میزان، تاثیرات و مکانیزم اثر تری هگزی فنیدیل

تری هگزی فنیدیل (Trihexyphenidyl) در درمان بیماری پارکینسون و کاهش عوارض خارج هرمی ناشی از داروها ( به جز دیسکنزی دیررس ) تجویز می شود.

تری هگزی فنیدیل از داروهای ضد موسکارین محسوب می گردد. این دارو برای افرادی که دچار اختلال حرکتی ناخواسته که از عوارض داروهای خاصی نظیر داروهای ضد روان پریشی است، تجویز می گردد. این نوع اختلالات حرکتی را گاهی اثرات برون هرمی (Extrapyramidal) می نامند و که شامل حرکات غیر ارادی صورت و بدن، رعشه و بی قراری است.

تری هگزی فنیدیل برای درمان گرفتگی عضلانی در بیماران مبتلا به پارکینسون نیز تجویز می گردد، اگرچه در این مورد سایر داروها ترجیح داده می شود.

موارد مصرف تری هگزی فنیدیل

پارکینسون , واکنش های خارج هرمی متاثر از داروها

مقدار مصرف تری هگزی فنیدیل

• مصرف معمول بزرگسالان برای واکنش های خارج هرمی :
۴ تا ۱۰ میلی گرم خوراکی روزانه. دوز کل روزانه زمانی بهتر تحمل می شود که در دو یا سه دوز مساوی مصرف شود.
• مصرف معمول بزرگسالان برای بیماری پارکینسون :
دوز ابتدایی : ۱ میلی گرم در روز؛ افزایش ۲ میلی گرم در فواصل ۳ تا ۵ روزه.
دوز معمول: ۶ تا ۱۰ میلی گرم در روز در ۳ تا ۴ دوز تقسیم شده؛ دوزهای ۱۲ تا ۱۵ میلی گرم در روز ممکن است مورد نیاز باشد.
• دوز معمول خردسالان برای فلج مغزی (خوراکی، کودکان ۲ تا ۱۷ ساله)
دیستونی در فلج مغزی :
دوز ابتدایی : ۰.۱ تا ۰.۲ میلی گرم بر کیلوگرم در روز در سه دوز تقسیم شده برای یک هفته؛
- افزایش به میزان ۰.۰۵ تا ۰.۳ میلی گرم برکیلوگرم در روز در سه دوز تقسیم شده برای هفته دوم؛
- پس از آن، به صورت هفتگی به میزان ۰.۰۵ تا ۰.۵ میلی گرم بر کیلوگرم در روز در سه دوز تقسیم شده که به طور بالینی تحمل گردد.
- حداکثر دوز: ۰.۷۵ میلی گرم بر کیلوگرم در روز.

کاتی که قبل از مصرف تری هگزی فنیدیل باید در نظر گرفته شود

بعضی داروها را نمی توان در بعضی از شرایط تجویز نمود و بعضی داروها نیز در صورتی که نیاز به درمان تکمیلی باشد تجویز می گردد؛ بنابراین بهتر است که قبل از مصرف تری هگزی فنیدیل ، پزشکتان از موارد زیر مطلع باشد:

• در صورت تصمیم به بچه دار شدن یا حاملگی و یا در صورتی که به نوزاد خود شیر می دهید.
• اگر دچار هر گونه اختلال کلیوی و یا کبدی هستید.
• اگر هر نوع اختلالی در عملکرد قلب یا عروق خونی دارید.
• اگر دچار اختلالی در پروستات هستید و یا در دفع ادرار دچار مشکل هستید.
• اگر دچار یبوست مزمن هستید.
• اگر دچار افزایش فشار درون چشمی نظیر بیماری گلوکوم یا آب سیاه هستید.
• اگر فشار خون بالایی دارید.
• اگر مبتلا به بیماری میاستنی گراویس هستید (ضعیف شدن تدریجی عضلات).
• اگر تاکنون دچار اختلالات ذهنی بوده اید (نظیر روان پریشی).
• اگر در حال حاضر در حال مصرف داروی خاصی هستید. این داروها شامل تمامی داروهای در دسترس است، چه برایتان تجویزشده است و چه بدون تجویز پزشک آن را مصرف می کنید نظیر داروهای گیاهی و داروهای مکمل.
• اگر سابقه واکنش آلرژیک به داروی خاصی دارید.

مکانیسم اثر تری هگزی فنیدیل

تری هگزی فنیدیل یک آنتاگونیست انتخابی گیرنده ی موسکارینی M1 استیل کولین است و می تواند بینM1 (قشری یا عصبی) و زیر گونه های موسکارینی محیطی (قلبی و غددی) تمایز قایل شود.
تری هگزی فنیدیل تا اندازه ای فعالیت کولینرژیک را در سیستم عصبی مرکزی ، که مسئول علائم بیماری پارکینسون است متوقف می کند .همچنین تصور می شود که موجب افزایش فراهمی دوپامین، یک ماده شیمیایی مغزی که در شروع و کنترل حرکات ارادی عضلانی نقش دارد، می گردد.

فارماکودینامیک

تری هگزی فنیدیل یک آنتی کولینرژیک است که در درمان علامتی تمامی انواع پارکینسونیسم و واکنش های خارج هرمی القا شده توسط داروها مورد استفاده قرار می گیرد (به غیر از دیسکینزی تاخیری). تری هگزی فنیدیل دارای اثرات آنتی کولینرژیک و آنتی هیستامینی می باشد، گرچه فقط اثر آنتی کولینرژیک در درمان پارکینسون به عنوان درمان شاخص شناخته شده است .

فارماکوکینتیک

جذب : تری هگزی فنیدیل سریعا از دستگاه گوارش جذب می گردد.
شروع اثر : 1 ساعت پس از مصرف
طول اثر : 6 تا 12 ساعت
دفع : عمدتا از طریق ادرار
نیمه عمر : ۳.۳ تا ۴.۱ ساعت

میزان، تاثیرات و مکانیزم اثر قرص تولمتین