهیز کنید. استفاده دارو بیشتر وضعیت را سریع تر بهبود نمی دهد و خطر عوارض جانبی را افزایش می دهد.
- در صورت عدم بهبودی یا بدتر شدن علائم بیماری به پزشک خود اطلاع دهید.
مکانیسم اثر آزلاستین
آزلاستین هیدروکلراید ، یک مشتق فتالازینون می باشد که فعالیت آنتاگونیستی گیرنده هیستامین H1 را دارا می باشد.
فارماکودینامیک آزلاستین
آزلاستین هیدروکلراید یک آنتی هیستامین می باشد که اثرات هیستامین را کاهش می دهد.هیستامین می تواند علائمی مانند عطسه، خارش،آبریزش بینی و ترشح اشک را بوجود آورد.
فارماکوکینتیک آزلاستین
فراهمی زیستی سیستمیک آزلاستین پس از مصرف داخل بینی حدود 40% می باشد.حداکثر غلظت پلاسمایی پس از 2 تا 3 ساعت بدست می آید.
متابولیسم آزلاستین کبدی است . آزلاستین توسط سیستم آنزیم سیتوکروم P450 تحت اکسیداسیون قرار گرفته و به متابولیت فعال اصلی ،دزمتیل آزلاستین متابولیزه می گردد.
دفع دارو بطور عمده از طریق مدفوع و بشکل متابولیت می باشد. آزلاستین و متابولیت دزمتیل آزلاستین به ترتیب 88% و 97% به پروتئین های پلاسما متصل می شوند.
نگهداری آزلاستین
- بطری را به صورت ایستاده قرار دهید و پمپ را به طور محکم ببندید. در دمای اتاق، دور از نور و رطوبت نگهداری شود. از یخ زدگی و نگهداری آن در حمام خودداری شود. تمام داروها باید از دسترس کودکان و حیوانات دور بمانند.
- داروها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.