وقتی قند خون بسیار زیاد است، مصرف قرص متفوربایوکس همراه با نوعی آنتی بیوتیک موسوم به سولفونیل اوره یا با انسولین به کاهش آن کمک می کند و باعث می شود تا غذایی که مصرف می شود، در سلو ل ها به درستی تبدیل به انرژی شود.
بسیاری از افراد می توانند با رعایت رژیم غذایی صحیح و ورزش، دیابت نوع دوم را کنترل کنند. بیماران مبتلا به دیابت، فقط نباید به مصرف داروهای مختلف اکتفا کنند. لازم است، با رعایت رژیم غذایی صحیح و ورزش، خود را در جاده سلامتی قرار دهند. با این حال در برخی موارد استفاده از داروهایی مانند متفوربایوکس نیز لازم است.
مکانیسم اثر متفوربایوکس
متفوربایوکس از طریق کاهش گلوکونئوژنز و افزایش مصرف محیطی گلوکز اثر می کند. از آنجا که تنها در حضور انسولین آندوژن مؤثر می باشد تنها در افرادی مؤثر است که بخشی از سلول های پانکراس آنها سالم باشد. تصور می شود که متفوربایوکس تعداد و یا قدرت اتصال انسولین به گیرنده های غشاء سلول، بویژه گیرنده های محیطی را افزایش می دهد.
فارماکوکینتیک متفورمین
فراهمی زیستی دارو 60-50 درصد است ولی غذا ، سرعت و میزان جذب دارو را کاهش می دهد. نیمه عمر دارو2/6 ساعت است و بطور عمده به صورت تغییر نیافته از کلیه ها دفع می شود.
نکاتی که قبل از مصرف متفوربایوکس باید به آنها توجه کنید
برای مصرف هر دارو و قرصی باید ابتدا مزایا و معایب آن را بررسی کنید. تصمیم گیری برای مصرف یک قرص یا دارو از سوی شما و پزشک معالج تان انجام می شود. در مصرف قرص متفوربایوکس هم باید نکات زیر را در نظر بگیرید:
حساسیت ها
برای مصرف متفوربایوکس باید پزشک را در جریان حساسیت به این دارو یا قرص های دیگر بگذارید. علاوه بر اینکه درباره حساسیت های دارویی خود با پزشک صحبت می کنید، باید به او درباره حساسیت های غذایی، آلرژی به مواد نگهدارنده، شیمیایی و حیوانات هم توضیح بدهید. اگر داروهای بدون نسخه مصرف می کنید هم حتما دستورالعمل و بروشور همراه با آن را بخوانید.
اطفال
مطالعات مختلف تا کنون، نشانی از مضرات مصرف متفوربایوکس برای افراد بین ۱۰ تا ۱۶ سال ارائه نکرده اند؛ با این حال، شواهد و تحقیقاتی برای مؤثر و ایمن بودن مصرف این قرص برای کودکان هم وجود ندارد. یعنی باید در تجویز این دارو برای کودکان و نوجوانان احتیاط به خرج داد.
افراد مسن
هر چند تحقیقاتی جامع درباره اثرات مصرف قرص متفوربایوکس بر افراد مسن انجام نشده است، اما ظاهرا مشکلات ناشی از کهولت سن روی مصرف این دارو اثری ندارند. البته باید دقت شود که کلیه افراد در سنین بالا، حساس تر و ضعیف تر از دیگران است و به همین خاطر باید با دقت بیشتری داروهای مختلف از جمله متفوربایوکس را استفاده کنند. مصرف این قرص برای افراد با بیش از ۸۰ سال سنِ مبتلا به مشکلات کلیوی، توصیه نمی شود.
شیردهی
هیچ تحقیق و پژوهشی درباره آثار منفی مصرف متفوربایوکس بر نوزاد زنان شیرده انجام نشده است. اما به طور کلی، برای مصرف هر دارویی از جمله این قرص باید مزایا و معایب را بررسی کنید و نهایتا تصمیم بگیرید.
شیوه مصرف قرص متفوربایوکس
شیوه مصرف متفوربایوکس برای مواردی که دارو در قالب قرص عادی است:
بزرگسالان : اگر متفوربایوکس به تنهایی مصرف شود، دوز از ۵۰۰ میلی گرم شروع خواهد شد. مصرف این مقدار باید در دو نوبت صبح و شب همراه با وعده های غذایی باشد. درصورتی که به جای دو بار، یک بار این قرص خورده شود، دوز مصرفی به ۸۵۰ میلی گرم همراه با صبحانه خواهد رسید.
ممکن است برای رسیدن به کنترل کامل قند خون، پزشک میزان مصرف را به ۵۰۰ تا ۸۵۰ میلی گرم و دو تا سه بار در روز همراه با وعده های غذایی افزایش بدهد. در هر حال، دوز مصرفی از ۲۵۵۰ میلی گرم در روز بیشتر نخواهد شد.
اگر متفوربایوکس با سولفونیل اوره استفاده شود، پزشک درباره میزان مصرف هر کدام از این داروها نظر خواهد داد.
اگر متفوربایوکس با انسولین مصرف شود، بیمار باید در آغاز و روزانه ۵۰۰ میلی گرم از این دارو را استفاده کند. در صورت نیاز برای رسیدن به کنترل کامل قند خون، پزشک هر هفته ۵۰۰ میلی گرم به این مقدار اضافه خواهد کرد. به طور کلی، دوز مصرفی در این حالت از دوهزار و پانصد میلی گرم در روز بیشتر نخواهد شد.
برای کودکان ۱۰ تا ۱۶ ساله، در ابتدای مصرف، ۵۰۰ میلی گرم از این دارو برای دو بار استفاده در روز در دو وعده ناهار و شام تجویز می شود. امکان دارد برای رسیدن به کنترل کامل قند خون، دوز مصرفی افزایش پیدا کند اما این رقم از ۲۰۰۰ میلی گرم در روز بیشتر نخواهد بود.
برای کودکان زیر ده سال، تجویز دوز برای هر بیمار از سوی پزشک انجام می شود.
شیوه مصرف متفوربایوکس برای درمان دیابت نوع دوم
شیوه مصرف برای مواردی که دارو به شکل قرص خوردنی مصرف می شود و سریعا بعد از استفاده جذب نمی شود:
بزرگسالان : در شروع مصرف متفوربایوکس (با نام تجاری فرتامت:Fortamet) به تنهایی و بدون مصرف داروهای دیگر: به مقدار هزار میلی گرم و یک بار در روز با شام استفاده می شود.
در صورت نیاز، پزشک دوز مصرفی را تا رسیدن به کنترل کامل قند خون، افزایش می دهد. اما به طور کلی، دوز از ۲۵۰۰ میلی گرم در روز بیشتر نخواهد شد.
مصرف متفوربایوکس (با نام تجاری گلوکوفاژ: Glucophage): به تنهایی و بدون مصرف داروهای دیگر هم با دوز مصرفی ۵۰۰ میلی گرم در روز با شام تجویز می شود. شاید بعدا، پزشک میزان دوز مصرفی را افزایش دهد تا قند خون به طور کامل کنترل شود. البته، به طور کلی دوز تجویزی از دوهزار میلی گرم در روز بیشتر نمی شود.
مصرف متفوربایوکس (با نام تجاری گلومتاز: Glumetza): به تنهایی و بدون مصرف داروهای دیگر هم با دوز مصرفی ۵۰۰ میلی گرم در روز با شام تجویز می شود. شاید بعدا، پزشک میزان دوز مصرفی را افزایش دهد تا قند خون به طور کامل کنترل شود. البته، به طور کلی دوز تجویزی از دوهزار میلی گرم در روز بیشتر نمی شود.
اگر متفوربایوکس همراه با داروهای ضددیابت مانند سولفونیل اوره استفاده شود: پزشک به دقت دوز هر دارو را تجویز خواهد کرد و باید از دستورات او پیروی کنید.
اگر متفوربایوکس با انسولین مصرف شود: دوز تجویزی با ۵۰۰ میلی گرم در روز شروع می شود. سپس در صورت نیاز، پزشک دوز را هر هفته ۵۰۰ گرم اضافه تر خواهد کرد تا کنترل کامل قند خون میسر شود. در کل، دوز مصرفی از ۲۵۰۰ میلی گرم در روز بیشتر نخواهد شد.
کودکان
دوز مصرفی این دارو برای کودکان از سوی پزشک معالج تعیین می شود.
دوز و مقدار مصرف متفوربایوکس
دوزی که برای مصرف این دارو تجویز می شود، برای هر بیمار با دیگری متفاوت است. از دستورالعمل پزشک یا بروشور برای مصرف پیروی کنید. در ادامه، به دوز و مقدار متوسط دارو برای مصرف پرداخته شده است. شاید پزشک با توجه به شرایط تان، مقداری متفاوت را در نظر گرفته باشد.
مقدار دارویی که مصرف می کنید، به غلظت و قدرت آن بستگی دارد. تعداد دفعات، فواصل و مدت مصرف دارو هم وابسته به مشکلی است که به خاطر آن، متفورمین استفاده می کنید.