قرص گلوکوفاژ در دسته داروهای ضد دیابت قرار دارد و ناباروری مرتبط به سطح انسولین را درمان می کند. البته تأثیر آن در کاهش وزن و لاغری نیز با کاهش میل به غذا ملموس است. این دارو به دستور پزشک در کنار سایر داروهای ضد دیابت یا انسولین و یا به تنهایی مورد استفاده قرار گرفته و می تواند با عوارض بسیار جدی از قبیل ایجاد اسیدوز لاکتیک، ظهور علائم شبه آنفولانزا و حتی در برخی موارد افزایش وزن همراه باشد. مصرف کننده ممکن است تغییراتی در چرخه قاعدگی مشاهده کند و احتمال بارداری (با القا تخمک گذاری) افزایش یابد.
معرفی قرص گلوکوفاژ
میزان مصرف گلوکوفاژ
گلوکوفاژ حتماً باید با تجویز پزشک مصرف شود اما میزان مصرف آن به طور معمول به این صورت است که اگر تجویز پرشک ۸ ساعته باشه میزان ۵۰۰ میلی گرم توصیه خواهد شد و برای مصرف ۱۲ ساعته ، ۸۵۰ میلی گرم تجویز می شود.
نحوه مصرف قرص گلوکوفاژ
مکانیسم اثر قرص گلوکوفاژ
گلوکوفاژ به عنوان داروی کاهش دهنده قندخون هم گلوکز پایه ای پلاسما و هم گلوکز پلاسما را بعد از مصرف غذا کاهش میدهد. متفورمین موجب کاهش سنتز محصولات گلوکز کبدی ، کاهش جذب روده ای گلوکز، افزایش مصرف محیطی گلوکز در نتیجه افزایش حساسیت به انسولین را سبب می شود و از این طریق تنظیم قندخون را موجب میشود.
گلوکوفاژ و لاغری
همانطور که گفته شد بعضی از پزشکان قرص متفورمین یا گلوکوفاژ را برای لاغری و یا برای درمان تنبلی تخمدان تجویز می کنند . بیمارانی که این دارو را برای لاغری استفاده کرده اند نیاز به رژیم غذایی نیز دارند. هم چنین ممکن است خوردن این قرص با شکم خالی سرگیجه و افت شدید قند ایجاد کند و یا عوارض شدید دیگری داشته باشد.گاهی نیز پزشکان از این دارو برای کیست های تخمدان در تخمدان های کیست ساز استفاده می کنند اما بهتر است افراد به هیچ عنوان این دارو را سرخود و بدون آزمایش خون مصرف نکنند چون کاهش شدید قند خون ممکن است منجر به اغما یا مشکلات غیرقابل جبرانی شود.
چند نکته ی مهم درباره ی قرص گلوکوفاژ
- اگر شخص دیابتیک بیماری کلیوی داشته یا در معرض کتواسیدوز دیابتیک باشد، نباید از قرص گلوکوفاژ ۵۰۰ استفاده کند. در صورت وجود بیماری کبدی یا سابقه ای از بیماری قلبی، پیش از مصرف متفورمین باید پزشک معالج را در جریان قرار دهد.
- گاه بیمار هنگامی که از متفورمین استفاده می کند، دچار اسیدوز لاکتیک می شود که بلافاصله در صورت مشاهده ی علایم آن باید دارو را قطع کرد. علایم اسیدوز لاکتیک شامل ضعف، افزایش خواب آلودگی، برادی کاردی، احساس سرما، درد عضلانی، درد اپی گاستر، احساس سبکی سر و از حال رفتن ناگهانی (غش) است.
- همچنین در مواردی که بیمار به علت انجام کارهای تشخیصی رادیولوژی (مانند IVF یا سی تی اسکن با کنتراست) احتیاج به تزریق وریدی مواد حاجب دارد، باید قرص گلوکوفاژ موقتاً قطع شود.
- همچنین گاه ممکن است قرص گلوکوفاژ ۵۰۰ سبب افت شدید قند خون (هیپوگلیسمی) شود. به همین خاطر همیشه یک منبع قند قابل دسترسی (مانند شیر یا آب پرتقال) باید در محل کار یا خانه وجود داشته باشد.
- قرص گلوکوفاژ ۵۰۰ یک داروی خوراکی ضد دیابت است که به تنهایی به هیچ وجه برای افراد مبتلا به دیابت نوع I (وابسته به انسولین) مناسب نیست. البته اخیراً تحقیقاتی مبنی بر این که استفاده ی همزمان از قرص گلوکوفاژ باعث کاهش دوز مصرف انسولین می شود، گزارش شده ولی این موضوع صددرصد ثابت نشده است. قرص گلوکوفاژ همچنین کاربردهای دیگری (به طور مثال در درمان نازایی) دارد.
عوارض و موارد منع مصرف قرص گلوکوفاژ
