مجرد‌ها یا متاهل‌ها؛ کدام خوشبخت‌ترند؟

مجردها خوشبخت ترند؟ یا متاهل ها؟ پاسخ روشنی نداریم، اما این مطلب تلاش کرده در عالم منطق پاسخی قانع کننده برای این کَل کَل پیدا کند. تشکیل خانواده و زندگی مشترک، زمانی بدیهی ترین چشم انداز انسان ها بود. در دنیای مدرن اما دو نیاز بنیادین روان بشری یعنی پیوند عاطفی و فردیت در تضاد با هم قرار می گیرند. معنا و مفهوم تجرد و تاهل نیز تغییرات زیادی کرده اند.

عشق، سکسوالیته، زندگی مشترک

آن ها که رابطه ای دائمی دارند، راضی ترند و عمرشان بیشتر از مجردهاست. این نظریه ای قدیمی است اما آیا منطبق با واقعیت است؟

روشن است که بعضی ها راحت تر با زندگی بدون همسر کنار می آیند. زندگی تک نفره به نظر بسیاری از مجردها، آزادی کامل است. تصمیم گیری با رای شخصی انجام می گیرد و فرد می تواند بدون ملاحظه و رعایت دیگری، در پی امیال و علاقمندی های خود باشد. لزومی به توافق های اعصاب خردکن به عنوان سدی در برابر انجام کارهای ناگهانی نیست. آما آیا واقعا همین طور است؟

تجرد و سلامتی

جامعه شناسان دانشگاه تگزاس آستین معتقدند که مجردها از سلامت جسمی بهتری برخوردارند و احساس رضایت مندی بیشتری دارند. این مدعا بر نتایجی استوار شده که از طرح "پرسشنامه سلامتی ملی" این دانشگاه با شرکت یک میلیون و دویست هزار نفر به دست آمد. این طرح در فاصله سال های ۱۹۷۲ تا ۲۰۰۳ انجام شد و نتایج آن در سال ۲۰۰۸ انتشار یافت.

این پرسشنامه روشن کرد که تفاوت میزان سلامتی مجردها و متاهل ها از دهه هشتاد میلادی به بعد به شدت کاهش یافته و به ویژه نزد مردان به صفر رسیده است. آمارهای پیشین حاکی از آن بودند که میزان بیماری نزد مجردها به مراتب بیشتر از متاهل هاست. بر همین مبنا، ازدواج و تشکیل خانواده، یک نسخه بهداشتی برای مجردها نیز محسوب می شد.

پژوهش ها نشان می دهند که اکثر مجردها در سنین بالا به دنبال یافتن شریک مناسبی برای دوران سالخوردگی هستند؛ دورانی که هر فرد نیاز بیشتری به تیمار و پرستاری و پرکردن تنهایی دارد. جالب آن که در میان سالی، مردان مجرد به مراتب بیشتر از زنان مجرد در جستجوی همدم هستند.

این تحقیقات می توانند پاسخی به آرتور شوپنهاور، فیلسوف "ضد زن" آلمانی باشند که می گفت: تنها مردی که نمی تواند بدون زنان زندگی کند، دکتر زنان است!

تاهل و استرس

زمانی مجرد ماندن افراد، به معنای آن بود که متقاضی یا خواستگار ندارند و این خود به خود عیب تلقی می شد. یافته های جدید جامعه شناسان نشان می دهد که زندگی مجردی معنای دیگری یافته و مجردها با وضعیت خود بهتر کنار می آیند. ازدواج نکردن، دیگر ننگ و عار یا ناکامی شخصی محسوب نمی شود.

مشکل مجردها در رابطه با داشتن یک همدم یا سنگ صبور در دوران جدید، به دوستان و روانشناسان محول شده است! دوست یابی و آشنایی و برقراری حاشیه امن اجتماعی، در عصر شبکه های اینترنتی، به مراتب آسان تر ار پیش شده و تنهایی، موجب تشکیل خانواده نیست.

چیزی که می توان روی آن انگشت گذاشت، ارتباط جنسی پایدار و منظم است که در میان مجردها و متاهل ها متغیر است. ارتباط جنسی نقش مهمی در سلامتی جسمی و روانی دارد. زوج هایی که ارتباط جنسی ندارند، بیشتر مشاجره می کنند و به روش های دیگری برای رفع تنش نیاز دارند. کسی که زندگی جنسی فعالی دارد، بهتر و بیشتر عمر می کند.

با وجود این، تنهایی می تواند تبدیل به معضل شود. روانشناسان معتقدند که "تنها بودن" موقعیتی واقعی و "انزوا" موقعیتی حسی است. یعنی مجردها می توانند علی رغم ارتباط اجتماعی دچار "انزاوی درونی" شوند که وضعیت نادری نیست.

و باید گفت که انزوا برای جسم هم زیان بار است؛ چیزی که در تحقیقات متعدد ثابت شده است. از عوارض انزوا می توان به بی خوابی، اختلال در دستگاه گردش خون، تضعیف سیستم دفاعی بدن یا افسردگی اشاره کرد. تحقیقات علمی روشن می کنند که افراد دارای ارتباط های اجتماعی فعال، به طور میانگین بیشتر از افراد منزوی عمر می کنند.

نتیجه این که زندگی مشترک مهم است و تاثیر مثبت بر سلامتی دارد اما مجردها هم تا وقتی که به انزوا دچار نشده باشند، چیزی از رضایت و سلامت کم ندارند.

یکی از دست اندر کاران این تحقیق هشدار می دهد که "فیس بوک" و شبکه های اجتماعی مشابه آن جایگزینی برای شبکه های واقعی اجتماعی نیستند: «رابطه های انسانی برای آدم ها امری بدیهی است. ما مانند ماهی ها هستیم که وجود آب را حس نمی کنند اما به آن نیاز دارند.»

زندگی مشترک، آری یا نه

بنیان نظریه تکامل، بر خلاف تصور عمومی بهبود نیست؛ بلکه سازگاری با شرایط جدید است. پژوهشگران مناسبات انسانی می گویند، زیست مشترک در سازگاری با زندگی اجتماعی نوین دستخوش تغییرات جدی و البته گام به گام خواهد شد. فردیت در جوامع پیشرفته صنعتی با مفهوم از خودگذشتگی در رابطه طولانی و پایدار تضاد دارد.

پرسش آخر این که آیا زندگی مشترک ایده آل امری میسر است؟ در پاسخ باید گفت که ایده آل هر فرد، محصول تربیت خانوادگی، اجتماعی و تجربیات شخصی اوست و تاکید کرد که چنین چیزی به شکل مرسوم آن، یعنی کلیشه داستان ها و فیلم های رمانتیک دیگر عملی نیست.

کسانی که در سنین مناسب زندگی مشترک را شروع می کنند، معمولا درک منطقی تری از "ایده آل" دارند و به خاطر متعادل شدن فعالیت هورمون ها، تجربه و امنیت مادی، سازگاری بیشتری نیز با همدم خود نشان می دهند.

پیوند عمیق عاطفی و یگانگی روحی، تنها در رابطه ای طولانی و پایدار به وجود می آید. ارضای نسبی دو نیاز بنیادین روان بشری، یعنی عشق ورزیدن و استقلال، تنها در صورت بازتعریف هم زیستی و عدم چشم پوشی از نیازهای فردی امکان پذیر است. در غیر این صورت حتی زندگی مشترک پایدار، نوعی "شرکت سهامی" است که سرمایه های آن می توانند فرزندان یا اهداف و منافع مشترک باشند.

فرزند مشترک شما و همسرتان شبیه چه کسی خواهد شد؟