کلرامبوسیل (Chlorambucil) با نام تجاری لوکران (Leukeran) یک داروی ضد سرطان است که با رشد و گسترش سلول های سرطانی که در بدن تداخل ایجاد می کنند مبارزه می نماید. کلرامبوسیل یک عامل آلکیله کننده است که با متوقف کردن رشد سلول های سرطانی خاص کار می کند. کلرامبوسیل برای درمان انواع مختلفی از سرطان، از جمله بیماری هوچکین و انواع خاصی از سرطان خون و یا لنفوم استفاده می شود.
کلرامبوسیل برای درمان برخی از سرطان ها، به ویژه سرطان سلول های سفید خون و سرطان سیستم لنفاوی استفاده می شود. این دارو می تواند برای بزرگسالان و کودکان تجویز شود. در سرطان، سلول های خاصی در بدن به سرعت رشد و تقسیم رشد می کنند. داروهای ضد سرطان (شیمی درمانی) مانند کلرامبوسیل با جلوگیری از رشد و تقسیم سلول ها کار می کنند و این باعث کاهش تعداد سلول های سرطانی در بدن می شود. داروی کلرامبوسیل می تواند به عنوان یک درمان به تنهایی و یا همراه با داروهای دیگر برای کمک به درمان بیماری شما مورد استفاده قرار گیرد.
اشکال دارو
- لوکران ترک (کلرامبوسیل) 2م گ قرص
- لوکران هندی سلکران (کلرامبوسیل) 2م گ قرص
- ریبوموستین ( ریبوماستین آستلاس ) 100 م.گ ویال پودر بنداموستین ( بنداماستین ) 2/5 م.گ / 1 م.ل ( ریباموستین ) آلمانی
- لوکران( کلرامبوسیل)2 م گ قرص
مکانیسم اثر کلرامبوسیل
عوامل آلکیله کننده که به خانواده ی نیتروژن موستاردها تعلق دارند، بین دو رشته ی DNA اتصالات عرضی ایجاد می کنند و سبب ایجاد تداخل در همانندسازی DNA و رونویسی RNA می گردند؛ بنابراین چرخه ی سلولی را دچار مشکل می کنند.
فارماکودینامیک
عوامل آلکیله کننده می توانند در شرایط موجود در سلول، به بسیاری از گروه های الکترون کشنده گروه های آلکیل اضافه کنند و دلیل نام گذاری آن ها نیز همین ویژگی بوده است. این ترکیبات با حمله مستقیم به DNA و ایجاد اتصال عرضی بین بازهای گوانین در مارپیچ دو رشته ای، از تقسیم سلولی و در نتیجه رشد تومور جلوگیری می کنند.
این کار باعث می شود مارپیچ دو رشته نتواند باز شده و دو رشته ی آن از هم جدا شوند، از آن جایی که این اتفاق لازمه ی همانندسازی DNA است، سلول ها دیگر نمی توانند تقسیم شوند. علاوه بر این، عوامل آلکیله کننده با اضافه کردن گروه های متیل یا دیگر گروه های آلکیل به بخش های نادرست مولکول ها، سبب می شوند سلول نتواند با فرایند ایجاد جفت باز به درستی از این مولکول ها استفاده کند و در نهایت رمزگذاری DNA به نادرستی انجام می گردد.
عوامل آلکیله کننده به چرخه سلولی وابسته نیستند و با سه مکانیسم مختلف کار می کنند که در نهایت نتیجه ی یکسانی دارد، اختلال در عملکرد DNA و مرگ سلول.
فارماکوکینتیک
جذب: به دنبال مصرف خوراکی، جذب سریع و کامل (>70%) از دستگاه گوارش اتفاق می افتد؛ جذب در صورت مصرف همزمان با غذا کاهش می یابد.
توزیع: حجم توزیع: 0.3 لیتر به ازای هر کیلوگرم وزن بدن
متابولیسم: کلرامبوسیل عمدتا توسط کبد متابولیزه می گردد، ابتدا به متابولیت فعال فنیل استیک اسید موستارد تبدیل می گردد.
دفع: کلرامبوسیل از طریق ادرار (حدود 20% تا 60% دارو طی 24 ساعت دفع می گردد، عمدتاً به شکل متابولیت های غیر فعال و کمتر از 1% هم به شکل داروی دست نخورده یا فنیل استیک اسید موستارد دفع می گردد)
زمان رسیدن به حداکثر غلظت: طی 1 ساعت؛ فنیل استیک اسید موستارد: طی 1.9 ± 0.7 ساعت
نیمه عمر: حدود 1.5 ساعت؛ فنیل استیک اسید موستارد حدود 1.8 ساعت
اتصال به پروتئین های پلاسما: حدود 99%؛ بیشتر به آلبومین متصل می شود
موارد مصرف کلرامبوسیل (Chlorambucil)
توجه: موارد و مقدار مصرف اين دارو ممكن است به طور مداوم در حال تغيير باشد. بنابراين، براي تجويز مقدار مصرف مناسب، بايد به كتب پزشكي مراجعه شود.
الف) لوسمي لنفوسيتسيک مزمن، لنفومهاي بدخيم شامل لنفوسارکوما، لنفوم فوليکولار با سلولهاي بزرگ، بيماري هوچکين
ب)يووئيت ايديوپاتيک، سندرم بهجت
پ) سندرم نفروتيک با حداقل تغيير.
ت) ماکروگلوبينمي
ث) نئو پلازي تروفوبلاستيک متاستاتيک
ج) آرتريت روماتوئيد
قبل از شروع مصرف کلرامبوسیل چه مواردی را باید با پزشک در میان بگذاریم؟
اگر نسبت به کلرامبوسیل حساسیت دارید و یا قبلا از مصرف کلرامبوسیل نتیجه مثبتی برایتان حاصل نشده است نباید مجددا از آن استفاده کنید
برای حصول اطمینان از اینکه کلرامبوسیل برای شما مضر نیست؛اگر هریک از این موارد در مورد شما صادق است قبل از مصرف با پزشک در میان بگذارید:
- بیماری های کلیوی
- بیماری های کبدی
- سابقه تشنج
- سابقه ضربه مغزی یا تومور مغزی
- داشتن شیمی درمانی یا انواع رادیوگرافی در چهار هفته اخیر
توجه:کلرامبوسیل میتواند احتمال ابتلا به سایر انواع سرطان را افزایش دهد.
اگر باردار هستید نباید از کلرامبوسیل استفاده کنید؛ چون ممکن است برای جنین مضر باشد.
در طول درمان با کلرامبوسیل برای جلوگیری از حاملگی باید بطور منظم و مداوم تست بارداری انجام دهید.در صورت توقف چرخه قاعدگی (عادت ماهانه) به پزشک اطلاع دهید.
کلرامبوسیل ممکن است روی توانایی باروری بیمار مؤثر باشد.
اینکه آیا کلرامبوسیل وارد شیر مادر میشود و یا به نوزادی که از شیر مادر تغذیه میکند مضر است یا نه تا کنون مشخص نشده است.توصیه میشود در طول درمان با کلرامبوسیل از شیر دادن به نوزاد خودداری شود
نحوه مصرف کلرامبوسیل
در طول درمان با کلرامبوسیل باید بصورت مداوم تحت نظر پزشک باشید.
کلرامبوسیل معمولا به مدت 3 الی 6 هفته مصرف میشود.
ممکن است پزشک جهت حصول نتایج بهتر میزان دوز دارو را در طول درمان تغییر دهد.
حتما از مفید بودن اثر دارو اطمینان حاصل نمایید.
از مصرف این دارو، بیش از طول دوره توصیه شده خودداری نمایید.
به دلیل اثرات نامطلوب کلرامبوسیل روی سیستم ایمنی و توانایی بدن در لخته سازی خون لازم است که وضعیت خون بطور منظم توسط پزشک کنترل شود.
با توجه به نتیجه آزمایش ها ی خون ممکن است درمان سرطان با تاخیر مواجه شود.
قرص های کلرامبوسیل را در دمای معمولی یخچال نگهداری کنید ( توجه داشته باشید که دارو نباید یخ بزند)
اگر مصرف دارو را فراموش کردید:
در صورتی که متوجه شدید مصرف دارو را فراموش کرده اید هرچه زودتر دارو را مصرف کنید.اگر به نوبت بعدی مصرف دارو زمان اندکی باقی است از مصرف داروی فرانوش شده صرف نظر کنید و استفاده از دارو را طبق برنامه پیش ببرید.از مصرف داروی اضافی خودداری کنید.
مقدار مصرف کلرامبوسیل
بزرگسالان:
لوسمی لنفاتیک (لنفوسیتیک) مزمن:
- 1 mg/kg/day برای 3 تا 6 هفته
- 4 mg/kg (تا زمانی که پاسخ یا سمیت مشاهده شود، می توان دوز را 0.1 mg/kg/dose اضافه کرد) هر دو هفته یا
- 4 mg/kg (تا زمانی که پاسخ مشاهده شود، می تواند دوز را 0.1 mg/kg/dose افزایش داد) هر ماه یا
- 03-0.1 mg/kg/day به طور پیوسته
دوز اولیه برای افرادی که بیماری مغز استخوان دارند یا در بازه ی زمانی 4 هفته پس از یک دوره کامل اشعه درمانی یا درمان با سرکوب کننده های مغز استخوان به سر می برند، باید کاهش یابد.
اگر لنفوسیت ها در مغز استخوان نفوذ کرده اند، دوز تجویزی نباید از 0.1 mg/kg/day بیشتر شود.
لنفوم هوجکین:
- 2 mg/kg/day برای 3 تا 6 هفته
- 4 mg/kg (تا زمانی که پاسخ یا سمیت مشاهده شود، می توان دوز را 0.1 mg/kg/dose اضافه کرد) هر 2 هفته یا
- 4 mg/kg (تا زمانی که پاسخ یا سمیت مشاهده شود، می توان دوز را 0.1 mg/kg/dose اضافه کرد) هر ماه یا
- 03-0.1 mg/kg/day به طور پیوسته
دوز اولیه برای افرادی که بیماری مغز استخوان دارند یا در بازه ی زمانی 4 هفته پس از یک دوره کامل اشعه درمانی یا درمان با سرکوب کننده های مغز استخوان به سر می برند، باید کاهش یابد.
اگر لنفوسیت ها در مغز استخوان نفوذ کرده اند، دوز تجویزی نباید از 0.1 mg/kg/day بیشتر شود.
نارسایی کلیوی
- کمتر از 1% دارو (و متابولیت هایش) از طریق ادرار دفع می شوند؛ نیازی به تنظیم دوز نیست.
نارسایی کبدی
- این دارو عمدتا در کبد متابولیزه می شود؛ ممکن است کاهش دوز لازم باشد.
مانیتورینگ:
CBC
اگر WBC به کمتر از 3000/mm3 یا پلاکت ها به کمتر از 150,000/mm3 رسید، دارو باید قطع شود.
دیگر موارد مصرف:
لنفوم های بدخیم (لنفوسارکوما، لنفوم فولیکولار بزرگ)
موارد مصرف Off-label: التهاب مشیمیه و مننگوسفالیت مرتبط به بیماری بهجت؛
کودکان:
لوسمی لنفاتیک (لنفوسیتیک) مزمن (Off-label):
اثر بخشی و ایمنی این دارو به اثبات نرسیده است، اما ممکن است به کار رود.
- 1-0.2 mg/kg/day به شکل خوراکی
سالمندان:
لوسمی لنفاتیک (لنفوسیتیک) مزمن:
- 1 mg/kg/day برای 3 تا 6 هفته یا
- 4 mg/kg (تا زمانی که پاسخ یا سمیت مشاهده شود، می توان دوز را 0.1 mg/kg/dose اضافه کرد) هر 2 هفته یا
- 4 mg/kg (تا زمانی که پاسخ یا سمیت مشاهده شود، می توان دوز را 0.1 mg/kg/dose اضافه کرد) هر ماه یا
- 03-0.1 mg/kg/day به طور پیوسته
دوز اولیه برای افرادی که بیماری مغز استخوان دارند یا در بازه ی زمانی 4 هفته پس از یک دوره کامل اشعه درمانی یا درمان با سرکوب کننده های مغز استخوان به سر می برند، باید کاهش یابد.
اگر لنفوسیت ها در مغز استخوان نفوذ کرده اند، دوز تجویزی نباید از 0.1 mg/kg/day بیشتر شود.
لنفوم هوجکین:
- 2 mg/kg/day برای 3 تا 6 هفته
- 4 mg/kg (تا زمانی که پاسخ یا سمیت مشاهده شود، می توان دوز را 0.1 mg/kg/dose اضافه کرد) هر 2 هفته یا
- 4 mg/kg (تا زمانی که پاسخ یا سمیت مشاهده شود، می توان دوز را 0.1 mg/kg/dose اضافه کرد) هر ماه یا
- 03-0.1 mg/kg/day به طور پیوسته
دوز اولیه برای افرادی که بیماری مغز استخوان دارند یا در بازه ی زمانی 4 هفته پس از یک دوره کامل اشعه درمانی یا درمان با سرکوب کننده های مغز استخوان به سر می برند، باید کاهش یابد.
اگر لنفوسیت ها در مغز استخوان نفوذ کرده اند، دوز تجویزی نباید از 0.1 mg/kg/day بیشتر شود.
نکات قابل توصیه در مورد کلرامبوسیل (Chlorambucil)
1- مصرف دارو را با وجود تهوع و استفراغ ادامه دهيد. آزمونهاي خون را به طور مرتب انجام دهيد.
2- در صورت بروز استفراغ بلافاصله بعد از مصرف دارو، يا بروز علائم عفونت يا خونريزي، به پزشك اطلاع دهيد.
3- از تماس با افراد مبتلا به عفونت، خودداري كنيد.
4- هرگونه واکنش جلدي يا راش را بلافاصله اطلاع دهيد.
مصرف در كودكان: بي ضرري و اثربخشي كلرامبوسيل در كودكان ثابت نشده است. منافع دارو در برابر مضار آن بايد سنجيده شود.