قند خون و یا گلوکز قند اصلی خون است. قند خون برای دریافت انرژی توسط بدن مهم است و به اصطلاح منبع انرژی است. بدن پس از هضم کربوهیدرات ها آنها را به قندی تبدیل می کند که در خون گردش می کنند. زمانی که سطح قند خون از مقدار موردنیاز خود بالاتر می رود بدن آن را ذخیره می کند تا بعدا از آن استفاده کند. باید سطح قند خون خود را در محدوده طبیعی و متعادل نگه دارید؛ چون در غیر این صورت زمینه برای ابتلا به بیماری هایی مثل دیابت و مشکلات قلبی و عروقی فراهم می شود.
مقدار مصرف داروی گلوکاگون
- افت قند خون بزرگسالان
- 1 میلی گرم(1 واحد) عضلانی/زیرجلدی/وریدی اگر دکستروز وریدی ندارد.
- هر 15 دقیقه برای 1-2 بار تکرار کنید.هر چه زودتر دکستروز(حتی اگر پاسخی ایجاد نشد) تجویز شود.
- مکمل کربوهیدرات برای بازسازی ذخایر گلیکوژن تجویز شود.
- رادیوگرافی دستگاه گوارش
- برای مهار حرکت معده و روده کوچک: 0.2-0.5 میلی گرم وریدی در عرض 1 دقیقه یا 1 میلی گرم عضلانی
- مهار حرکت کولون: 0.75-0.5 میلی گرم وریدی در عرض 1 دقیقه یا 1 میلی گرم عضلانی
- دوز بولوس بیش از یک میلی گرم وریدی موجب تهوع و استفراغ می شود و توصیه نمی شود.
- برای بیماران اطفال با وزن کمتر از ۲۰ کیلوگرم، ۰.۵ میلی گرم یا دوز معادل ۲۰ تا ۳۰ میکروگرم در کیلوگرم تجویز می شود. هر مقدار استفاده نشده از داروی باز شده را دور بریزید.
- یک بیمار بیهوش معمولاً ظرف ۱۵ دقیقه پس از تزریق گلوکاگون بیدار می شود. در صورت تأخیر در پاسخ فرد به تزریق گلوکاگون، منع مصرف دوز اضافی گلوکاگون وجود ندارد. با این حال، با توجه به اثرات مخرب هیپوگلیسمی مغزی، باید از اورژانس کمک گرفت تا گلوکز تزریقی به فرد داده شود. پس از پاسخ بیمار، کربوهیدرات مکمل باید برای ترمیم گلیکوژن کبد و جلوگیری از هیپوگلیسمی ثانویه نیز تجویز شود.
مکانیزم اثر داروی گلوکاگون
گلوکاگون به گیرنده متصل به G protein داخل غشای پلاسمایی، متصل می شود و مسیر سیگنالینگ دوگانه ای را آغاز می کند که شامل فعال سازی آدنیلات سیکلاز و افزایش کلسیم درون سلولی است. آدنیلات سیکلاز موجب تولید cAMP می شود که پروتئین کینازA را فعال می کند. پروتئین کینازA فسفریلاز کیناز را فعال می کند که گلیکوژن فسفریلاز را فسفریله می کند و آن را به شکل فعال فسفریلاز A تبدیل می کند. فسفریلاز A آنزیمی است که مسئول آزادسازی گلوکز-1-فسفات از پلیمر گلیکوژن به خون است. گیرنده های گلوکان در کبد، کلیه، مغز و سلول های جزیره پانکراس وجود دارد. گلوکاگون موجب افزایش ترشح انسولین هم می شود.
اثر فارماکوکنتیک داروی گلوکاگون
- جذب: در دستگاه گوارش تخريب مي شود. بنابراين، بايد به صورت تزريقي مصرف گردد. مصرف اين دارو در بيماران در حال اغماي ناشي از كمي قند خون (با ذخاير طبيعي گليكوژن كبد)، معمولاً طي 20 دقيقه موجب به هوش آمدن بيمار مي شود.
- پخش: پخش اين دارو كاملاً مشخص نشده است.
- متابوليسم: به طور گسترده در كبد، كليه، پلاسما و در محل گيرنده بافت در غشاي پلاسمايي تجزيه مي شود.
- دفع: فرآورده هاي متابوليكي توسط كليه ها دفع مي شوند. نيم عمر اين دارو حدود 10-3 دقيقه است.
سخن آخر
قدم اول در درمان دیابت و قند خون تغییر در سبک زندگی و رعایت مواردی از قبیل رژیم غذایی مناسب شامل دانه های کاهش دهنده قند مانند زیره، فعالیت های فیزیکی منظم، کاهش وزن، خواب کافی، قطع سیگار و کاهش استرس در کنترل و پیشگیری از بیماری قند خون موثراست.
میزان، تاثیرات و مکانیزم اثر داروی گارسین
