جنوویا یا سیتاگلیپتین (sitagliptin)، دارویی برای درمان بیماری دیابت است که به کنترل سطح قندخون کمک می کند و میزان انسولینی که بدن پس از خوردن مواد غذایی تولید می کند را تنظیم می نماید. این دارو برای بیمارانی که از دیابت نوع دوم رنج می برند، استفاده می شود. جنوویا گاهی در ترکیب با سایر دارو های دیابت، مصرف می شود؛ اما برای درمان دیابت نوع اول به کار نمی رود.
جنوویا به صورت قرص خوراکی همراه با غذا مصرف می شود و استفاده از آن باعث بروز هیپو گلایسمی و یا اضافه وزن نمی شود. در ایران این دارو توسط دو شرکت داروسازی عبیدی و دارو سازی اسوه تحت نام های تجاری ZIPTIN و SITAVIX تولید شده و به فروش می رسد.
این دارو فقط با تجویز پزشک شما در دسترس می باشد.
نکات قبل از مصرف جنوویا
اگر شما به جنوویا یا سیتاگلیپتین حساسیت دارید با پزشک خود برای مصرف انسولین تماس بگیرید برای اینکه مطمئن شوید این دارو برای شما بی خطر است٬ در مورد سابقه ها و حساسیت های زیر حتما پزشک خود را در جریان قرار دهید.
اگر شما در شرایط کتواسیدوز دیابت قرار دارید، بهتر است از این دارو استفاده نکنید. (با دکتر خود، در مورد درمان مربوط به انسولین کمک بگیرید.)
برای اینکه از عدم تاثیرات سوء این دارو بر روی خود اطمینان داشته باشید، لازم است قبل از مصرف موارد زیر را با پزشک خود در میان بگذارید:
” بیماری های کبدی، کلیوی (یا اگر در دوره دیالیز شدن هستید)، پانکراتیت، تری گلیسیرید بالا (تری گلیسیرید، نوعی چربی در خون است)، سنگ صفرا، سابقه اعتیاد به الکل. “
مصرف جنوویا برای افراد کمتر از ۱۸ سال، توصیه نمی شود.
نحوه ی مصرف جنوویا
جنوویا را حتما با تجویز پزشک مصرف کنید و قبل از مصرف، تمامی مواردی که روی جلد این دارو نوشته شده است را به دقت مطالعه نمایید. همچنین از مصرف دوز بیشتر یا کمتر از مقداری که برای شما تجویز شده است، خودداری کنید و فقط در همان دوره ی زمانی که برای شما تجویز شده، آن را مصرف کنید. دکتر شما ممکن است برای نتیجه ی بهتر گرفتن، دوز مصرفی این دارو را هر از چند گاهی تغییر دهد.
در مورد هر نوع محدودیت مربوط به غذا، نوشیدن یا فعالیت، از دستورالعمل پزشک تبعیت کنید.
شما می توانید این دارو را به همراه غذا و یا بدون غذا مصرف نمایید. به دستورالعمل پزشک خود در این رابطه توجه کنید.
میزان قند خون شما باید اغلب اوقات آزمایش شود. ممکن است نیاز شود آزمایشات دیگری نیز برای شما انجام گردد.
میزان قند خون پایین (hypoglycemia) ممکن است برای هر فردی که دیابت دارد اتفاق بیفتد. علائم مربوط به آن شامل سردرد، گرسنگی، تعریق، رنگ پریدگی، زودرنجی، سرگیجه، احساس لرزش یا مشکلات در تمرکز می باشد. سعی کنید مقداری خوراکی قندی به همراه خود داشته باشید که در صورتی که دچار این حالات شدید و قند خون شما پایین آمد، آن را مصرف کنید. خوراکی های قندی می تواند شامل آب میوه، آب نبات سفت، کراکر (نوعی شیرینی)، نوشیدنی های غیر رژیمی حاوی کربنات سدیم، و کشمش باشد.
دوستان و آشنایانی که دور و بر شما هستند، باید با برخورد در شرایط اورژانسی آشنا باشند و اقدامات لازم را برای کمک به فرد بیمار انجام دهند. اگر میزان قند خون شما شدیدا پایین است به طوری که قادر به خوردن و آشامیدن نباشید، باید تزریق گلوکاگون بر روی شما انجام گیرد. پزشک می تواند برای شما یک بسته گلوکاگون تزریقی تجویز کند و نحوه ی استفاده از آن را به شما یاد دهد تا در مواقع اورژانسی آن را تزریق نمایید. چنانچه میزان قندخون شما بالاست (hyperglycemia)، نیز مراقب باشید. علائم آن عبارتند از: افزایش تشنگی، افزایش میزان ادرار، گرسنگی، دهان خشک، تنفس با بوی میوه، خواب آلودگی، پوست خشک، تاری دید و کاهش وزن بدن.
میزان قند خون خود را در هنگامی که تحت استرس هستید، در سفر به سر می برید، بیمار هستید، در دوران جراحی یا درمان های اورژانسی به سر می برید، زمانِ انجام تمرینات شدید، چنانچه نوشیدنی الکلی مصرف می کنید و یا گاهی در بعضی وعده های غذایی چیزی نمی خورید، حتماً بررسی نمائید. این مواردی که ذکر شد، می توانند بر سطح گلوکز بدن شما تاثیر گذارند و دوز مصرفی شما نیز در اثر آن ها ممکن است تغییر پیدا کند.
به یاد داشته باشید که میزان مصرف خود و یا برنامه ی زمانی مصرف جنوویا یا سیتاگلیپتین را بدون توصیه ی دکتر تغییر ندهید.
این دارو، تنها بخشی از درمان است و ممکن است همراه با رژیم غذایی، انجام تمرینات ورزشی، کنترل وزن، آزمایش های منظم قند خون بدن، و مراقبت های پزشکی ویژه ای باشد.
دستورالعملی که پزشک برای شما در نظر گرفته است را به دقت اجرا کنید.
داروی مورد نظر را در دمای اتاق نگهداری کرده و دور از گرما، رطوبت و نور قرار دهید.
اطلاعات مهم در مورد جنوویا
در صورتی که هر یک از این عوارض جانبی را مشاهده نمودید سریعا با پزشک خود تماس بگیرید و او را در جریان قرار دهید :
- پانکراتیت – درد شدید در قسمت فوقانی معده ، تهوع و استفراغ ، از دست دادن اشتها، ضربان قلب سریع
- ادرار کم و یا عدم تولید ادرار
- تورم، افزایش وزن، احساس تنگی نفس
- واکنش شدید پوست – تب، گلو درد، تورم صورت و زبان ، سوزش در چشم، درد پوست، به دنبال آن بثورات پوستی قرمز یا بنفش (به خصوص در صورت و یا قسمت بالای بدن) و تاول زدن و پوسته شدن است.
- لازم است تجویز این دارو برای بیماران با مشکل کلیوی و گوارشی با احتیاط باشد.همچنین در بیماران مبتلا به کتواسیدوز تجویز این دارو توصیه نمی شود